MKP1B7E76TN04CD85Z792022-01-012022-12-31MKP1B7E76TN04CD85Z792021-01-012021-12-31MKP1B7E76TN04CD85Z792021-12-31ifrs-full:IssuedCapitalMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792022-01-01ifrs-full:IssuedCapitalMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792022-01-012022-12-31ifrs-full:TreasurySharesMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792022-12-31ifrs-full:TreasurySharesMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792021-01-01ifrs-full:TreasurySharesMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792021-01-012021-12-31ifrs-full:TreasurySharesMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792021-12-31ifrs-full:TreasurySharesMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792022-01-01ifrs-full:TreasurySharesMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792022-01-012022-12-31ifrs-full:SharePremiumMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792022-12-31ifrs-full:SharePremiumMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792021-12-31MKP1B7E76TN04CD85Z792021-01-01ifrs-full:SharePremiumMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792021-01-012021-12-31ifrs-full:SharePremiumMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792021-12-31ifrs-full:SharePremiumMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792022-01-01ifrs-full:SharePremiumMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792022-01-012022-12-31ifrs-full:AccumulatedOtherComprehensiveIncomeMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792021-01-012021-12-31ifrs-full:AccumulatedOtherComprehensiveIncomeMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792022-12-31ifrs-full:AccumulatedOtherComprehensiveIncomeMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792021-01-01ifrs-full:AccumulatedOtherComprehensiveIncomeMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792021-12-31ifrs-full:AccumulatedOtherComprehensiveIncomeMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792022-01-01ifrs-full:AccumulatedOtherComprehensiveIncomeMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792021-01-01MKP1B7E76TN04CD85Z792022-01-012022-12-31ifrs-full:StatutoryReserveMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792022-12-31ifrs-full:StatutoryReserveMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792021-01-01ifrs-full:StatutoryReserveMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792021-01-012021-12-31ifrs-full:StatutoryReserveMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792021-12-31ifrs-full:StatutoryReserveMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792022-01-01ifrs-full:StatutoryReserveMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792022-01-012022-12-31ifrs-full:MiscellaneousOtherReservesMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792022-12-31ifrs-full:MiscellaneousOtherReservesMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792021-01-01ifrs-full:MiscellaneousOtherReservesMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792021-01-012021-12-31ifrs-full:MiscellaneousOtherReservesMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792022-01-01MKP1B7E76TN04CD85Z792021-12-31ifrs-full:MiscellaneousOtherReservesMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792022-01-01ifrs-full:MiscellaneousOtherReservesMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792022-01-012022-12-31ifrs-full:OtherReservesMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792022-12-31ifrs-full:OtherReservesMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792021-01-01ifrs-full:OtherReservesMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792021-01-012021-12-31ifrs-full:OtherReservesMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792021-12-31ifrs-full:OtherReservesMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792022-01-01ifrs-full:OtherReservesMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792022-01-012022-12-31ifrs-full:RetainedEarningsMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792022-12-31ifrs-full:RetainedEarningsMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792022-12-31MKP1B7E76TN04CD85Z792021-01-01ifrs-full:RetainedEarningsMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792021-01-012021-12-31ifrs-full:RetainedEarningsMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792021-12-31ifrs-full:RetainedEarningsMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792022-01-01ifrs-full:RetainedEarningsMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792022-01-012022-12-31ifrs-full:IssuedCapitalMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792022-12-31ifrs-full:IssuedCapitalMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792021-01-01ifrs-full:IssuedCapitalMemberMKP1B7E76TN04CD85Z792021-01-012021-12-31ifrs-full:IssuedCapitalMemberiso4217:PLNiso4217:PLNxbrli:shares
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY KAPITAŁOWEJ BANKU OCHRONY ŚRODOWISKA S.A. W 2022 R.
SPORZĄDZONE ŁĄCZNIE ZE SPRAWOZDANIEM ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI BANKU OCHRONY ŚRODOWISKA S.A.
Warszawa, marzec 2023 r.
Obraz zawierający tekst, znak, na wolnym powietrzu, czytanie

Opis wygenerowany automatycznie
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 2
Spis treści
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 3
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 4
WYBRANE DANE FINANSOWE
GRUPA
w tys. zł
w tys. EUR
Dane skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy BOŚ S.A.
12 miesięcy zakończonych 31-12-2022
12 miesięcy zakończonych 31-12-2021
12 miesięcy zakończonych 31-12-2022
12 miesięcy zakończonyc h 31-12- 2021
Przychody z tytułu odsetek i o podobnym charakterze
1 205 878
430 640
257 210
94 075
Przychody z tytułu opłat i prowizji
167 992
181 742
35 832
39 702
Wynik na instrumentach finansowych wycenianych wg wartości godziwej przez wynik finansowy (w tym należności od klientów)
22 878
67 633
4 880
14 775
Wynik na inwestycyjnych papierach wartościowych
-
197
-
43
Zysk brutto
194 135
79 269
41 408
17 317
Zysk netto `
128 244
47 456
27 354
10 367
GRUPA
w tys. zł
w tys. EUR
31-12-2022
31-12-2021
31-12-2022
31-12-2021
Aktywa razem
22 006 181
20 229 559
4 692 250
4 398 304
Zobowiązania wobec Banku Centralnego oraz innych banków
141 143
420 389
30 095
91 401
Zobowiązania wobec klientów
18 820 809
17 007 863
4 013 051
3 697 844
Kapitał własny przypadający na udziałowców jednostki dominującej
1 964 138
1 865 795
418 802
405 661
Kapitał podstawowy
1 461 036
1 461 036
311 528
317 658
Liczba akcji
92 947 671
92 947 671
Współczynnik kapitałowy
14,95
14,61
BANK
w tys. zł
w tys. EUR
Dane sprawozdania finansowego BOŚ S.A.
12 miesięcy zakończonych 31-12-2022
12 miesięcy zakończonych 31-12-2021
12 miesięcy zakończonych 31-12-2022
12 miesięcy zakończonyc h 31-12- 2021
Przychody z tytułu odsetek i o podobnym charakterze
1 198 582
423 307
255 654
92 474
Przychody z tytułu opłat i prowizji
82 766
83 703
17 654
18 285
Wynik na instrumentach finansowych wycenianych wg wartości godziwej przez wynik finansowy (w tym należności od klientów)
-2 658
20 222
-567
4 418
Wynik na inwestycyjnych papierach wartościowych
-
197
-
43
Zysk brutto
185 912
73 891
39 654
16 142
Zysk netto
127 608
48 714
27 218
10 642
BANK
w tys. zł
w tys. EUR
31-12-2022
31-12-2021
31-12-2022
31-12-2021
Aktywa razem
21 915 238
20 093 787
4 672 858
4 368 784
Zobowiązania wobec Banku Centralnego oraz innych banków
141 143
420 389
30 095
91 401
Zobowiązania wobec klientów
18 879 924
17 012 146
4 025 656
3 698 775
Kapitał własny przypadający na udziałowców jednostki dominującej
1 961 996
1 864 289
418 345
405 333
Kapitał podstawowy
1 460 364
1 460 364
311 385
317 512
Liczba akcji
92 947 671
92 947 671
Współczynnik kapitałowy
15,05
14,81
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 5
I. PODSUMOWANIE WYNIKÓW GRUPY BOŚ S.A.
Grupę Kapitałową Banku Ochrony Środowiska S.A. tworzy Bank Ochrony Środowiska S.A., pełniący rolę jednostki dominującej nad jednostkami bezpośrednio zależnymi: Domem Maklerskim BOŚ S.A. oraz BOŚ Leasing Eko Profit S.A. oraz jednostką zależną w sposób pośredni MS Wind Sp. z o.o.
Otoczenie rynkowe
W 2022 roku sytuacja w polskiej gospodarce pozostawała pod wpływem czynników związanych z inwazją Rosji na Ukrainę, która rozpoczęła się 24 lutego 2022 roku. Wojna w Ukrainie przyniosła wyraźne pogorszenie nastrojów przedsiębiorców i konsumentów. Silny wzrost cen żywności i energii przyczynił się do wzrostu inflacji. W pierwszych trzech kwartałach 2022 roku Rada Polityki Pieniężnej kontynuowała cykl zacieśniania polityki monetarnej. Od stycznia do września 2022 roku stopy procentowe NBP zostały podwyższone o 5,0 pkt. proc.: stopa referencyjna NBP do 6,75%, stopa depozytowa do 6,25%, a stopa lombardowa - do 7,25%. Zaostrzenie polityki pieniężnej NBP spowodowało skokowy wzrost stóp procentowych depozytów na rynku międzybankowym. Aktywność gospodarcza w Polsce obniżała się w trakcie kolejnych kwartałów 2022 roku.
Główne osiągnięcia finansowe Grupy BOŚ S.A. w 2022 roku
Pomimo następstw gospodarczych wojny w Ukrainie oraz negatywnych skutków zmian regulacyjnych w tym kosztów rezerw na koszty wakacji, oraz kosztów składki na Fundusz Wsparcia Kredytobiorców a także rosnących obciążeń rezerwami na walutowe kredyty mieszkaniowe, Grupa BOŚ w 2022 roku osiągnęła:
najwyższy wynik netto w swojej historii, który wyniósł 128,2 mln zł wobec 47,5 mln zł w 2021 roku,
wzrost wskaźnika zwrotu z kapitału (ROE) z 2,5% w 2021 roku do poziomu 6,7% w 2022 roku,
poprawę wskaźnika koszty/dochody (C/I) z 64,9% w 2021 roku na 52,9% w 2022 roku,
wzrost udziału kredytów proekologicznych z 37,12% w 2021 roku do 40,79% salda kredytów ogółem w Banku na koniec 2022 roku.
Wyniki Grupy BOŚ S.A.
W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2022 roku Grupa BOŚ S.A. osiągnęła zysk netto w wysokości 128,2 mln zł, wobec 47,5 mln zł w 2021 roku. Grupa BOŚ S.A. osiągnęła poprawę wyników przede wszystkim w obszarze wyniku odsetkowego.
Wybrane pozycje rachunku wyników
Wybrane pozycje rachunku wyników tys. zł
2022
2021
Zmiana (%)
Wynik z tytułu odsetek
758 340
374 495
102,5
Wynik z tytułu opłat i prowizji
127 568
141 854
-10,1
Wynik na instrumentach finansowych wycenianych do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat
22 878
67 633
-66,2
Wynik z pozycji wymiany
36 890
25 300
45,8
Wynik z pozostałej działalności
-5 172
566
x
Koszty ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych
-144 306
-20 783
594,3
Wynik odpisów z tytułu utraty wartości
-105 995
-114 094
-7,1
Ogólne koszty administracyjne
-496 068
-395 702
25,4
Zysk brutto
194 135
79 269
144,9
ZYSK NETTO
128 244
47 456
170,2
W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2022 roku Grupa BOŚ S.A. wypracowała wynik z tytułu odsetek na poziomie 758,3 mln zł. Wynik był wyższy o 383,8 mln zł w porównaniu do 2021 roku, pomimo obciążenia kosztami rezerw na wakacje kredytowe.
W 2022 roku przychody z tytułu odsetek były wyższe o 775,2 mln w relacji do 2021 roku. Najwyższy wzrost odnotowano w przychodach odsetkowych od klientów instytucjonalnych, odsetkach od inwestycyjnych dłużnych papierów wartościowych. Głównym powodem wyższych przychodów był wzrost stawek WIBOR w rezultacie decyzji Rady Polityki Pieniężnej o podwyżkach stóp procentowych.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 6
Koszty odsetkowe ogółem zwiększyły się o 391,4 mln wobec 2021 roku. Wzrost kosztów odsetkowych był niższy niż przychodów, ze względu na utrzymujący się znaczący udział rachunków bieżących i niskooprocentowanych produktów depozytowych. Bank oferował klientom lokaty terminowe na warunkach dostosowanych do wzrostu stóp procentowych. Począwszy od czerwca 2022 roku, Bank istotnie podwyższył oprocentowanie depozytów detalicznych sprzedawanych w kanałach elektronicznych oraz w placówkach Banku. Oprocentowanie wybranych lokat plasowało ofertę Banku na wiodącej pozycji rynkowej na tle innych banków.
Wynik Grupy z tytułu opłat i prowizji wyniósł 127,6 mln zł, co oznacza spadek o 14,3 mln w porównaniu do 2021 roku. Niższe były przychody z tytułu usług maklerskich z powodu słabszej koniunktury na rynku giełdowym. Natomiast wzrosły prowizje od gwarancji i akredytyw oraz prowizje od kredytów.
Wynik na instrumentach finansowych wycenianych do wartości godziwej przez wynik finansowy wyniósł 22,9 mln zł wobec 67,6 mln zł w 2021 roku.
Koszty ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych wyniosły 144,3 mln wobec 20,8 mln w 2021 roku. Wzrost tej pozycji ma związek głównie z przyjęciem bardziej konserwatywnych parametrów do modelu szacowania rezerw oraz zmianą zasad rachunkowości w zakresie prezentowania rezerwy na ryzyko prawne. Zgodnie z przyjętymi zasadami w przypadku kredytów czynnych rezerwa ujmowana jest jako korekta (zmniejszenie) wartości bilansowej brutto kredytów zgodnie ze standardem MSSF9. Zmiana zasad spowodowała rozwiązanie części odpisów z tytułu utraty wartości i wzrost kosztów ryzyka prawnego kredytów hipotecznych.
W 2022 roku wynik odpisów z tytułu utraty wartości wyniósł -106,0 mln zł wobec -114,1 mln zł w 2021 roku.
Ogólne koszty administracyjne Grupy zwiększyły się o 100,4 mln zł, tj. o 25,4% wobec 2021 roku, głównie z powodu składki na Fundusz Wsparcia Kredytobiorców w łącznej wysokości 38,4 mln zł.
Wzrosły także koszty świadczeń pracowniczych o 37,6 mln zł, tj. 19,7%. W Banku przeprowadzono proces wartościowania stanowisk pracy, mający na celu między innymi odniesienie poziomu wynagrodzenia na poszczególnych stanowiskach w Banku do aktualnych poziomów rynkowych.
Kolejnym istotnym czynnikiem wzrostu ogólnych kosztów administracyjnych były koszty rzeczowe, które wzrosły o 12,2 mln zł tj. o 11,0%.
Wakacje kredytowe
Ustawa z dnia 7 lipca 2022 roku o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom przyznaje kredytobiorcom prawo do zawieszenia spłaty maksymalnie ośmiu rat kredytu hipotecznego udzielonego w walucie polskiej na realizację własnych potrzeb mieszkaniowych w latach 2022-2023, tzw. wakacje kredytowe. Ze względu na prawdopodobieństwo wykorzystania przez kredytobiorców tego prawa Bank ujmuje na dzień bilansowy korektę wartości bilansowej brutto kredytu dotyczącą rat możliwych do zawieszenia w okresach przyszłych. Przy szacowaniu korekty wartości bilansowej brutto przyjęto na podstawie faktycznych obserwacji założenie, 58% rat kwalifikujących się zostanie zawieszona. Zawieszenie rat zrealizowane przez klientów w 2022 roku zostało ujęte jako modyfikacja nieistotna umowy kredytowej.
Przychody odsetkowe od instrumentów wycenianych według zamortyzowanego kosztu za rok 2022 uwzględniają korektę z tytułu wakacji kredytowych poprzez pomniejszenie przychodów w kwocie 20,4 mln zł.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 7
Wpływ na wyniki dodatkowej składki na Fundusz Wsparcia Kredytobiorców
W dniu 15 września 2022 roku Bank otrzymał pismo od Rady Funduszu Wsparcia Kredytobiorców informujące, że wysokość dodatkowej składki na Fundusz Wsparcia Kredytobiorców wynosi blisko 10 mln zł. Bank otrzymał kolejne pismo od Rady Funduszu Wsparcia Kredytobiorców o podjęciu w dniu 28 listopada 2022 roku uchwały w sprawie ustalenia aktualnej wysokości wpłat na Fundusz Wsparcia Kredytobiorców. W rezultacie składka na Fundusz Wsparcia Kredytobiorców obciążyła wynik 2022 roku w łącznej wysokości 38,4 mln zł.
Rezerwa na ryzyko związane z kredytami hipotecznymi i program ugód
Kwota mieszkaniowych kredytów w CHF (wg wartości nominalnej) wyniosła 773,4 mln na koniec 2022 roku. Utworzona przez Bank rezerwa na ryzyko związane z kredytami hipotecznymi powiązanymi z walutą CHF wynosi 490,2 mln zł na dzień 31 grudnia 2022 roku wobec 368,8 mln zł na dzień 31 grudnia 2021 roku.
Łączna wartość rezerwy na walutowe kredyty hipoteczne wynosiła 514,8 mln na koniec 2022 roku wobec 408,2 mln zł rezerwy na ryzyko prawne związane z walutowymi kredytami hipotecznymi na koniec 2021 roku.
Utworzone przez Bank rezerwy na ryzyko związane z kredytami hipotecznymi powiązanymi z walutą obcą uwzględniają koszt programu ugód dla klientów spłacających walutowe kredyty hipoteczne na zasadach zaproponowanych przez Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego. Bank uruchomił program ugód w dniu 31 stycznia 2022 roku. Do końca 2022 roku do Banku wpłynęło 798 wniosków o ugody dotyczących walutowych kredytów hipotecznych. Saldo do spłaty tych kredytów wyniosło 81 mln zł. Podpisano 327 ugody.
Wskaźniki finansowe
Wskaźniki finansowe
2022
2021
Zmiana w p.p.
Stopa zwrotu z kapitału (ROE)
6,7
2,5
4,2
Stopa zwrotu z aktywów (ROA)
0,6
0,2
0,4
Marża odsetkowa na aktywach ogółem
3,6
1,8
1,8
Koszt ryzyka
-0,8
-0,8
0,0
Koszty/dochody (C/I)
52,9
64,9
-12,0
Współczynnik kapitału Tier I
14,11
13,26
0,85
Łączny współczynnik kapitałowy
14,95
14,61
0,34
Marża odsetkowa na aktywach ogółem, liczona jako relacja wyniku odsetkowego w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2022 roku do średniego stanu aktywów, wyniosła 3,6% wobec poziomu 1,8% za okres 2021 roku. Poprawa została osiągnięta w dużym stopniu w wyniku wzrostu stóp procentowych, pomimo negatywnego wpływu utworzenia rezerwy na wakacje kredytowe.
Istotnie poprawił się wskaźnik koszty/dochody, który wyniósł 52,9% wobec 64,9% w roku 2021, głównie na skutek wyższego tempa wzrostu dochodów niż kosztów.
Poziom adekwatności kapitałowej Grupy, zarówno z zastosowaniem rozwiązań przejściowych MSSF 9, jak i bez nich utrzymywał się powyżej wartości zalecanych przez Komisję Nadzoru Finansowego. Na dzień 31 grudnia 2022 roku Bank i Grupa spełniały obowiązujące normy kapitałowe. Współczynnik kapitału podstawowego Tier I wyniósł 14,11 % a łączny współczynnik kapitałowy 14,95%.
Wpływ wojny w Ukrainie na działalność
BOŚ w 2022 roku monitorował sytuację gospodarczą i rynkową, a w szczególności związaną z tym możliwość wystąpienia nagłych, gwałtownych zdarzeń zewnętrznych o dużej skali oddziaływania, mogących pośrednio wywierać znaczący wpływ na sytuację Banku.
Bank przeanalizował wpływ tych zdarzeń na ryzyko finansowe oraz dokonał oceny skutków potencjalnych negatywnych scenariuszy w ramach dokonywanych testów warunków skrajnych.
Wyniki testów warunków skrajnych wskazują na nieznaczny wzrost ekspozycji na ryzyko płynności, ryzyko stopy procentowej w księdze bankowej oraz ryzyko kredytowe kontrahenta, tym niemniej wpływ na ryzyko utrzymuje się w ramach zakładanego przez Bank poziomu.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 8
W ramach dotychczasowej realizacji ścieżki scenariusza stresowego wynikającego z aktualnie trwającego konfliktu rosyjsko-ukraińskiego, Bank nie odnotował problemów z utrzymaniem płynności oraz negatywnych skutków w pozostałym ryzyku finansowym. Poza chwilowym zaburzeniem płynności rynku międzybankowego oraz chwilowo istotnie zwiększonym poziomem wypłat gotówkowych, które odnotowano w I kwartale 2022 roku, nie wystąpiły inne istotne symptomy wskazujące na możliwość pogorszenia sytuacji płynnościowej Banku.
Z punktu widzenia ryzyka finansowego osłabienie waluty krajowej oraz wzrost stóp procentowych również nie generuje negatywnych skutków.
Portfel największych ekspozycji powiązanych ze strefą konfliktu handlowo i organizacyjnie podlegał monitorowaniu i w IV kwartale 2022 roku nie identyfikowano wśród nich przesłanek utraty wartości, jak również klasyfikacji ekspozycji do koszyka 2.
Jednak pogorszenie sytuacji ekonomiczno-finansowej w kraju mające związek m.in. z kryzysem energetycznym związanym z wojną na Ukrainie warunkuje kondycję wszystkich polskich przedsiębiorstw, czyli także klientów Banku co wpływa na jakość portfela kredytowego i poziom odpisów. Wpływ ten obecnie jest zauważalny, ale nie jest istotny.
Sytuacja międzynarodowa wciąż ma wpływ na cyberbezpieczeństwo Banku. Od lutego 2022 roku widoczny jest utrzymujący się trend zwiększonej liczby prób ataków na usługi bankowości elektronicznej Banku. Ataki w większości mają na celu przełamanie zabezpieczeń z wykorzystaniem opublikowanych w ostatnim czasie podatności systemów. Nie zidentyfikowano incydentu skutecznego przełamania zabezpieczeń. Nie zidentyfikowano również skutecznych ataków DDoS (zmasowanych rozproszonych ataków mających na celu uniemożliwienie dostępu Klientów) na elementy bankowości elektronicznej i na serwis informacyjny www.bosbank.pl. - W zakresie monitorowania zdarzeń w cyberprzestrzeni w Banku funkcjonuje w trybie 24/7 komórka Security Operation Center. Dyrektor Departamentu Cyberbezpieczeństwa aktywnie - w cyklach dwutygodniowych - uczestniczy w pracach grup sektora finansowego funkcjonujących przy ZBP oraz w comiesięcznych spotkaniach organizowanych przez KNF, gdzie ma miejsce wymiana informacji o bieżących zdarzeniach związanych z sytuacją międzynarodową.
Potwierdzenie oceny ratingowej oraz stabilnej perspektywy BOŚ
W dniu 19 października 2022 roku agencja ratingowa Fitch Ratings Ltd („Agencja”) potwierdziła oceny ratingowe oraz stabilną perspektywę Banku. Obecne oceny ratingowe kształtują się na następującym poziomie:
Rating długoterminowy IDR w walucie obcej (Long-term Foreign Currency IDR): BB-, perspektywa stabilna,
Rating krótkoterminowy IDR w walucie obcej (Short-term Foreign Currency IDR): B,
Krajowy rating długoterminowy (National Long-term Rating): BBB-(pol), perspektywa stabilna,
Krajowy rating krótkoterminowy (National Short-term Rating): F3(pol),
Rating wsparcia (Support Rating): 4,
Rating wsparcia (Support Rating Floor): B,
Rating indywidualny (Viability Rating): bb-,
Krajowy rating długoterminowy dla obligacji (senior unsecured): BBB-(pol),
Rating dla obligacji podporządkowanych (subordinated):BB(pol),
Krajowy rating krótkoterminowy obligacji (short-term senior unsecured): F3 (pol).
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 9
II. CZYNNIKI I ZDARZENIA WPŁYWAJĄCE NA SYTUACJĘ FINANSOWĄ GRUPY
1. Sytuacja makroekonomiczna
Inwazja Rosji na Ukrainę rozpoczęta 24 lutego 2022 roku istotnie zmieniła perspektywy gospodarki światowej, a w szczególności europejskiej. Konflikt na Ukrainie skutkował wyraźnym pogorszeniem nastrojów przedsiębiorców i konsumentów przede wszystkim w Europie, po tym jak w I kw. aktywność gospodarczą w USA i w Europie pozytywnie wspierało znoszenie obostrzeń związanych z pandemią koronawirusa. Źródłem pogorszenia nastrojów przedsiębiorców i konsumentów był przede wszystkim skokowy wzrost cen surowców, w szczególności energetycznych oraz ryzyko braku dostaw wystarczającej ilości surowców energetycznych (głównie gazu) do Europy, skutkujące perspektywą istotnego ograniczenia aktywności gospodarczej. Ostatecznie w IV kwartale, dzięki zmniejszeniu zapotrzebowania na gaz m.in. w warunkach wyjątkowo łagodnej zimy oraz uzupełnieniu dostaw gazu z kierunków alternatywnych do rosyjskiego, co pozwoliło na wystarczające dla bezpieczeństwa energetycznego Unii Europejskiej zapełnienie magazynów gazu, wyraźnie obniżyły się ceny gazu (i w ślad za tym energii elektrycznej) na rynkach europejskich. W rezultacie spadło ryzyko głębokiej recesji w strefie euro.
W Polsce w trakcie kolejnych kwartałów 2022 roku aktywność gospodarcza sukcesywnie słabła. Po tym jak wzrost PKB w I kw. wyniósł 8,6% r/r, w III kw. spowolnił do 3,6%, a w IV kw. do 2% r/r. W całym 2022 roku wzrost PKB obniżył się do 4,9% wobec 6,8% w 2021 roku. W trakcie roku nastąpiło silne osłabienie konsumpcji prywatnej, które było następstwem spadku realnej siły nabywczej dochodów gospodarstw domowych w wyniku wysokiej inflacji. Jednocześnie, pomimo osłabienia aktywności gospodarczej, sytuacja na rynku pracy pozostawała stabilna. W grudniu 2022 roku stopa bezrobocia rejestrowanego wyniosła 5,2% wobec 5,8% na koniec 2021 roku, w 2022 roku liczba bezrobotnych spadła o ponad 80 tys. do 812 tys.
Dynamika PKB i jego głównych składowych
W 2022 roku w głównych gospodarkach światowych postępował dynamiczny wzrost inflacji do nieobserwowanych od dekad poziomów. Do bardzo wysokiej inflacji doprowadziła kombinacja czynników oddziałujących na gospodarkę na przestrzeni ostatnich kilkunastu miesięcy: postpandemiczne problemy z globalnymi łańcuchami dostaw, co stymulowało wzrost cen komponentów do produkcji (w trakcie 2022 roku oddziaływanie tego czynnika stopniowo osłabło); silny popyt po zniesieniu restrykcji covidowych; skokowy wzrost cen surowców na rynkach światowych w następstwie konfliktu na Ukrainie. Ostatnie miesiące 2022 roku przyniosły obniżenie wskaźników inflacji, głównie za sprawą spadku cen surowców na światowych rynkach. Na koniec 2022 roku wskaźnik CPI osiągnął w USA poziom 6,5% r/r wobec szczytu inflacji w trakcie roku na poziomie 9,1% r/r w czerwcu, a w strefie euro - poziom 9,2 % r/r, wobec szczytu inflacji na poziomie 10,6% r/r w październiku.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 10
W Polsce przez większość 2022 roku wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych CPI dynamicznie rósł do lokalnego maksimum w październiku na poziomie 17,9% r/r. Do wzrostu inflacji przyczynił się przede wszystkim silny wzrost cen żywności i energii. Wyraźnie rósł także wskaźnik inflacji bazowej, m.in. jako efekt wzrostu popytu na skutek znoszenia obostrzeń epidemicznych oraz ograniczeń po stronie podaży wskutek globalnych problemów w logistycznych łańcuchach dostaw. Pod koniec roku inflacja obniżyła się, głównie dzięki spadkowi cen surowców energetycznych i na koniec 2022 roku osiągnęła poziom 16,6% r/r.
W pierwszych trzech kwartałach 2022 roku Rada Polityki Pieniężnej kontynuowała cykl zacieśniania polityki monetarnej rozpoczęty pod koniec 2021 r. Od stycznia do września stopy procentowe NBP zostały podwyższone o 5,0 pkt. proc.: stopa referencyjna NBP do 6,75%, stopa depozytowa - do 6,25%, a stopa lombardowa - do 7,25%. W październiku RPP przerwała cykl podwyżek i w IV kw. stopy procentowe NBP pozostały stabilne.
Zaostrzenie polityki pieniężnej NBP spowodowało skokowy wzrost stóp procentowych depozytów na rynku międzybankowym. Stawka WIBOR 3M wzrosła od początku roku do końca grudnia o 448 pkt. baz. do 7,02%.
Stopy procentowe w Polsce
Od początku 2022 roku sytuację na globalnym rynku finansowym determinowały oczekiwania co do skali zacieśniania polityki monetarnej przez główne banki centralne w reakcji na skokowy wzrost inflacji. Jednocześnie rosły obawy co do wpływu na aktywność gospodarczą wyższej inflacji, restrykcyjnej polityki monetarnej oraz konsekwencji wojny na Ukrainie, w tym kryzysu energetycznego. Te przeciwstawne tendencje skutkowały w 2022 roku wysoką zmiennością sytuacji na globalnym rynku finansowym. W trakcie II kw. i w III kw. na rynkach finansowych nasiliły się obawy przed głęboką recesją gospodarczą w strefie euro, co szczególnie negatywnie wpłynęło na notowania europejskich aktywów finansowych. Pod koniec roku spadek obaw przed załamaniem koniunktury w strefie euro w następstwie kryzysu energetycznego przyniósł poprawę nastrojów wobec europejskich aktywów, skutkując m.in. umocnieniem euro.
W pierwszych trzech kwartałach 2022 roku kurs złotego osłabił się, jednocześnie charakteryzując się wysoką zmiennością. W I kw. presja deprecjacyjna na kurs złotego była konsekwencją wysokiej niepewności związanej z inwazją Rosji na Ukrainę, z kolei w II kw. i III kw. niepewności co do perspektyw gospodarki europejskiej w kontekście kryzysu energetycznego w Europie, a dodatkowo w trakcie III kw. - nasilenia awersji do ryzyka na globalnym rynku w warunkach niepewności co do perspektyw gospodarki światowej, polityki głównych banków centralnych oraz ponownego wzrostu ryzyka geopolitycznego. W IV kw., wraz ze spadkiem obaw przed głęboką recesją w strefie euro i poprawą nastrojów wobec aktywów europejskich, złoty lekko umocnił się. Na koniec grudnia kurs złotego w relacji do euro wyniósł 4,69 PLN/EUR (osłabienie o blisko 2% wobec końca 2021 roku), w relacji do franka szwajcarskiego 4,77 PLN/CHF (osłabienie o 7,2%), a w relacji do dolara amerykańskiego 4,40 PLN/USD (osłabienie o 8,4%).
0.0
2.0
4.0
6.0
8.0
10.0
0.0
2.0
4.0
6.0
8.0
10.0
gru 17
gru 18
gru 19
gru 20
gru 21
gru 22
stopa referencyjna NBP
WIBOR 3M
rentowności obligacji 10l
%
źródło: NBP
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 11
Kurs złotego
Rok 2022 był okresem wysokiej zmienności rentowności złotowych obligacji skarbowych. Przez większość I półrocza kontynuowany był dynamiczny wzrost rentowności pod presją rosnącej inflacji i oczekiwań na zacieśnienie polityki monetarnej. Na przełomie II i III kwartału rentowności okresowo obniżyły się w ślad za rynkami bazowymi i spadkiem oczekiwań co do skali zacieśnienia polityki monetarnej przez RPP, jednak w trakcie III kwartału trend wzrostowy rentowności obligacji skarbowych powrócił, skutkując wzrostem rentowności do lokalnych maksimów w przedziale 8,5%-9,0% w zależności od terminu zapadalności obligacji. Ostatecznie w IV kwartale za sprawą obniżenia rentowności obligacji na rynkach bazowych, spadku awersji do ryzyka oraz ograniczeniu oczekiwań rynkowych na podwyżki stóp NBP rentowności papierów skarbowych wyraźnie spadły. Na koniec roku rentowność obligacji 2-letnich wyniosła 6,60% (wzrost o 330 pkt. baz. w skali roku), zaś rentowność obligacji 10-letnich wyniosła 6,83% (wzrost o ponad 320 pkt. baz. w skali roku).
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 12
2. Czynniki, które będą miały wpływ na osiągane wyniki w perspektywie co najmniej kolejnego kwartału
Na działalność Grupy Kapitałowej Banku w 2023 roku wpływać będą uwarunkowania makroekonomiczne i sytuacja na rynkach finansowych.
Najistotniejszym obecnie czynnikiem, który kształtuje i będzie kształtował sytuację makroekonomiczną i rynkową jest podwyższone ryzyko geopolityczne w konsekwencji wojny rosyjsko-ukraińskiej oraz sankcje ekonomiczne nałożone przez Unię Europejską, USA i inne państwa na Rosję i Białoruś oraz w konsekwencji ryzyko kryzysu na rynku surowców, głównie energetycznych.
Sytuacja ta oddziałuje i będzie oddziaływała na gospodarkę polską głównie poprzez ograniczoną dostępność i wysokie ceny nośników energii.
Generalnie gospodarczymi konsekwencjami konfliktu na Ukrainie będzie słabsza aktywność gospodarcza oraz podwyższona inflacja w Europie i w Polsce w stosunku do prognoz sprzed inwazji.
W szczególności podwyższone ryzyko geopolityczne może oznaczać:
słabszą aktywność polskiej gospodarki,
wysoki wskaźnik inflacji CPI w następstwie globalnego wzrostu cen surowców,
podwyższoną zmienność notowań krajowych aktywów finansowych,
słaby popyt na kredyty w warunkach niepewnej sytuacji gospodarczej oraz wysokich stóp procentowych.
Jednocześnie podwyższone ryzyko geopolityczne w Europie oznacza istotny wzrost niepewności w odniesieniu do kształtowania się otoczenia makroekonomicznego i rynkowego.
W dniu 16 lutego 2023 roku została opublikowana opinia Rzecznika Generalnego TSUE przedstawiona w związku z pytaniem prejudycjalnym (C-520/21): czy w przypadku nieważności umowy kredytu banki i konsumenci mogą domagać się także innych świadczeń. Następnym etapem będzie wydanie wyroku przez TSUE. Rozstrzygnięcie TSUE będzie miało istotny wpływ na orzecznictwo krajowe i w zależności od treści wyroku może mieć negatywne skutki dla sektora bankowego.
3. Podstawowe produkty, usługi i sfery działalności Grupy
3.1. Udział BOŚ S.A. w sektorze bankowym
Udział BOŚ S.A. w sektorze bankowym na koniec 2022 roku (opracowano na podstawie danych KNF dotyczących sektora bankowego z oddziałami zagranicznymi) wynosił:
w zakresie sumy bilansowej 0,8% i nie zmienił się wobec stanu na koniec 2021 roku,
w zakresie depozytów sektora niefinansowego 1,1% i nie zmienił się wobec stanu na koniec 2021 roku,
w zakresie kredytów i pożyczek 0,7% wobec 0,8% na koniec 2021 roku.
3.2. Produkty bankowe
Bank posiada w swojej ofercie produkty (depozytowe, kredytowe, rozliczeniowe) oferowane wszystkim grupom klientów, jak również produkty skierowane bezpośrednio do wybranych grup klientów BOŚ S.A.
Warunki i zasady współpracy z poszczególnymi grupami klientów dostosowywane przez Bank do zmieniających się warunków rynkowych oraz potrzeb adresatów oferty Banku, przy jednoczesnym uwzględnieniu celu w postaci ciągłego podnoszenia efektywności obsługi klientów.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 13
Pion Klientów Instytucjonalnych
BOŚ S.A. posiada szeroką ofertę produktów rozliczeniowych, depozytowych i kredytowych, w oparciu o którą dla każdego klienta może być budowana indywidualna oferta dostosowana do jego konkretnych potrzeb. W zakresie oferty rozliczeniowej Bank posiada standardowe rachunki bieżące, pełniące funkcje rozliczeniowe i służące do gromadzenia środków pieniężnych oraz przeprowadzania rozliczeń krajowych i zagranicznych.
W Banku funkcjonuje również odrębna oferta rachunków bankowych dla klientów instytucjonalnych będących osobami fizycznymi prowadzącymi działalność gospodarczą. Działanie to zrealizowało wymogi ustawy z dnia 31 lipca 2019 roku o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia obciążeń regulacyjnych („Ustawa o ograniczeniu obciążeń regulacyjnych”), która wprowadziła instytucję Przedsiębiorcy-Konsumenta.
W obszarze produktów rozliczeniowych w 2022 roku Bank kontynuował prace nad projektem Dostosowanie Banku do wymogów Ustawy SInF. Celem Projektu jest dostosowanie Banku do wymogów Ustawy o Systemie Informacji Finansowej. Wejście w życie ustawy będzie wiązało się z nowym obowiązkiem sprawozdawczym, którego celem jest przeciwdziałanie praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Ustawa włącza do polskiego prawa Dyrektywę 2018/843, w wyniku czego powstanie System Informacji Finansowej służący gromadzeniu, przetwarzaniu i udostępnianiu informacji szeroko definiowanych otwartych i zamkniętych rachunkach Klientów instytucjonalnych, indywidualnych, jak również o umowach o udostępnianiu skrytek sejfowych. System Informacji Finansowej jest kolejnym obowiązkiem sprawozdawczym w polskim ustawodawstwie, który ma na celu przeciwdziałanie praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Jego utworzenie ma również przyczynić się do zahamowania przestępstw finansowych dzięki nadzorowi wszystkich rachunków przez uprawnione organy. Dostosowanie Banku do wymogów ustawy o Systemie Informacji Finansowej, będzie polegało na wdrożeniu zmian w systemach raportowych Banku, które obecnie wspierają realizację obowiązków sprawozdawczych w ramach STIR.
W marcu 2022 roku wprowadzono, dla fundacji i stowarzyszeń, darmowe płatności w związku z sytuacją na terenie Ukrainy darmowe przelewy do banków zlokalizowanych w Ukrainie oraz darmowe wpłaty gotówkowe tytułem pomocy Ukrainie.
Produkty kredytowe dla Klientów Instytucjonalnych
W obszarze kredytowania Bank podjął działania wspierające osiągnięcie globalnych celów w zakresie ograniczania wpływu zmian klimatycznych, w pełni świadom potrzeb uwzględniania czynników środowiskowych, społecznych i ładu korporacyjnego (czynników ESG), które brane pod uwagę w podejściu do zarządzania ryzykiem i lokowania kapitału. Bank zaimplementował do procesu oceny ryzyka kredytowego nowy element tj. rozpoznawanie u kredytobiorców ryzyk ESG. Bank wdrożył również regulacje dotyczące zawierania transakcji wspierających wykonanie przez Klientów celów ESG.
W zakresie produktów kredytowych:
Bank oferował klientom kredyt na przedsięwzięcia termomodernizacyjne i remontowe z premią z Funduszu Termomodernizacji i Remontów,
W wybranych województwach Bank oferuje preferencyjne kredyty na realizację przedsięwzięć proekologicznych we współpracy z Wojewódzkimi Funduszami Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej,
Bank prowadził działania mające na celu optymalizację i automatyzację procesu kredytowego na różnych jego etapach: pozyskiwania klienta, oceny wniosku kredytowego, podejmowania decyzji kredytowej, uruchomienia środków czy monitorowania i administrowania kredytem,
Bank kontynuował działania dotyczące wdrożenia rozporządzenia UE w sprawie wskaźników referencyjnych - WIBOR, LIBOR, EURIBOR, w tym udział w pracach dotyczących wdrożenia rozwiązań pozwalających zastąpić wskaźniki WIBOR i LIBOR USD.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 14
Jednostki samorządu terytorialnego
Bank rozwija współpracę z jednostkami samorządu terytorialnego, szczególnie gminami. Dzięki pozyskanym z EBI środkom z unijnej inicjatywy ELENA, Bank może dofinansować przygotowanie dokumentacji technicznej dla inwestycji proekologicznych (np. dotyczących poprawy efektywności energetycznej i modernizacji oświetlenia ulicznego). Bank przygotował również nową ofertę produktową (EKOpożyczka dla samorządów), która ma ułatwiać samorządom zapewnienie wkładu własnego do dotacji unijnych.
Pion Klientów Detalicznych
Oferta dla Klientów Detalicznych Banku obejmuje wszystkie podstawowe produkty i usługi dostępne na polskim rynku bankowym (rachunki bankowe, produkty rozliczeniowe, karty płatnicze, usługi i produkty w zakresie lokowania nadwyżek pieniężnych, usługi bankowości elektronicznej i produkty kredytowe) oraz szeroki wybór produktów proekologicznych służących finansowaniu rozwiązań proekologicznych, a także obsługę klientów VIP przez wyspecjalizowanych Doradców.
W zakresie kart płatniczych Bank kontynuował oferowanie edycji kart debetowych z wizerunkami chronionych zwierząt, poprzez którą Bank chce zwrócić uwagę klientów na zagrożone gatunki dzikich zwierząt występujących na terenie Polski i związaną z tym problematykę ochrony środowiska.
W lutym 2022 roku BOŚ S.A. udostępnił klientom, w aplikacji mobilnej Bośbank24, usługę Google Pay. Nowa funkcja umożliwia posiadaczom kart debetowych na realizację płatności zbliżeniowych z użyciem smartfonu. Korzystanie z nowej usługi jest bezpłatne, wymaga jedynie aktualizacji aplikacji BOŚBank24 ze sklepu Google Play.
W związku sytuacją na terenie Ukrainy, wprowadzono dla Klientów indywidualnych:
darmowe przelewy kierowane do banków na terenie Ukrainy,
darmowe wpłaty gotówkowe w celu pomocy Ukrainie dokonywane na rachunki fundacji i stowarzyszeń,
darmowe operacje dokonywane kartami debetowymi i kredytowymi na terenie Ukrainy.
W II kwartale 2022 roku Bank wraz z Mastercard wprowadził promocję z okazji 30-lecia Banku. Promocja dotyczyła Programu Bezcenne Chwile i była dostępna zarówno dla nowych jak i obecnych klientów.
Wraz z Mastercard Bank promował transakcje bezgotówkowe, które przekładały się na wzmacnianie postaw ekologicznych klientów takich jak wspieranie ochrony rzadkich gatunków dzikich zwierząt czy przekazywanie sadzonek drzew do zalesiania. Nagrodami w promocji były dodatkowe punkty w programie, które finalnie klienci mogli zamienić na nagrody.
W dniu 6 kwietnia 2022 roku w Banku wprowadzony został nowy rodzaj rozliczeń transakcji bankomatowych w sieci Euronet. Od tego momentu wypłaty z ponad niemal 7 tysięcy urządzeń firmy Euronet rozliczane za pośrednictwem Krajowego Systemu Rozliczeń (KSR). Zmiana jest neutralna dla klientów, a bankowi umożliwia osiągnięcie oszczędności w procesach rozliczania transakcji gotówkowych dokonywanych wszystkimi kartami wydawanymi przez bank.
We wrześniu 2022 roku w bankowości elektronicznej BOŚBank24 została uruchomiona nowa funkcjonalność - lokata retencyjna. Użytkownikowi, który zamierza zlecić przelew poza BOŚ powyżej określonej kwoty lub zrywa lokatę może zostać wyświetlone powiadomienie (ekran typu pop-up) z informacją o atrakcyjnych warunkach przeznaczonej dla niego lokaty. Funkcjonalność udostępniona jest w systemie BOŚBank24 w wersji desktopowej oraz w aplikacji mobilnej. Ponadto uruchomione zostało pozycjonowanie lokat w bankowości co umożliwia lepsze promowanie lokat i wspieranie działań marketingowych.
Zobowiązania wobec klientów indywidualnych
W 2022 roku działania podejmowane przez Bank w zakresie produktów depozytowych dla klientów indywidualnych były nastawione na:
bieżące dopasowanie do zmieniającego się otoczenia rynkowego,
utrzymanie salda depozytów zgodnie z potrzebami płynnościowymi Banku.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 15
Najistotniejszymi produktami depozytowymi dla klientów indywidualnych były:
rachunki bieżące, w tym konta osobiste z podstawowym EKOkontem bez Kosztów oraz konta oszczędnościowe z EKOkontem Oszczędnościowym w PLN,
lokaty promocyjne w tym EKOlokata Promocyjna i Gwiazdkowa, lokaty standardowe oraz lokaty negocjowane.
W 2022 roku ze względu na zmieniające się uwarunkowania rynkowe, Bank opierał budowanie salda depozytów dla klientów indywidualnych poprzez promowanie EKOlokaty (pod nazwą EKOlokata Promocyjna i Gwiazdkowa) i EKOlokaty24-miesiecznej. Wyróżnikiem lokat promocyjnych jest wysoka kwota maksymalna (500 tys. zł) oraz proste warunki przystąpienia do promocji (zgoda na komunikację elektroniczną).
W I kwartale 2022 roku Bank wprowadził do swojej oferty promocje „EKOkonto Oszczędnościowe bez ograniczeń”, wyróżniającą się na rynku brakiem dodatkowych warunków, które Klient musi spełnić by otrzymać wyższe oprocentowanie (brak konieczności posiadania rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego czy wpłacenia nowych środków). Bank kontynuował promocję do końca 2022 roku dostosowując stawki oprocentowania do zmieniających się warunków rynkowych z jednej strony, z drugiej zaś wychodząc naprzeciw oczekiwaniu Klientów, sytuując ofertę w gronie najlepiej oprocentowanych rachunków płatniczych o charakterze oszczędnościowym. Dodatkową cechą zwiększającą przewagę konkurencyjną na rynku jest brak dodatkowych warunków, które Klient musi spełnić by otrzymać wyższe oprocentowanie (brak konieczności posiadania rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego czy wpłacenia nowych środków).
Dodatkowo w kwietniu 2022 roku wprowadzona została promocja „Swobodne oszczędzanie”, która zwalnia posiadaczy EKOkonta oszczędnościowego, EKOprofitu i Więcej za Mniej z opłaty za przelewy wewnętrzne na lokatę zakładaną w tej samej relacji (Klient jest ich jedynym posiadaczem albo współposiadaczem z samą osobą). Działanie to wspierało sprzedaż EKOlokaty Promocyjnej oraz zarządzanie portfelem depozytowym za pośrednictwem kont oszczędnościowych.
Bank w ramach wypełniania swojej proekologicznej misji stworzył również promocję, który pozwala Klientom na dbanie zarówno o ekologię, jak i prywatną ekonomię. Poza atrakcyjnym oprocentowaniem na EKOlokacie Promocyjnej, EKOlokacie 24-miesiecznej oraz lokatach negocjowanych, Bank zobowiązał się, że we współpracy z Lasami Państwowymi posadzi jedno drzewo za każde ulokowane 20 tys. na lokacie w ramach akcji „Las oszczędności”. Im wyższa kwota lokaty, tym bardziej zazieleniony i dotleniony świat. Promocja zakończyła się we wrześniu 2022 roku. Jej efektem jest posadzenie ponad 200 tys. drzew na terenach dotkniętych klęską żywiołową.
Pozostała działalność Banku w obszarze rachunków oszczędnościowo-rozliczeniowych koncentrowała się na utrzymaniu przejrzystej oferty poprzez pozostawienie w ofercie rachunków oszczędnościowo-rozliczeniowych: EKOkonta bez Kosztów, EKOkonta VIP, EKOkonta PRP oraz EKOkonta oszczędnościowego w trzech walutach: PLN, EUR i CHF.
Produkty kredytowe dla klientów indywidualnych
W ramach wsparcia sprzedaży produktów kredytowych kierowanych do klientów indywidualnych Bank w ofercie Pożyczki Gotówkowej w pierwszych 3 kwartałach prowadził następujące promocje:
na cele ekologiczne:
„Nasza woda”, oferta wspierająca inwestycje mające na celu zapobieganie i przeciwdziałanie skutkom suszy, stanowiła uzupełnienie dla programu rządowego „Moja Woda”, jako jedyny produkt kredytowy tego typu certyfikowany znakiem „Climate Leadership”,
„Przejrzysta pożyczka”, produkt Banku wspierający EKOInwestycje klientów, zarówno rynku komercyjnego jak i klientów będących beneficjentami programu rządowego „Czyste Powietrze”,
„EKOMobilni”- oferta przygotowana z myślą o finansowaniu i promowaniu zeroemisyjnego transportu, z przeznaczeniem na zakup wszelkiego rodzaju ekologicznych środków transportu osobistego (samochody elektryczne, motocykle, hulajnogi),
„Energia ze słońca”, oferta przeznaczona na finansowanie odnawialnych źródeł energii, przeznaczona głównie na zakup i montaż instalacji fotowoltaicznej.
„na dowolny cel:
„Portfel zapasowy” – pożyczka gotówkowa, oferowana również z ubezpieczeniem.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 16
W IV kwartale 2022 roku Bank dokonał modyfikacji swojej oferty, polegającej na przekształceniu dotychczasowych promocji w dwie nowe z jednoczesną unifikacją dotychczasowych celów ofert promocyjnych. Dla celów ekologicznych wprowadzono została promocja Eko Pożyczki pod nazwą „Pożyczka Zielona”, umożliwiająca finansowanie inwestycji Klienta z pięciu zakresów EKOinwestycji:
odnawialne źródła energii,
efektywność energetyczna/termomodernizacja,
gospodarka odpadami,
gospodarka wodna/mała retencja,
EKO środki transportu.
Kontynuując ideę udostępnienia Klientom finansowania na dowolny cel w zakresie kredytów średniokwotowych wprowadzono do oferty Pożyczki Gotówkowej promocję pod nazwą: „Zimowy Czas” z myślą o zaspokojeniu bieżących, konsumpcyjnych potrzeb Klienta w okresie świątecznym i ferii zimowych. Produkt jest oferowany również z ubezpieczeniem.
W stałej ofercie Banku znajduje się kredyt hipoteczny dla posiadaczy Karty Dużej Rodziny. oni zwolnieni z prowizji przygotowawczej lub zwolnieni z 50% prowizji przygotowawczej wraz ze zmniejszeniem marży o 0,1 p.p. względem marży standardowej.
W ramach preferencyjnych warunków oferty dla sektora finansowego Bank proponuje niższą prowizję i marżę względem standardowej oferty kredytu hipotecznego i pożyczki hipotecznej. Oferta skierowana jest do pracowników:
banków,
towarzystw ubezpieczeniowych,
domów maklerskich,
towarzystw funduszy inwestycyjnych,
innych instytucji sektora finansowego.
Bank kontynuuje także ofertę promocyjną „Kredyt hipoteczny bez prowizji”, gdzie warunkiem zwolnienia z prowizji przygotowawczej jest zakup od TU Europa S.A. oraz TU na Życie Europa S.A. jednego z dwóch pakietów ubezpieczeń zapewniających kredytobiorcom ochronę życia oraz wsparcie finansowe w przypadku utraty dochodów oraz utrzymanie wszystkich zgód marketingowych w całym okresie kredytowania. Poprzez wprowadzenie powyższej promocji oferta kredytów hipotecznych w BOŚ zyskała na atrakcyjności oraz konkurencyjności.
Najbardziej rozpoznawalną ofertą dla produktów hipotecznych w BOŚ jest Ekologiczny Kredyt Hipoteczny. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom klientów oraz dynamicznie zmieniającym się warunkom rynkowych, została zmodyfikowana lista proekologicznych wymagań kwalifikujących do skorzystania z oferty ekologicznej hipoteki. Zapisy zostały dostosowane do Zasad Oceny Ryzyka Ekologicznego.
Produkty kredytowe dla mikroprzedsiębiorstw i Wspólnot Mieszkaniowych
W stałej ofercie Banku przez cały 2022 roku znajdują się również produkty kredytowe kierowane do mikroprzedsiębiorstw w tym jednoosobowych działalności gospodarczych na uproszczonej księgowości oraz Wspólnot Mieszkaniowych.
Bank w IV kwartale 2022 roku wycofał z oferty gwarancje bankowe dla mikroprzedsiębiorstw natomiast reszta oferty pozostaje bez zmian.
Produkty ubezpieczeniowe i usługi dodatkowe
Bank oferuje produkty ubezpieczeniowe jako produkty uzupełniające ofertę bankową.
W 2022 roku w ofercie Banku znajdowały się ubezpieczenia takie jak: ubezpieczenia przedmiotu kredytowania, w tym ubezpieczenia urządzeń i instalacji służących ochronie środowiska, ubezpieczenia życia i zdrowia kredytobiorców oraz pakiety ubezpieczeń dla posiadaczy kart płatniczych.
BOŚ S.A. pełni rolę agenta ubezpieczeniowego dla sześciu zakładów ubezpieczeń: PZU SA, PZU Życie SA, STU ERGO HESTIA SA, STUnŻ ERGO HESTIA SA, TU EUROPA SA i TUnŻYCIE EUROPA SA.
W 2022 roku Bank wprowadził do oferty dwa nowe ubezpieczenia:
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 17
we współpracy z TUnŻ EUROPA SA i TU EUROPA SA ubezpieczenie do kredytów hipotecznych w zakresie życia kredytobiorcy oraz zapewniające wsparcie finansowe w przypadku utraty dochodów pod nazwą „Hipoteka pod Ochroną”;
we współpracy z PZU SA niepowiązane z produktem bankowym ubezpieczenie instalacji fotowoltaicznej (wraz z ładowarką samochodu i akumulatorem do fotowoltaiki), instalacji solarnej, kotła c.o., pompy ciepła, hybrydowego urządzenia grzewczego pod nazwą „Ubezpieczenie urządzeń eko”.
W ramach usług uzupełniających do produktów bankowych generujących dodatkowe przychody prowizyjne Bank oferuje usługę pomocy prawnej Mecenas Direct dla posiadaczy kont osobistych, w ramach której Klienci otrzymują profesjonalną pomoc prawną za pośrednictwem poczty elektronicznej i telefonu.
Bankowość elektroniczna BOŚBank24 i iBOSS24
W marcu 2022 roku w BOŚ usłudze moje ID wprowadzono zmiany, które ułatwią i usprawnią klientom korzystanie z usług administracji publicznej oraz komercyjnych, tj.
elektroniczna tożsamość mojeID (BOŚID) z jednorazowego Środka Identyfikacji Elektronicznej (ŚIE) została przekształcona w długookresowy ŚIE ważny 3 lata;
w BOŚBank24 klient może sprawdzić status oraz datę ważności elektronicznej tożsamości mojeID (BOŚID);
z poziomu swojej bankowości internetowej klient może zawiesić lub wycofać swoją elektroniczną tożsamość mojeID (BOŚID) oraz sprawdzić historię użycia.
Z dniem 29 lipca 2022 roku BOŚ umożliwił Klientom składanie wniosków poprzez bankowość elektroniczną o zawieszenie spłaty rat kredytu hipotecznego (tzw. „wakacje kredytowe”) w oparciu o zapisy Ustawy z dnia 7 lipca 2022 roku o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom.
We wrześniu 2022 roku w bankowości elektronicznej została uruchomiona nowa funkcjonalność - lokata retencyjna. Jest oferowana klientom posiadającym zdalny dostęp do Banku, a proces jej otwierana jest całkowicie automatyczny. Przedstawienie oferty (lokaty retencyjnej) klientowi następuje w momencie zlecania przez klienta przelewu na zewnątrz Banku lub w momencie zerwania lokaty. Warunki lokaty preferencyjne i mają na celu zatrzymanie środków klienta w Banku.
Bank ma możliwość parametryzowania lokaty retencyjnej w różny sposób np. można ustawić minimalną wartość zlecanego przelewu albo lokata może być udostępniana, gdy klient zleci przelew do konkretnego banku. Efektem jest częściowe zatrzymanie środków depozytowych w Banku. Od uruchomienia funkcjonalności założono 1 573 lokaty na kwotę ponad 174 mln zł.
Lokata retencyjna jest oferowana w kolejnych edycjach w ramach parametrów zatwierdzonych przez Bank.
Ponadto uruchomione zostało pozycjonowanie lokat w bankowości elektronicznej, co umożliwia lepsze promowanie lokat i wspieranie działań marketingowych.
W listopadzie 2022 roku wprowadzona została modyfikacja usługi mojeID w celu dostosowania do nowej specyfikacji technicznej KIR węzła eID w wersji 2.3. Celem zmiany jest utrzymanie zgodności ze specyfikacją węzła mojeID KIR. W ramach rozwiązania w systemie BOŚBank24 zaimplementowano następujące zmiany:
dodano nowe założenia do atrybutów technicznych: Obywatelstwa, Dokumentu tożsamości, Daty ważności dokumentu tożsamości, Adresu mailowego;
wprowadzono zapisywanie danych Dostawców Usług.
Nowa forma komunikacji w BOŚBank24 wiadomości pop-up. Dla wybranych lub wszystkich klientów prezentowane wiadomości w formie okienka, które wyświetla się po zalogowaniu do systemu. Dotychczas zaprezentowano komunikaty m.in. dotyczące nowej oferty lokat i pożyczki gotówkowej. Komunikacja ta może być spersonalizowana, może mieć charakter informacyjny lub wymagać od klienta potwierdzenia posiadaną metodą autoryzacji. Funkcjonalność ma na celu lepsze dotarcie do klienta i skuteczniejsza promocję wybranych produktów i usług.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 18
3.3. Działalność maklerska
Rok 2022 był okresem wysokiej aktywności Domu Maklerskiego BOŚ S.A. zakresie pozyskiwania nowych klientów. Dużym powodzeniem cieszyły się zwłaszcza rachunki zabezpieczenia emerytalnego IKE i IKZE, których przybyło ponad 12,0 tys. W rezultacie łączna liczba otwartych rachunków inwestycyjnych wyniosła 18,2 tys., co było rekordowym wynikiem w historii DM BOŚ (w roku 2021 saldo wynosiło 15,5 tys. rachunków). Na koniec grudnia Dom Maklerski BOŚ S.A. prowadził 153,7 tys. rachunków, z czego 123,7 tys. to rachunki giełdowe.
Intensywny wzrost bazy klientów miał miejsce pomimo trwającej na krajowym rynku giełdowym okresie silnej dekoniunktury, której towarzyszył spadek aktywności inwestorów. W 2022 roku spadki odnotowały wszystkie najważniejsze indeksy giełdowe (indeks WIG spadł o 17,1%). W skali roku obroty zrealizowane w transakcjach sesyjnych na rynku akcyjnym GPW były niższe o 8,9%, przy jednoczesnym wzroście obrotów zrealizowanych przez zagranicznych zdalnych członków giełdy o 2,1%r/r. Spadek aktywności inwestorów na rynku akcyjnym dotyczył zatem przede wszystkim inwestorów krajowych. Był on szczególnie głęboki na rynku NewConnect, na którym obroty obniżyły się o 58,9% r/r. Wzrost aktywności inwestorów miał miejsce na rynku kontraktów terminowych, na którym obroty zwiększyły się o 48,4%.
W najważniejszej dla Domu Maklerskiego BOŚ grupie klientów, czyli wśród krajowych klientów indywidualnych, odczuwalny był na rynku akcji wyraźny spadek aktywności inwestycyjnej. W rezultacie obroty zrealizowane przez Dom Maklerski BOŚ w transakcjach sesyjnych obniżyły się zarówno na rynku akcji GPW (-33,4% r/r), jak i na rynku NewConnect (-53,3% r/r), a jednocześnie wzrosły na rynku kontraktów terminowych (+22,2% r/r).
W 2022 roku udział DM BOŚ na rynku akcji GPW w transakcjach sesyjnych wyniósł 2,74%, podczas gdy w roku poprzednim wynosił 3,75%. Na rynku kontraktów terminowych DM BOŚ był wiceliderem rynku z udziałem na poziomie 14,71%. Dom Maklerski zajął również drugie miejsce wśród wszystkich domów maklerskich pod względem pozycji rynkowej na rynku NewConnect z udziałem na poziomie 17,09%.
Dekoniunktura na krajowym rynku kapitałowym dotyczyła również rynku pierwotnego. W 2022 roku na rynku głównym GPW zadebiutowało 8 podmiotów, przy czym były to wyłącznie spółki, których akcje wcześniej notowane były na rynku NewConnect. Łączna wartość emisji IPO na rynku głównym wyniosła zaledwie 39,7 mln i była najniższa w ostatniej dekadzie. Dom Maklerski BOŚ S.A. brał udział w tym okresie jako organizator emisji lub członek konsorcjum dystrybucyjnego łącznie w 4 emisjach akcji, przy czym 1 emisja to IPO na rynek główny, 1 emisja to IPO na NewConnect oraz 2 emisje SPO na rynku głównym GPW. Jednocześnie Dom Maklerski przeprowadził proces przenoszenia notowań z rynku NewConnect na rynek główny GPW bez emisji dla 1.emitenta.
Znacznie większa aktywność Domu Maklerskiego miała miejsce na rynku obligacji korporacyjnych. W tym segmencie DM pełnił rolę organizatora lub członka konsorcjum dystrybucyjnego dla 12 emisji i 9 podmiotów, co było rekordowym wynikiem w dotychczasowej historii. DM BOŚ aktywnie wspierał rozwój rynku finansowania inwestycji ekologicznych. Jedna spośród przeprowadzonych ofert emisji obligacji o wartości 60 mln miała charakter emisji ekologicznych, wyemitowanych zgodnie ze standardami Green Bond Principles.
DM BOŚ kontynuował współpracę z AgioFunds TFI i Beta Securities Poland SA przy promocji krajowego rynku certyfikatów inwestycyjnych. W roku 2022 uczestniczył w odnowieniu oferty 9. funduszy Beta ETF notowanych na GPW, dla których pełni również funkcję animatora.
W 2022 roku oferta funduszy inwestycyjnych dostępnych na platformie bossafund została rozszerzona o kolejne fundusze. Łącznie w ofercie bossafund znajduje się obecnie ponad 300 funduszy, należących do 21 TFI, co czyni ją jedną z największych krajowych platform dystrybucyjnych pod względem ilości dostępnych funduszy.
W zakresie rozwoju technologicznego działania Dom Maklerski w roku 2022 dotyczyły modernizacji i rozszerzenia funkcjonalności wszystkich głównych serwisów i narzędzi wspierających inwestowanie. Dotyczyły one takich produktów jak: aplikacji transakcyjnej bossaStaticaTrader, serwisu analityczno-informacyjnego bossaInfo, serwisu mobilnego bosssaMobile oraz internetowego serwisu transakcyjnego Vibank. Najistotniejsze dla wzrostu konkurencyjności oferty maklerskiej było rozszerzenie funkcjonalności aplikacji bossaStaticaTrader o dostęp do notowań spółek zagranicznych.
Silna pozycja rynkowa oraz wysoka jakość świadczonych usług po raz kolejny przyczyniły się do otrzymania przez Dom Maklerski nagród branżowych. DM BOŚ w 19 Edycji Ogólnopolskiego Badania Inwestorów przeprowadzonego przez Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych (SIII) po raz trzeci z rzędu zajął pozycję na szczycie podium.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 19
Dzięki głosom inwestorów SII przyznało DM BOŚ trzy gwiazdki - najwyższą możliwą ocenę. W tej edycji badania wzięło udział ponad 4 000 inwestorów. DM BOŚ został uhonorowany statuetką Invest Cuffs w kategorii „Dom Maklerski 2021” przyznaną przez Fundację Invest Cuffs oraz znalazł się w gronie Najlepszych Domów Maklerskich 2022 roku wg miesięcznika Home&Market. Dom Maklerski odznaczony został również Orderem Finansowym przez miesięcznik Home&Market, który wyróżnił wśród najlepszych produktów finansowych nową aplikację transakcyjną DM BOŚ - bossaStaticaTrader. DM otrzymał w ramach Podsumowania Roku Giełdowego Nagrodę za najwyższą aktywność na rynku kontraktów terminowych oraz Nagrodę roczną: Animator Roku rynek terminowy. DM został nagrodzony również statuetką Heros Rynku Kapitałowego w kategoriach: Dom Maklerski oraz Popularyzator Idei Oszczędzania Długoterminowego.
Rozpoczęcie wojny w Ukrainie wpłynęło na wzrost zmienności rynkowej, co w pierwszym okresie trwania konfliktu pozytywnie wpłynęło na aktywność inwestorów DM BOŚ oraz doprowadziło do zwiększenia uzyskiwanych przychodów z prowizji maklerskiej. W kolejnych miesiącach konflikt w Ukrainie doprowadził jednak do utrwalenia dekoniunktury rynkowej, która wpłynęła na ograniczenie aktywności Klientów Domu Maklerskiego. Dalsze przedłużanie trwania konfliktu zwiększa ryzyko kontynuacji dekoniunktury na GPW oraz utrwalenia awersji Klientów do ryzyka. W takiej sytuacji możliwy jest dalszy stopniowy spadek realizowanych obrotów przez Klientów DM BOŚ, co negatywnie wpłynęłoby na wielkość uzyskiwanych prowizji maklerskich.
3.4 Udział Banku w krajowych i regionalnych programach operacyjnych oraz europejskich i krajowych mechanizmach finansowych
Program „Mój elektryk”
Bank realizuje umowę zawartą z NFOŚiGW na dopłaty do leasingu pojazdów zeroemisyjnych w ramach Programu Priorytetowego „Mój elektryk” (PME, Program). Celem Programu jest wsparcie zakupu pojazdów zeroemisyjnych. W ramach umowy Bank dysponuje kwotą 200 mln na dopłaty do leasingu pojazdów zeroemisyjnych. Środki mają być wykorzystane w latach 2021-2023. Do dnia 31 grudnia 2022 roku Bank zawarł umowy współpracy z 24 firmami leasingowymi. Lista firm współpracujących z BOŚ jest dostępna na stronie https://www.bosbank.pl/moj- elektryk . W I kwartale 2023 roku Bank planuje podpisanie kolejnych umów współpracy. Od 6 grudnia 2021 roku do 31 grudnia 2022 roku do Banku wpłynęło ponad 5,7 tys. wniosków na kwotę ponad 183 mln zł. Zostało podpisanych 3 444 umów dotacji na przeszło 111 mln zł.
Do dnia 31 grudnia 2022 roku Zarząd NFOŚiGW zatwierdził 54 zbiorcze wnioski Banku, które dotyczyły dopłat do 4 927 przedsięwzięć (pojazdów). Łączna wartość zatwierdzonych wniosków wynosi 159,66 mln zł, tj. 79% środków udostępnionych BOŚ na lata 2021-2023.
W styczniu 2023 roku Bank wystąpił do NFOŚiGW z kolejnym wnioskiem o zwiększenie puli środków do 250 mln zł.
Grant ELENA
Na podstawie Umowy nr ELENA-2019-157, którą Bank zawarł z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym (EBI) w lutym 2022 roku, w ramach inicjatywy ELENA, Bank otrzymał grant w wysokości 2,6 mln EUR.
Grant przeznaczony jest na finansowanie następujących kategorii kosztów:
koszty personelu Banku zaangażowanego do realizacji projektu,
koszty działań marketingowych związanych z promocją projektu,
koszty audytu finansowego jaki zobowiązany jest przeprowadzić Bank w projekcie,
koszty dokumentacji niezbędnej do realizacji projektów związanych z poprawą efektywności energetycznej (90% kosztów finansowanych z grantu).
Środki z grantu przeznaczone na wsparcie projektów związanych z poprawą efektywności energetycznej dostępne są dla Inwestorów, którzy realizują inwestycje w obszarach:
modernizacji energetycznej budynków mieszkalnych, budynków użyteczności publicznej oraz budynków należących do przedsiębiorstw,
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 20
budowy i modernizacji sieci ciepłowniczych,
budowy stacji ładowania pojazdów elektrycznych,
modernizacji oświetlenia ulicznego.
Ze wsparcia mogą korzystać podmioty z sektora publicznego (jednostki samorządu terytorialnego i spółki komunalne), podmioty z sektora mieszkaniowego (spółdzielnie mieszkaniowe, wspólnoty mieszkaniowe) oraz przedsiębiorcy (w tym MŚP).
Wsparcie z grantu polega na dofinansowaniu 90% kosztów dokumentacji technicznej, niezbędnej do realizacji projektów we wskazanych powyżej obszarach.
Wsparcie jest dystrybuowane w dwóch ścieżkach tj.:
refundacja 90% kosztów dokumentacji technicznej w projektach realizowanych przez podmioty z sektora mieszkaniowego, dostępna w Banku od lipca 2022 roku.
dofinansowanie 90% kosztów dokumentacji technicznej w projektach realizowanych w obszarach innych niż modernizacja energetyczna budynków mieszkaniowych, dostępna w Banku od stycznia 2023 roku.
Efektem realizacji umowy zawartej z EBI powinno być wsparcie Inwestorów w realizacji projektów inwestycyjnych zwiększających efektywność energetyczną, a miernikiem realizacji tego celu będzie łączny budżet zrealizowanych inwestycji we wskazanych obszarach oraz zrealizowane w okresie trwania umowy określone wskaźniki ekologiczne. Umowa zawarta pomiędzy BOŚ i EBI obowiązuje do 28 lutego 2025 roku.
Inicjatywa JESSICA
Na podstawie umów zawartych z EBI, BOŚ pełni rolę zarządzającego Funduszem Rozwoju Obszarów Miejskich w województwach:
zachodniopomorskim (poza Szczecińskim Obszarem Metropolitalnym) - od 2010 roku,
pomorskim (poza Trójmiastem i Słupskiem) - od 2011 roku,
śląskim - od 2011 roku.
Z powierzonych środków unijnych (z regionalnych programów operacyjnych edycji 2007-2013) Bank udzielał w latach 2012 2017 preferencyjnych pożyczek na projekty miejskie. Łącznie podpisano 53 umowy na kwotę 422 mln zł. Kapitał spłacony to 224,8 mln zł zaś saldo do spłaty 197,4 mln zł.
Nowe finansowania nie są udzielane - Bank administruje portfelem udzielonych pożyczek.
Inicjatywa JEREMIE
Na podstawie umów zawartych z EBI, BOŚ pełni funkcje Pośrednika Finansowego JEREMIE w województwie zachodniopomorskim od 2017 roku. Z powierzonych środków unijnych (regionalny program operacyjny edycji 2007-2013) Bank udzielał w latach 2017 2018 preferencyjnych pożyczek dla małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP). W dniu 28 sierpnia 2018 roku nastąpiło zakończenie wdrażania w woj. zachodniopomorskim.
BOŚ S.A. zakontraktował 100% środków na projekty kwalifikujące się do pożyczki na łączną wartość 80 mln z czego środki BOŚ 40 mln zł. W obsłudze pozostają cztery umowy na kwotę 65 mln z czego środki BOŚ S.A. 32,6 mln zł.
Nowe finansowania nie są udzielane - Bank administruje portfelem udzielonych pożyczek.
Gwarancje portfelowe BGK
W 2022 roku z uwagi na pandemię COVID-19 oraz konflikt zbrojny na terytorium Ukrainy oraz na zakończenie możliwości udzielania nowych gwarancji płynnościowych i gwarancji spłaty limitów faktoringowych w ramach Funduszu Gwarancji Płynnościowych BOŚ podpisał nowe umowy współpracy z BGK:
Umowę portfelowej linii gwarancyjnej Funduszu Gwarancji Kryzysowych nr 6/PLG-FGK/2022, w ramach której będą udzielane gwarancje spłaty kredytów udzielanych przez BOŚ średnim i dużym przedsiębiorcom z przeznaczeniem na zapewnienie płynności finansowej i finansowanie inwestycji (Umowa podpisana 30 czerwca 2022 roku);
Umowę portfelowej linii gwarancyjnej faktoringu w ramach Funduszu Gwarancji Kryzysowych nr 3/LGF- FGK/2022, w ramach której będą udzielane gwarancje spłaty limitów faktoringowych udzielanych przez BOŚ przedsiębiorcom należącym do kategorii MŚP oraz dużym przedsiębiorcom z przeznaczeniem na zapewnienie płynności finansowej (Umowa podpisana 3 lipca 2022 roku).
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 21
Gwarancje portfelowe BGK – czynne
w tys. zł
Gwarancja de minimis
Gwarancja FG POIR Biznesmax
Gwarancja PLG FGK (płynnościowa - kryzysowa)
Gwarancja LGF FGK (faktoringowa - kryzysowa)
Gwarancja Czyste Powietrze
Przyznany limit
1 050 000
447 000
650 000
395 000
28 800
Okres dostępności limitu
31.08.2023
31.10.2023
31.12.2023
31.12.2023
30.06.2023
Wykorzystanie limitu 31-12- 2022
940 648
326 380
460 599
85 800
12 868
Pozostały limit do wykorzystania
109 352
120 620
189 401
309 200
15 932
Kwota kredytów zabezpieczona nowymi gwarancjami w 2022 roku
453 980
289 053
657 205
108 000
8 869
Kwota nowych gwarancji udzielonych w 2022 roku
268 628
124 418
456 599
85 800
7 095
Dane na podstawie BGK-zlecenia
Gwarancje portfelowe BGK – w administrowaniu
w tys. zł
Gwarancja COSME
Gwarancja PLG FGP (płynnościowa - COVID)
Gwarancja LGF FGP (faktoringowa - COVID)
Przyznany limit
65 000
2 500 000
406 000
Okres dostępności limitu
30.04.2022
30.06.2022
30.06.2022
Wykorzystanie limitu
48 180
1 836 162
390 097
Kwota nowych gwarancji udzielonych w okresie styczeń - czerwiec 2022 roku
-
428 190
104 938
Uwagi:
Możliwość wydłużanie okresu obowiązywania gwarancji COSME do maksymalnych terminów wskazanych w umowie portfelowej
Możliwość wydłużania okresu kredytu i gwarancji do maksymalnych okresów wskazanych w umowie portfelowej (24 miesiące/27 miesięcy)
Dane na podstawie BGK-zlecenia
W dniu 29 czerwca 2022 roku Bank podpisał z BGK Umowę portfelowej linii gwarancyjnej Rządowego Funduszu Mieszkaniowego nr 7/PLG-RFM/2022, w ramach której będą udzielane gwarancje wkładu własnego oraz realizowane wypłaty z tytułu spłaty rodzinnej. Program tzw. gwarancji kredytowych, czyli „Mieszkanie bez wkładu własnego” wprowadzony został ustawą z dnia 1 października 2021 roku o gwarantowanym kredycie mieszkaniowym (Dz.U. 2021, poz. 2133). Ustawa weszła w życie 27 maja 2022 roku. Program potrwa do końca 2030 roku. Celem zaproponowanego przez rząd rozwiązania jest zwiększenie dostępności zakupu własnego mieszkania lub budowy domu. Program skierowany jest do osób, które posiadają zarobki umożliwiające spłatę kredytu na zakup mieszkania lub domu, ale jednocześnie nie mają środków na wymagany wkład własny. Z uwagi na duży spadek popytu na kredyty hipoteczne spowodowany m.in. wzrostem stóp procentowych termin wdrożenia gwarantowanego kredytu mieszkaniowego z gwarancją został przesunięty wstępnie na II kwartał 2023 roku.
Linia EBI7
Dnia 28 października 2021 roku Bank podpisał z EBI kolejną umowę pożyczki na kwotę 75 mln EUR. Okres alokacji środków z EBI na finansowanie inwestycji wynosi 24 miesiące-ce od daty ciągnienia pierwszej transzy pożyczki.
Zasady redystrybucji środków pożyczki pomiędzy kredytobiorców są następujące:
co najmniej 60% pożyczki zostanie przeznaczone na finansowanie podprojektów realizowanych przez MŚP,
nie więcej niż 25% zostanie przeznaczone na podprojekty realizowane przez MidCaps,
nie więcej niż 15% pożyczki zostanie przeznaczone na finansowanie podprojektów realizowanych przez podmioty sektora publicznego.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 22
Niezależnie od kategorii kredytobiorcy: co najmniej 50% pożyczki powinno zostać przeznaczone na finansowanie projektów ekologicznych ( green investments).
W 2022 roku z linii EBI7 zostało udzielonych 29 kredytów na łączną kwotę ok. 195 mln zł.
Kredyt technologiczny i Kredyt ekologiczny
W dniu 29 grudnia 2022 roku Bank podpisał z Bankiem Gospodarstwa Krajowego umowę współpracy w ramach programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki 2021-2027 (FENG), Działanie 2.30 Kredyt Technologiczny - Priorytet 2. Środowisko sprzyjające innowacjom oraz Działanie 3.1 Kredyt Ekologiczny - Priorytet 3 Zazielenienie przedsiębiorstw.
Ogłoszenie konkursu naboru wniosków o premię technologiczną i premię ekologiczną planowane jest przez BGK na I półrocze 2023 roku.
Tarcza Finansowa PFR 1.0 i Tarcza Finansowa PFR 2.0.
Bank uczestniczy we wdrożeniu systemu ARKA, pozwalającego na przyjmowanie wniosków od mikro, małych i średnich firm o udzielenie subwencji w ramach Tarczy Finansowej PFR.
Przystąpienie przez Bank było kluczowe, z punktu widzenia przedsiębiorców i klientów Banku, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji wskutek pandemii koronawirusa. Dla wielu firm była to szansa na szybkie pozyskanie kapitału, który pozwolił na utrzymanie płynności, regulowanie zobowiązań, płatności wynagrodzeń swoim pracownikom, a co za tym idzie utrzymanie miejsc pracy i przedsiębiorstw.
Tarcza PFR 1.0 – PFR zaakceptował 1 006 wniosków o subwencję finansową na łączną kwotę 285 mln zł.
Tarcza PFR 2.0 – PFR zaakceptował 126 wniosków o subwencję finansową na łączną kwotę 43,9 mln zł.
Od listopada 2021 roku do czerwca 2022 roku trwał proces rozliczenia i umorzenia subwencji dla mikrofirm i MŚP w ramach Tarczy Finansowej PFR 2.0
Decyzje o umorzeniu subwencji uzyskanej w ramach Tarczy PFR 2.0 były wydawane przez PFR w lipcu 2022 roku Obecnie trwa jeszcze proces wyjaśniający i reklamacyjny pojedynczych decyzji umorzeniowych.
Kredyty z premią termomodernizacyjną i remontową BGK
Na podstawie zawartej z BGK umowy o współpracy, Bank udziela kredytów na termomodernizację i remont Klientom z sektora mieszkaniowego tj. spółdzielniom mieszkaniowym (SM) i wspólnotom mieszkaniowym (WM) oraz jednostkom samorządów terytorialnych (JST) będącym właścicielami zasobów mieszkaniowych. W 2022 roku udzielono 37 kredytów na łączną kwotę ponad 17,8 mln zł.
Kredyt Czyste Powietrze
Na podstawie wielostronnej umowy zawartej w kwietniu 2021 roku z NFOŚiGW oraz wojewódzkimi funduszami ochrony środowiska i gospodarki wodnej (WFOŚiGW), Bank ze środków własnych udziela właścicielom lub współwłaścicielom domów jednorodzinnych lub wydzielonych lokali mieszkalnych w tych domach kredytów z dopłatami (dotacjami) ze środków Programu. Dotacje przeznaczone są na częściową spłatę kapitału.
Kredyt udzielony w ramach Programu Czyste Powietrze zabezpieczony jest Gwarancją Czyste Powietrze udzielaną przez BGK w ramach portfelowej linii gwarancyjnej Ekologicznego Funduszu Poręczeń i Gwarancji.
Celem Programu jest poprawa jakości powietrza oraz zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych poprzez wymianę źródeł ciepła i poprawę efektywności energetycznej budynków mieszkalnych jednorodzinnych.
W 2022 roku Bank zawarł 186 umów kredytowych w ramach Programu Czyste Powietrze na łączną kwotę ok. 8,8 mln zł.
Oferta specjalna – wsparcie realizacji Inwestycji w ramach Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych
W celu wsparcia realizacji inwestycji w ramach Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych Bank wdrożył ofertę specjalną dla JST oraz Wykonawców inwestycji. Finansowanie może mieć charakter obrotowy lub inwestycyjny.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 23
W okresie od wdrożenia oferty do końca 2022 roku Bank zawarł 22 umowy kredytów na sumę ok. 329 mln zł, a tym samym wsparł realizację około 56 inwestycji o łącznej wartości 690 mln zł.
3.5. Wyróżnienia i nagrody w 2022 roku
W grudniu BOŚ awansował w ratingu ESG. Bank poddał się ocenie agencji Sustainalytics drugi rok z rzędu. W 2022 roku uzyskał ogólną ocenę ESG Risk na poziomie 14,2 („Low Risk”).
W listopadzie BOŚ zgłosił działania Banku i Fundacji do konkursu „DNA bo pomaganie mamy w genach” BOŚ otrzymał wyróżnienie za przekazanie najbardziej potrzebującym niezbędnych środków higieny. Bank przekazał hospicjom, zakładom opiekuńczo-leczniczym i oddziałom szpitalnym w całym kraju środki ochrony osobistej służące walce z pandemią COVID-19. Na potrzeby akcji zakupiono 7 palet płynów do dezynfekcji (3780 litrów) oraz 2,2 tys. wysokiej jakości maseczek ochronnych. Wartość pomocy to 150 tys. zł brutto. Analogicznego zakupu 2,2 tys. maseczek dokonał także Dom Maklerski BOŚ. Bank wsparł finansowo Polski Komitet Pomocy Społecznej w zakupie środków higieny osobistej oraz środków czystości dla bezdomnych. Dodatkowo bank przekazał w formie darowizny 450 tys. szt. maseczek dwóm szpitalom w województwie kujawsko-pomorskim w ramach akcji koordynowanej przez MAP.
W listopadzie w rankingu Instytucja Roku 5 placówek BOŚ przeszło do drugiego etapu rywalizacji o tytuł „Najlepszej placówki bankowej w Polsce”.
BOŚ został wyróżniony w VII edycji Festiwalu Filmów Odpowiedzialnych 17 Celów ”. Kategoria film Biznes za film korporacyjny BOS pt. Inwestujemy w zieloną przyszłość. W tym roku Jurorzy ocenili 40 filmów z kategorii Biznes. Festiwal Filmów Odpowiedzialnych „17 Celów” to jedyny w Polsce festiwal poświęcony filmom dokumentalnym i promocyjnym z zakresu zrównoważonego rozwoju i społecznej odpowiedzialności biznesu (Corporate Social Responsibility CSR). Tytuł nawiązuje do Agendy ONZ i zawartych w niej 17 Globalnych Celów (Sustainable Development Goals - SDGs).
Bank został uhonorowany tytułem Odpowiedzialny Pracodawca Lider HR 2022 . Przy ocenie firmy, Kapituła Programu zwróciła szczególną uwagę na: ciągłą obecność na rynku pracy, z zaznaczeniem wciąż rosnącej atrakcyjności ofert zatrudnienia; bogaty system szkoleń, zarówno pod względem ich liczby, jak i wartości merytorycznych oraz zaangażowania liczby pracowników; najwyższe standardy w proponowanym systemie motywacyjnym; imponujący zakres działań w obrębie odpowiedzialności społecznej biznesu; położenie szczególnego nacisku na aktywizowanie pracowników w tak wrażliwej, szczególnie w obecnych czasach, sferze, jaką jest szeroko rozumiana ekologia i dbałość o środowisko naturalne.
W czerwcu Kapituła Konkursu „Sustainable Economy Awards” przyznała Bankowi tytułu Laureata w kategorii „Lider Zrównoważonego Finansowania”. W ocenie jury Bank udowadnia na swoim przykładzie, w jaki sposób instytucje finansowe mogą wpisywać się w realizację celów zrównoważonego rozwoju. Doceniono nieustannie zwiększanie poziomu finansowania proekologicznych inwestycji. Zwrócono uwagę, na zaangażowanie Banku w proces emisji zielonych obligacji, wzmacnianie świadomości klientów detalicznych i korporacyjnych w zakresie ekologii, zdrowego trybu życia oraz troski o otoczenie.
W kwietniu Bank Ochrony Środowiska zajął trzecie miejsce w rankingu Złoty Bankier w kategoriach „Kredyt gotówkowy” i „Kredyt hipoteczny”. Doceniono warunki cenowe oraz elastyczność oferty.
W maju odbyła się w warszawskim Klubie Bankowca 58 uroczystość wręczenia Certyfikatów Związku Banków Polskich w Systemie Standardów Kwalifikacyjnych w Bankowości Polskiej, wyróżniono 32 osoby z BOŚ.
W kwietniu Dom Maklerski BOŚ S.A. został uhonorowany dwiema statuetkami GPW w kategorii rynku instrumentów pochodnych za najwyższą aktywność na rynku kontraktów terminowych w 2021 roku. oraz w kategorii Animator Roku 2021 za największą liczbę animowanych typów instrumentów bazowych na rynku kontraktów terminowych. Nagrodzone zostały instytucje, które w 2021 roku osiągnęły najlepsze wyniki i znacząco przyczyniły się do rozwoju polskiego rynku kapitałowego.
W kwietniu Bank Ochrony Środowiska otrzymał wyróżnienie Finansowej Marki Roku 2022 za wytrwałe wspieranie zielonej transformacji polskiego rynku,
W marcu Dom Maklerski BOŚ został uhonorowany statuetką Invest Cuffs w kategorii „Dom Maklerski 2021” przyznaną przez Fundację Invest Cuffs oraz Orderem Finansowym przyznanym przez redakcję miesięcznika
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 24
Home&Market, która wyróżniła wśród najlepszych produktów finansowych nową aplikację transakcyjną DM BOŚ – bossaStaticaTrader.
W marcu 17 oddziałów BOŚ otrzymało tytuł „Najlepszej placówki bankowej w Polsce” w siódmej edycji rocznego rankingu Instytucja Roku. W poprzednim roku wyróżniono 9 placówek. Konkurs stawia sobie za cel podnoszenie jakości obsługi i sprostanie rosnącym i zmieniającym się oczekiwaniom klientów.
W lutym DM BOŚ w 19. Edycji Ogólnopolskiego Badania Inwestorów przeprowadzonego przez Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych po raz trzeci z rzędu zajął pozycję na szczycie podium. Dzięki głosom inwestorów Stowarzyszenie przyznało DM BOŚ trzy gwiazdki - najwyższą możliwą ocenę.
W styczniu w dwudziestej edycji rankingu analityków parkiet.com , zespół analityków DM BOŚ zajął 3 pozycję na podium w klasyfikacji generalnej. Eksperci DM BOŚ uplasowali się na pierwszym miejscu w 5 z 15 kategorii.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 25
4. Współpraca z zagranicznymi instytucjami finansowymi w BOŚ S.A.
Bank kontynuował współpracę z międzynarodowymi instytucjami finansowymi, w tym z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym (EBI), który należy do jednych z kredytodawców Banku.
Lp.
Pożyczkodawca
Kwota pożyczki
Kwota do wykorzystania
Waluta
Data zawarcia umowy
Data spłaty kapitału
1
Council of Europe Development Bank, Paryż
50 000
-
EUR*
17.03.200 8
I transza 25.04.2023 II i III transza 25.10.2023
2
Council of Europe Development Bank, Paryż
50 000
-
EUR
08.03.201 0
I transza 22.04.2025
3
Council of Europe Development Bank, Paryż
75 000
-
EUR
26.03.201 2
I transza 26.07.2021 II transza 21.10.2022 III transza 1.12.2023
4
European Investment Bank, Luksemburg
75 000
-
EUR
05.03.201 5
I transza 15.06.2023 II transza 15.12.2023
5
European Investment Bank, Luksemburg
75 000
-
EUR
13.06.201 7
I transza 15.12.2028 II transza 15.12.2029 III transza 15.12.2030
6
European Investment Bank, Luksemburg
42 000
33 000
EUR
28.10.202 1
I transza 16.06.2031 termin spłaty do 12 lat od dnia wykorzystania środków
RAZEM EUR
367 000
33 000
5. Informacje o rynkach zbytu, z uwzględnieniem podziału na rynki krajowe i zagraniczne
BOŚ S.A. prowadzi działalność na rynku krajowym. Struktura terytorialna źródeł finansowania w postaci depozytów pozyskanych przez BOŚ S.A. od klientów indywidualnych i instytucjonalnych (wg wartości nominalnej w tys. zł) w podziale na główne oddziały Banku została zamieszczona w tabeli poniżej.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 26
Struktura tys. zł
31-12-2022
31-12-2021
Zmiana %
Oddziały w Warszawie, Centrala, Oddział Klienta Strategicznego, Centrum Bankowości Prywatnej, Centrum Sprzedaży i Obsługi Klienta, Windykacja
7 280 665
6 987 707
4,2
Oddział w Białymstoku
535 960
408 821
31,1
Oddział w Bydgoszczy
995 696
860 425
15,7
Oddział w Częstochowie
782 521
673 985
16,1
Oddział w Gdańsku
823 849
714 714
15,3
Oddział w Katowicach
907 687
726 019
25,0
Oddział w Koszalinie
261 637
243 767
7,3
Oddział w Krakowie
1 603 824
1 438 026
11,5
Oddział w Lublinie
945 005
862 453
9,6
Oddział w Łodzi
574 448
528 186
8,8
Oddział w Olsztynie
688 195
726 884
-5,3
Oddział w Ostrowie Wlkp.
277 704
279 673
-0,7
Oddział w Poznaniu
795 588
551 335
44,3
Oddział w Rzeszowie
816 440
788 619
3,5
Oddział w Szczecinie
529 563
492 610
7,5
Oddział we Wrocławiu
967 963
1 015 216
-4,7
Spółki Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. nie prowadzą działalności poza terytorium Rzeczypospolitej
6. Wybrane dane liczbowe dotyczące działalności Grupy
Wybrane dane liczbowe tys.
31-12-2022
31-12-2021
Zmiana %
BANK OCHRONY ŚRODOWISKA S.A.
Liczba klientów
160,5
176,4
-9,0
Liczba klientów detalicznych
148,9
162,0
-8,1
Liczba klientów - mikroprzedsiębiorstw
7,7
10,1
-23,8
Liczba klientów instytucjonalnych
3,9
4,3
-9,3
Liczba klientów korzystających z kanałów elektronicznych
101,4
102,8
-1,4
Liczba rachunków oszczędnościowo-rozliczeniowych1
157,6
169,7
-7,1
Karty płatnicze i kredytowe razem
63,1
68,7
-8,2
Liczba placówek (w szt.)
54
50
8,0
DOM MAKLERSKI BOŚ S.A.
Liczba rachunków inwestycyjnych
153,7
135,6
13,3
w tym liczba rachunków internetowych
150,5
132,3
13,8
Liczba placówek (w szt.)
8
9
-11,1
1) łącznie z rachunkami oszczędnościowymi
Według stanu na dzień 31 grudnia 2022 roku liczba placówek Banku wynosiła 54, w tym:
16 Centrów Biznesowych, które obsługują tylko klientów KORPO i MSP
38 Oddziałów Operacyjnych, które obsługują klientów detalicznych .
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 27
7. Kierunki rozwoju Banku
Informacje o przyjętej Strategii Rozwoju
Bank będzie dążył do uzyskania trwałej rentowności poprzez realizację kluczowych inicjatyw strategicznych oraz wzmocnienie pozycji specjalistycznego zielonego Banku, co znajduje odzwierciedlenie w zdefiniowanej misji „Innowacyjnie i skutecznie wspieramy zieloną transformację” oraz wizji Banku „Kompleksowo finansujemy zieloną transformację, oferując unikatowe produkty, zaangażowanych ekspertów i różnorodne instrumenty finansowe”. Ambicją Banku jest dalsza specjalizacja w finansowaniu przedsięwzięć, które służą zielonej transformacji. Bank dysponuje unikalnym know-how ekologicznym i biznesowym w finansowaniu szeroko pojętego sektora „ekologii” i zielonej transformacji. Tworzy kolejne produkty finansowe, dzięki którym Klienci mogą realizować projekty biznesowe przy poszanowaniu zasobów środowiska naturalnego.
Zgodnie z założeniami strategii BOŚ, działalność Banku koncentruje się na pięciu głównych filarach:
Ekologia i Klimat – kluczowe cele:
Kontynuacja rozwoju kompetencji z zakresu ekologii i technologii redukujących emisje, ekspertyzy know- how sektorowego oraz zielonego finansowania,
Oferowanie klientom wartościowych usług doradczych z zakresu zielonej transformacji, taksonomii, adekwatnych technologii oraz dostępnych środków publicznych.
Model biznesowy – kluczowe cele:
Silny rozwój współpracy z partnerami w oparciu o kanały cyfrowe najwygodniejszy kanał dla klienta oraz efektywny kosztowo dla Banku,
Finansowanie zielonej transformacji dla klientów korporacyjnych i JST,
Rozwój kompleksowego doradztwa oraz zapewnienie wsparcia dla klientów korporacyjnych podczas pełnego cyklu projektów inwestycyjnych.
Efektywność operacyjna – kluczowe cele:
Dostosowanie modelu operacyjnego do nowej strategii biznesowej Banku,
Optymalizacja kluczowych procesów dla klientów (np. proces kredytowy) oraz procesów wewnętrznych.
Kultura organizacyjna – kluczowe cele:
Zmiana kulturowa organizacji - zwiększenie zaangażowania pracowników oraz rozwój ich kompetencji,
Wprowadzenie nowego model pracy – zwinny i hybrydowy.
Finanse – kluczowe cele:
Wprowadzenie trwale rentownego modelu biznesowego oraz poprawa ratingu Banku,
Zakończenie Grupowego Planu Naprawy,
Dywersyfikacja źródeł finansowania,
Aktywne włączenie finansowania, w tym długoterminowego, ze źródeł zewnętrznych.
Informacje o działaniach podjętych w ramach realizacji Strategii
Bank w ramach procesu operacjonalizacji nowej Strategii zdefiniował inicjatywy strategiczne, których celem jest szeroko rozumiana transformacja Banku.
Na etapie operacjonalizacji zdefiniowano szereg działań w obszarze kultury organizacyjnej. Intencją Zarządu jest, aby BOŚ był nowoczesną i elastyczną organizacją, a jednocześnie pielęgnował wartości szacunek dla innych i ekologii, zaangażowanie, współpracę, profesjonalizm.
Inne aktywności w ramach transformacji kulturowej to m.in. nowa oferta wartości dla pracowników, w tym system motywacyjny, kultura dialogu i rozwój kompetencji, czy kultura dzielenia się wiedzą. W pierwszej połowie 2022 roku zakończono proces wyceny stanowisk pracy, przyjęto nowy regulamin wynagradzania i premiowania oraz wdrożono nowy system oceny pracowników. W listopadzie 2022 roku przeprowadzone zostało kolejne Badanie Opinii Pracowników, przy wysokiej 92% frekwencji. Wskaźnik zaangażowania wzrósł w stosunku do 2021 roku o 7 p.p.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 28
W wyniku przeprowadzonej analizy efektywności sieci placówek detalicznych, podjęto decyzje dotyczące restrukturyzacji sieci sprzedaży, tj. likwidacji niektórych placówek detalicznych Banku. Zakończona została działalność operacyjna oddziałów BOŚ w Bełchatowie, Ełku, Leżajsku, Nowym Sączu, Nowym Targu, Suwałkach, Zawierciu. Dla pracowników przygotowane zostały pakiety osłonowe, a części z nich została zaproponowana praca w innych obszarach Banku. Jednocześnie, uruchomione zostały trzy nowe Centra Biznesowe w Kielcach, Opolu i Zielonej Górze, dzięki którym Bank wzmacnia swoją regionalną obecność w segmencie klientów firmowych i JST.
W ramach operacjonalizacji nowej Strategii poddano szczegółowej analizie katalog produktów oferowanych przez Bank. Powstał projekt dotyczący fabryki produktów, w ramach którego w pierwszej połowie 2022 roku przygotowano nową ofertę depozytową (m.in. krótkoterminowa EKOlokata dla biznesu, Fundusz Gwarancji Kryzysowych) oraz udostępniono wnioski produktowe na stronie www Banku. W drugim półroczu 2022 roku w ramach rozwoju bankowości elektronicznej zaimplementowany został interaktywny wniosek o usługi (np. wykorzystany w „wakacjach kredytowych”), jak również zaoferowano lokatę retencyjną oraz kampanię promocyjną lokat z użyciem komunikatów pop-up. „Fabryka produktów” stanowi zespół strumieni projektowych, którego celem jest wdrożenie katalogu usług dla klientów detalicznych i korporacyjnych wspierających zdalną obsługę oraz sprzedaż w zakresie bankowości elektronicznej i mobilnej oraz zapewnienie wsparcia dla realizacji celów biznesowych Banku.
Jednocześnie realizowano szereg projektów optymalizujących obecne procesy. Udoskonalany jest proces kredytowy m.in. poprzez wdrożenie nowego narzędzia z określeniem miar efektywności procesu, dla wyodrębnionych w strategii segmentów klientowskich.
W 2022 roku prowadzone były prace związane z wdrożeniem nowego systemu klasy CRM. W czerwcu ukończono wdrożenie modułu CRM dla bankowości korporacyjnej, a w listopadzie w zakresie modułu dla bankowości detalicznej. W pierwszej połowie tego roku zaplanowany jest dalszy rozwój systemu, w szczególności opracowanie modułu wspierającego procesy sprzedażowe w Call Center. Wdrożony produkcyjnie system CRM dla obszaru Korpo i Detal ułatwia pracownikom sprzedaży bieżące monitorowanie szans i kampanii sprzedażowych, jak również rozwijanie ciągłości relacji z Klientem.
W ramach jednej z inicjatyw strategicznych zakupiony został nowy system front office KONDOR+. Implementacja sytemu przełożyła się na wzrost efektywności oraz jakości obsługi klienta, jak również automatyzację procesów zarządzania ryzykiem płynności, rynkowym oraz kredytowym. Z końcem października rozpoczęto operacyjne użytkowanie nowego systemu w zakresie kluczowych funkcjonalności i integracji.
8. Główne inwestycje
W 2022 roku nakłady inwestycyjne w Grupie BOŚ wyniosły 74,7 mln zł a w Banku 62,2 mln zł.
Łącznie z kluczowymi projektami strategicznymi wymienionymi powyżej, w 2022 roku w Banku realizowano ponad 30 projektów na kwotę 33,1 mln zł. Obszar inicjatyw projektowych obejmował przedsięwzięcia o charakterze strategicznym, usprawniającym oraz regulacyjnym, który implikował konieczność dostosowania Banku do wymogów prawnych. Poza kluczowymi projektami strategicznymi realizowane były m.in.:
RPA projekt obejmujący wdrożenie w Banku systemowego podejścia do robotyzacji procesów biznesowych (RPA),
Modele-IFRS9 celem projektu jest przebudowa stosowanego obecnie w Banku modelu do wyceny należności kredytowych. Produktem prac projektowych jest przebudowa obecnie funkcjonującego w Banku modelu MSSF9 wraz z dostosowaniem metodyk wykorzystywanych w procesach aplikacji Filar i OZIND,
Mój Elektryk celem projektu jest przygotowanie Banku do pełnienia roli podmiotu, współpracującego z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w ramach ścieżki leasingowej Programu Mój Elektryk. Zakres prac projektowych obejmuje opracowanie koncepcji oraz uruchomienie narzędzia, umożliwiającego obsługę wniosków od firm leasingowych i dofinansowanie przedsięwzięć poprzez wsparcie zakupu/leasingu pojazdów zeroemisyjnych.
IDM celem projektu jest wdrożenie zintegrowanego systemu do zarzadzania tożsamością wszystkich pracowników BOŚ S.A., który zapewnia kompleksową informację na temat przebiegu procesu nadawania/odbierania uprawnień i ich wykorzystania.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 29
Ponadto, w Banku realizowano również inne projekty o charakterze regulacyjnym, z najistotniejszych należy wymienić dostosowanie do Nowej Rekomendacji R wydanej przez KNF. Rozpoczęto również prace projektowe mające na celu dostosowanie do obsługi faktur za pośrednictwem Krajowego Systemu eFaktur (KSEF). W ramach wsparcia operacjonalizacji nowej strategii, podjęto również działania mające na celu opracowanie nowych zasad zarządzania projektami. Mają one na celu m. in.: doprecyzowanie procesu zarządzania zmianą oraz zdefiniowanie sposobu monitorowania i oceny realizacji projektów w powiązaniu z aplikacją HADRONE.
Narzędzie HADRONE umożliwia w sposób szczegółowy gromadzenie kluczowych informacji na temat projektów. Agregacja projektów w narzędziu w postaci portfela umożliwia tworzenie bazy informacyjnej na temat wszystkich realizowanych projektów w Banku. System sprzyja tworzeniu spójnej bazy wiedzy oraz wymianie informacji w zakresie realizowanych projektów w Banku.
Poza realizacją projektów dużą grupę wydatków stanowiły nakłady poniesione na rozwój środowiska IT i zmniejszenie długu technologicznego - kwota wydatków odniesiona na nakłady w obszarze IT i cyberbezpieczeństwa wyniosła 24,75 mln zł.
Przewiduje się realizację nakładów inwestycyjnych w 2023 roku na wyższym poziomie niż w latach ubiegłych. ze względu na realizację inwestycji z obszaru IT. Inwestycje będą finansowane ze środków własnych. Wielkość planowanych inwestycji jest adekwatna do skali działania Banku.
Nakłady inwestycyjne w Domu Maklerskim BOŚ S.A. wyniosły w 2022 roku 12,2 mln zł. Inwestycje Domu Maklerskiego związane były głównie z rozbudową infrastruktury teleinformatycznej w celu zapewnienia bezpieczeństwa oraz wysokiego standardu obsługi klientów na rynku zarówno instrumentów finansowych jak i na rynku towarowym. DM BOŚ rozwijał również kanały elektroniczne służące do obsługi i kontaktów z klientami oraz systemy i narzędzia transakcyjne, dodatkowo DM BOŚ był również zobligowany do dostosowania swoich systemów do zmian infrastruktury na rynkach, na których Dom Maklerski prowadzi działalność.
Inwestycje były finansowane ze środków własnych Spółki.
DM BOŚ planuje na rok 2023 nakłady inwestycyjne związane przede wszystkim z podnoszeniem jakości obsługi klienta, w tym poprzez rozwój systemów transakcyjnych, jak również dalsze podnoszenie bezpieczeństwa systemów informatycznych i infrastruktury Domu Maklerskiego.
9. Organizacja Grupy Kapitałowej
Struktura Grupy Kapitałowej
Wykaz jednostek zależnych Grupy BOŚ objętych konsolidacją na dzień 31 grudnia 2022 roku:
Jednostki podporządkowane
Siedziba
Udział % w kapitale Spółki
Udział % w głosach
Metoda konsolidacji
Dom Maklerski BOŚ S.A.
Warszawa
100%
100%
Konsolidacja metodą pełną
BOŚ Leasing - EKO Profit S.A.
Warszawa
100%
100%
Konsolidacja metodą pełną
MS Wind sp. z o. o. - jednostka pośrednio zależna (podmiot zależny od BOŚ Leasing - EKO Profit S.A.)
Warszawa
100%
100%
Konsolidacja metodą pełną
Dom Maklerski BOŚ S.A. to jednostka bezpośrednio zależna, prowadząca działalność na rynku kapitałowym, w szczególności świadcząca usługi maklerskie;
BOŚ Leasing - EKO Profit S.A. to jednostka bezpośrednio zależna, prowadząca działalność leasingową w zakresie finansowania projektów o charakterze ekologicznym oraz działalność finansową i doradczą, uzupełniającą ofertę usługową Banku;
MS Wind Sp. z o.o. to jednostka pośrednio zależna (100% zaangażowanie BOŚ Leasing - Eko Profit S.A.), prowadząca działalność w zakresie realizacji projektu farm wiatrowych.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 30
Pozostałe Spółki z zaangażowaniem BOŚ S.A. – stan na 31 grudnia 2022 roku:
Wodkan Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji S.A. – 29,48%,
Polskie Domy Drewniane S.A. – 0,42%,
Kemipol Sp. z o.o. – 15,03%.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 31
III. WYNIKI FINANSOWE I DZIAŁALNOŚĆ
1. Wyniki finansowe Grupy
1.1. Rachunek wyników Grupy
Rachunek wyników Grupy BOŚ tys. zł
2022
2021
Zmiana (%)
Przychody z tytułu odsetek i o podobnym charakterze
1 205 878
430 640
180,0
Koszty z tytułu odsetek i o podobnym charakterze
-447 538
-56 145
697,1
Wynik z tytułu odsetek
758 340
374 495
102,5
Przychody z tytułu opłat i prowizji
167 992
181 742
-7,6
Koszty z tytułu opłat i prowizji
-40 424
-39 888
1,3
Wynik z tytułu opłat i prowizji
127 568
141 854
-10,1
Przychody z tytułu dywidend
7 188
6 730
6,8
Wynik na instrumentach finansowych wycenianych wg wartości godziwej przez wynik finansowy (w tym należności od klientów)
22 878
67 633
-66,2
Wynik na inwestycyjnych papierach wartościowych
-
197
x
Wynik na rachunkowości zabezpieczeń
119
764
-84,4
Wynik z pozycji wymiany
36 890
25 300
45,8
Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania instrumentów finansowych
2 070
1 590
30,2
Pozostałe przychody operacyjne
41 148
35 083
17,3
Pozostałe koszty operacyjne
- 55 697
-43 798
27,2
Wynik ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych
- 144 306
-20 783
594,3
Wynik odpisów z tytułu utraty wartości
- 105 995
-114 094
-7,1
Ogólne koszty administracyjne
- 496 068
-395 702
25,4
Zysk/ Strata brutto
194 135
79 269
144,9
Obciążenia podatkowe
- 65 891
-31 813
107,1
Zysk/ Strata netto
128 244
47 456
170,2
W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2022 roku Grupa BOŚ S.A. osiągnęła zysk netto w wysokości 128,2 mln zł wobec 47,5 mln zł zysku zrealizowanego w analogicznych okresie 2021 roku.
Grupa BOŚ S.A. w 2022 roku wypracowała wynik z tytułu odsetek na poziomie 758,3 mln zł, wyższy o 383,8 mln zł, tj. o 102,5% niż w analogicznym okresie 2021 roku. W 2022 roku na skutek wzrostu stóp procentowych i stawek rynkowych WIBOR, nastąpił wzrost przychodów kredytowych oraz wyniku na papierach wartościowych duży udział krótkoterminowych papierów związany z oprocentowaniem bonów pieniężnych NBP zgodnie z przyjętymi poziomami stóp przez RPP. Na poprawę marży odsetkowej wpływ miała poprawa rentowności aktywów odsetkowych odpowiadających wielkości kapitału Banku oraz niższe tempo wzrostu kosztowości związane z utrzymującym się dość znacznym udziałem rachunków bieżących i niskooprocentowanych produktów depozytowych.
Przychody z tytułu odsetek i o podobnym charakterze zwiększyły się o 775,2 mln zł, tj. o 180,0% w 2022 roku w porównaniu do 2021 roku. Wzrost miał miejsce głównie na skutek wzrostu przychodów odsetkowych od klientów instytucjonalnych o 363,9 mln zł, tj. 139,3%, wzrostu odsetek od inwestycyjnych dłużnych papierów wartościowych nieprzeznaczonych do obrotu o 309,6 mln zł, tj. 434,9%, wzrostu przychodów odsetkowych od należności od banków i Banku Centralnego o 52,5 mln zł, tj. 848,6% oraz wzrostu przychodów odsetkowych z tytułu należności od klientów detalicznych o 35,8 mln zł, tj. 40,4%. Przychody odsetkowe z tytułu należności od klientów detalicznych zostały pomniejszone o utworzone rezerwy na „wakacje kredytowe” w związku z wejściem w życie ustawy z dnia 7 lipca 2022 roku o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom, która wprowadziła m. in.: możliwość zawieszenia przez kredytobiorców
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 32
spłaty kredytu hipotecznego udzielonego w walucie polskiej przez okres do ośmiu miesięcy w latach 2022-2023 („wakacje kredytowe”).
Przeciętna podstawowa stopa oprocentowania kredytów w złotych udzielonych przez Bank (bez impairmentowej korekty odsetek) wyniosła 7,84% wobec 3,21% w 2021 roku a w walutach obcych wyniosła 3,34% wobec 2,18% w 2021 roku.
Wynik z tytułu odsetek tys. zł
2022
2021
Zmiana %
Przychody z tytułu odsetek i o podobnym charakterze od:
1 205 878
430 640
180,0
Należności od banków i Banku Centralnego
58 662
6 184
848,6
Należności od klientów instytucjonalnych
625 218
261 305
139,3
Należności od klientów detalicznych
124 427
88 602
40,4
Inwestycyjne dłużne papiery wartościowe nieprzeznaczone do obrotu
380 822
71 196
434,9
Instrumenty finansowe przeznaczone do obrotu
4 451
3 353
32,7
Transakcje zabezpieczające
12 298
-
x
Koszty z tytułu odsetek i o podobnym charakterze od:
447 538
56 145
697,1
Rachunków bankowych i depozytów od banków
3 538
973
263,6
Rachunków bankowych i depozytów klientów instytucjonalnych
171 285
4 698
3 545,9
Rachunków bankowych i depozytów klientów detalicznych
236 793
27 583
758,5
Kredytów i pożyczek od klientów
2 360
159
1 384,3
Środków funduszy z przeznaczeniem na kredyty (JESSICA)
885
64
1 282,8
Instrumentów finansowych - dłużne papiery własnej emisji
28 657
12 152
135,8
Transakcji zabezpieczających
-
6 433
-100,0
Zobowiązań leasingowych
4 001
4 080
-1,9
Pozostałe
19
3
533,3
WYNIK Z TYTUŁU ODSETEK
758 340
374 495
102,5
Koszty z tytułu odsetek i o podobnym charakterze zwiększyły się o 391,4 mln zł, tj. o 697,1% w porównaniu do 2021 roku. Największy wpływ na ich wzrost miały wyższe koszty odsetkowe od kredytów klientów detalicznych o 209,2 mln zł, tj. o 758,5% oraz koszty rachunków bankowych i depozytów klientów instytucjonalnych o 166,6 mln zł, tj. o 3 545%. Koszty instrumentów finansowych dłużnych papierów własnej emisji zwiększyły się o 16,5 mln zł, tj. o 135,8% a koszty transakcji zabezpieczających spadły o 6,4 mln zł.
Wzrost koszów odsetkowych wystąpił głównie na skutek podwyższenia oprocentowania depozytów. Przeciętna podstawowa stopa oprocentowania depozytów pozyskanych przez sieć placówek Banku w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2022 roku:
w złotych wyniosła 3,04% wobec 0,23% w 2021 roku,
w walutach obcych wyniosła 0,16% wobec 0,15% w 2021 roku.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 33
Wynik z tytułu opłat i prowizji tys. zł
2022
2021
Zmiana%
Przychody z tytułu opłat i prowizji
167 992
181 742
-7,6
Opłaty z tytułu usług maklerskich
86 396
100 456
-14,0
Opłaty za obsługę rachunków klientów, inne operacje rozliczeniowe w obrocie krajowym i zagranicznym
35 901
36 717
-2,2
Prowizje od kredytów
38 330
37 677
1,7
Prowizje od gwarancji i akredytyw
6 865
6 355
8,0
Opłaty związane z zarządzaniem portfelem oraz pozostałe opłaty związane z zarządzaniem
494
532
-7,1
Pozostałe opłaty
6
5
20,0
Koszty z tytułu opłat i prowizji
40 424
39 888
1,3
Opłaty z działalności maklerskiej, w tym:
30 269
29 023
4,3
z działalności powierniczej
662
651
1,7
Opłaty z tytułu kart płatniczych
7 790
7 199
8,2
Opłaty od rachunków bieżących
1 014
1 675
-39,5
Opłaty z tytułu obsługi bankomatów
513
1 225
-58,1
Prowizje z tytułu należności od klientów
96
138
-30,4
Pozostałe opłaty
742
628
18,2
WYNIK Z TYTUŁU OPŁAT I PROWIZJI RAZEM
127 568
141 854
-10,1
Wynik Grupy z tytułu opłat i prowizji wyniósł 127,6 mln zł, co oznacza zmniejszenie o 14,3 mln zł, tj. o 10,1% w 2021 roku, na skutek spadku przychodów prowizyjnych i wzrostu kosztów z tytułu opłat i prowizji.
Głównie obniżyły się przychody z tytułu usług maklerskich o 14,1 mln zł, tj. o 14,0%. Natomiast wzrosły głównie prowizje od kredytów o 0,7 mln zł, tj. o 1,7% oraz od gwarancji i akredytyw o 0,5 mln zł, tj. o 8,0%.
Koszty z tytułu opłat i prowizji zwiększyły się o 0,5 mln zł, tj. o 1,3%. Wzrost miał miejsce głównie na skutek wyższych opłat z działalności maklerskiej o 1,2 mln zł, tj. 4,3%.
Wynik na instrumentach finansowych wycenianych do wartości godziwej przez wynik finansowy wyniósł 22,9 mln zł wobec 67,6 mln w 2021 roku. Na obniżenie wyniku wpływ miał przede wszystkim niższy wynik Domu Maklerskiego BOŚ w tym obszarze.
Przychody z dywidend w 2022 roku wyniosły 7,2 mln wobec 6,7 mln w 2021 roku. Główny wpływ na tą pozycję miała dywidenda ze spółki Kemipol sp. z o.o., która wyniosła 6,7 mln zł wobec 6,3 mln zł w 2021 roku.
Wynik z pozycji wymiany wyniósł 36,9 mln wobec 25,3 mln w 2021 roku, głównie ze względu na rewaluację rezerw.
Wynik ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych wyniósł 144,3 mln wobec 20,8 mln w 2021 roku. Wzrost tej pozycji ma związek zarówno z przyjęciem bardziej konserwatywnych parametrów do modelu szacowania rezerw jak i ze zmianą zasad rachunkowości w zakresie prezentowania rezerwy na ryzyko prawne. Zgodnie z przyjętymi zasadami w przypadku kredytów czynnych rezerwa ujmowana jest jako korekta (zmniejszenie) wartości bilansowej brutto kredytów zgodnie ze standardem MSSF9. Zmiana zasad spowodowała rozwiązanie części odpisów z tytułu utraty wartości i wzrost kosztów ryzyka prawnego kredytów hipotecznych.
W 2022 roku wynik odpisów z tytułu utraty wartości wyniósł -106,0 mln zł wobec -114,1 mln zł w 2021 roku.
Ogólne koszty administracyjne Grupy zwiększyły się o 100,4 mln zł, tj. o 25,4% w porównaniu do 2021 roku, głównie z powodu ujęcia dodatkowych składek na rzecz Funduszu Wsparcia Kredytobiorców w wysokości 38,4 mln zł.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 34
Ogólne koszty administracyjne tys. zł
2022
2021
Zmiana %
Świadczenia pracownicze
228 735
191 142
19,7
Koszty administracyjne, w tym:
204 600
148 717
37,6
koszty rzeczowe
123 637
111 402
11,0
podatki i opłaty
9 176
7 254
26,5
składka i wpłaty na BFG
30 012
27 073
10,9
składka i wpłaty na KNF
3 131
2 761
13,4
składka na rzecz Funduszu Wsparcia Kredytobiorców
38 358
-
x
składka na pokrycie kosztów działalności Rzecznika Finansowego
195
136
43,4
składka na rzecz Izby Domów Maklerskich
91
91
-
Amortyzacja, w tym:
62 733
55 843
12,3
środków trwałych
15 561
13 503
15,2
wartości niematerialnych
30 442
27 200
11,9
prawa do użytkowania
16 730
15 140
10,5
OGÓLNE KOSZTY ADMINISTRACYJNE RAZEM
496 068
395 702
25,4
Istotnym powodem wzrostu ogólnych kosztów administracyjnych były wyższe koszty wynagrodzeń o 37,6 mln zł tj. o 19,7%. W 2022 roku w Banku ostał przeprowadzony proces wartościowania stanowisk pracy, mający na celu między innymi odniesienie poziomu wynagrodzenia na poszczególnych stanowiskach w Banku do poziomów rynkowych.
Ogólne koszty administracyjne zwiększyły się także z powodu wyższych składek na BFG o 2,9 mln zł, tj. o 10,9%.
W dniu 31 grudnia 2022 roku Bank zatrudniał (w etatach) 1 210 osób wobec 1 158 osób na koniec 2021 roku. Zatrudnienie w Banku było wyższe o 4,5%, natomiast zatrudnienie w spółkach zależnych zwiększyło się o 14,9% w stosunku do stanu na koniec 2021 roku. W tabeli poniżej przedstawiono stan zatrudnienia w etatach w Banku i spółkach zależnych. Zatrudnienie w Grupie BOŚ S.A., zwiększyło się o 6,5% w relacji na koniec 2021 roku.
Zatrudnienie w etatach
31-12-2022
31-12-2021
Zmiana %
Zatrudnienie w BOŚ S.A.
1 210
1 158
4,5
Zatrudnienie w spółkach zależnych
316
275
14,9
ZATRUDNIENIE W GRUPIE BOŚ S.A.
1 526
1 433
6,5
Efektywność i bezpieczeństwo działania Grupy
Marża odsetkowa na aktywach ogółem, liczona jako relacja wyniku z tytułu odsetek do średniego stanu aktywów, wyniosła 3,6% wobec poziomu 1,8% za okres 2021 roku. Poprawa spowodowana była głównie efektem wzrostu średniego oprocentowania kredytów na skutek podwyżek stóp procentowych przez Radę Polityki Pieniężnej oraz zwiększenia rentowności aktywów odsetkowych i marż depozytowych na rachunkach bieżących, pomimo negatywnego wpływu utworzenia rezerwy na wakacje kredytowe.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 35
Poniżej przedstawiono najważniejsze wskaźniki rentowności i efektywności działania Grupy oraz metodologię ich obliczenia:
Wskaźniki
2022
2021
Zmiana w p.p.
Stopa zwrotu z kapitału (ROE) 1
6,7
2,5
4,2
Stopa zwrotu z aktywów (ROA) 2
0,6
0,2
0,4
Marża odsetkowa na aktywach ogółem 3
3,6
1,8
1,8
Koszt ryzyka 4
-0,8
-0,8
0,0
Koszty/dochody (C/I) 5
52,9
64,9
-12,0
1) relacja zysku netto do średniego stanu kapitałów,
2) relacja zysku netto do średniego stanu aktywów,
3) relacja wyniku z tytułu odsetek do średniego stanu aktywów z początku i końca okresu,
4) relacja wyniku odpisów z tytułu utraty wartości wraz z wycena do wartości godziwej dla ostatnich 12 miesięcy do średniego stanu wartości kredytów i pożyczek w tym okresie,
5) relacja sumy ogólnych kosztów administracyjnych i kosztów użytkowania do wyniku z tytułu odsetek, wyniku z tytułu opłat i prowizji, przychodów z tytułu dywidend, wyniku na instrumentach finansowych wycenianych do wartości godziwej przez rachunek wyników bez wyceny należności, wyniku na inwestycyjnych papierach wartościowych, wyniku na rachunkowości zabezpieczeń, wyniku z pozycji wymiany oraz wyniku z pozostałych operacji.
Wskaźnik koszty/dochody wyniósł 52,9% w 2022 roku wobec 64,9% w roku 2021. Wzrost miał miejsce głównie na skutek wyższego tempa wzrostu dochodów niż ogólnych kosztów administracyjnych.
Współczynniki kapitałowe
Współczynniki kapitałowe
31-12-2022
31-12-20121
Zmiana w p.p.
Współczynnik kapitału podstawowego Tier I
14,11
13,26
0,85
Współczynnik kapitału podstawowego Tier I - bez przepisów przejściowych MSSF 9
13,92
12,89
1,03
Współczynnik kapitału Tier I
14,11
13,26
0,85
Współczynnik kapitału Tier I - bez przepisów przejściowych MSSF 9
13,92
12,89
1,03
Łączny współczynnik kapitałowy
14,95
14,61
0,34
Łączny współczynnik kapitałowy - bez przepisów przejściowych MSSF 9
14,76
14,24
0,52
Na dzień 31 grudnia 2022 roku zalecane przez Komisję minimalne wskaźniki kapitałowe wynoszą 9,84% dla współczynnika kapitału Tier I oraz 11,84% dla łącznego współczynnika kapitałowego TCR.
Poziom adekwatności kapitałowej Grupy, zarówno z zastosowaniem rozwiązań przejściowych MSSF 9, jak i bez nich na dzień 31 grudnia 2022 roku utrzymywał się powyżej poziomów zalecanych przez Komisję Nadzoru Finansowego.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 36
1.2. Bilans Grupy
Suma bilansowa Grupy na dzień 31 grudnia 2022 roku wyniosła 22 006,2 mln i była wyższa o 8,8% w porównaniu do stanu na 31 grudnia 2021 roku.
Zmiany w strukturze aktywów Grupy
Na dzień 31 grudnia 2022 roku największy udział w aktywach wynoszący 50,6% stanowiły należności od klientów. Ich udział w aktywach od końca roku 2021 roku zmniejszył się o 6,3 p.p. Natomiast zwiększył się udział inwestycyjnych papierów wartościowych i pozycji Kasa, środki w Banku Centralnym odpowiednio o 5,8 p.p. i 0,8 p.p.
Aktywa tys. zł
31-12-2022
31-12-2021
Zmiana%
Kasa, środki w Banku Centralnym
575 875
361 581
59,3
Należności od innych banków
242 831
400 747
-39,4
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu
263 259
155 705
69,1
Pochodne instrumenty zabezpieczające
30 562
9 121
235,1
Inwestycyjne papiery wartościowe:
9 008 118
7 108 931
26,7
Należności od klientów, w tym:
11 125 827
11 499 466
-3,2
wyceniane wg zamortyzowanego kosztu
11 122 777
11 485 355
-3,2
wyceniane wg wartości godziwej przez wynik finansowy
3 050
14 111
-78,4
Wartości niematerialne
132 983
112 861
17,8
Rzeczowe aktywa trwałe
91 670
84 082
9,0
Prawo do użytkowania - leasing
65 839
78 538
-16,2
Aktywa z tytułu podatku dochodowego:
175 900
151 072
16,4
Inne aktywa
293 317
267 455
9,7
AKTYWA RAZEM
22 006 181
20 229 559
8,8
Należności od klientów
Wartość bilansowa należności od klientów Grupy według stanu na koniec 2022 roku wyniosła 11 125,8 mln zł i była niższa o 3,2% w porównaniu do stanu na dzień 31 grudnia 2021 roku. Zmniejszył się wolumen należności wycenianych w zamortyzowanym koszcie od klientów detalicznych o 329,4 mln zł, tj. o 11,3%. Zmiana tej pozycji ma związek ze zmianą zasad rachunkowości w zakresie prezentowania rezerwy na ryzyko prawne.
Najwyższy udział w należnościach ogółem, wynoszący 76,3%, miały należności klientów instytucjonalnych wyceniane wg zamortyzowanego kosztu. Ich udział w należnościach ogółem zwiększył się o 2,1 p.p. wobec stanu na koniec 2021 roku. Należności klientów instytucjonalnych wyceniane w zamortyzowanym koszcie wyniosły 8 490,9 mln zł. Wolumen należności wycenianych w zamortyzowanym koszcie od klientów instytucjonalnych zmniejszył się o 38,5 mln zł, tj. o 0,5%.
Udział należności klientów detalicznych wycenianych wg zamortyzowanego kosztu w należnościach ogółem zmniejszył o 2,1 p.p. do 23,3%. Kwota kredytów klientów detalicznych wycenianych w zamortyzowanym koszcie wyniosła 2 589,0 mln zł na koniec 2022 roku wobec 2 918,5 mln zł na koniec 2021 roku.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 37
Należności od klientów tys. zł
31-12-2022
31-12-2021
Zmiana%
Wycena wg zamortyzowanego kosztu
11 079 957
11 447 837
-3,2
Należności od klientów detalicznych
2 589 036
2 918 461
-11,3
kredyty w rachunku bieżącym
745
224
232,6
kredyty gotówkowe
231 292
300 926
-23,1
kredyty mieszkaniowe
2 132 105
2 377 223
-10,3
kredyty i pożyczki pozostałe
224 894
240 088
-6,3
Należności od klientów instytucjonalnych
8 490 921
8 529 376
-0,5
kredyty obrotowe
796 262
648 741
22,7
kredyty i pożyczki terminowe
6 590 720
6 771 966
-2,7
należności faktoringowe
552 199
599 966
-8,0
należności leasingowe
196 949
136 642
44,1
skupione wierzytelności
91 923
127 311
-27,8
papiery wartościowe komercyjne
262 868
244 750
7,4
Wycena wg wartości godziwej przez wynik finansowy
3 050
14 111
-78,4
Należności od klientów detalicznych
270
651
-58,5
kredyty i pożyczki w rachunku bieżącym
9
-
x
kredyty i pożyczki mieszkaniowe
99
257
-61,5
kredyty i pożyczki pozostałe
162
394
-58,9
Należności od klientów instytucjonalnych
2 780
13 460
-79,3
kredyty obrotowe
-
19
x
kredyty i pożyczki terminowe
2 780
13 441
-79,3
Razem
11 083 007
11 461 948
-3,3
Złożone depozyty zabezpieczające
36 251
32 768
10,6
Pozostałe należności
6 569
4 750
38,3
RAZEM NALEŻNOŚCI OD KLIENTÓW
11 125 827
11 499 466
-3,2
Największą pozycję kredytów detalicznych wycenianych wg zamortyzowanego kosztu stanowią kredyty mieszkaniowe. Na koniec 2022 roku wyniosły 2 132,1 mln zł, co oznacza spadek o 10,3% wobec stanu na 31 grudnia 2021 roku.
Kredyty mieszkaniowe
Kredyty mieszkaniowe tys. zł
31-12-2022
31-12-2021
Zmiana%
Kredyty i pożyczki wyceniane wg zamortyzowanego kosztu
2 132 105
2 377 223
-10,3
Kredyty mieszkaniowe w PLN
1 267 780
1 408 758
-10,0
Kredyty mieszkaniowe w CHF
368 950
449 424
-17,9
Kredyty mieszkaniowe w EUR
467 772
490 840
-4,7
Kredyty mieszkaniowe w USD
27 603
28 201
-2,1
Kredyty i pożyczki wyceniane wg wartości godziwej przez wynik finansowy
99
257
-61,5
Kredyty mieszkaniowe w PLN
99
257
-61,5
KREDYTY MIESZKANIOWE RAZEM
2 132 204
2 377 480
-10,3
Główną przyczyną spadku salda kredytów mieszkaniowych zmiany zasad rachunkowości w zakresie prezentowania rezerwy na ryzyko prawne kredytów walutowych. Zgodnie z przyjętymi zasadami w przypadku kredytów czynnych rezerwa ta ujmowana jest jako korekta (zmniejszenie) wartości bilansowej brutto kredytów zgodnie ze standardem MSSF9. W przypadku gdy rezerwa przewyższa wartość bilansową kredytu
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 38
oraz w przypadku gdy dotyczy kredytu spłaconego ujmowana jest jako pasywna zgodnie ze standardem MSR37. Utworzona rezerwa pokrywa koszty związane z założonymi scenariuszami rozwiązania problemu kredytów hipotecznych powiązanych z kursem waluty obcej, tj.: zawieranie porozumień z klientami oraz niekorzystne wyroki sądów. Drugą przyczyną spadku salda kredytów mieszkaniowych jest ograniczone zainteresowanie klientów kredytami mieszkaniowymi w warunkach wysokich stóp procentowych oraz perspektyw spowolnienia gospodarczego.
Kredyty w walutach obcych mają 40,5% udziału w kredytach mieszkaniowych ogółem (40,7% na koniec 2021 roku). Udział kredytów mieszkaniowych w CHF w całym portfelu kredytowym Grupy BOŚ S.A. (netto) wyniósł 3,3% i zmniejszył się o 0,6 p.p. w relacji do stanu na koniec 2021 roku.
Saldo kredytów proekologicznych
Saldo kredytów proekologicznych na dzień 31 grudnia 2022 roku wynosiło 5 089 mln zł i wzrosło o 6,9% w stosunku do 31 grudnia 2021 roku. Udział kredytów proekologicznych stanowi 40,79% salda kredytów ogółem w Banku (na 31 grudnia 2021 roku udział ten wynosił 37,12%).
Saldo kredytów proekologicznych tys. zł
31-12-2022
31-12-2021
Zmiana
Kredyty proekologiczne udzielone klientom instytucjonalnym
4 633 835
4 256 415
8,9%
Kredyty proekologiczne udzielone klientom detalicznym
454 832
503 238
-9,6%
KREDYTY PROEKOLOGICZNE
5 088 668
4 759 653
6,9%
*wg wartości kapitału
Sprzedaż kredytów
Sprzedaż kredytów tys. zł
2022
2021
Zmiana %
Kredyty udzielone klientom instytucjonalnym w okresie roku
3 618 192
3 822 607
-5,3
Kredyty udzielone klientom detalicznym w okresie roku
114 919
374 107
-69,3
KREDYTY UDZIELONE W ORESIE ROKU
3 733 111
4 196 713
-11,0
W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2022 roku Grupa BOŚ S.A. udzieliła kredytów o wartości 3,7 mld tj. o 11,0% mniej niż w 2021 roku. Spadek nowej sprzedaży wystąpił szczególnie w zakresie hipotek, w związku z niską skłonnością klientów do zaciągania nowych zobowiązań oraz na skutek obniżonej zdolności kredytowej z powodu wysokich stóp procentowych.
Sprzedaż kredytów proekologicznych stanowiła 43,4% sprzedaży kredytów ogółem w 2022 roku.
Sprzedaż kredytów proekologicznych
Sprzedaż kredytów proekologicznych tys. zł
2022
2021
Zmiana
Kredyty udzielone klientom instytucjonalnym w okresie roku
1 581 444
1 501 518
5,3%
Kredyty udzielone klientom detalicznym w okresie roku
40 865
168 129
-75,7%
KREDYTY PREOEKOLOGICZNE UDZIELONE W OKRESIE ROKU
1 622 309
1 669 646
-2,8%
*wg wartości kapitału
Wartość nowych kredytów proekologicznych udzielonych w 2022 roku wyniosła 1,6 mld zł i była o 2,8% niższa niż w okresie roku poprzedniego. Przyczyną spadku było istotne zmniejszenie sprzedaży ekologicznych kredytów hipotecznych, analogicznie ja w całym rynku kredytów hipotecznych, który znacząco zmniejszył się w 2022 roku wskutek wysokich stóp procentowych. W zdecydowanej większości (kwotowo) nowe kredyty proekologiczne skierowane były do klientów instytucjonalnych (97%). Największy udział miały środki wypłacone na zadania z sektora energetyki i gospodarki komunalnej (34% wolumenu ogółem kredytów proekologicznych) oraz przemysłu (34% wolumenu ogółem kredytów proekologicznych).
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 39
Sprzedaż wierzytelności
W 2022 roku Bank sprzedał portfel kredytowy o saldzie ok. 162,9 mln (w tym kapitał 52,4 mln zł, ewidencja bilansowa 62,13 mln zł). Sprzedaży podlegał wyłącznie portfel korporacyjny wierzytelności, przysługujące Bankowi wobec spółek osobowych i kapitałowych oraz wspólników spółek cywilnych i jawnych. Wpływ sprzedaży na wynik netto Banku wyniósł 4 mln zł.
Jakość portfela kredytowego Grupy
Jakość portfela kredytowego tys. zł
31-12-2022
%
31-12-2021
%
Należności od klientów wyceniane wg zamortyzowanego kosztu
Należności od klientów bez przesłanki utraty wartości, w tym:
10 375 799
85,1
10 873 199
86,5
ekspozycje, dla których od momentu początkowego ujęcia nie nastąpił istotny wzrost ryzyka kredytowego (Koszyk 1)
9 301 183
76,3
9 630 276
76,6
ekspozycje, dla których od momentu początkowego ujęcia nastąpił istotny wzrost ryzyka (Koszyk 2)
1 074 616
8,8
1 242 923
9,9
Należności od klientów posiadające przesłanki utraty wartości (Koszyk 3), ale niewykazujące utraty wartości ze względu na szacowane przepływy pieniężne
-
22 382
0,2
Należności od klientów posiadające przesłanki utraty wartości i wykazujące utratę wartości (Koszyk 3)
1 813 402
14,9
1 674 882
13,3
Razem należności od klientów wyceniane wg zamortyzowanego kosztu (brutto)
12 189 201
100,0
12 570 463
100,0
Odpisy z tytułu utraty wartości na:
należności od klientów – (Koszyk 1)
-97 079
- 88 097
należności od klientów – (Koszyk 2)
-57 275
- 80 534
należności od klientów – (Koszyk 3) niewykazujące utraty wartości
-
- 588
należności od klientów – (Koszyk 3) wykazujące utratę wartości
-954 890
- 953 407
Razem odpisy z tytułu utraty wartości
-1 109 244
- 1 122 626
Razem należności od klientów wyceniane wg zamortyzowanego kosztu (netto)
11 079 957
11 447 837
Należności od klientów wyceniane wg wartości godziwej przez wynik finansowy
Wartość godziwa
3 050
14 111
Razem należności od klientów wyceniane wg wartości godziwej przez wynik finansowy
3 050
14 111
Złożone depozyty zabezpieczające
36 251
32 768
Pozostałe należności
6 569
4 750
RAZEM NALEŻNOŚCI OD KLIENTÓW
11 125 827
11 499 466
W dniu 31 grudnia 2022 roku stan odpisów aktualizujących wyniósł 1 009,2 mln zł. Udział należności od klientów z utratą wartości w całym portfelu wycenianym wg zamortyzowanego kosztu wyniósł 14,9% na dzień 31 grudnia 2022 roku wobec 13,3% na koniec 2021 roku.
Kapitał własny i zobowiązania Grupy
Na koniec 2022 roku najwyższy udział w sumie bilansowej, wynoszący 85,5%, miały zobowiązania wobec klientów. Ich udział zwiększył się o 1,5 p.p. wobec stanu na dzień 31 grudnia 2021 roku. Zwiększył się także udział zobowiązań finansowych przeznaczonych do obrotu o 0,2 p.p.
Kapitał własny wyniósł 1 964,1 mln na koniec 2022 roku, co oznacza wzrost o 98,3 mln tj. o 5,3%, głównie na skutek wypracowania zysku netto, pomimo negatywnego wpływu na kapitał przeceny wartości papierów wartościowych wycenianych wg wartości godziwej przez inne dochody całkowite brutto w związku ze wzrostem rynkowych stóp procentowych.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 40
Kapitał własny i zobowiązania Grupy tys. zł
31-12-2022
31-12-2021
Zmiana%
Zobowiązania wobec Banku Centralnego oraz innych banków
141 143
420 389
-66,4
Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu
152 977
99 659
53,5
Zobowiązania wobec klientów
18 820 809
17 007 863
10,7
Zobowiązania podporządkowane
345 035
369 107
-6,5
Rezerwy
165 458
94 622
74,9
Zobowiązania z tytułu podatku dochodowego
449
8 810
-94,9
Zobowiązania z tyt. leasingu
67 928
81 170
-16,3
Pozostałe zobowiązania
348 244
282 144
23,4
Kapitał własny razem
1 964 138
1 865 795
5,3
KAPITAŁ WŁASNY I ZOBOWIAZANIA RAZEM
22 006 181
20 229 559
8,8
Źródła finansowania działalności Grupy
Zobowiązania wobec klientów tys. zł
31-12-2022
31-12-2021
Zmiana %
Klienci detaliczni
10 120 218
8 515 701
18,8
rachunki bieżące/rozliczeniowe
4 270 044
4 942 698
-13,6
lokaty terminowe
5 850 174
3 573 003
63,7
Klienci instytucjonalni
7 944 141
7 799 099
1,9
rachunki bieżące/rozliczeniowe
5 645 340
6 255 578
-9,8
lokaty terminowe
2 298 801
1 543 521
48,9
Pozostali klienci
118 584
84 032
41,1
Kredyty i pożyczki otrzymane od międzynarodowych instytucji finansowych
589 675
510 954
15,4
Środki funduszy z przeznaczeniem na kredyty
48 191
98 077
-50,9
ZOBOWIAZANIA RAZEM
18 820 809
17 007 863
10,7
Główne źródło finansowania działalności Grupy stanowią zobowiązania wobec klientów, w tym:
środki depozytowe pozyskiwane przez sieć placówek Banku,
kredyty i pożyczki otrzymane od międzynarodowych instytucji finansowych,
środki pozyskane od obcych donatorów na działalność kredytową w formie bezpośrednich linii, dopłat do oprocentowania lub dopłat do kapitału (NFOŚiGW, Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej, JESSICA - Fundusz Rozwoju Obszarów Miejskich).
Zobowiązania Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. wobec klientów według stanu na 31 grudnia 2022 roku wyniosły 18 820,8 mln zł i zwiększyły się o 1,8 mld zł, tj. o 10,7% w porównaniu do stanu na koniec 2021 roku.
Zobowiązania wobec klientów detalicznych wzrosły o 1,6 mld mln tj. o 18,8% w 2022 roku. Wzrost tych zobowiązań wynikał z podwyższenia od czerwca 2022 roku oprocentowania EKOlokat Promocyjnych 3, 6 i 12- miesięcznych, sprzedawanych w kanałach elektronicznych oraz w placówkach Banku a także oprocentowania EKOkonta Oszczędnościowego.
Zobowiązania wobec klientów instytucjonalnych zwiększyły się o 145,0 mln zł, tj. 1,9%.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 41
Informacje o zaciągniętych kredytach, umowach pożyczek, poręczeń i gwarancji, niedotyczących działalności operacyjnej Grupy
W 2022 roku Grupa BOŚ nie zaciągnęła kredytów, umów pożyczek, poręczeń i gwarancji, niedotyczących działalności operacyjnej.
1.3. Aktywa i zobowiązania warunkowe Grupy
Aktywa i zobowiązania warunkowe tys. zł
31-12-2022
31-12-2021
Zmiana %
Zobowiązania warunkowe:
3 138 890
3 264 122
-3,8
Finansowe, w tym:
2 672 372
2 814 089
-5,0
otwarte linie kredytowe w tym:
2 657 528
2 793 138
-4,9
odwołalne
2 195 331
2 337 580
-6,1
nieodwołalne
462 197
455 558
1,5
otwarte akredytywy importowe
14 844
20 951
-29,1
Gwarancyjne, w tym:
466 518
450 033
3,7
poręczenia i gwarancje spłaty kredytu
12 739
12 739
0,0
gwarancje właściwego wykonania kontraktu
453 779
437 294
3,8
Aktywa warunkowe:
2 167 513
2 143 824
1,1
Finansowe, w tym:
154 767
344 955
-55,1
otwarte linie kredytowe
154 767
344 955
-55,1
Gwarancyjne
2 010 194
1 781 345
12,8
Inne
2 552
17 524
-85,4
Zobowiązania warunkowe Grupy ogółem na dzień 31 grudnia 2022 roku wyniosły 3 138,9 mln zł, w tym zobowiązania finansowe Grupy wyniosły 2 672,4 mln zł.
Wg stanu na 31 grudnia 2022 roku w zobowiązaniach pozabilansowych Banku ogółem, stan czynnych gwarancji i poręczeń ogółem wyniósł 466,5 mln zł, z czego:
wszystkie gwarancje zostały wystawione przez Bank rezydentom,
wartościowo (76,6%) udzielonych w 2022 roku gwarancji dotyczyło: gwarancji krajowej dobrego wykonania umowy (34,5%), pozostałych gwarancji krajowych (15,1%), gwarancji krajowej zwrotu zaliczki (14,0%) oraz gwarancji krajowej zapłaty (13,0%),
wartościowo (81,7%) gwarancji dotyczyło: gwarancji krajowej dobrego wykonania umowy (39,8%), pozostałych gwarancji krajowych (21,8%) oraz gwarancji krajowej zapłaty (20,0%).
Wartościowo zleceniodawcami gwarancji były, wg stanu na 31 grudnia 2022 roku:
99,5% jednostki niefinansowe,
0,4% sektor instytucji rządowych i samorządowych,
0,1% klienci detaliczni.
Wg stanu na 31 grudnia 2022 roku w stosunku do 31 grudnia 2021 roku nastąpił wzrost gwarancji o 16,5 mln zł, tj. o +3,7%.
Informacje o udzielonych i otrzymanych w danym roku obrotowym poręczeniach i gwarancjach
W 2022 roku Bank udzielił 126 gwarancji i poręczeń na ogólną kwotę 346,2 mln zł, z czego 87 gwarancji i poręczeń na ogólną kwotę 148,7 mln pozostaje czynnych według stanu na 31 grudnia 2022 roku (dane za 2021 rok to 162 udzielonych gwarancji i poręczeń na kwotę 183,2 mln zł, z czego 112 gwarancji i poręczeń na ogólną kwotę 173,3 mln zł pozostawało czynnych według stanu na 31 grudnia 2021 roku).
Gwarancje i poręczenia czynne udzielone w 2022 roku zostały udzielone z terminami ważności (wartościowo):
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 42
82,0% od 1 m-ca do 3 lat,
10,9% to gwarancje z terminem ważności powyżej 5 lat,
7,1% to gwarancje z terminem ważności od 3 lat do 5.
2. Wyniki finansowe Banku
2.1. Rachunek wyników Banku
Rachunek wyników Banku tys. zł
2022
2021
Zmiana%
Przychody z tytułu odsetek i o podobnym charakterze, w tym:
1 198 582
423 307
183,1
Koszty z tytułu odsetek i o podobnym charakterze, w tym:
-527 642
-58 934
795,3
Wynik z tytułu odsetek
670 940
364 373
84,1
Przychody z tytułu opłat i prowizji
82 766
83 703
-1,1
Koszty z tytułu opłat i prowizji
-10 061
-10 794
-6,8
Wynik z tytułu opłat i prowizji
72 705
72 909
-0,3
Przychody z tytułu dywidend
6 924
6 527
6,1
Wynik na instrumentach finansowych wycenianych wg wartości godziwej przez wynik finansowy (w tym należności od klientów)
-2 658
20 222
x
Wynik na inwestycyjnych papierach wartościowych
-
197
-100,0
Wynik na rachunkowości zabezpieczeń
119
764
-84,4
Wynik z pozycji wymiany
36 706
25 257
45,3
Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania instrumentów finansowych
2 070
1 590
30,2
Pozostałe przychody operacyjne
16 608
16 968
-2,1
Pozostałe koszty operacyjne
-24 946
-30 190
-17,4
Wynik ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych
-144 306
-20 783
594,3
Wynik odpisów z tytułu utraty wartości
-100 634
-105 488
-4,6
Ogólne koszty administracyjne
-384 403
-300 022
28,1
Udział w zyskach (stratach) jednostek wycenianych metodą praw własności
36 787
21 567
70,6
Zysk brutto
185 912
73 891
151,6
Obciążenia podatkowe
-58 304
-25 177
131,6
ZYSK NETTO
127 608
48 714
162,0
W 2022 roku BOŚ S.A. wykazał zysk netto w wysokości 127,6 mln zł wobec 48,7 mln zł zysku netto w 2021 roku.
Bank wypracował wynik z tytułu odsetek na poziomie 670,9 mln zł, wyższy o 306,6 mln zł, tj. o 84,1% niż w 2021 roku. Przychody z tytułu odsetek i o podobnym charakterze zwiększyły się o 775,3 mln zł, tj. o 183,1%, w porównaniu do 2021 roku, głównie na skutek wzrostu przychodów odsetkowych z tytułu należności od klientów instytucjonalnych o 364,2 mln zł, tj. 143,4%. Przychody odsetkowe z inwestycyjnych dłużnych papierów wartościowych nieprzeznaczonych do obrotu zwiększyły się o 309,6 mln zł, tj. 434,9% a przychody odsetkowe od należności od banków i Banku Centralnego wzrosły o 52,3 mln zł. Natomiast przychody odsetkowe od należności od klientów indywidualnych wzrosły o 35,8 mln zł, tj. 40,4%. Zostały one pomniejszone o utworzone rezerwy na „wakacje kredytowe”.
Koszty z tytułu odsetek wzrosły o 468,7 mln zł, tj. o 795,3% wobec 2021 roku. Największy wpływ na ich wzrost miały wyższe koszty rachunków bankowych i depozytów od klientów instytucjonalnych, które wzrosły o 247,5 mln zł, tj. o 3 173,4%. Koszty rachunków bankowych i depozytów klientów indywidualnych zwiększyły się o 205,7 mln zł, tj. o 748,5%. Natomiast koszty instrumentów finansowych dłużnych papierów własnej emisji wzrosły o 16,5 mln zł, tj. o 135,8%.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 43
Wynik z tytułu odsetek tys. zł
2022
2021
Zmiana %
Przychody z tytułu odsetek i o podobnym charakterze od:
1 198 582
423 307
183,1
Należności od banków i Banku Centralnego
58 483
6 184
845,7
Należności od klientów instytucjonalnych
618 176
254 003
143,4
Należności od klientów indywidualnych
124 427
88 602
40,4
Inwestycyjne dłużne papiery wartościowe nieprzeznaczone do obrotu
380 822
71 196
434,9
Instrumenty finansowe przeznaczonych do obrotu
4 376
3 322
31,7
Transakcje zabezpieczające
12 298
-
x
Koszty z tytułu odsetek i o podobnym charakterze od:
527 642
58 934
795,3
Rachunków bankowych i depozytów od banków
3 538
890
297,5
Rachunków bankowych i depozytów klientów instytucjonalnych
255 293
7 799
3 173,4
Rachunków bankowych i depozytów klientów indywidualnych
233 216
27 487
748,5
Kredytów i pożyczek od klientów
2 360
159
1 384,3
Środków funduszy z przeznaczeniem na kredyty (JESSICA)
885
64
1 282,8
Instrumentów finansowych - dłużne papiery własnej emisji
28 657
12 152
135,8
Transakcji zabezpieczających
-
6 433
-100,0
Zobowiązań leasingowych
3 693
3 950
-6,5
WYNIK Z TYTUŁU ODSETEK
670 940
364 373
84,1
Wynik Banku z tytułu opłat i prowizji wyniósł 72,7 mln zł, co oznacza spadek o 0,2 mln zł, tj. 0,3% wobec 2021 roku, na skutek wyższego spadku przychodów z tytułu opłat i prowizji (o 0,9 mln zł) niż kosztów (0,7 mln zł)
Bank osiągnął wyższe przychody z prowizji od kredytów o 0,8 mln zł, tj. 2,0%, prowizji od gwarancji i akredytyw o 0,5 mln zł, tj. o 8,0%, które jednak nie zrównoważyły spadku opłat za obsługę rachunków klientów o 2,2 mln zł, tj. o 5,6%.
Wynik z tytułu opłat i prowizji tys. zł
2022
2021
Zmiana %
Przychody z tytułu opłat i prowizji
82 766
83 703
-1,1
Opłaty za obsługę rachunków klientów, inne operacje rozliczeniowe w obrocie krajowym i zagranicznym
37 379
39 585
-5,6
Prowizje od kredytów
38 516
37 758
2,0
Prowizje od gwarancji i akredytyw
6 865
6 355
8,0
Pozostałe opłaty
6
5
20,0
Koszty z tytułu opłat i prowizji
10 061
10 794
-6,8
Opłaty z tytułu kart płatniczych
7 790
7 199
8,2
Opłaty od rachunków bieżących
1 014
1 675
-39,5
Opłaty z tytułu obsługi bankomatów
513
1 225
-58,1
Prowizje z tytułu należności od klientów
96
97
-1,0
Pozostałe opłaty
648
598
8,4
WYNIK Z TYTUŁU OPŁAT I PROWIZJI RAZEM
72 705
72 909
-0,3
Przychody z dywidend w 2022 roku wyniosły 6,9 mln wobec 6,5 mln w 2021 roku. Główny wpływ na tą pozycję miała dywidenda ze spółki Kemipol sp. z o.o., która wyniosła 6,7 mln zł, wobec 6,3 mln zł w 2021 roku.
Wynik na instrumentach finansowych wycenianych do wartości godziwej przez wynik finansowy wyniósł
-2,6 mln zł wobec 20,2 mln zł w 2021 roku.
Wynik ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych wyniósł 144,3 mln wobec 20,8 mln w 2021 roku. Wzrost tej pozycji wynika głównie z przyjęciem bardziej konserwatywnych parametrów do modelu szacowania rezerw oraz zmiany zasad rachunkowości w zakresie prezentowania rezerwy na ryzyko prawne.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 44
W 2022 roku wynik odpisów z tytułu utraty wartości wyniósł -100,6 mln zł wobec -105,5 mln zł w 2021 roku.
Ogólne koszty administracyjne Banku zwiększyły się o 84,4 mln zł, tj. o 28,1% wobec 2021 roku, głównie z powodu kosztów składki na rzecz Funduszu Wsparcia Kredytobiorców w kwocie 38,4 mln oraz wyższych kosztów wynagrodzeń o 29,7 mln zł tj. o 21,3%.
Ogólne koszty administracyjne tys. zł
2022
2021
Zmiana %
Świadczenia pracownicze
168 990
139 300
21,3
Koszty administracyjne, w tym:
164 824
115 259
43,0
koszty rzeczowe
90 470
82 169
10,1
podatki i opłaty
5 725
3 720
53,9
składka i wpłaty na BFG
27 597
26 953
2,4
składka i wpłaty na KNF
2 498
2 297
8,8
składka na rzecz Funduszu Wsparcia Kredytobiorców*
38 358
-
x
składka na pokrycie kosztów działalności Rzecznika Finansowego
176
120
46,7
Amortyzacja, w tym:
50 589
45 463
11,3
środków trwałych
9 598
8 133
18,0
wartości niematerialnych
26 430
24 265
8,9
prawa do użytkowania
14 561
13 065
11,5
OGÓLNE KOSZTY ADMINISTRACYJNE RAZEM
384 403
300 022
28,1
Efektywność i bezpieczeństwo działania Banku
Poniżej przedstawiono najważniejsze wskaźniki rentowności i efektywności działania Banku oraz metodologię ich obliczenia:
Wskaźniki finansowe
2022
2021
Zmiana w p.p.
Stopa zwrotu z kapitału (ROE) 1
6,7
2,6
4,1
Stopa zwrotu z aktywów (ROA) 2
0,6
0,2
0,4
Marża odsetkowa na aktywach ogółem 3
3,2
1,8
1,4
Koszt ryzyka 4
-0,8
-0,8
0,0
Koszty/dochody (C/I) 5
49,5
62,7
-13,2
1) relacja zysku netto do średniego stanu kapitałów,
2) relacja zysku netto do średniego stanu aktywów,
3) relacja wyniku z tytułu odsetek do średniego stanu aktywów z początku i końca okresu,
4) relacja wyniku odpisów z tytułu utraty wartości wraz z wycena do wartości godziwej dla ostatnich 12 miesięcy do średniego stanu wartości kredytów i pożyczek w tym okresie,
5) relacja sumy ogólnych kosztów administracyjnych i kosztów użytkowania do wyniku z tytułu odsetek, wyniku z tytułu opłat i prowizji, przychodów z tytułu dywidend, wyniku na instrumentach finansowych wycenianych do wartości godziwej przez rachunek wyników bez wyceny należności, wyniku na inwestycyjnych papierach wartościowych, wyniku na rachunkowości zabezpieczeń, wyniku z pozycji wymiany, oraz wyniku z pozostałych operacji.
Marża odsetkowa na aktywach ogółem, liczona jako relacja wyniku z tytułu odsetek do średniego stanu aktywów, wyniosła 3,2% wobec poziomu 1,8% za okres 2021 roku. Poprawa spowodowana była głównie efektem wzrostu średniego oprocentowania kredytów na skutek podwyżek stóp procentowych oraz zwiększenia rentowności aktywów odsetkowych i marż depozytowych na rachunkach bieżących, pomimo negatywnego wpływu utworzenia rezerwy na wakacje kredytowe.
Wskaźnik koszty/dochody wyniósł 49,5% w 2022 roku wobec 62,7% w roku 2021. Wzrost miał miejsce głównie na skutek wyższego tempa wzrostu dochodów niż ogólnych kosztów administracyjnych.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 45
Współczynniki kapitałowe
Współczynniki kapitałowe
31-12-2022
31-12-20121
Zmiana w p.p.
Współczynnik kapitału podstawowego Tier I
14,16
13,38
0,78
Współczynnik kapitału podstawowego Tier I - bez przepisów przejściowych MSSF 9
13,89
12,88
1,01
Współczynnik kapitału Tier I
14,16
13,38
0,78
Współczynnik kapitału Tier I - bez przepisów przejściowych MSSF 9
13,89
12,88
1,01
Łączny współczynnik kapitałowy
15,05
14,81
0,24
Łączny współczynnik kapitałowy - bez przepisów przejściowych MSSF 9
14,79
14,31
0,48
Na dzień 31 grudnia 2022 roku zalecane przez Komisję minimalne wskaźniki kapitałowe wynoszą 9,94% dla współczynnika kapitału Tier I oraz 11,94% dla łącznego współczynnika kapitałowego TCR.
Poziom adekwatności kapitałowej Banku, zarówno z zastosowaniem rozwiązań przejściowych MSSF 9, jak i bez nich na dzień 31 grudnia 2022 roku utrzymywał się powyżej poziomów zalecanych przez Komisję Nadzoru Finansowego.
2.2. Bilans Banku
Aktywa Banku tys. zł
31-12- 2022
31-12-2021
Zmiana%
Kasa, środki w Banku Centralnym
575 865
361 564
59,3
Należności od innych banków
240 885
390 452
-38,3
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu
222 944
119 310
86,9
Pochodne instrumenty zabezpieczające
30 562
9 121
235,1
Inwestycyjne papiery wartościowe:
9 008 118
7 108 931
26,7
Należności od klientów, w tym:
11 173 579
11 516 057
-3,0
wyceniane wg zamortyzowanego kosztu
11 170 529
11 501 946
-2,9
wyceniane wg wartości godziwej przez wynik finansowy
3 050
14 111
-78,4
Inwestycje w jednostkach zależnych
226 158
199 371
13,4
Wartości niematerialne
118 251
99 793
18,5
Rzeczowe aktywa trwałe
45 987
39 322
16,9
Prawo do użytkowania - leasing
61 199
72 671
-15,8
Aktywa z tytułu podatku dochodowego:
161 532
144 947
11,4
Inne aktywa
50 158
32 248
55,5
AKTYWA RAZEM
21 915 238
20 093 787
9,1
Suma bilansowa BOŚ S.A. na dzień 31 grudnia 2022 roku wyniosła 21 915,2 mln i była wyższa o 9,1% w porównaniu do stanu na koniec 2021 roku.
Na dzień 31 grudnia 2022 roku największy udział w aktywach, wynoszący 51,0%, stanowiły należności od klientów. Ich udział w aktywach od końca roku 2021 zmniejszył się o 6,3 p.p. Zmniejszył się także udział należności od innych banków o 0,8 p.p. Natomiast zwiększył się o 5,7 p.p. udział inwestycyjnych papierów wartościowych oraz pozycji Kasa, środki w Banku Centralnym o 0,8 p.p.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 46
Należności od klientów
Należności od klientów tys. zł
2022
2021
Zmiana%
Wycena wg zamortyzowanego kosztu
11 130 618
11 466 540
-2,9
Należności od klientów indywidualnych
2 589 036
2 918 461
-11,3
kredyty w rachunku bieżącym
745
224
232,6
kredyty gotówkowe
231 292
300 926
-23,1
kredyty mieszkaniowe
2 132 105
2 377 223
-10,3
kredyty i pożyczki pozostałe
224 894
240 088
-6,3
Należności od klientów instytucjonalnych
8 541 582
8 548 079
-0,1
kredyty obrotowe
796 262
648 741
22,7
kredyty i pożyczki terminowe
6 838 330
6 927 311
-1,3
należności faktoringowe
552 199
599 966
-8,0
skupione wierzytelności
91 923
127 311
-27,8
papiery wartościowe komercyjne
262 868
244 750
7,4
Wycena wg wartości godziwej przez wynik finansowy
3 050
14 111
-78,4
Należności od klientów detalicznych
270
651
-58,5
kredyt w rachunku bieżącym
9
-
x
kredyty i pożyczki mieszkaniowe
99
257
-61,5
kredyty i pożyczki pozostałe
162
394
-58,9
Należności od klientów instytucjonalnych
2 780
13 460
-79,3
kredyty obrotowe
-
19
-100,0
kredyty i pożyczki terminowe
2 780
13 441
-79,3
Razem
11 133 668
11 480 651
-3,0
Złożone depozyty zabezpieczające
36 251
32 768
10,6
Pozostałe należności
3 660
2 638
38,7
RAZEM NALEŻNOŚCI OD KLIENTÓW
11 173 579
11 516 057
-3,0
Wartość bilansowa należności od klientów według stanu na koniec 2022 roku wyniosła 11 173,6 mln i była niższa o 3,0% w porównaniu do stanu na dzień 31 grudnia 2021 roku.
Na koniec 2022 roku, w porównaniu do stanu na dzień 31 grudnia 2021 roku, zmniejszył się wolumen należności wycenianych w zamortyzowanym koszcie od klientów indywidualnych o 329,4 mln zł, tj. o 11,3%, głównie na skutek niższego wolumenu kredytów mieszkaniowych i gotówkowych. Wolumen należności wycenianych w zamortyzowanym koszcie od klientów instytucjonalnych wzrósł o 6,5 mln zł, tj. o 0,1%.
Najwyższy udział w należnościach ogółem, wynoszący 76,4%, miały należności klientów instytucjonalnych wyceniane wg zamortyzowanego kosztu. Ich udział zwiększył się o 2,2 p.p. wobec stanu na koniec 2021 roku. Należności klientów instytucjonalnych wycenianych w zamortyzowanym koszcie wyniosły 8 541,6 mln zł.
Udział należności klientów indywidualnych wycenianych wg zamortyzowanego kosztu w należnościach ogółem zmniejszył o 2,2 p.p. do 23,2%. Kwota kredytów klientów indywidualnych wycenianych w zamortyzowanym koszcie wyniosła 2 589,0 mln zł na koniec 2022 roku wobec 2 918,5 mln zł na koniec 2021 roku.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 47
Kredyty i pożyczki udzielone w okresie sprawozdawczym
Informacja o sprzedaży kredytów i pożyczek została zawarta w pkt. 1.2.
Jakość portfela kredytowego Banku
Jakość portfela kredytowego Banku tys. zł
31-12-2023
%
31-12-2021
%
Należności od klientów wyceniane wg zamortyzowanego kosztu
Należności od klientów bez przesłanki utraty wartości, w tym:
10 452 180
85,5
10 920 789
86,8
ekspozycje, dla których od momentu początkowego ujęcia nie nastąpił istotny wzrost ryzyka kredytowego (Koszyk 1)
9 385 350
76,8
9 624 023
76,5
ekspozycje, dla których od momentu początkowego ujęcia nastąpił istotny wzrost ryzyka (Koszyk 2), w tym:
1 066 830
8,7
1 296 766
10,3
Należności od klientów posiadające przesłanki utraty wartości (Koszyk 3), ale niewykazujące utraty wartości ze względu na szacowane przepływy pieniężne, w tym:
-
-
21 754
0,2
Należności od klientów posiadające przesłanki utraty wartości i wykazujące utratę wartości (Koszyk 3), w tym:
1 767 980
14,5
1 632 514
13,0
Razem należności od klientów wyceniane wg zamortyzowanego kosztu (brutto)
12 220 160
100,0
12 575 057
100,0
Odpisy z tytułu utraty wartości na:
należności od klientów – (Koszyk 1)
-94 294
-88 461
należności od klientów – (Koszyk 2), w tym:
-56 399
-81 079
należności od klientów – (Koszyk 3) niewykazujące utraty wartości, w tym:
-
-588
należności od klientów – (Koszyk 3) wykazujące utratę wartości, w tym:
-938 849
-938 389
Razem odpisy z tytułu utraty wartości
-1 089 542
-1 108 517
Razem należności od klientów wyceniane wg zamortyzowanego kosztu (netto)
11 130 618
11 466 540
Należności od klientów wyceniane wg wartości godziwej przez wynik finansowy
Wartość godziwa, w tym:
3 050
14 111
Razem należności od klientów wyceniane wg wartości godziwej przez wynik finansowy
3 050
14 111
Złożone depozyty zabezpieczające
36 251
32 768
Pozostałe należności
3 660
2 638
RAZEM NALEŻNOŚCI OD KLIENTÓW
11 173 579
11 516 057
Na koniec 2022 roku stan odpisów aktualizujących wyniósł 1 089,5 mln zł.
Udział należności od klientów z utratą wartości w całym portfelu wycenianym wg zamortyzowanego kosztu wyniósł 14,5% wobec 13,0% na dzień 31 grudnia 2021 roku.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 48
Kapitał własny i zobowiązania Banku
Na koniec 2022 roku najwyższy udział w sumie bilansowej, tj. 86,1% miały zobowiązania wobec klientów. Ich udział zwiększył się o 1,5 p.p. wobec stanu na dzień 31 grudnia 2021 roku. Zwiększył się udział rezerw o 0,3 p.p. Natomiast zmniejszył się udział zobowiązań wobec Banku Centralnego oraz innych banków o 1,4 p.p.
Udział kapitału w sumie bilansowej zmniejszył się o 0,3 p.p. wobec stanu na koniec 2021 roku.
Kapitał własny i zobowiązania Banku tys. zł
31-12-2022
31-12-2021
Zmiana%
Zobowiązania wobec Banku Centralnego oraz innych banków
141 143
420 389
-66,4
Pochodne instrumenty finansowe przeznaczone do obrotu
147 922
93 879
57,6
Pochodne instrumenty zabezpieczające
-
-
x
Zobowiązania wobec klientów
18 879 924
17 012 146
11,0
Zobowiązania podporządkowane
345 035
369 107
-6,5
Rezerwy
159 357
88 413
80,2
Zobowiązania z tytułu podatku dochodowego
-
7 433
-100,0
Zobowiązania z tyt. leasingu MSSF 16
63 475
75 314
-15,7
Pozostałe zobowiązania
216 386
162 817
32,9
Kapitał własny razem
1 961 996
1 864 289
5,2
KAPITAŁ WŁASNY I ZOBOWIAZANIA RAZEM
21 915 238
20 093 787
9,1
Źródła finansowania działalności Banku
Zobowiązania BOŚ S.A. wobec klientów według stanu na 31 grudnia 2022 roku wyniosły 18 879,9 mln były wyższe o 11,0% w porównaniu do stanu na koniec 2021 roku. Zobowiązania wobec klientów indywidualnych wzrosły 1 741,0 mln zł, tj. o 23,5% wobec stanu na koniec 2021 roku. Zobowiązania wobec klientów instytucjonalnych zwiększyły się o 61,0 mln zł, tj. 0,7%. Zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek otrzymanych od Międzynarodowych Instytucji Finansowych zwiększyły się o 78,7 mln zł tj. o 15,4%.
Zobowiązania wobec klientów tys. zł
31-12-2022
31-12-2021
Zmiana %
Klienci detaliczni
9 138 745
7 397 756
23,5
rachunki bieżące/rozliczeniowe
3 288 571
3 824 753
-14,0
lokaty terminowe
5 850 174
3 573 003
63,7
Klienci instytucjonalni
8 978 603
8 917 630
0,7
rachunki bieżące/rozliczeniowe
6 678 344
7 372 660
-9,4
lokaty terminowe
2 300 259
1 544 970
48,9
Pozostali klienci
124 710
87 729
42,2
Kredyty i pożyczki otrzymane od międzynarodowych instytucji finansowych
589 675
510 954
15,4
Środki funduszy z przeznaczeniem na kredyty
48 191
98 077
-50,9
ZOBOWIAZANIA RAZEM
18 879 924
17 012 146
11,0
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 49
2.3. Aktywa i zobowiązania warunkowe Banku
Aktywa i zobowiązania warunkowe tys. zł
31-12-2022
31-12-2021
Zmiana %
Zobowiązania warunkowe:
3 263 185
3 370 486
-3,2
Finansowe, w tym:
2 796 667
2 920 453
-4,2
otwarte linie kredytowe w tym:
2 781 823
2 899 502
-4,1
odwołalne
2 319 626
2 443 944
-5,1
nieodwołalne
462 197
455 558
1,5
otwarte akredytywy importowe
14 844
20 951
-29,1
Gwarancyjne, w tym:
466 518
450 033
3,7
poręczenia i gwarancje spłaty kredytu
12 739
12 739
0,0
gwarancje właściwego wykonania kontraktu
453 779
437 294
3,8
Aktywa warunkowe:
2 164 961
2 126 300
1,8
Finansowe, w tym:
154 767
344 955
-55,1
otwarte linie kredytowe
154 767
344 955
-55,1
Gwarancyjne
2 010 194
1 781 345
12,8
Zobowiązania warunkowe Banku ogółem na dzień 31 grudnia 2022 roku wyniosły 3 263,2 mln zł, w tym zobowiązania finansowe Banku wyniosły 2 796,7 mln zł. Według stanu na 31 grudnia 2022 roku w zobowiązaniach pozabilansowych Banku ogółem, stan czynnych gwarancji ogółem wyniósł 466,5 tys. zł,
Informacje o strukturze gwarancji oraz o udzielonych i otrzymanych w danym roku obrotowym poręczeniach i gwarancjach opisano w pkt 1.3.
3. Różnica pomiędzy prognozami a zrealizowanymi wynikami
Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. nie publikowała prognoz wyników finansowych.
4. Informacje o ważniejszych osiągnięciach w dziedzinie badań i rozwoju oraz informacja o przewidywanym rozwoju
Grupa BOŚ S.A. nie prowadzi działalności badawczej. Osiągnięcia w dziedzinie rozwoju Spółki zostały opisane w punkcie II. niniejszego Sprawozdania.
Na dzień zatwierdzenia niniejszego sprawozdania nie stwierdza się istnienia okoliczności wskazujących na zagrożenie kontynuowania działalności przez Bank oraz spółki wchodzące w skład Grupy w okresie co najmniej 12 miesięcy po dniu bilansowym na skutek zamierzonego lub przymusowego zaniechania bądź ograniczenia dotychczasowej działalności (szersza informacja została zamieszczona w nocie 4.3. Rocznego Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. za rok zakończony 31 grudnia 2022 roku).
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 50
IV. ZARZĄDZANIE RYZYKAMI W GRUPIE
1. Ryzyko kredytowe
Podstawowym celem w obszarze zarządzania ryzykiem kredytowym w 2022 roku., a w szczególności w zakresie zarządzania jakością aktywów, była poprawa jakości oraz struktury portfela kredytowego.
Działania mające na celu poprawę jakości portfela kredytowego koncentrowały się na prowadzeniu polityki zakładającej umiarkowany poziom apetytu na ryzyko, umożliwiającej osiągnięcie poziomu kosztu ryzyka oscylującego wokół średniej dla sektora.
W zakresie poprawy struktury portfela kredytowego Bank kontynuował podejmowane w okresach wcześniejszych działania ukierunkowane na zmniejszenie jednostkowych ekspozycji i ryzyka koncentracji.
W 2022 roku dokonano dwóch aktualizacji Strategii Banku Ochrony Środowiska na lata 2021-2023. Punktem wyjścia do obu aktualizacji przedmiotowej Strategii były zmiany w otoczeniu zewnętrznym Banku, m.in. uwarunkowania rynkowe i makroekonomiczne, które skutkować będą wyższymi aspiracjami finansowymi Banku, a także większą koncentracją Banku na wsparciu klientów w zielonej transformacji oraz wzrostem udziału kredytów dla segmentu bankowości instytucjonalnej. Dotychczasowy model biznesowy Banku i kierunki strategicznego rozwoju nie uległy zmianie.
Bank finansował transakcje, które były zgodne z powszechnie obowiązującymi przepisami.
Zgodnie z polityką kredytową Bank nie angażował się w transakcje:
mogące narazić Bank na utratę reputacji,
mogące powodować, że wierzytelność obciążona ryzykiem jednego podmiotu lub podmiotów powiązanych kapitałowo lub organizacyjnie przekroczy poziom określony wymogami zewnętrznymi,
realizowane z naruszeniem Prawa Ochrony Środowiska lub mogące stanowić potencjalne źródło degradacji środowiska naturalnego,
z klientami nieposiadającymi wiarygodnych, stałych i stabilnych dochodów.
Bank ogranicza finansowanie wobec podmiotów, których działalność nie wspiera zrównoważonego biznesu przynoszącego korzyści środowisku, lokalnej społeczności, konsumentom oraz pracownikom.
Bank uzależniał podjęcie finansowania od:
posiadania przez kredytobiorcę zdolności kredytowej do spłaty wnioskowanego zadłużenia
w terminach uzgodnionych z Bankiem,
przedstawienia zabezpieczenia spłaty w formie i wartości akceptowanej przez Bank, o ile przepisy wewnętrzne tego wymagają,
spełnienia innych kryteriów warunkujących podjęcie finansowania, w szczególności, wyników dotychczasowej współpracy klienta z Bankiem oraz oceny historii kredytowej klienta w sektorze bankowym.
Klient i transakcja podlegały wszechstronnej ocenie ryzyka kredytowego z uwzględnieniem sytuacji rynkowej, epidemicznej i geopolitycznej.
Bank oceniał ryzyko kredytowe z wykorzystaniem modeli ratingowych i scoringowych, zróżnicowanych w zależności od rodzaju klienta i transakcji. Modele były budowane, rozwijane, monitorowane i nadzorowane w Obszarze Ryzyka z uwzględnieniem wewnętrznych i zewnętrznych wymogów w tym zakresie.
Model oceny ryzyka kredytowego dla osób fizycznych ubiegających się o finansowanie na cele niezwiązane z działalnością gospodarczą obejmował:
analizę ilościową polegającą na ustaleniu wysokości i stabilności źródeł spłaty zobowiązania kredytowego oraz
analizę jakościową polegającą na ocenie cech klienta, które mają istotny wpływ na jego skłonność do spłaty zaciągniętego zobowiązania kredytowego w terminach określonych w umowie w tym ocenę scoringową i ocenę zachowania klienta w oparciu o informacje z Biura Informacji Kredytowej S.A.
W procesie oceny zostały uwzględnione postanowienia wynikające z Rekomendacji T i S KNF.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 51
W procesie oceny klienta Bank wykorzystywał informacje pozyskane z różnych źródeł, w tym informacje pozyskiwane z baz zewnętrznych.
Model oceny ryzyka klientów ubiegających się o finansowanie na cele związane z prowadzeniem działalności gospodarczej lub statutowej (spółki komunalne) uwzględniał dwa obszary: ocenę klienta i ocenę transakcji (ocena ratingowa).
Ocena klienta dokonywana była na podstawie elementów ilościowych i jakościowych. Ocena ilościowa dotyczyła podstawowych, z punktu widzenia generowania wyniku finansowego i zachowania płynności, obszarów działalności klienta. Ocena jakościowa obejmowała w szczególności ocenę: planów rozwojowych, doświadczenia i umiejętności osób zarządzających, jakości relacji klienta z otoczeniem zewnętrznym, w tym z Bankiem.
Model oceny ryzyka jednostek samorządu terytorialnego uwzględniał analizę Klienta opierającą się o ocenę podstawowych wskaźników budżetowych, wskaźników zadłużenia oraz analizę transakcji opierającą się o ocenę planowanych wskaźników zadłużenia, jakości zabezpieczenia i długości trwania transakcji.
Ocena ryzyka kredytowego związanego z finansowaniem klientów instytucjonalnych obejmowała analizę występowania ryzyk ESG.
W przypadku finansowania klienta funkcjonującego w ramach grupy podmiotów powiązanych Bank oceniał ryzyko kredytowe z uwzględnieniem wpływu sytuacji podmiotów powiązanych.
Ocena transakcji dokonywana była w szczególności na podstawie oceny celu finansowania, długości okresu kredytowania i wartości zabezpieczenia spłaty. Bank ustanawiał taką strukturę finansowania, aby zapewnić podział ryzyka pomiędzy kredytobiorcę i Bank, głównie poprzez odpowiednie do skali ryzyka zaangażowanie środków własnych kredytobiorcy.
Ocena ryzyka weryfikowana była przez eksperta ds. ryzyka kredytowego - pracownika wyspecjalizowanego w identyfikacji ryzyk i doborze adekwatnych form jego mitygacji, niezależnego od służb sprzedaży.
Bank monitorował ryzyko kredytowe przez cały okres funkcjonowania transakcji kredytowej.
W przypadku zidentyfikowania sytuacji mogących zagrozić terminowej spłacie Bank podejmował działania upominawcze i restrukturyzacyjne wykorzystując w tym celu między innymi rozwiązania zaimplementowane w systemie wczesnego ostrzegania (SWO).
W okresach miesięcznych Bank dokonywał analizy wszystkich ekspozycji kredytowych w celu:
zidentyfikowania ekspozycji kredytowych zagrożonych utratą wartości,
pomiaru utraty wartości,
utworzenia odpisów lub rezerw.
Do pomiaru utraty wartości ekspozycji kredytowych oraz tworzenia odpisów lub rezerw Bank stosował metodę zindywidualizowaną i grupową.
Kompetencje do podejmowania decyzji kredytowych, które funkcjonowały w Banku, uzależnione były od:
rodzaju i kwoty transakcji,
wysokości łącznego zaangażowania kredytowego Banku wobec grupy podmiotów powiązanych, do której należy klient,
poziomu ryzyka generowanego przez klienta i transakcję,
zastosowaniu odstępstwa wpływającego na ryzyko kredytowe.
W Banku funkcjonował system podejmowania decyzji kredytowych, którego podstawą jest reguła, że im wyższy poziom ryzyka transakcji wynikający z jej złożoności, kwoty zaangażowania lub sytuacji ekonomiczno-finansowej klienta, tym wyższy jest szczebel decyzyjny uprawniony do podjęcia decyzji. Szczeblami decyzyjnymi o najwyższych poziomach uprawnień Komitet Kredytowy Centrali i Zarząd Banku. W przypadku zastosowania odstępstwa wpływającego na ryzyko kredytowe decyzje podejmuje organ decyzyjny o wyższych kompetencjach.
Podejmując decyzje kredytowe w sprawie transakcji zawieranych z członkami organów Banku lub osobami zajmującymi stanowiska kierownicze w Banku albo podmiotami powiązanymi z nimi kapitałowo lub organizacyjnie Bank uwzględniał wymogi ustawy Prawo bankowe.
Bank przyjmował na zabezpieczenie swoich wierzytelności zabezpieczenia rzeczowe i osobiste.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 52
Bank preferował transakcje zabezpieczone, z zastrzeżeniem, że ustalono maksymalny poziom transakcji niezabezpieczonych w segmencie detalicznym wraz z kryteriami pozwalającymi na udzielenie transakcji bez zabezpieczenia, z uwzględnieniem specyfiki produktowej, segmentu klientów, wpływu tych transakcji na wyniki Banku i wysokość potencjalnej straty.
Poziom zabezpieczenia był uzależniony od poziomu ryzyka generowanego przez transakcję, w tym w szczególności od rodzaju transakcji i długości jej trwania.
Ustalając wartość zabezpieczenia Bank kierował się zasadą ostrożnej wyceny.
Przy wyborze formy zabezpieczenia Bank uwzględniał:
należytą ochronę interesów Banku,
wysokość kosztów związanych z ustanowieniem danego zabezpieczenia,
możliwość szybkiego upłynnienia danego zabezpieczenia.
W Banku funkcjonowała polityka zarządzania ekspozycjami nieobsługiwanymi zawierająca strategię działania umożliwiającą uzyskanie określonej w czasie redukcji ekspozycji nieobsługiwanych oraz plan operacyjny wspierający realizację działań strategicznych.
W celu ograniczenia negatywnego wpływu następstw gospodarczych pandemii COVID-19 na jakość portfela kredytowego, Bank stosował szczególne zasady finansowania i monitorowania klientów, które były dostosowywane do bieżącej sytuacji rynkowej i epidemicznej.
Bank identyfikował, dokonywał pomiaru i monitorował ryzyko koncentracji zaangażowań na poziomie:
pojedynczego klienta i transakcji,
portfela kredytowego.
Na poziomie pojedynczego klienta i transakcji, ryzyko koncentracji zaangażowania zarządzane było poprzez przestrzeganie nadzorczych limitów zaangażowania, w szczególności wynikających z przepisów Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 roku i Prawa Bankowego, jak również poprzez stosowanie zasady, że przebieg procesu oceny i monitorowania ryzyka zależy od kwoty zaangażowania kredytowego.
Na poziomie portfela kredytowego zarządzanie koncentracją zaangażowań dokonywane było poprzez przestrzeganie limitów zewnętrznych, wewnętrznych lub wartości ostrzegawczych oraz akceptowalny poziom apetytu na ryzyko kredytowe określony zestawem wskaźników uwzględniającym także ryzyko ESG. Poziomy limitów wewnętrznych zatwierdza Zarząd Banku, apetyt na ryzyko zatwierdzany jest także przez Radę Nadzorczą.
W szczególności Bank stosował następujące limity:
geograficzne – zaangażowanie wobec innych krajów,
dotyczące parametrów produktowych – np. maksymalne LTV,
dotyczące portfela kredytów zabezpieczonych hipotecznie i finansujących nieruchomości wynikające z Rekomendacji KNF,
dotyczące zaangażowania w wybrane branże działalności gospodarczej,
udziału kredytów walutowych w portfelu kredytów Banku,
łącznego zaangażowania wobec podmiotów/grup podmiotów powiązanych, wobec których zaangażowanie Banku przekracza 10% Tier I,
łącznego zaangażowania wobec podmiotów/grup podmiotów powiązanych, uzależnione od ratingu podmiotu/grupy podmiotów powiązanych,
łącznego zaangażowania wobec spółek zależnych Banku,
limit na transakcje z odstępstwami od zasad kredytowania określonych w procedurach wewnętrznych, wpływających na wzrost ryzyka kredytowego.
W procesie zarządzania ryzykiem koncentracji Bank stosował system poziomów ostrzegawczych, który ma zastosowanie do wszystkich limitów wewnętrznych w obszarze ryzyka kredytowego. Podstawowe założenie systemu opiera się na wyróżnieniu trzech poziomów wykorzystania limitu i stopniowym wdrażaniu działań mitygujących ryzyko przekroczenia limitu w zależności od poziomu jego wykorzystania.
Poziom wykorzystania limitów był cyklicznie monitorowany i raportowany organom Banku w trybie wynikającym z regulacji wewnętrznych Banku.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 53
Zgodnie z wymogami określonymi przez Komisję Nadzoru Finansowego w Rekomendacjach T i S oraz Uchwale w sprawie wymagań dotyczących identyfikacji, monitorowania i kontroli koncentracji zaangażowań, w tym dużych zaangażowań, Bank przeprowadzał testy warunków skrajnych w zakresie ryzyka kredytowego dotyczące portfela kredytów klientów detalicznych i korporacyjnych, w tym dla największych zaangażowań.
Informacja dotycząca poziomu ryzyka kredytowego w portfelu kredytowym Banku prezentowana była Zarządowi Banku miesięcznie, a Radzie Nadzorczej – nie rzadziej niż kwartalnie.
Bank w swoich działaniach kredytowych przestrzegał wymogów nadzorczych, zasad wynikających z dobrych praktyk bankowych i procedur wewnętrznych.
2. Ryzyko finansowe
Ryzyko finansowe w Grupie BOŚ koncentruje się przede wszystkim w Banku oraz w Domu Maklerskim BOŚ S.A. (DM BOŚ S.A.) i obejmuje:
1. ryzyko płynności,
2. ryzyko rynkowe, w tym:
a. ryzyko stopy procentowej (w księdze bankowej i handlowej),
b. ryzyko walutowe (przede wszystkim w księdze handlowej, ryzyko walutowe z księgi bankowej jest transferowane do księgi handlowej),
c. pozostałe ryzyka (ryzyko ogólne i szczególne cen instrumentów kapitałowych, ryzyko cen towarów oraz ryzyko pozycji w przedsiębiorstwach zbiorowego inwestowania ).
Ryzyko płynności i ryzyko stopy procentowej występują przede wszystkim w Banku, natomiast ryzyko walutowe w DM BOŚ S.A. (w księdze handlowej i niehandlowej) oraz w Banku (w księdze handlowej, ryzyko walutowe z księgi bankowej jest transferowane do księgi handlowej). W DM BOŚ S.A. występuje także ryzyko cen instrumentów kapitałowych, ryzyko cen towarów i ryzyko pozycji w przedsiębiorstwach zbiorowego inwestowania.
Podstawowe zasady zarządzania ryzykiem w Banku, jak i w Grupie BOŚ w zakresie ryzyka finansowego określa Strategia zarządzania ryzykiem bankowym. Strategia ta stanowi integralny element obowiązującej Strategii działania Banku.
System zarządzania ryzykiem w Grupie BOŚ obejmuje badanie poszczególnych rodzajów ryzyka, związanych zarówno z działalnością Banku, jak i Spółek wchodzących w skład Grupy. Bank jako podmiot dominujący, sprawuje nadzór nad systemem zarządzania ryzykiem w Grupie. Proces zarządzania ryzykiem podlega okresowym przeglądom, które mają na celu dostosowanie tego procesu do zmian zachodzących w otoczeniu, jak i uwzględniają zmiany zachodzące w Banku oraz w Grupie.
Zarządzanie ryzykiem w Banku jest dokonywane w oparciu o ustalony przez Radę Nadzorczą poziom apetytu i tolerancji na ryzyko, określonych za pomocą zestawu limitów wewnętrznych. W Banku obowiązują polityki w zakresie zarządzania ryzykiem płynności, ryzykiem stopy procentowej w księdze bankowej oraz ryzykiem rynkowym w księdze handlowej, gdzie określane między innymi maksymalne poziomy ryzyka finansowego, zgodne z przyjętym przez Radę Nadzorczą apetytem na ryzyko. Na ich podstawie ustanowiono system wczesnego ostrzegania, który koncentruje się na identyfikacji, pomiarze, monitorowaniu, kontrolowaniu i raportowaniu ryzyka.
Transakcje księgi bankowej stanowią podstawową działalność Banku, tzn. wynikają z działalności komercyjnej, w tym: pozyskiwania źródeł finansowania i efektywnego zarządzania płynnością finansową. Do księgi bankowej wchodzą pozycje nie zaliczone do księgi handlowej, w tym w szczególności:
a. udzielane kredyty, gwarancje, pożyczki, lokaty i przyjmowane depozyty,
b. transakcje zabezpieczające płynność i ryzyko stopy procentowej operacji zaliczonych do księgi bankowej,
c. zakup papierów wartościowych w celu innym niż handlowy.
Zgodnie ze strategią Grupy BOŚ, działalność w księdze handlowej uzupełnia działalność w księdze bankowej. Księga handlowa zawiera transakcje realizowane na rachunek własny w celu handlowym, tj. z zamiarem uzyskania korzyści finansowych w krótkich okresach, z rzeczywistych lub oczekiwanych różnic między rynkowymi cenami zakupu i sprzedaży lub też innych odchyleń cen lub parametrów cenowych, w tym w szczególności stóp
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 54
procentowych i kursów walutowych. Sprzedaż transakcji z księgi handlowej nie jest prowadzona w celu utrzymania płynności. Zadaniem księgi handlowej jest zapewnienie klientom najwyższej jakości usług. W celu osiągnięcia tych zadań Bank oraz DM BOŚ S.A., w ramach obowiązujących limitów ryzyka, utrzymują otwarte pozycje.
Celem zarządzania ryzykiem w Grupie BOŚ jest utrzymywanie poszczególnych rodzajów ryzyka na przyjętym poziomie tolerancji i apetytu, pozwalającym na ochronę wartości kapitału akcjonariuszy, zachowanie bezpieczeństwa depozytów klientów oraz uzyskanie odpowiedniej efektywności działalności Grupy BOŚ, w tym zapewnienie zdolności dostosowania działalności Grupy do zmieniających się warunków rynkowych, kompetencji i zaangażowania kadry kierowniczej oraz pracowniczej, jakości systemów informacji zarządczej.
Grupa BOŚ w 2022 roku systematycznie monitorowała sytuację gospodarczą i rynkową związaną z wojną w Ukrainie i pandemią COVID-19 oraz analizowała ich wpływ na ryzyka finansowe, w tym ryzyko rynkowe i ryzyko płynności.
W 2022 roku główne cele, zasady i organizacja procesu zarządzania ryzykiem finansowym w Grupie Kapitałowej nie uległy zmianie. Poziom i profil ryzyka finansowego regularnie monitorowany w Banku w Departamencie Ryzyka Finansowego (departament II linii obrony) i w DM BOŚ S.A. w Wydziale ds. Zarządzania Ryzykiem oraz raportowany: Radzie Nadzorczej Banku, Radzie Nadzorczej DM BOŚ S.A., Komitetowi ds. Ryzyka (przy Radzie Nadzorczej), Zarządowi Banku, Zarządowi DM BOŚ S.A., Komitetowi Zarządzania Aktywami i Pasywami (Komitetowi ZAP) oraz Komitetowi ZAP ds. Płynności i Ryzyka Rynkowego (KZAP ds. PiRR).
2.1. Ryzyko płynności
Celem Grupy BOŚ w zakresie zarządzania płynnością jest utrzymanie zdolności do finansowania aktywów i terminowego regulowania zobowiązań, a także utrzymanie zrównoważonej struktury aktywów i pasywów, zapewniającej bezpieczny profil płynności w poszczególnych pasmach czasowych, w podziale na płynność w złotych polskich oraz głównych walutach obcych, a przede wszystkim – dla całkowitej pozycji płynności.
Strategia i procesy w zarządzaniu ryzykiem płynności dopasowane do profilu i skali działalności Banku. Strategię zarządzania ryzykiem płynności określa zatwierdzana przez Radę Nadzorczą Strategia Płynnościowa BOŚ S.A. Strategia określa apetyt Banku na to ryzyko, wyznacza główne kierunki oraz cele ilościowe dla wybranych wielkości i jest integralnym elementem Strategii rozwoju Banku. Tolerancja na ryzyko płynności, dostosowana do przyjętego apetytu, została określona w zatwierdzonej przez Radę Nadzorczą Polityce w zakresie zarządzania płynnością poprzez obowiązujący w Banku system wewnętrznych limitów i wartości ostrzegawczych.
Struktura i organizacja funkcji zarządzania ryzykiem płynności obejmuje wszystkie szczeble struktury organizacyjnej Banku i działa w ramach funkcjonujących w Banku trzech linii obrony. Szczególną rolę w procesie zarządzania ryzykiem płynności pełni Zarząd Banku oraz Komitet Zarządzania Aktywami i Pasywami.
Płynność w Banku rozpatrywana jest w następującym horyzoncie czasowym:
1. płynność śróddzienna – w ciągu dnia,
2. płynność bieżąca – w okresie do 7 dni,
3. płynność krótkoterminowa – w okresie do 1 miesiąca,
4. płynność średnioterminowa – w okresie powyżej 1 miesiąca do 12 miesięcy,
5. płynność długoterminowa – w okresie powyżej 12 miesięcy.
W celu pomiaru płynności oraz ryzyka płynności śróddziennej, bieżącej i krótkoterminowej Bank wykorzystuje następujące miary i narzędzia:
1. poziom płynności śróddziennej odzwierciedla niezbędny do utrzymania poziom środków na rachunku w NBP, pozwalający na regulowanie zobowiązań Banku w trakcie dnia, w sytuacji normalnej i skrajnej,
2. aktywa płynne (nadwyżka płynności) stanowiące bufor dla oczekiwanych i nieoczekiwanych wypływów w horyzoncie 30 dni,
3. zapas płynności który mierzy poziom aktywów płynnych, pomniejszonych o oczekiwane oraz nieoczekiwane wypływy, wyznaczone w terminie 30 dni,
4. wskaźnik pokrycia wypływów netto (LCR),
5. ocenę stabilności bazy depozytowej,
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 55
6. lukę płynności krótkoterminowej (dla PLN, EUR, CHF i USD) pokazującą poziom niedopasowania w strukturach finansowania w walutach obcych; luka ta przede wszystkim obejmuje przepływy z transakcji na rynku hurtowym oraz z transakcji pochodnych,
7. testy warunków skrajnych (pozwalające m.in. na weryfikację możliwości utrzymania płynności w zdefiniowanym w Banku horyzoncie czasowym w poszczególnych scenariuszach).
W celu pomiaru płynności oraz ryzyka płynności średnio– i długoterminowego Bank wyznacza i monitoruje:
1. lukę płynności kontraktową oraz urealnioną (która jest uzupełniana o systematycznie przeprowadzane analizy: stabilności bazy depozytowej, koncentracji bazy depozytowej, wielkości przedpłat kredytów oraz poziomu zrywalności depozytów),
2. wskaźniki pokrycia aktywów długoterminowych pasywami długoterminowymi,
3. wskaźnik pokrycia kredytów służących finansowaniu długoterminowych potrzeb klientów najbardziej stabilnymi źródłami finansowania (LKD),
4. wskaźnik stabilnego finansowania netto (NSFR),
5. prognozę LCR, NSFR, aktywów płynnych oraz długoterminowych miar płynności (m.in. NSFR).
W celu oceny skuteczności procesu zarządzania ryzykiem płynności, dla większości z powyższych miar ustalane limity lub wartości ostrzegawcze w ramach zestawu wewnętrznych limitów ryzyka płynności, których struktura ma charakter hierarchiczny (tzn. ustalane na poziomie Rady Nadzorczej, Zarządu Banku oraz Komitetu Zarządzania Aktywami i Pasywami). Obowiązujące limity i wartości ostrzegawcze podlegają systematycznym przeglądom, tak aby pozwalały na skuteczne monitorowanie płynności. Limity i wartości ostrzegawcze określają ramy dla tolerancji Banku w zakresie płynności i zgodne z przyjętym przez Bank apetytem na to ryzyko. Kształtowanie odpowiedniego profilu ryzyka płynności wspierane jest poprzez uwzględnienie kosztu płynności w ramach obowiązującego w Banku systemu cen transferowych.
Stosowane przez Bank miary i narzędzia podlegają cyklicznym przeglądom i systematycznie aktualizowane, co służy lepszemu odwzorowaniu profilu płynności. Proces monitorowania płynności i ryzyka płynności w Banku jest wspierany przez dedykowane systemy informatyczne (w szczególności w zakresie generowania kontraktowej i urealnionej luki płynności, raportowania nadzorczych miar płynności i limitów wewnętrznych oraz przygotowywania sprawozdawczości obowiązkowej). Bank przynajmniej raz do roku opracowuje przegląd procesu oceny adekwatności zasobów płynności (ILAAP), zgodnie z Wytycznymi EBA/GL/2016/10 dotyczącymi informacji na temat ICAAP oraz ILAAP gromadzonych do celów procesu przeglądu i oceny nadzorczej (SREP). Przegląd ten podlega opiniowaniu przez Komitet ZAP oraz zatwierdzeniu przez Zarząd i Radę Nadzorczą Banku.
Raporty dotyczące ryzyka płynności prezentowane wszystkim jednostkom Banku biorącym udział w procesie zarządzania tym ryzykiem. Wyniki analizy ryzyka płynności, stopień utylizacji norm nadzorczych oraz wewnętrznych limitów oraz wyniki testów warunków skrajnych, prezentowane w raportach przygotowywanych dla Komitetu Zarządzania Aktywami i Pasywami ds. Płynności i Ryzyka Rynkowego (w cyklach tygodniowych), Zarządu Banku i Komitetu Zarządzania Aktywami i Pasywami (w cyklach miesięcznych) oraz dla Rady Nadzorczej Banku oraz Komitetu ds. Ryzyka przy Radzie Nadzorczej (w cyklach kwartalnych). Raporty wchodzą w skład Systemu Informacji Zarządczej, którego celem jest wspomaganie zarządzania Bankiem, usprawnienie realizacji jego zadań oraz zapewnienie bezpieczeństwa i stabilności funkcjonowania.
Ogólny profil ryzyka płynności
Podstawowym źródłem finansowania Banku pozostaje systematycznie budowana i zdywersyfikowana baza depozytowa z udziałem stabilnych depozytów od klientów indywidualnych oraz depozytów klientów korporacyjnych i sektora publicznego, których uzupełnienie stanowią m.in. otrzymane pożyczki od międzynarodowych instytucji finansowych (które dodatkowo, wraz z długoterminowymi dwustronnymi umowami zamiany płatności odsetkowych zabezpieczonymi dłużnymi papierami wartościowymi oraz transakcjami FX Swap, stanowią źródło finansowania płynności w walutach obcych). W Banku na bieżąco monitorowane jest ryzyko koncentracji bazy depozytowej. Wewnętrzne miary płynności uwzględniają dodatkowy narzut na środki stabilne z tytułu koncentracji, wyliczany w oparciu o salda depozytów dla dużych depozytów oraz depozytów dużych klientów (zaklasyfikowanych zgodnie z definicjami funkcjonującymi w Banku), wyliczany jest przy kalkulacji miar płynności.
Posiadane przez Bank aktywa płynne (nadwyżka płynności), utrzymywane przede wszystkim w postaci charakteryzujących się wysoką płynnością bonów pieniężnych NBP (według stanu na 31 grudnia 2022 roku
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 56
stanowiących 57% portfela płynnych nieobciążonych papierów wartościowych) oraz obligacji (według stanu na 31 grudnia 2022 roku - 41%), charakteryzujących się niskim ryzykiem szczególnym. Portfel tych papierów jest uzupełniony gotówką oraz środkami utrzymywanymi w NBP (ponad zadeklarowany poziom rezerwy obowiązkowej) i na rachunkach nostro w innych bankach. Aktywa płynne według stanu na 31 grudnia 2022 roku wynosiły 7888 mln zł. Aktywa płynne stanowią bufor dla zabezpieczenia płynności w ewentualnych sytuacjach kryzysowych, tj. istnieje możliwość ich zastawu, upłynnienia w ramach transakcji repo bądź sprzedaży w dowolnym momencie, bez istotnej utraty wartości. Możliwości sprzedaży aktywów płynnych (ryzyko płynności produktu) systematycznie monitorowane. W analizach tych brane pod uwagę przede wszystkim: wielkość emisji, obrót rynkowy oraz zmienność ceny kupna / sprzedaży.
Zgodnie z rekomendacjami Komisji Nadzoru Finansowego i Narodowego Banku Polskiego, Bank ma możliwość korzystania z dodatkowych źródeł finansowania w postaci kredytu technicznego i lombardowego w NBP a także w wyjątkowych sytuacjach – może ubiegać się o kredyt refinansowy w NBP.
W Banku wyznaczany jest kapitał wewnętrzny na ryzyko płynności, które uznawane jest za ryzyko stale istotne, zgodnie z obowiązującym procesem szacowania kapitału wewnętrznego. Kapitał ten szacowany jest w oparciu o koszt związany z przywróceniem nadzorczych i wewnętrznych miar oraz limitów płynności w warunkach zbudowanych scenariuszy testów warunków skrajnych.
Miary ryzyka płynności
Bank wyznacza nadzorcze miary płynności zgodnie z następującymi regulacjami: Zgodnie z Rozporządzeniem CRR oraz Rozporządzeniem 2019/876 w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych (zmieniającym Rozporządzenie 575/2013) oraz rozporządzeniami delegowanymi i wykonawczymi odnoszącymi się do niego w zakresie płynności.
Do obecnie obowiązujących norm płynności krótkoterminowej zalicza się wymóg pokrycia wypływów netto LCR (relacja aktywów płynnych do wypływów netto, tj. różnicy pomiędzy wypływami a wpływami, przez okres występowania warunków skrajnych, trwający 30 dni kalendarzowych). LCR obliczany jest dla wszystkich walut łącznie (w przeliczeniu na PLN) oraz osobno dla walut znaczących: PLN oraz EUR. W przypadku wskaźnika w EUR, Bank identyfikuje niedopasowanie walutowe, związane ze sposobem finansowania kredytów długoterminowych udzielonych w tej walucie.
Ponadto, Bank jest zobowiązany do utrzymywania wymogu dotyczącego stabilnego finansowania, od czerwca 2021 roku wymóg ten nazywany jest wymogiem w zakresie wskaźnika stabilnego finansowania netto NSFR. Kalkulowany jest on jako stosunek kwoty dostępnego stabilnego finansowania instytucji do kwoty wymaganego stabilnego finansowania. Wskaźnik NSFR, tak jak w przypadku wskaźnika LCR, powinien być utrzymywany na poziomie co najmniej 100%.
Bank, zgodnie z Rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) 2021/451 z dnia 17 grudnia 2020 w odniesieniu do sprawozdawczości dodatkowych wskaźników monitorowania płynności, opracowuje i przesyła do NBP raporty ALMM.
Zgodnie z Wytycznymi EBA/GL/2017/01 w sprawie ujawniania wskaźnika pokrycia wypływów netto w uzupełnieniu do ujawniania informacji na temat zarządzania ryzykiem płynności na podstawie art. 435 rozporządzenia (UE) nr 575/2013, Bank prezentuje w Informacjach dotyczących Grupy Kapitałowej Banku Ochrony Środowiska S.A., informacje ilościowe oraz jakościowe na temat wskaźnika pokrycia wypływów netto, wskaźnik stabilnego finansowania netto oraz ryzyka płynności. Powyższe informacje ujawniane zgodne z instrukcjami wskazanym przez Europejski Urząd Nadzoru Bankowego.
Bank przeprowadza również pogłębioną analizę płynności długoterminowej. Wyniki przeprowadzanych analiz są wykorzystywane do zarządzania płynnością Banku. Jednocześnie proces opracowywania krótko- i długoterminowych planów finansowych Banku zawiera ocenę płynności tak, aby zapewnić adekwatną strukturę finansowania i przestrzeganie nadzorczych miar płynności.
W 2022 roku - nadzorcze miary płynności, tj. LCR oraz NSFR były wyznaczane codziennie (tj. w każdym dniu roboczym) i pozostawały na bezpiecznym poziomie, znacznie przewyższającym poziomy regulacyjne. Wg stanu na 31 grudnia 2022 roku normy te kształtowały się następująco
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 57
Miara*
31-12-2022
31-12-2021
LCR
185%
141%
NSFR
157%
133%
*/ miary LCR i NSFR dotyczą Grupy Kapitałowej
Bank posiada zatwierdzony przez Zarząd Plan działania w zakresie utrzymania płynności w sytuacjach awaryjnych, który określa potencjalne źródła pogorszenia / utraty płynności, zasady postępowania i kompetencje w sytuacjach awaryjnych. Ma on na celu oszacowanie horyzontu przetrwania oraz możliwości i kosztów przywrócenia stanu stabilnej płynności. Plan ten, oprócz analizy scenariuszowej płynności w sytuacjach awaryjnych (której założenia zgodne z przeprowadzanymi testami warunków skrajnych), zawiera także mierzalne i niemierzalne symptomy wyprzedzające sytuacje awaryjne, pozwalające na systematyczne monitorowanie źródeł powstawania sytuacji kryzysowych w zakresie płynności.
Analizy scenariuszowe płynności w sytuacjach awaryjnych oraz testy warunków skrajnych obejmują trzy rodzaje scenariuszy:
1. kryzys wewnętrzny - jego źródłem jest utrata zaufania do Banku przez uczestników rynku (tzw. „run na Bank”), zmniejszenie dostępności finansowania, zmaterializowanie się ryzyka koncentracji oraz obniżenie ratingu Banku,
2. kryzys zewnętrzny - zakłada materializację ryzyka walutowego, wzrost stóp procentowych, kryzys na rynkach finansowych i ewentualne efekty drugiej rundy,
3. kryzys mieszany – stanowi połączenie elementów zarówno kryzysu wewnętrznego jak i zewnętrznego.
Dokonywane stress testy pozwalają na identyfikację czynników, których materializacja może generować w Banku ryzyko płynności oraz opracowanie działań koniecznych do podjęcia, w przypadku zaistnienia sytuacji kryzysowych (np. związanych z. pandemia COVID-19, czy sytuacją geopolityczna na Ukrainie).
Bank, w ramach dokonywanych analiz, przeprowadza również analizę wrażliwości na poszczególne czynniki generujące ryzyko płynności oraz tzw. testy odwrócone. Plan działania w zakresie utrzymania płynności w sytuacjach awaryjnych jest systematycznie weryfikowany i aktualizowany, tak aby gwarantował operacyjne przygotowanie Banku do uruchomienia potencjalnych działań, możliwych do podjęcia w sytuacji zagrożenia płynności. Analiza scenariuszowa płynności w sytuacjach awaryjnych jest opracowywana w trybie półrocznym, a testy warunków skrajnych w okresach miesięcznych. Założenia przyjmowane w testach warunków skrajnych systematycznie weryfikowane, zgodnie z wnioskami wynikającymi z analizy scenariuszowej płynności w sytuacjach awaryjnych. Wnioski z przeprowadzanych testów uwzględniane w bieżącym zarządzaniu płynnością i ryzykiem płynności, a także są podstawą do budowania struktury aktywów i pasywów.
Bank, w opracowywanych analizach, uwzględnia również możliwość niekorzystnej zmiany kursów walut obcych, w szczególność CHF i EUR, potencjalnie powodujące zwiększenie potrzeb płynnościowych.
Zgodnie z podpisaną z kontrahentami dokumentacją Credit Support Annnex do umów ramowych (Credit Support Annex (CSA), Credit Support Annex for Variation Margin (CSA VM)) Bank, w przypadku niekorzystnych zmian rynkowych (m.in. kursów walutowych), zobowiązany jest do złożenia dodatkowych depozytów zabezpieczających, zgodnie z dokonaną wyceną. W przypadku korzystnych zmian - Bank otrzymuje dodatkowe zabezpieczenie od kontrahentów. Bank nie posiada w przedmiotowej dokumentacji postanowień zmieniających wysokość składanego zabezpieczenia ze względu na zmianę posiadanego ratingu. Oznacza to, obniżenie poziomu oceny zdolności kredytowej nie wpływa na wysokość i sposób wyliczenia depozytów zabezpieczających.
Wewnętrzne testy warunków skrajnych wykonane w 2022 roku, analogicznie jak w 2021 roku pokazują, że Bank posiada stabilną sytuację płynnościową, a posiadane aktywa płynne (nadwyżka płynności) pozwalają na przetrwanie założonych scenariuszy warunków skrajnych, w których Bank zakłada przeżycie w określonym horyzoncie czasowym.
W 2022 roku, podobnie jak w 2021 roku, sytuacja płynnościowa Grupy BOŚ była systematycznie monitorowana i pozostawała na bezpiecznym poziomie.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 58
2.2. Ryzyko stopy procentowej
Ryzyko stopy procentowej jest rozumiane jako obecne lub przyszłe ryzyko spadku zarówno wartości dochodów, jak i wartości ekonomicznej Banku, wynikające z niekorzystnych zmian stóp procentowych, które wpływają na instrumenty wrażliwe na zmiany stóp procentowych, w związku z ryzykiem niedopasowania, ryzykiem bazowym oraz ryzykiem opcji. Ryzyko stopy procentowej jest przede wszystkim generowane w Banku, zarówno w księdze bankowej jak i handlowej.
Ryzyko stopy procentowej w księdze bankowej
Głównym celem zarządzania ryzykiem stopy procentowej w księdze bankowej jest dążenie do stabilizacji i optymalizacji wyniku odsetkowego (WO), przy jednoczesnym ograniczeniu negatywnego wpływu zmian rynkowych stóp procentowych na wartość ekonomiczną kapitału własnego (WEK).
W tym celu Bank wykorzystuje dwa narzędzia: posiadany portfel inwestycyjny oraz transakcje pochodne, dokonywane w ramach rachunkowości zabezpieczeń. Budowany w księdze bankowej portfel inwestycyjny powinien między innymi przyczyniać się do zabezpieczenia wyniku odsetkowego generowanego na kapitałach własnych Banku, jak również stabilnej części niewrażliwych na zmianę stopy procentowej osadów na rachunkach bieżących. Z drugiej strony portfel ten powoduje zmienność kapitału z aktualizacji wyceny.
Bank stosuje rachunkowość zabezpieczeń wartości godziwej. Jej celem jest zabezpieczenie wartości godziwej obligacji Skarbu Państwa o stałym oprocentowaniu, stanowiących część portfela obligacji w modelu HtC&S i będących buforem płynnościowym Banku. Przeprowadzone transakcje zabezpieczające IRS ograniczają fluktuacje kapitału związane ze zmianami stóp procentowych.
Proces monitorowania ryzyka stopy procentowej w księdze bankowej jest wspierany przez dedykowany system informatyczny, za pomocą którego Bank w szczególności wyznacza/przeprowadza:
1. lukę przeszacowania (repricing gap), prezentującą wartości aktywów, pasywów i pozycji bilansowych wrażliwych na zmiany stóp procentowych w okresach zapadalności/ wymagalności bądź przeszacowania,
2. symulację wyniku odsetkowego analizę dynamiczną, odzwierciedlającą projekcję WO w zadanych przedziałach czasowych, w oparciu o przyjęte scenariusze rozwoju Banku, jak również założenia odnośnie kształtowania się czynników rynkowych,
3. symulację wartości bieżącej (net present value, NPV), prezentującą wartości zdyskontowane, według zadanych parametrów rynkowych, wszystkich przepływów pieniężnych; w oparciu o analizy NPV wyznaczana jest miara WEK,
4. szoki cenowe pod analizę ryzyka bazowego, których celem jest oszacowanie wpływu na wynik odsetkowy zróżnicowanej zmiany oprocentowania produktów, których oprocentowanie oparte jest o różne stawki bazowe,
5. analizę nierównoległego ryzyka niedopasowania, której celem jest oszacowanie wpływu na wartość ekonomiczną kapitału własnego nierównoległych zmian kształtu krzywej dochodowości,
6. analizę ryzyka opcji klienta, której celem jest oszacowanie wpływu na wynik finansowy Banku, realizowanych przez klientów opcji wbudowanych w produkty odsetkowe,
7. testy warunków skrajnych, w tym testy odwrócone oraz Supervisory Outlier Test celem jest określenie, jak skrajne zmiany czynników rynkowych wpływają na wynik odsetkowy i wartość ekonomiczną kapitału własnego,
8. poziom kapitału wewnętrznego na ryzyko stopy procentowej w księdze bankowej.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 59
Miary ryzyka stopy procentowej w księdze bankowej
W celu kontroli ryzyka stopy procentowej w księdze bankowej Bank stosuje dwie miary: wrażliwość wyniku odsetkowego (WO) na zmianę stóp procentowych o +/-200 p.b. (do 19 grudnia 2022 roku do celów zarządczych był uwzględniany szok +/-100p.b.) oraz wrażliwość wartości ekonomicznej kapitału (WEK) na zmianę stóp procentowych o +/-200 p.b.. Pomiar ryzyka stopy procentowej w księdze bankowej dokonywany jest w oparciu o charakterystykę produktów (harmonogramy przepływów kapitałowych, przeszacowania stóp procentowych, wbudowane opcje), wynikającą z umów podpisanych z kontrahentami. Dla produktów o charakterze bieżącym, dla których klient posiada swobodę w kształtowaniu m.in. harmonogramu spłaty czy dysponowania środkami, Bank buduje tzw. portfele replikacyjne, które odzwierciedlają ekonomiczne terminy przepływów kapitałowych. W ramach stosowanych portfeli replikacyjnych średni termin zapadalności depozytów o nieustalonym terminie zapadalności wynosi 6 miesięcy, maksymalny zaś 12 miesięcy. Ponadto, Bank uwzględnia zachowania behawioralne klientów takie jak: poziomy wcześniejszych spłat kredytów czy poziomy zerwań depozytów, których sposób szacowania zdefiniowano w regulacjach wewnętrznych Banku. Przyjęte założenia zgodne z Wytycznymi EBA/GL/2018/02 w sprawie zarządzania ryzykiem stopy procentowej z tytułu działalności zaliczanej do portfela bankowego.
W poniższej tabeli przedstawione zostało porównanie wartości miar WO i WEK pomiędzy 31 grudnia 2022 roku oraz 31 grudnia 2021 roku:
ΔWO
ΔWEK
Data
-100 p.b.
+100 p.b.
-200 p.b.
+200 p.b.
-200 p.b.
+200 p.b.
31-12-2022
-30 759
31 822
-78 285
64 606
118 472
-112 632
31-12-2021
-68 395
41 247
-149 551
79 992
84 372
-102 232
Zmiana 1
37 636
-9 425
70 998
-14 903
34 100
-10 400
1 w związku ze zmianą wielkości szoku stóp procentowych dla miary wrażliwości WO 19 grudnia 2022 roku, obowiązujące miary na poszczególne daty zostały w tabeli podkreślone.
W 2022 roku zarówno miara WO, jak i WEK znajdowały się w ramach limitów/wartości ostrzegawczych, zgodnych z przyjętymi przez Radę Nadzorczą apetytem i tolerancją na ryzyko. Zmiany wartości powyższych miar cechują się pewną cyklicznością, co związane jest z regularnym przybliżaniem się terminu przeszacowania pozycji o zmiennym oprocentowaniu oraz zapadalności/wymagalności pozycji, których oprocentowanie jest stałe. W 2022 roku wrażliwość wyniku odsetkowego na obniżenie się rynkowych stóp procentowych znacznie zmniejszyła się, co było spowodowane m.in. kontynuacją zacieśniania polityki monetarnej przez Radę Polityki Pieniężnej oraz decyzjami Banku dotyczącymi podwyższenia oprocentowania lokat terminowych oraz rachunków oszczędnościowych. Asymetryczny wpływ zmian stóp procentowych na WO w scenariuszach spadku i wzrostu stóp procentowych wynika z charakterystyki oprocentowania poszczególnych pozycji wrażliwych na zmiany stóp procentowych, w tym m.in. ograniczenia spadku oprocentowania poszczególnych źródeł finansowania do poziomu 0%, w warunkach badanej zmiany rynkowych stóp procentowych (tj. o -200 p.b.). Wpływ niniejszego efektu, w związku ze wzrostem stóp rynkowych w 2022 roku, zaczął maleć w ubiegłym roku. Wzrost wrażliwości WEK na wzrost stóp procentowych wynikał m.in. ze wzrostu wyceny transakcji IRS. Zarówno w przypadku WEK, jak i WO nie zaobserwowano znacznego wpływu wojny na Ukrainie na miary.
Zgodnie z Wytycznymi EBA/GL/2018/02 w sprawie zarządzania ryzykiem stopy procentowej z tytułu działalności zaliczanej do portfela bankowego Bank zobligowany jest do przeprowadzania nadzorczego testu wartości odstających (Supervisory Outlier Test, SOT).
Wyniki nadzorczego testu wartości odstających (SOT) dla 6 standardowych scenariuszy szokowych dla ryzyka stopy procentowej, określonych w Wytycznych, przedstawione zostały w poniższej tabeli:
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 60
ΔWEK w danym scenariuszu SOT (w tys. PLN)
Równoległe przesunięcie krzywej stóp procentowych w górę
Równoległe przesunięcie krzywej stóp procentowych w dół
wystromienie krzywej 1
wypłaszczeni e krzywej 2
wzrost szoku dla stóp krótkoterm. 3
spadek szoku dla stóp krótkoterm. 3
31-12-2022
-98 971
51 741
21 524
-64 894
-94 599
37 205
31-12-2021
-81 118
21 719
5 598
-64 604
-89 159
5 843
Zmiana
-17 853
30 022
15 926
-290
-5 440
31 362
1 gwałtowniejszy szok (spadek stóp krótkoterminowych i wzrost stóp długoterminowych),
2 bardziej umiarkowany szok (wzrost stóp krótkoterminowych i spadek stóp długoterminowych),
3 szok stóp procentowych w krótkim okresie wygasza się w dłuższych tenorach.
Wyniki przeprowadzonej analizy SOT wskazują, że według danych na koniec 2022 roku, Bank najbardziej narażony jest na spadek wartości ekonomicznej kapitału (WEK) w scenariuszu równoległego przesunięcia krzywej stóp procentowych w górę (Parallel Up). Jest to zmiana względem poprzedniego roku na koniec grudnia 2021 roku najbardziej dotkliwym scenariuszem był wzrost szoku dla stóp krótkoterminowych (Short Up). Wrażliwość wartości ekonomicznej kapitału własnego Banku w dwóch najbardziej dotkliwych scenariuszach (tj. Short Up i Parallel Up) zwiększyła się względem danych z 2021 roku. We wszystkich scenariuszach poziom wrażliwości wartości ekonomicznej kapitału znajduje się wyraźnie poniżej nadzorczych wartości ostrzegawczych i limitów, co świadczy o niskim narażeniu na ryzyko zmian stóp procentowych.
Bank, raz w miesiącu, przeprowadza analizę testów warunków skrajnych, badając kształtowanie się poziomu ryzyka stopy procentowej w księdze bankowej i handlowej w przypadku materializacji skrajnych zmian czynników ryzyka. W księdze bankowej badany jest wpływ podanych scenariuszy na następujące elementy:
1. wrażliwość wyniku odsetkowego (WO):
scenariusze równoległego przesunięcia krzywych stóp procentowych w przedziale [-500 p.b, +500 p.b],
scenariusze zmian kursów walutowych o ±5%, ±10% oraz ±25%,
scenariusze łącznych zmian równoległego przesunięcia krzywych stóp procentowych o ±100 p.b i ±500 p.b. oraz kursów walutowych o ±5%, ±10% oraz ±25%,
2. wrażliwość wartości ekonomicznej kapitału (WEK):
scenariusze równoległego przesunięcia krzywych stóp procentowych w przedziale [-500 p.b, +500 p.b],
scenariusze zmian kursów walutowych o ±5%, ±10% oraz ±25%,
scenariusze łącznych zmian równoległego przesunięcia krzywych stóp procentowych o ±200 p.b i ±500 p.b. oraz kursów walutowych o ±5%, ±10% oraz ±25%,
3. wrażliwość kapitału z aktualizacji wyceny w scenariuszach zmian stóp procentowych w przedziale [-500 p.b., +500 p.b.],
4. wrażliwość wartości bieżącej portfela obligacji w scenariuszach zmian stóp procentowych w przedziale [-500 p.b., +500 p.b.] w podziale na emitenta (SP&NBP (bez FVH), korporacje, samorządy) oraz w podziale na portfele (H2C&S (bez FVH), H2C).
Ponadto w Banku przeprowadzane są testy odwrócone:
1. dla miary WEK testy w zakresie wpływu zmian czynników rynkowych, których celem jest pokazanie sytuacji, kiedy wrażliwość WEK spadnie poniżej 20% funduszy własnych,
2. dla miary WO:
testy, których celem jest pokazanie, kiedy wrażliwość WO spadnie poniżej poziomu apetytu,
testy, których celem jest wskazanie obszarów podatności na zagrożenia wynikające ze strategii w zakresie zabezpieczania i zarządzania ryzykiem oraz reakcji behawioralnych klientów.
Wyniki analizy testów warunków skrajnych wg stanu na 31 grudnia 2022 roku pokazują, przy wystąpieniu skrajnie niekorzystnych warunków rynkowych i zwiększonym zaangażowaniu Banku w instrumenty wrażliwe na ryzyko stopy procentowej, ryzyko działalności w portfelu bankowym utrzymuje się na bezpiecznym poziomie.
Z uwagi na charakter działalności Banku oraz strukturę portfela papierów wartościowych, ryzyko stopy procentowej w księdze bankowej jest stale istotne. Bank, w ramach procesu ICAAP, szacuje kapitał wewnętrzny na to ryzyko. Zgodnie z regulacjami nadzorczymi i wewnętrznymi, kapitał wewnętrzny na ryzyko stopy procentowej w księdze bankowej odnosi się zarówno do potencjalnych zmian wartości ekonomicznej kapitału jak
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 61
i wyniku odsetkowego na skutek niekorzystnej zmiany stóp procentowych i jest dostosowany do struktury i charakteru działalności Banku.
Bank w celu zabezpieczenia ryzyka stopy procentowej 10-letnich obligacji BGK (wyemitowanych na rzecz Funduszu Przeciwdziałania COVID-19, gwarantowanych przez Skarb Państwa) o wartości nominalnej 150 mln zł, o stałym oprocentowaniu w modelu biznesowym HtC&S, od lipca 2020 roku stosuje opcję wyceny wg wartości godziwej przez wynik finansowy (opcję FVPL). Zawarte w tym celu transakcje zabezpieczające IRS pozwalają na zamianę odsetek od nabytych obligacji naliczanych wg stałej stopy oprocentowania na odsetki naliczane wg formuły WIBOR 6M plus marża, co zabezpiecza Bank przed negatywnym wynikiem w przypadku wzrostu rynkowych stóp procentowych.
Wyniki przeprowadzanego monitoringu ryzyka stopy procentowej w księdze bankowej są prezentowane w raportach przygotowywanych dla Komitetu ZAP ds. Płynności i Ryzyka Rynkowego (w cyklach tygodniowych), w raportach przygotowywanych dla Komitetu ZAP i Zarządu Banku (w cyklach miesięcznych) oraz dla Komitetu ds. Ryzyka i Rady Nadzorczej Banku (w cyklach kwartalnych).
Ryzyko stopy procentowej w księdze handlowej
Celem zarządzania ryzykiem stopy procentowej w księdze handlowej jest uzyskanie w tym obszarze działalności, zakładanego w planie finansowym wyniku finansowego, przy akceptowalnej ekspozycji Banku na przedmiotowe ryzyko oraz minimalizacja jego negatywnych skutków z tytułu posiadanych w księdze handlowej instrumentów wrażliwych na zmiany stóp procentowych.
Miary ryzyka stopy procentowej w księdze handlowej
W BOŚ S.A., w celu monitorowania ryzyka stopy procentowej w księdze handlowej, wykorzystuje się:
1. model wartości zagrożonej (model VaR) wyznaczony dla poziomu ufności 99% w oparciu o dzienną zmienność stóp procentowych z 250 dni roboczych poprzedzających dzień analizy,
2. BPV (tzn. wrażliwość papierów wartościowych i instrumentów pochodnych generujących ryzyko stopy procentowej przy zmianie stóp procentowych o 1 p.b.),
3. system limitów,
4. testy warunków skrajnych.
W 2022 roku nie doszło do istotnych zmian w technikach pomiaru ryzyka stopy procentowej w księdze handlowej.
Wartość VaR stopy procentowej w księdze handlowej oraz wpływ scenariusza stress testowego - równoległego przesunięcia krzywych dochodowości IRS i BOND o ±200 p.b. na wynik Banku w okresach rocznych, kształtowała się następująco (podano wartość maksymalną, minimalną, średnią oraz na datę sprawozdawczą):
VaR 10-dniowy
Data
średnia
max
Min
na datę*
Testy warunków skrajnych ±200 p.b.
na datę
31-12-2022
551
1093
128
574
-1 076
31-12-2021
249
822
49
373
-1 018
*od dnia 30-12-2022 roku obowiązuje limit na VaR 1-dniowy, w celach porównawczych przeskalowano VaR 1-D na VaR 10-D
W celu weryfikacji modelu wartości zagrożonej Bank, raz na miesiąc, przeprowadza analizę back-testing, kalkulowaną poprzez porównanie maksymalnych strat, wyznaczonych z modelu VaR, z rzeczywistymi zyskami i stratami oraz z teoretycznymi zmianami wyniku, wynikającymi z rewaluacji pozycji. Wyniki back-testingu, w cyklach miesięcznych, są prezentowane w raportach zarządczych.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 62
System limitów w zakresie ryzyka stopy procentowej w księdze handlowej obejmuje:
1. limit na VaR 10-dniowy, od dnia 30 grudnia 2022 obowiązuje limit na VaR 1-dniowy;
2. limit BPV dla instrumentów generujących ryzyko stopy procentowej w księdze handlowej, obowiązujący zarówno w ciągu dnia jak i na koniec dnia, osobno dla pozycji w papierach dłużnych i dla IRS oraz łącznie dla tych instrumentów,
3. limity maksymalnej, dwudniowej i ciągnionej miesięcznej straty na aktywach w portfelu handlowym.
Kalkulowanie i monitorowanie poziomu wykorzystania poszczególnych limitów jest przeprowadzane wg stanu na każdy dzień roboczy, a w odniesieniu do limitów BPV również w ciągu dnia oraz systematycznie raportowane kadrze zarządzającej.
Bank, raz w miesiącu, przeprowadza analizę testów warunków skrajnych, badając kształtowanie się poziomu ryzyka stopy procentowej w księdze bankowej i handlowej w przypadku materializacji skrajnych zmian czynników ryzyka.
W księdze handlowej badany jest wpływ skrajnie niekorzystnych zmian poziomu rynkowych stóp procentowych na wynik Banku oraz zmienności stóp procentowych w okresie 250 dni roboczych i korelacji pomiędzy zmiennościami stóp procentowych na poziom VaR zarówno za pomocą metody historycznej jak i parametrycznej. Metoda historyczna uwzględniała zmienność stóp procentowych wywołanych m.in. przez kryzys geopolityczny
W celu przeprowadzenia analizy wpływu warunków skrajnych Bank stosuje następujące scenariusze:
1. historyczne:
równoległe przesunięcia krzywych stóp procentowych (w tym grube ogony oraz spread),
wygięcie krzywych stóp procentowych,
zmiana nachylenia krzywych stóp procentowych,
2. parametryczne:
równoległe przesunięcia krzywych stóp procentowych,
wzrost zmienności stóp procentowych,
skrajnie niekorzystna zmiana korelacji stóp procentowych.
Scenariusze testów warunków skrajnych przeprowadzane również przy założeniu zmiany płynności rynku i braku możliwości zamknięcia pozycji.
Wyniki tej analizy pokazują, przy wystąpieniu skrajnie niekorzystnych warunków rynkowych i zwiększonych pozycji Banku w instrumentach wrażliwych na ryzyko stopy procentowej, działalność zarówno w portfelu bankowym jak i handlowym Banku utrzymuje się na bezpiecznym poziomie.
Wyniki przeprowadzanego monitoringu ryzyka stopy procentowej w księdze bankowej oraz w księdze handlowej: w cyklach tygodniowych prezentowane w raportach przygotowywanych dla Komitetu ZAP ds. Płynności i Ryzyka Rynkowego, w cyklach miesięcznych, prezentowane w raportach przygotowywanych dla Zarządu Banku i Komitetu ZAP oraz w cyklach kwartalnych dla Rady Nadzorczej Banku oraz Komitetu ds. Ryzyka (wraz z wynikami przeprowadzonych testów warunków skrajnych). Dodatkowo wyniki analizy w zakresie ryzyka stopy procentowej w księdze handlowej, w ramach raportów dziennych, przekazywane Członkom Zarządu Banku oraz Komitetu ZAP.
Ośmiokrotne podwyżki stóp procentowych przez RPP łącznie o 5 p.p. nie podwyższyły istotnie poziomu ryzyka stopy procentowej w księdze handlowej. Miary ryzyka stopy procentowej w księdze handlowej były na bieżąco monitorowane.
2.3. Ryzyko walutowe
Ryzyko walutowe rozumiane jest jako ryzyko strat Grupy BOŚ wynikających ze zmian kursów walutowych. Ryzyko to jest generowane w DM BOŚ S.A. (w księdze handlowej i niehandlowej) oraz w Banku (przede wszystkim w księdze handlowej).
Celem Banku w zakresie zarządzania ryzykiem walutowym w księdze bankowej jest nieutrzymywanie otwartych indywidualnych pozycji. Ekspozycje walutowe, wynikające z działalności prowadzonej w ramach księgi bankowej, systematycznie transferowane do księgi handlowej tego samego dnia lub najpóźniej następnego dnia roboczego.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 63
Głównymi pozycjami walutowymi Banku są pozycje w PLN, USD, EUR i CHF.
Ryzyko walutowe w portfelu niehandlowym w DM BOŚ S.A. wynika z deponowania przez DM BOŚ S.A. środków pieniężnych w walutach obcych na rachunkach zagranicznych brokerów, którzy dokonują na zlecenie klientów DM BOŚ S.A. transakcji kupna i sprzedaży instrumentów finansowych na giełdach zagranicznych. DM BOŚ S.A. posiada otwarte pozycje walutowe w USD i EUR w portfelu niehandlowym, a ryzyko walutowe w tym portfelu jest zarządzane w ramach limitu całkowitej pozycji walutowej dla księgi handlowej i niehandlowej łącznie.
Pozycja walutowa wynikająca z działalności Banku w księdze bankowej, która nie została przetransferowana w danym dniu na księgę handlową, podlega kontroli za pomocą limitów otwartych pozycji walutowych w księdze bankowej na koniec dnia.
Ryzyko walutowe w księdze handlowej jest generowane zarówno w Banku, jak i w DM BOŚ S.A. Ryzyko walutowe w księdze handlowej dotyczyło przede wszystkim DM BOŚ S.A., w mniejszym stopniu Banku. Otwarte pozycje walutowe w księdze handlowej DM BOŚ S.A. wynikają ze świadczenia usług na rzecz klientów w zakresie obrotu instrumentami pochodnymi oraz z wykonywania czynności usługowych na rynku regulowanym.
W Grupie BOŚ istnieje uspójniony system zarządzania ryzykiem walutowym, liczony odrębnie dla Banku i DM BOŚ S.A.
Miary ryzyka walutowego
Dla monitorowania ryzyka walutowego na otwartych pozycjach walutowych w księdze handlowej (bilansowych i pozabilansowych) w Banku, podobnie jak w przypadku ryzyka stopy procentowej w księdze handlowej, stosuje się:
1. model wartości zagrożonej (VaR) wyznaczony dla poziomu ufności 99% w oparciu o dzienną zmienność kursów walutowych z 250 dni roboczych poprzedzających dzień analizy,
2. system limitów,
3. analizy testów warunków skrajnych.
Wartość VaR walutowego w księdze handlowej Banku i Grupy BOŚ oraz wpływ scenariusza stress testowego spadek kursów wszystkich walut w stosunku do PLN o 30% na wynik Grupy BOŚ w okresach rocznych kształtowały się następująco (podano wartość maksymalną, minimalną i średnią oraz na datę sprawozdawczą):
VaR 10-dniowy
Bank
DM
Grupa BOŚ
Testy warunków skrajnych Grupy BOŚ wzrost/spadek kursów walutowych o 30%
Data
średnia
max
min
na datę*
na datę
na datę
na datę
31-12-2022
341
1 357
12
655
5 697
6 201
-1 569
31-12-2021
276
1 700
16
560
2 049
1 843
-1 937
* od dnia 30-12-2022 roku obowiązuje limit na VaR 1-dniowy, w celach porównawczych przeskalowano VaR 1-D na VaR 10-D
Grupa BOŚ, w celu weryfikacji modelu wartości zagrożonej, raz w miesiącu, przeprowadza analizy back-testing, poprzez porównanie maksymalnych strat, wyznaczonych z modelu VaR z rzeczywistymi zyskami i stratami oraz z teoretycznymi zmianami wyniku wynikającymi z rewaluacji pozycji. Wyniki back-testingu, w cyklach miesięcznych, są prezentowane w raportach zarządczych.
System limitów w zakresie ryzyka walutowego w księdze handlowej obejmuje:
1. limit na VaR 10-dniowy, od dnia 30 grudnia 2022 obowiązuje limit na VaR 1-dniowy;
2. limity kwotowe na pozycję całkowitą oraz na pozycje indywidualne dla głównych walut, obowiązujące zarówno w ciągu dnia jak i na koniec dnia,
3. limity straty dziennej i ciągnionej miesięcznej z tytułu transakcji wymiany walut.
Kontrola wykorzystania ww. limitów przeprowadzana jest każdego dnia roboczego, a w odniesieniu do limitów na pozycję całkowitą oraz na pozycje indywidualne dla głównych walut Banku również w ciągu dnia. W ciągu dnia w Banku, w ramach limitów kwotowych na pozycje walutowe, monitorowane również limity dodatkowe na
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 64
obsługę transakcji klientowskich. Informacje o poziomie wykorzystania poszczególnych limitów są systematycznie raportowane kierownictwu Banku.
Przeprowadzone analizy wskazują, że w badanym okresie ryzyko walutowe w Grupie BOŚ kształtowało się na umiarkowanym poziomie.
Bank, raz w miesiącu, przeprowadza analizę testów warunków skrajnych, badając kształtowanie się poziomu ryzyka walutowego w przypadku materializacji skrajnych zmian czynników ryzyka. Badany jest przede wszystkim wpływ skrajnie niekorzystnych zmian kursów walutowych w stosunku do PLN i kursów krzyżowych par walutowych EUR/USD i EUR/CHF na wynik z pozycji wymiany oraz zmian zmienności kursów walutowych w okresie 250 dni roboczych i korelacji pomiędzy zmiennościami kursów walutowych na poziom VaR, zarówno za pomocą metody historycznej jak i parametrycznej. Metoda historyczna uwzględniała zmienność kursów walutowych wywołanych pandemią COVID-19.
W celu przeprowadzenia analizy testów warunków skrajnych Bank stosuje następujące scenariusze:
1. historyczne:
historyczny wzrost/spadek kursów walutowych w stosunku do PLN (w tym grube ogony),
wzrost/spadek kursów krzyżowego EUR/CHF oraz EUR/USD,
2. parametryczne:
wzrost/spadek kursów walutowych w stosunku do PLN o 30%,
wzrost zmienności kursów walutowych,
skrajnie niekorzystna zmiana korelacji kursów walutowych.
Scenariusze testów warunków skrajnych przeprowadzane również przy założeniu zmiany płynności rynku i braku możliwości zamknięcia pozycji.
Wyniki analizy stress-testing pokazują, przy wystąpieniu skrajnie niekorzystnych warunków rynkowych i zwiększonych pozycji, działalność Banku w zakresie ryzyka walutowego utrzymuje się na bezpiecznym poziomie.
Wyniki analizy ryzyka walutowego w księdze handlowej, w ramach raportów dziennych, przekazywane Członkom Zarządu Banku i Komitetu ZAP, w cyklach tygodniowych prezentowane w raportach przygotowywanych dla Komitetu ZAP ds. Płynności i Ryzyka Rynkowego, w cyklach miesięcznych – w raportach przygotowywanych dla Zarządu Banku i Komitetu ZAP oraz w cyklach kwartalnych - dla Rady Nadzorczej Banku oraz Komitetu ds. Ryzyka.
Zmienność kursów walutowych związana m.in. z sytuacja geopolityczna nie podwyższyła istotnie poziomu ryzyka walutowego. Miary ryzyka walutowego były na bieżąco monitorowane i choć ich poziomy nieznacznie wzrosły to utrzymywały się w ramach przyjętych przez Bank limitów.
2.4. Pozostałe ryzyka rynkowe
Pozostałe ryzyka rynkowe to ryzyko ogólne i szczególne cen instrumentów kapitałowych, ryzyko cen towarów oraz ryzyko pozycji w przedsiębiorstwach zbiorowego inwestowania. Ryzyka te wynikają z wpływu zmian cen instrumentów kapitałowych i towarów oraz certyfikatów inwestycyjnych na ryzyko utraty wartości aktywów, wzrostu poziomu zobowiązań lub zmiany wyniku finansowego.
Ryzyka te występują głównie w działalności DM BOŚ S.A. w księdze handlowej.
Transakcje na instrumentach kapitałowych realizowane na rachunek własny DM BOŚ S.A. dotyczą działalności DM BOŚ S.A. jako animatora rynku i w przeważającej większości przypadków zamykane na koniec dnia. Istotne zaangażowanie w instrumenty kapitałowe występuje jedynie w przypadku otwieranych przez DM BOŚ S.A. transakcji zabezpieczonych (arbitrażowych), w tym w ramach krótkiej sprzedaży. Transakcje zabezpieczone (arbitrażowe) polegają na wykorzystaniu tymczasowej nierównowagi cen pomiędzy dwoma rynkami (np. pomiędzy cenami pochodnych instrumentów finansowych oraz cenami instrumentów bazowych). Ryzyko to jest ograniczane poprzez całkowite limity zaangażowania, zarówno w odniesieniu do transakcji zabezpieczonych (arbitrażowych), jak i niezabezpieczonych. Monitoring tych limitów dokonywany jest w trybie dziennym. Ponadto, DM BOŚ S.A. dokonywał transakcji (w ramach pełnienia funkcji animatora) na certyfikatach inwestycyjnych. W ich wyniku DM BOŚ S.A. odnotowywał ryzyko pozycji w przedsiębiorstwach zbiorowego inwestowania, a ryzyko wyniku finansowego wynikające z zajmowania tych pozycji było mitygowane poprzez zajmowanie przeciwstawnych pozycji w kontraktach terminowych na indeksy giełdowe.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 65
Ryzyko cen towarów występuje głównie w ramach działalności na pozagiełdowym rynku OTC, dla transakcji zawieranych z klientami DM BOŚ S.A. i transakcji zabezpieczających dokonywanych w Saxo Bank A/S, X-Trade Brokers Dom Maklerski S.A. lub Interactive Brokers Central Europe Zrt.
Zmienność cen instrumentów kapitałowych i cen towarów oraz certyfikatów inwestycyjnych związana z pandemią COVID-19 nie podwyższyła istotnie poziomu pozostałych ryzyk rynkowych. Miary tych ryzyk były na bieżąco monitorowane i choć ich poziomy nieznacznie wzrosły to utrzymywały się w ramach przyjętych przez DM limitów.
3. Ryzyko operacyjne i braku zgodności
3.1. Ryzyko operacyjne
Ryzyko operacyjne zostało w Banku zdefiniowane jako możliwość wystąpienia straty, wynikającej z niedostosowania lub zawodności procesów wewnętrznych, ludzi i systemów lub ze zdarzeń zewnętrznych, obejmując również ryzyko prawne, z uwzględnieniem zdarzeń ryzyka operacyjnego charakteryzujących się niską częstotliwością występowania, lecz wysokimi stratami. W zakres ryzyka operacyjnego nie włącza się ryzyka reputacji i strategicznego.
Bieżące i systemowe zarządzanie ryzykiem operacyjnym w Banku było realizowane z wykorzystaniem systemu zbudowanego w oparciu o metody jakościowe i ilościowe, przede wszystkim nastawionego na działania prewencyjne, ograniczające ekspozycję Banku na przedmiotowe ryzyko. W szczególności odbywało się to poprzez:
organizację procesów w sposób ograniczający powstawanie zagrożeń z tytułu ryzyka operacyjnego,
monitorowanie wielkości objętych limitami na ryzyko operacyjne, w szczególności stopnia wykorzystywania przyjętych limitów tolerancji i apetytu na ryzyko operacyjne,
okresowe przeglądy ryzyka operacyjnego, oparte na samoocenie,
gromadzenie informacji w bazie zdarzeń ryzyka operacyjnego, wykorzystywanych do monitorowania ryzyka operacyjnego oraz pomiaru i szacowania strat z tytułu zdarzeń ryzyka operacyjnego,
monitorowanie poziomu ryzyka operacyjnego za pomocą wdrożonej metodyki kluczowych wskaźników ryzyka operacyjnego (KRI),
przeprowadzanie okresowych testów warunków skrajnych dla potencjalnych strat z tytułu zdarzeń ryzyka operacyjnego,
monitorowanie ryzyka współpracy z podmiotami zewnętrznymi, w szczególności w zakresie usług outsourcingowych,
bieżące, sprawne rozwiązywanie problemów wynikających z zaistniałych zdarzeń ryzyka operacyjnego tak, aby nie miały one istotnego wpływu na działalność Banku,
regularne raportowanie z zakresu ryzyka operacyjnego, obejmujące w szczególności poziom i profil ryzyka operacyjnego, poziom wykorzystania limitów na ryzyko operacyjne oraz wielkość strat z tytułu zaistniałych zdarzeń ryzyka operacyjnego w Banku oraz Spółkach Zależnych uznanych z punktu widzenia ryzyka operacyjnego za istotne.
Informacja z zakresu ryzyka operacyjnego jest częścią okresowej informacji zarządczej, kierowanej do Komitetu Ryzyka Operacyjnego, Zarządu Banku, Komitetu ds. Ryzyka (przy Radzie Nadzorczej) oraz Rady Nadzorczej.
Mając na uwadze charakterystykę Banku oraz stopień rozwoju systemu zarządzania ryzykiem operacyjnym, Bank oblicza wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka operacyjnego przy zastosowaniu metody standardowej.
W 2022 roku zrealizowano szereg zadań w ramach organizacji systemu zarządzania ryzykiem, w tym m.in.: (1) dokonano przeglądu i zatwierdzono apetyt oraz tolerancję na ryzyko operacyjne na 2022 rok, (2) okresowo monitorowano wykorzystanie obowiązujących limitów, (3) opracowano Mapę ryzyka operacyjnego na 2022 rok na podstawie samooceny dokonanej przez komórki organizacyjne Centrali Banku, (4) dokonano oceny istotności podmiotów zależnych w Grupie Kapitałowej BOŚ S.A. w zakresie generowanego ryzyka operacyjnego, (5) przeprowadzono przegląd Kluczowych Wskaźników Ryzyka Operacyjnego (KRI), (6) przeprowadzono testy warunków skrajnych z ryzyka operacyjnego.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 66
Ponadto Bank koncentrował swoje działania w obszarze zwiększania świadomości Pracowników w zakresie ryzyka operacyjnego. W tym celu m. in. uruchomiono nową kampanię informacyjną na temat zagadnień dot. zdarzeń ryzyka operacyjnego, zorganizowano Webinar poświęcony tematyce ryzyka operacyjnego, wprowadzono do szkoleń onboardingowych zagadnienia dot. Zasad Kultury Ryzyka w Banku, z organizowano „Dni Ryzyka” w Banku z udziałem wyższej kadry kierowniczej oraz przedstawicieli innych komórek organizacyjnych Banku odpowiadających za zarządzanie ryzykami.
W Banku kontynuowane jest objęcie każdego nowego pracownika obowiązkowym szkoleniem e-learningowym z ryzyka operacyjnego dotyczącym zarządzania ryzykiem operacyjnym w BOŚ S.A., a w 2022 przeprowadzono kolejną edycję tego szkolenia, którym objęci zostali wszyscy pracownicy Banku.
W 2022 roku nie odnotowano w zakresie ryzyka operacyjnego zdarzeń o charakterze jednorazowym generujących nadzwyczajne i nieprzewidywane straty, które istotnie wpłynęłyby na bezpieczeństwo funkcjonowania Banku oraz Grupy kapitałowej. W stosunku do zaistniałych zdarzeń ryzyka operacyjnego podejmowano działania wyjaśniające oraz ograniczające potencjalne straty. Najistotniejszym czynnikiem ryzyka operacyjnego wpływającym na poziom tego ryzyka w 2022 roku były sprawy sądowe z powództwa klientów Banku, związane z kredytami hipotecznymi denominowanymi i indeksowanymi do walut obcych. W celu ograniczenia ryzyka z tym związanego, Bank realizuje Program Ugód z klientami posiadającymi kredyty hipoteczne denominowane i indeksowane do walut obcych.
3.2. Ryzyko braku zgodności
Ryzyko braku zgodności rozumiane jest jako ryzyko skutków nieprzestrzegania przepisów prawa, przepisów wewnętrznych i standardów rynkowych.
Bank zapewnia zgodność działania z przepisami prawa, przepisami wewnętrznymi i standardami rynkowymi poprzez funkcję kontroli (stosowanie mechanizmów kontrolnych i monitorowanie ich przestrzegania) oraz proces zarządzania ryzykiem braku zgodności, który obejmuje identyfikację, ocenę, kontrolę i monitorowanie ryzyka braku zgodności oraz raportowanie w tym zakresie do Zarządu i Rady Nadzorczej.
Podstawowe zasady zapewniania zgodności w Banku w ramach funkcji kontroli i procesu zarządzania ryzykiem braku zgodności zostały określone w Polityce zgodności Banku Ochrony Środowiska S.A., opracowanej przez Zarząd i zatwierdzonej przez Radę Nadzorczą oraz aktach wykonawczych do Polityki, w tym:
1) Zasadach zarządzania ryzykiem braku zgodności w Banku Ochrony Środowiska S.A.,
2) Zasadach wykonywania kontroli wewnętrznej w Banku Ochrony Środowiska S.A.
W Banku funkcjonuje wyodrębniona, samodzielna komórka do spraw zgodności, podlegająca bezpośrednio Prezesowi Zarządu Banku, która odpowiada za realizację przypisanych jej obowiązków w ramach systemu kontroli wewnętrznej i wykonywanie zadań w ramach zarządzania ryzykiem braku zgodności.
Proces zarządzania ryzykiem braku zgodności, realizowany przez komórkę ds. zgodności przy udziale innych komórek organizacyjnych I i II linii obrony, obejmuje:
identyfikację ryzyka braku zgodności, w szczególności w fazie projektowania nowych produktów i przepisów wewnętrznych,
ocenę ryzyka braku zgodności,
kontrolę i monitorowanie ryzyka braku zgodności,
przedstawianie raportów o ryzyku braku zgodności działalności Banku z przepisami prawa, regulacjami wewnętrznymi i standardami rynkowymi.
Komórka ds. zgodności zarządza również anonimowymi zgłoszeniami naruszeń prawa oraz obowiązującymi w BOŚ S.A. procedurami dotyczącymi standardów etycznych.
Bank wyodrębniał kluczowe obszary dla zapewniania zgodności:
wdrażanie i monitorowanie przepisów prawa i standardów rynkowych,
wdrażanie i monitorowanie przestrzegania standardów etycznych,
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 67
przyjmowanie/przekazywanie korzyści lub prezentów,
prowadzenie działalności reklamowej i marketingowej,
oferowanie produktów, w tym w szczególności wdrażanie nowych produktów,
postępowanie ze skargami i reklamacjami klientów,
przeciwdziałanie i zarządzanie konfliktami interesów,
przeciwdziałanie praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu,
obrót instrumentami finansowymi.
W 2022 roku nie odnotowano zdarzeń, które w sposób istotny wpłynęłyby na poziom ryzyka braku zgodności, Bank koncentrował swoje działania na zapobieganiu wystąpienia ryzyka braku zgodności.
V. INFORMACJE UZUPEŁNIAJĄCE
1. Ocena zarządzania zasobami finansowymi
Zarządzanie zasobami finansowymi jest podstawowym elementem działalności operacyjnej Banku. Polega ono na takim kształtowaniu wielkości oraz struktury bilansu, tj. aktywów, pasywów oraz pozycji pozabilansowych, które pozwalają na osiągnięcie równomiernego strumienia dochodów przy równoczesnym utrzymaniu wymaganego poziomu bezpieczeństwa prowadzonej działalności. Polityka zarządzania aktywami i pasywami Banku kształtowana jest przez Zarząd Banku oraz przez Komitet Zarządzania Aktywami i Pasywami.
Podstawowymi miernikami zdolności BOŚ S.A. do regulowania zobowiązań jest poziom płynności i adekwatności kapitałowej. Bank, z odpowiednim wyprzedzeniem, podejmował decyzje dotyczące pozyskania długoterminowych środków oraz zwiększenia stabilności bazy depozytowej, zapewniające odpowiednią strukturę bilansu i umożliwiające bezpieczną realizację Planu finansowego.
Struktura zapadalności/wymagalności aktywów i pasywów zapewnia Bankowi zdolność do realizacji swoich zobowiązań oraz finansowania swego rozwoju. W analizowanym okresie jej rozwój odbywał się przy bezpiecznym poziomie współczynnika wypłacalności.
Na jakość zarządzania bilansem, a tym samym również na realizację zobowiązań Banku, wpływ ma również sposób zarządzania głównie ryzykiem stopy procentowej oraz ryzykiem walutowym. Sposób zarządzania tymi ryzykami oraz ich monitorowanie wskazują, Bank posiada zdolność do wywiązywania się z zaciągniętych zobowiązań na odpowiednim poziomie.
2. Uzależnienie od partnerów
W analizowanym okresie podmioty Grupy nie posiadały klientów, których udział osiągałby co najmniej 10% przychodów ze sprzedaży.
3. Transakcje z podmiotami powiązanymi
Opis transakcji z podmiotami powiązanymi został zamieszczony w nocie 51 Dodatkowych not objaśniających do Rocznego Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. za rok obrotowy zakończony dnia 31 grudnia 2022roku.
Bank lub jednostki od niego zależne nie zawierały transakcji z podmiotami powiązanymi na innych warunkach niż rynkowe.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 68
4. Sezonowość lub cykliczność
W działalności Grupy BOŚ S.A. nie występują istotne zjawiska podlegające wahaniom sezonowym lub mające charakter cykliczny.
5. Informacje o umowach Banku
5.1. Umowy znaczące
W 2022 roku Bank nie zawarł umowy znaczącej.
5.2. Umowy z Bankiem Centralnym i organami nadzoru
Bank zawarł w dniu 18 listopada 2021 roku Umowę z NBP w sprawie warunków otwierania i prowadzenia rachunku w euro w systemie TARGET2-NBP. W 2022 roku Bank nie zawierał umów z Bankiem Centralnym i organami nadzoru.
5.3. Umowy o dokonanie badań sprawozdań finansowych
Organ dokonujący wyboru biegłego rewidenta
Wyboru firmy audytorskiej dokonała Rada Nadzorcza Banku Ochrony Środowiska S.A. podejmując w tej sprawie w dniu 27 kwietnia 2022 roku Uchwałę w sprawie wyboru biegłego rewidenta do badania rocznych sprawozdań finansowych BOŚ S.A. i rocznych skonsolidowanych sprawozdań finansowych Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. oraz przeprowadzenia przeglądu półrocznych sprawozdań finansowych BOŚ S.A. i półrocznych skonsolidowanych sprawozdań finansowych Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. za lata 2022-2023.
Umowy z biegłym rewidentem
W dniu 10 sierpnia 2022 roku została zawarta umowa z Mazars Audyt Sp. z o.o. Przedmiotem umowy była usługa atestacyjna dotycząca zgodności informacji o charakterze jakościowym i ilościowym dotyczącym adekwatności kapitałowej Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. z wymogami CRR.
W dniu 15 czerwca 2022 roku została podpisana umowa z Mazars Audyt Sp. z o.o. o przeprowadzenie przeglądu i badania sprawozdania finansowego za 2022 i 2023 r.
Poprzednia umowa została zawarta w dniu 12 lipca 2019 roku z Mazars Audyt Sp. z o.o. Przedmiotem umowy było przeprowadzenie przeglądu i badanie sprawozdań finansowych Banku i Grupy Kapitałowej za lata 2019 – 2021.
W dniu 10 kwietnia 2021 roku zawarto aneks do umowy o przeprowadzenie badania sprawozdania finansowego rozszerzający zakres usług biegłego rewidenta o usługę atestacyjną polegającą na wyrażeniu opinii na temat zgodności skonsolidowanych sprawozdań finansowych z wymogami rozporządzenia w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych dotyczących specyfikacji jednolitego elektronicznego formatu raportowania (ESEF).
Informacja Zarządu Banku o dokonaniu wyboru firmy audytorskiej
Zgodnie z § 70 ust. 1 pkt 7 oraz § 71 ust. 1 pkt 7 Rozporządzenia Ministra Finansów z 29 marca 2018 roku w sprawie informacji bieżących i okresowych (…), na podstawie Oświadczenia Rady Nadzorczej Banku Ochrony Środowiska S.A. o dokonaniu wyboru firmy audytorskiej przeprowadzającej badanie rocznego jednostkowego sprawozdania finansowego oraz skonsolidowanego sprawozdania finansowego zgodnie z przepisami, w tym dotyczącymi wyboru i procedury wyboru firmy audytorskiej, Zarząd Banku informuje, że firma audytorska Mazars Audyt Sp. z o.o. przeprowadzająca badanie rocznego jednostkowego sprawozdania finansowego oraz skonsolidowanego sprawozdania finansowego została wybrana zgodnie z przepisami, w tym dotyczącymi wyboru i procedury wyboru firmy audytorskiej oraz że:
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 69
firma audytorska oraz członkowie zespołu wykonującego badanie spełniali warunki do sporządzenia bezstronnego i niezależnego sprawozdania z badania rocznego jednostkowego sprawozdania finansowego oraz skonsolidowanego sprawozdania finansowego zgodnie z obowiązującymi przepisami, standardami wykonywania zawodu i zasadami etyki zawodowej,
przestrzegane obowiązujące przepisy związane z rotacją firmy audytorskiej i kluczowego biegłego rewidenta oraz obowiązkowymi okresami karencji,
Bank Ochrony Środowiska S.A. posiada politykę w zakresie wyboru firmy audytorskiej oraz politykę w zakresie świadczenia na jego rzecz przez firmę audytorską, podmiot powiązany z firmą audytorską lub członka jego sieci dodatkowych usług niebędących badaniem, w tym usług warunkowo zwolnionych z zakazu świadczenia przez firmę audytorską.
5.4. Wynagrodzenie podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych
Wynagrodzenie podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych firmy Mazars Audyt Sp. z o.o. wypłacone lub należne za:
2022 rok (wykazane w kwotach netto):
1. BOŚ S.A.
Przegląd sprawozdania (jednostkowego i skonsolidowanego) za I półrocze 2022 roku
123 tys. zł
Badanie rocznego (jednostkowego i skonsolidowanego) sprawozdania finansowego za 2022 rok w tym wykonania usługi atestacyjnej ESEF 1
395 tys. zł
Usługa atestacyjna polegająca na wyrażeniu opinii na temat zgodności informacji o charakterze jakościowym i ilościowym dotyczących adekwatności kapitałowej Grupy Kapitałowej BOŚ z wymogami Rozporządzenia CRR za I półrocze 2022 roku i za 2022 rok
145 tys. zł
Pozostałe usługi 2
31 tys. zł
2. Dom Maklerski BOŚ S.A.
Badanie sprawozdania finansowego za 2022 rok
65 tys. zł
Przegląd sprawozdania finansowego za I półrocze 2022 roku
25 tys. zł
Pozostałe usługi 3
13 tys. zł
3. BOŚ Leasing Eko-Profit S.A. (uwzględnia audyt MS Wind Sp. z o.o.)
Badanie sprawozdania finansowego za 2022 rok
62 tys. zł
Przegląd sprawozdania finansowego za I półrocze 2022 roku
33 tys. zł
1 Usługa atestacyjna polegająca na wyrażeniu opinii w sprawozdaniu z badania na temat zgodności oznakowania rocznych skonsolidowanych sprawozdań finansowych sporządzonych zgodnie z Rozporządzeniem ESEF, we wszystkich istotnych aspektach, z wymogami Rozporządzenia ESEF.
2 a) Usługa atestacyjna polegająca na ocenie biegłego rewidenta prawidłowości ustalenia wyniku finansowego Grupy Kapitałowej BOŚ za I półrocze 2022 roku zgodnie z zastosowaniem kryteriów konsolidacji ostrożnościowej wskazanych w Rozporządzeniu CRR, b) Usługa atestacyjna polegająca na ocenie biegłego rewidenta sprawozdania o wynagrodzeniach w zakresie zamieszczenia w nim informacji zgodnie z wymogami Ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz spółkach publicznych.
3 Audyt przechowywania aktywów klientów.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 70
2021 rok (wykazane w kwotach netto):
1. BOŚ S.A.
Przegląd sprawozdania (jednostkowego i skonsolidowanego) za I półrocze 2021 roku
114 tys. zł
Badanie rocznego (jednostkowego i skonsolidowanego) sprawozdania finansowego za 2021 rok
372 tys. zł
Usługa atestacyjna polegająca na wyrażeniu opinii na temat zgodności informacji o charakterze jakościowym i ilościowym dotyczących adekwatności kapitałowej Grupy Kapitałowej BOŚ z wymogami Rozporządzenia CRR za 2021 rok
80 tys. zł
Pozostałe usługi 4
21 tys. zł
2. Dom Maklerski BOŚ S.A.
Badanie sprawozdania finansowego za 2021 rok
60 tys. zł
Przegląd sprawozdania finansowego za I półrocze 2021 roku
23 tys. zł
Pozostałe usługi 5
12 tys. zł
3. BOŚ Leasing Eko-Profit S.A. (uwzględnia audyt MS Wind Sp. z o.o.)
Badanie sprawozdania finansowego za 2021 rok
58 tys. zł
Przegląd sprawozdania finansowego za I półrocze 2021 roku
31 tys. zł
3. BOŚ Leasing Eko-Profit S.A. (uwzględnia audyt MS Wind Sp. z o.o.)
Badanie sprawozdania finansowego za 2021 rok
58 tys. zł
Przegląd sprawozdania finansowego za I półrocze 2021 roku
31 tys. zł
Do wszystkich płatności doliczana jest opłata z tytułu nadzoru wg stawki wynikającej z Ustawy o biegłych rewidentach.
6. Czynniki i nietypowe zdarzenia
Wojna w Ukrainie, która rozpoczęła się 24 lutego 2022 roku miała wpływ na silny wzrost cen żywności i energii i przyczyniła się do wzrostu inflacji. Podwyżki stóp procentowych przez Radę Polityki Pieniężnej wpłynęły w 2022 roku w istotny sposób z jednej strony na wzrost wyniku odsetkowego a z drugiej na przecenę wartości papierów wartościowych wycenianych wg wartości godziwej przez inne dochody całkowite brutto i wpływa na obniżenie kapitałów własnych a także funduszy własnych a także odpowiednio pomniejsza dochód całkowity Banku i Grupy Kapitałowej.
Sejm przyjął w dniu 7 lipca 2022 roku ustawę o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom, który zawiera pakiet wsparcia dla kredytobiorców, w tym m.in. wakacje kredytowe oraz dopłaty do kredytów z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców, co miało wpływ na obniżenie wyniku Grupy.
W 2022 roku w BOŚ S.A. nie wystąpiły inne istotne zdarzenia dla oceny jego sytuacji kadrowej, majątkowej, finansowej, wyniku finansowego i ich zmian oraz dla oceny możliwości realizacji zobowiązań.
4 a) Usługa atestacyjna polegająca na ocenie biegłego rewidenta sprawozdania o wynagrodzeniach w zakresie zamieszczenia w nim informacji zgodnie z wymogami Ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemy obrotu oraz spółkach publicznych, b) Usługa atestacyjna polegająca na wyrażeniu opinii w sprawozdaniu z badania na temat zgodności oznakowania rocznych skonsolidowanych sprawozdań finansowych sporządzonych zgodnie z Rozporządzeniem ESEF, we wszystkich istotnych aspektach, z wymogami Rozporządzenia ESEF.
5 Realizacja usługi atestacyjnej dającej ograniczoną pewność, obejmującą ocenę wypełnienia przez Dom Maklerski BOŚ S.A. wymogów w zakresie przechowywania aktywów klientów.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 71
7. Informacja o postępowaniach sądowych oraz opis zmian otoczenia prawnego w zakresie mieszkaniowego portfela kredytowego w tym wakacje kredytowe i inne formy pomocy dla Klientów
Na dzień 31 grudnia 2022 roku Bank Ochrony Środowiska S.A. występował:
jako powód w 909 sprawach na łączną kwotę: 98,98 mln zł,
jako pozwany w 993 sprawach na łączną kwotę: 358,97 mln zł.
Na dzień 31 grudnia 2022 roku Bank nie prowadził istotnych postępowań toczących się przed sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażowego lub organem administracji publicznej, dotyczących zobowiązań oraz wierzytelności emitenta, tj. takich, których wartość stanowi co najmniej 10% kapitałów własnych.
Informacja o postępowaniach przeciwko Bankowi dotyczących zwrotu części kosztów kredytu konsumenckiego w związku z przedterminową spłatą
W dniu 11 września 2019 roku TSUE wydał w trybie prejudycjalnym wyrok w sprawie C 383/18 Lexitor przeciwko SKOK Stefczyka, Santander Consumer Bank i mBank, który zawiera wykładnię przepisów Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z dnia 23 kwietnia 2008 roku w sprawie umów o kredyt konsumencki oraz uchylającej dyrektywę Rady 87/102/EWG.
W odpowiedzi na pytanie prejudycjalne sformułowane przez sąd krajowy TSUE orzekł, że prawo konsumenta do obniżenia całkowitego kosztu kredytu w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu obejmuje wszystkie nałożone na konsumenta koszty.
Przeciwko Bankowi nie toczy się żadne postępowanie dotyczące zwrotu części kosztów kredytów konsumenckich w trybie ustawy z dnia 17 grudnia 2009 roku o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym.
Według stanu na dzień 31.12.2022 roku przed sądami toczyło się 7 postępowań przeciwko Bankowi, dotyczących zwrotu części kosztów kredytu konsumenckiego w związku z przedterminową spłatą.
Informacje o wszczętych postępowaniach sądowych dotyczących kredytów i pożyczek denominowanych lub indeksowanych do walut obcych
Od wydania w dniu 3 października 2019 roku przez Europejski Trybunał Sprawiedliwości („TSUE”) wyroku w sprawie C-260/18 Kamil Dziubak, Justyna Dziubak przeciwko Raiffeisen Bank International AG z siedzibą w Wiedniu prowadzącego działalność w Polsce w formie oddziału pod nazwą Raiffeisen Bank International AG Oddział w Polsce, znacząco wzrosła liczba spraw sądowych, dotyczących umów kredytowych powiązanych z kursem walut obcych. Przyczyny tego zjawiska należy upatrywać w nasilonej akcji marketingowej ze strony podmiotów reprezentujących kredytobiorców w postępowaniach sądowych, stałej obecności tematyki w mediach oraz zmiany na niekorzyść banków tendencji w orzecznictwie sądów krajowych.
Większość wyroków sądowych zapadających po orzeczeniu TSUE z 3 października 2019 roku jest niekorzystna dla banków, jednak orzecznictwo nadal nie jest jednolite. Sądy krajowe rozpoznające sprawy dotyczące kredytów hipotecznych powiązanych z kursem walut obcych zwróciły się do TSUE z kolejnymi pytaniami prejudycjalnymi. Aktualnie najbardziej wyczekiwane zarówno przez sektor bankowy jak i kredytobiorców jest stanowisko TSUE w zakresie roszczeń restytucyjnych banków. Niewątpliwie stanowisko TSUE w tym zakresie będzie mieć istotny wpływ na dalsze orzecznictwo sądów powszechnych.
Bank na bieżąco monitoruje orzecznictwo zarówno krajowe jak i TSUE, dokonując oceny ryzyka prawnego związanego z kredytami waloryzowanymi kursem walut obcych i uwzględnia w swoich analizach to, niekorzystne dla banków orzecznictwo polskich sądów oraz wyroki TSUE wpływają na wzrost liczby postępowań sądowych i zwiększenie wartości dochodzonych roszczeń.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 72
W dniu 7 maja 2021 roku Sąd Najwyższy w składzie 7 sędziów podjął uchwałę, mającą moc zasady prawnej, udzielając odpowiedzi na pytania postawione przez Rzecznika Finansowego, w razie nieważności umowy kredytu, każdej ze stron przysługuje odrębnie roszczenie o zwrot spełnionego świadczenia. Sąd Najwyższy wskazał, że umowa może być uznana za definitywnie bezskuteczną dopiero wtedy, gdy konsument zostanie należycie poinformowany o skutkach upadku umowy i nie wyrazi zgody na związanie postanowieniem uznanym za abuzywne. Nadal nie zostało rozstrzygnięte przez Sąd Najwyższy pytanie przedstawione przez Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego, dotyczące między innymi możliwości zastąpienia kursu z tabel kursowych banków innym kursem.
BOŚ SA razem z grupą innych banków podjął się realizacji zadania polegającego na wypracowaniu ugód zawieranych z klientami na zasadzie dobrowolnej oferty, na mocy których kredyty oparte na walucie obcej podlegałyby rozliczeniu tak, jakby od początku były kredytami złotowymi z oprocentowaniem według stawki WIBOR oraz odpowiedniej marży.
Po uzyskaniu akceptacji Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia (uchwała nr 4/2021 z dnia 8 grudnia 2021), wdrożył z dniem 31 stycznia 2022 roku. Program Ugód BOŚ S.A. oparty na założeniach Przewodniczącego KNF. Do dnia 31 grudnia 2022 roku zawartych zastało 327 ugód w Programie, a złożono 798 wniosków.
Łącznie rezerwa na ryzyko związane z kredytami hipotecznymi powiązanymi z walutą obcą na dzień 31 grudnia 2022 roku wynosi 514,8 mln zł, z czego 490,2 mln stanowi rezerwa na postępowania sądowe i roszczenia na ryzyko prawne związane z kredytami hipotecznymi w CHF, 12,9 mln zł w EUR a 11,7 mln zł w USD.
W dniu 16 lutego 2023 roku Rzecznik Generalny TSUE w sprawie sprawy C-520/21 przedstawił opinię, w której stwierdził, że:
1. przepisy Dyrektywy 93/13 (art. 6 ust. 1 i art. 7 ust. 1) należy interpretować w ten sposób, że nie stoją one na przeszkodzie wykładni sądowej prawa krajowego, zgodnie z którą w przypadku uznania, umowa kredytu zawarta przez konsumenta i bank jest od początku nieważna z powodu zawarcia w niej nieuczciwych warunków umownych, konsument, oprócz zwrotu pieniędzy zapłaconych na podstawie tej umowy oraz zapłaty odsetek ustawowych za opóźnienie od chwili wezwania do zapłaty, może w następstwie takiego uznania domagać się od banku także dodatkowych świadczeń. Do sądu krajowego należy ustalenie, w świetle prawa krajowego, czy konsumenci mają prawo dochodzić tego rodzaju roszczeń oraz, jeżeli tak jest, rozstrzygnięcie o ich zasadności.
2. przepisy Dyrektywy 93/13 stoją na przeszkodzie wykładni sądowej prawa krajowego, zgodnie z którą w przypadku nieważności umowy o kredyt, bank, oprócz zwrotu kapitału oraz zapłaty odsetek ustawowych za opóźnienie od chwili wezwania do zapłaty, może domagać się od konsumenta także dodatkowych świadczeń. Rzecznik uważa jednak, że nawet jeśli prawo krajowe dopuszczałoby takie roszczenia, to Dyrektywa 93/13 je wyklucza.
Opinia Rzecznika jest niekorzystna dla sektora bankowego, przy czym jest niewiążąca dla TSUE. Następnym etapem w tej sprawie będzie wydanie wyroku przez TSUE. Rozstrzygnięcie TSUE będzie miało istotny wpływ na orzecznictwo krajowe i w zależności od treści wyroku może mieć negatywne skutki dla sektora bankowego.
Na dzień 31 grudnia 2022 roku przed sądami zawisło łącznie 919 spraw przeciwko Bankowi, dotyczących kredytów i pożyczek denominowanych, głównie do CHF, w których wartość przedmiotu sporu wynosiła 316,23 mln zł. Zgłaszane w pozwach roszczenia wywodzone z umów kredytów i pożyczek denominowanych generalnie dotyczą uznania umowy kredytu/pożyczki za nieważną i zasądzenia zwrotu zapłaconych rat kredytowych alternatywnie uznania za abuzywne klauzul denominacyjnych i zasądzenia zapłaty.
Opis zmian otoczenia prawnego w zakresie portfela kredytowego PLN w tym wakacje kredytowe i inne formy pomocy dla klientów
W dniu 29 lipca 2022 roku weszła w życie Ustawa z dnia 7 lipca 2022 roku o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom („Ustawa”). Ustawa przewiduje pomoc dla konsumentów spłacających kredyty hipoteczne zaciągnięte w złotych (tzw. wakacje kredytowe).
Ustawa przewiduje możliwość zawieszenia spłaty kredytu hipotecznego udzielonego konsumentowi w walucie polskiej, z wyłączeniem kredytów indeksowanych lub denominowanych do waluty innej niż waluta polska. W oparciu o przepisy Ustawy zawieszeniu podlega spłata kredytu hipotecznego udzielonego na podstawie umowy o kredyt hipoteczny w rozumieniu Ustawy o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami, zawartej w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. A zatem wsparciem
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 73
objęte nie tylko kredyty hipoteczne przeznaczone na nabycie nieruchomości, ale również kredyty hipoteczne (w tym pożyczki hipoteczne) udzielone w celu utrzymania prawa związanego z nieruchomością mieszkalną, a także w celu budowy lub przebudowy budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego, jego remont etc.
Ustawa przyznaje konsumentowi prawo zawieszenia spłaty kredytu w okresie:
1) od dnia 1 sierpnia 2022 r. do dnia 30 września 2022 r. – w wymiarze dwóch miesięcy;
2) od dnia 1 października 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. – w wymiarze dwóch miesięcy;
3) od dnia 1 stycznia 2023 r. do dnia 31 grudnia 2023 r. – w wymiarze miesiąca w każdym kwartale.
A zatem, łącznie konsument może zawiesić spłatę kredytu maksymalnie na 8 miesięcy.
Ustawa przewiduje, że jeżeli konsument jest stroną więcej niż jednej umowy z danym kredytodawcą, wniosek o zawieszenie wykonania umowy może dotyczyć tylko jednej z tych umów zawartej w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych.
Przyjęto rozwiązanie (na wzór rozwiązania przewidzianego w ustawie covidowej), zgodnie z którym spłata kredytu zostaje zawieszona z dniem doręczenia kredytodawcy wniosku o zawieszenie spłaty kredytu na okres w nim wskazany. W okresie zawieszenia konsument nie jest zobowiązany do dokonywania płatności wynikających z umowy, z wyjątkiem opłat z tytułu ubezpieczeń powiązanych z tą umową.
Okres zawieszenia spłaty kredytu nie jest traktowany jako okres kredytowania. Okres kredytowania oraz wszystkie terminy przewidziane w umowie ulegają przedłużeniu o okres zawieszenia spłaty kredytu. W okresie zawieszenia nie naliczane odsetki ani pobierane opłaty, z wyjątkiem opłat z tytułu ubezpieczeń powiązanych z umową kredytu (opłaty te uwzględnione w potwierdzeniu zawieszenia spłaty przekazywanym kredytobiorcy przez Bank w terminie 21 dni od dnia doręczenia do Banku wniosku o zawieszenie).
Wakacje kredytowe mogą być zastosowane do umów zawartych przed 1 lipca 2022 roku, w tym do umów zawartych przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia z dnia 23 marca 2017 roku o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami, czyli przed dniem 22 lipca 2017 roku; o ile termin zakończenia okresu kredytowania określony w umowie przypada najwcześniej 2 stycznia 2023 roku (zgodnie z ustawą „po upływie 6 miesięcy” od 1 lipca 2022 roku).
Wakacje kredytowe dostępne dla wszystkich kredytobiorców kredytów hipotecznych, bez względu na osiągane dochody.
Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów („Prezes UOKiK”), od pierwszych dni obowiązywania Ustawy, bardzo interesuje się, w jaki sposób banki realizują obowiązki przewidziane w Ustawie w zakresie wakacji kredytowych, w tym w jaki sposób przyjmują i rozpatrują wnioski o udzielenie wakacji kredytowych. W ostatnich dniach lipca 2022 roku Prezes UOKiK wszczął wobec kilkunastu banków, w tym wobec BOŚ S.A., postępowanie wyjaśniające mające na celu wstępne ustalenie, czy nastąpiło naruszenie uzasadniające wszczęcie postępowania w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów. W ramach ww. postępowania Prezes UOKiK wystosował do Banku kilka pism zawierających pytania dotyczące zasad, na jakich Bank udziela konsumentom zawieszenia spłaty kredytu hipotecznego oraz stosowanej w tym zakresie praktyki. Bank udzielił w terminie odpowiedzi na każde z ww. pism. Niezależnie od ww. postępowania wyjaśniającego, w pierwszych dniach grudnia 2022 roku wpłynęło do Banku pismo Prezesa UOKiK z dnia 30 listopada 2022 roku wystosowane w trybie art. 49a Ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów (zgodnie z tym przepisem, Prezes UOKiK może, bez wszczynania jakiegokolwiek postępowania, wystąpić do przedsiębiorcy w sprawach z zakresu ochrony konkurencji i konsumentów). W ww. piśmie Prezes UOKiK prosił o podanie konkretnych danych dotyczących zawieszenia spłaty kredytów hipotecznych, jakie miały miejsce w BOŚ S.A. według stanu na 30 listopada 2022 roku W szczególności Prezes UOKiK pytał o dane takie, jak: ilość umów, w stosunku do których zawieszono spłatę kredytu, wartość kapitału pozostałego do spłaty, ilość umów kredytu, co do których skorzystano z wakacji kredytowych, które zostały przedterminowo całkowicie lub częściowo spłacone, liczba i kwota nadpłat dla kredytów, które kwalifikowały się do skorzystania z wakacji kredytowych. Bank udzielił odpowiedzi na ww. pismo w ustawowym terminie 14 dni.
Według stanu na dzień 31 grudnia 2022 roku do Banku nie wpłynęło jakiekolwiek pismo Prezesa UOKiK o wszczęciu wobec BOŚ S.A. postępowania w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 74
Opis zmian otoczenia prawnego w zakresie portfela kredytowego PLN w tym wakacje kredytowe i inne formy pomocy dla Klientów
Bank wprowadził szereg specjalnych rozwiązań i produktów dla kredytobiorców dotkniętych trudną sytuacją związaną z pandemią COVID-19 oraz uczestniczy w działaniach mających na celu wsparcie Kredytobiorców.
Aktualnie obowiązujące ułatwienia dla kredytobiorców to m.in.:
1. Wakacje ustawowe wprowadzone zgodnie z zapisami w Ustawie z dnia 02 marca 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 374, 567, 568, 695 i 875) tzw. Tarcza 4.0.
Z zawieszenia wykonania umowy kredytu mogą skorzystać osoby fizyczne będące konsumentami w rozumieniu art. 221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny, które przed dniem 13 marca 2020 roku zawarły z Bankiem umowę o kredyt, a termin zakończenia okresu kredytowania w nich określony przypada po upływie 6 miesięcy od powyższej daty, o ile po dniu 13 marca 2020 roku utraciły pracę lub inne główne źródło dochodu (jeżeli pracę lub inne główne źródło dochodu utracił tylko jeden ze współkredytobiorców, również można skorzystać z zawieszenia).
Wniosek o zawieszenie wykonania umowy może zostać złożony przez Klienta w odniesieniu do umów kredytu należących do poniższych trzech grup:
umowy o kredyt konsumencki w rozumieniu ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim, w tym: pożyczka gotówkowa, „Przejrzysta pożyczka”, kredyt PV, pożyczka w ROR, karta kredytowa oraz preferencyjne kredyty proekologiczne udzielane we współpracy z donatorami środków na ochronę środowiska np. NFOŚiGW, WFOŚiGW, BGK (dalej zwane proekologicznymi kredytami donatorskimi),
umowy o kredyt w rozumieniu art. 69 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku - Prawo bankowe, w tym: pożyczka gotówkowa na kwotę wyższą niż 255 550 zł, preferencyjne kredyty donatorskie, kredyt giełdowy.
2. Fundusz wsparcia kredytobiorców będących w trudnej sytuacji finansowej
Fundusz Wsparcia Kredytobiorców (FWK) to mechanizm zapewniający pomoc dla kredytobiorców, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji finansowej i zobowiązani do spłaty rat kredytu mieszkaniowego. Rozwiązania FWK skierowane także dla kredytobiorców, którzy sprzedali kredytowaną nieruchomość, a kwota uzyskana ze sprzedaży nie pokryła całego zobowiązania z tytułu kredytu mieszkaniowego (promesa lub pożyczka na spłatę zadłużenia).
Na FWK składają się wpłaty kredytodawców. Wsparcie wypłacane jest na okres nie dłuższy niż 36 miesięcy, przy czym indywidualnie ustalana kwota wsparcia nie może być wyższa niż 2 tys. miesięcznie. Jest ono przekazywane przez Bank Gospodarstwa Krajowego bankowi kredytobiorcy, który udzielił kredytu mieszkaniowego.
Z Funduszu można uzyskać wparcie na pokrycie aktualnie spłacanych rat kredytu mieszkaniowego lub pożyczkę na pokrycie pozostałej po sprzedaży kredytowanej nieruchomości części zadłużenia.
3. Wakacje kredytowe wprowadzone zgodnie z zapisami w Ustawie z dnia 7 lipca 2022 roku o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom.
Z dniem 29 lipca 2022 roku Bank umożliwił składanie wniosków o zawieszenie spłaty rat w oparciu o zapisy Ustawy z dnia 7 lipca 2022 roku o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom. Ustawa przewiduje możliwość zawieszenia spłaty rat kredytu hipotecznego lub pożyczki hipotecznej udzielonych konsumentowi w walucie polskiej, w wyłączeniem indeksowanych lub denominowanych do waluty innej niż polska.
Zawieszenie przysługuje konsumentowi w okresie:
1) od dnia 1 sierpnia 2022 roku do dnia 30 września 2022 roku – w wymiarze dwóch miesięcy;
2) od dnia 1 października 2022 roku do dnia 31 grudnia 2022 roku – w wymiarze dwóch miesięcy;
3) od dnia 1 stycznia 2023 roku do dnia 31 grudnia 2023 roku – w wymiarze miesiąca w każdym kwartale.
Przyjęto rozwiązanie, zgodnie z którym, jeżeli konsument jest stroną więcej niż jednej umowy z danym kredytodawcą, wniosek o zawieszenie spłaty rat może dotyczyć tylko jednej z tych umów zawartej w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 75
Na wzór rozwiązania przewidzianego w ustawie covidowej przyjęto rozwiązanie, zgodnie z którym spłata kredytu zostaje zawieszona z dniem doręczenia kredytodawcy wniosku o zawieszenie spłaty raty na okres w nim wskazany. W okresie zawieszenia konsument nie jest zobowiązany do dokonywania płatności wynikających z umowy, z wyjątkiem opłat z tytułu ubezpieczeń powiązanych z umową. W okresie zawieszenia nie także naliczane odsetki ani pobierane opłaty inne niż wskazane w potwierdzeniu.
Okres zawieszenia spłaty kredytu lub pożyczki nie jest traktowany jako okres kredytowania. Okres kredytowania oraz wszystkie terminy przewidziane w umowie ulegają przedłużeniu o okres zawieszenia spłaty rat.
Wakacje kredytowe mogą być zastosowane do umów zawartych przed 1 lipca 2022 roku, w tym do umów zawartych przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia z dnia 23 marca 2017 roku o kredycie hipotecznym ora o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami, czyli przed dniem 22 lipca 2017 roku; o ile termin zakończenia okresu kredytowania określony w umowie przypada najwcześniej 1 stycznia 2023 roku (zgodnie z projektem ustawy „po upływie 6 miesięcy” od 1 lipca 2022 roku).
Wakacje kredytowe dostępne dla wszystkich posiadaczy kredytów i pożyczek hipotecznych, bez względu na osiągane dochody, a wniosek o zawieszenie spłaty rat może zostać złożony przez jednego kredytobiorcę. Bank Ochrony Środowiska S.A. mimo krótkiego czasu na wdrożenie uruchomił wszystkie możliwe kanały do składania wniosków przez klientów z dniem 29 lipca 2022 roku Zmiany zostały wdrożone na czas i od tego dnia Bank zbiera wnioski od klientów poprzez bankowość internetową, stronę www oraz oddziały.
Bank dokonał modyfikacji rozwiązania systemowego, dzięki któremu możliwe jest przyjmowanie wniosków o zawieszenie spłaty rat na cały okres, w jakim Klienci mogą korzystać z wakacji kredytowych. Zmiana została dokonana w następstwie oczekiwań organów nadzoru (UOKiK, KNF). Wcześniejsza interpretacja ustawy przez Bank pozwalała na zarządzanie dyspozycjami klientów w ujęciu kwartalnym, co od strony operacyjnej, w tym zarządzania zmianami, w dyspozycjach inicjowanych przez klientów (wycofywanie zawieszenia), wydawała się bardziej optymalna.
8. Zmiany w podstawowych zasadach zarządzania
W 2022 roku nie wystąpiły zmiany w podstawowych zasadach zarządzania.
9. Informacja o dywidendzie
W 2022 roku nie była wypłacona ani zadeklarowana dywidenda.
10. Informacje o wartości przyjętych zabezpieczeń
Na koniec 2022 roku wartość istotnych zabezpieczeń z wyłączeniem weksli in blanco oraz cesji z polisy ubezpieczeniowej dotyczącej nieruchomości lub ruchomości wyniosła 27 553,7 mln zł. Najważniejszym rodzajem zabezpieczenia pozostają zabezpieczenia hipoteczne (12 170,5 mln zł, tj. 44,2%). Zastawy wyniosły 8 499,7 mln zł, co stanowi 30,8% ogółu zabezpieczeń. Gwarancje i poręczenia wyniosły 5.113,9 mln zł, tj. 18,6% ogółu zabezpieczeń. Cesje wierzytelności od kontrahenta kraju OECD wyniosły 950,9 mln zł, tj. 3,5% ogółu zabezpieczeń. Wpłaty na rachunek banku wyniosły 359,7 mln zł, tj. 1,3% ogółu zabezpieczeń. Umowy ubezpieczenia KUKE wyniosły 324,7 mln zł, tj. 1,2% ogółu zabezpieczeń. Pozostałe zabezpieczenia nie przekroczyły 1,0% ogółu zabezpieczeń.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 76
11. Informacje o zdarzeniach po dniu bilansowym
Powołanie Wiceprezesa Zarządu Banku i rezygnacja z członkostwa w Radzie Nadzorczej
Rada Nadzorcza Banku na posiedzeniu w dniu 8 lutego 2023 roku podjęła uchwałę w sprawie powołania Pana Emila Ślązaka na stanowisko Wiceprezesa Zarządu Banku Ochrony Środowiska S.A. i powierzyła Panu Emilowi Ślązakowi kierowanie pracami Zarządu. Pan Emil Ślązak, Członek Rady Nadzorczej, w dniu 8 lutego 2023 roku złożył oświadczenie o rezygnacji z członkostwa w Radzie Nadzorczej Banku.
Opinia Rzecznika Generalnego TSUE w sprawie mieszkaniowych kredytów walutowych
W dniu 16 lutego 2023 roku Rzecznik Generalny TSUE przedstawił opinię w sprawie C-520/21. Wpływ opinii Rzecznika Generalnego TSUE na ryzyko prawne i szacunek poziomu rezerw na ryzyko prawne przedstawiony jest w pkt 7.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 77
VI. OŚWIADCZENIE O STOSOWANIU ŁADU KORPORACYJNEGO
1. Zasady ładu korporacyjnego
1.1. Wskazanie zasad ładu korporacyjnego, któremu podlega BOŚ S.A. oraz miejsca, gdzie tekst zasad jest publicznie dostępny
BOŚ stosuje zasady ładu korporacyjnego zamieszczone w „Dobrych praktykach spółek notowanych na GPW 2021” oraz stosuje się do „Zasad ładu korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych” wydanych przez Komisję Nadzoru Finansowego. Dokumenty dostępne na stronie: https://www.bosbank.pl/informacje-korporacyjne/relacje- inwestorskie/lad-korporacyjny odpowiednio w zakładkach „Dobre Praktyki Spółek Notowanych na GPW” oraz „Zasady ładu korporacyjnego”.
1.2. Informacja o niestosowaniu niektórych zasad ładu korporacyjnego zawartych w „Dobrych praktykach spółek notowanych na GPW 2021” oraz „Zasadach ładu korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych” wydanych przez KNF.
Zasady „Dobrych Praktyk Spółek Notowanych na GPW 2021”, które nie są stosowane:
1.4.2. - Przedstawiać wartość wskaźnika równości wynagrodzeń wypłacanych jej pracownikom, obliczanego jako procentowa różnica pomiędzy średnim miesięcznym wynagrodzeniem (z uwzględnieniem premii, nagród i innych dodatków) kobiet i mężczyzn za ostatni rok, oraz przedstawiać informacje o działaniach podjętych w celu likwidacji ewentualnych nierówności w tym zakresie, wraz z prezentacją ryzyk z tym związanych oraz horyzontem czasowym, w którym planowane jest doprowadzenie do równości.
Komentarz spółki: Bank nie publikuje takich informacji na swojej stronie internetowej. W zakresie wynagrodzeń Bank przestrzega wszystkich przepisów regulujących relacje z pracownikami, w szczególności przepisów Kodeksu Pracy oraz przepisów zakazujących jakiejkolwiek dyskryminacji bez względu na jej przyczynę. Do kluczowych kryteriów branych pod uwagę przez Bank przy ustalaniu wielkości wynagrodzeń należą rodzaj i charakter pracy, specyfika i różnorodność uwarunkowań związanych z zarządzaniem zasobami ludzkimi oraz wpływ poszczególnych stanowisk na wyniki i profil ryzyka Banku, a także powszechnie obowiązujące przepisy prawa. Bank rozważy stosowanie przedmiotowej zasady w przyszłości.
4.8. - Projekty uchwał walnego zgromadzenia do spraw wprowadzonych do porządku obrad walnego zgromadzenia powinny zostać zgłoszone przez akcjonariuszy najpóźniej na 3 dni przed walnym zgromadzeniem.
Komentarz spółki: Zasada nie jest stosowana. Bank przestrzega zasad wynikających z obowiązującego prawa. W związku z nim, akcjonariusz lub akcjonariusze reprezentujący co najmniej jedną dwudziestą kapitału zakładowego mogą przed terminem walnego zgromadzenia zgłaszać spółce projekty uchwał dotyczące spraw wprowadzonych do porządku obrad walnego zgromadzenia lub spraw, które mają zostać wprowadzone do porządku obrad, a ponadto każdy z akcjonariuszy może podczas walnego zgromadzenia zgłaszać projekty uchwał dotyczące spraw wprowadzonych do porządku obrad. Oczywiście Bank zachęca
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 78
akcjonariuszy do zgłaszania projektów uchwał z odpowiednim wyprzedzeniem gwarantującym sprawną pracę walnego zgromadzenia.
4.9.1. - Kandydatury na członków rady powinny zostać zgłoszone w terminie umożliwiającym podjęcie przez akcjonariuszy obecnych na walnym zgromadzeniu decyzji z należytym rozeznaniem, lecz nie później niż na 3 dni przed walnym zgromadzeniem; kandydatury, wraz z kompletem materiałów ich dotyczących, powinny zostać niezwłocznie opublikowane na stronie internetowej spółki.
Komentarz spółki: Zasada nie jest stosowana. Bank nie ma wpływu na działania akcjonariuszy. Bank jednak zawsze rekomenduje akcjonariuszom, aby zgłaszali kandydatury z odpowiednim wyprzedzeniem.
„Zasady ładu korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych” wydane przez KNF w całości stosowane przez BOŚ.
2. Akcjonariat i prawa z akcji
2.1. Akcjonariusze posiadający bezpośrednio lub pośrednio przez podmioty zależne co najmniej 5% ogólnej liczby głosów na walnym zgromadzeniu Banku
Następujący Akcjonariusze posiadali co najmniej 5% ogólnej liczby głosów i udziału w kapitale:
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej - posiadający 53 951 960 akcji co stanowi 58,05% udziału w kapitale zakładowym oraz w ogólnej liczbie głosów na Walnym Zgromadzeniu,
Fundusz Inwestycji Polskich Przedsiębiorstw Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Aktywów Niepublicznych - posiadający 8 000 000 akcji, co stanowi 8,61% udziału w kapitale zakładowym oraz w ogólnej liczbie głosów na Walnym Zgromadzeniu,
Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych - posiadająca 5 148 000 akcji, co stanowi 5,54% udziału w kapitale zakładowym oraz w ogólnej liczbie głosów na Walnym Zgromadzeniu.
Ogólna liczba akcji i głosów na Walnym Zgromadzeniu BOŚ S.A. wynosi 92 947 671. Wszystkie akcje są akcjami zwykłymi na okaziciela o wartości nominalnej 10 zł każda.
2.2. Akcje własne
Na dzień 31 grudnia 2022 roku Bank posiadał 37 775 akcji własnych, które reprezentują 0,04% kapitału zakładowego i 0,04 % ogólnej liczby głosów na Walnym Zgromadzeniu Banku.
Bank, zgodnie z przepisami Kodeksu spółek handlowych, nie jest uprawniony do wykonywania prawa głosu z akcji własnych.
2.3. Informacje o umowach dotyczących przyszłych zmian w strukturze akcjonariatu
Bankowi nie są znane umowy dotyczące przyszłych zmian w strukturze akcjonariatu.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 79
2.4. Posiadacze specjalnych uprawnień kontrolnych z tytułu papierów wartościowych
Wszystkie akcje Banku są równe i każda akcja daje prawo jednego głosu na walnym zgromadzeniu i jednakowe prawo do dywidendy.
2.5. Ograniczenia w wykonywaniu prawa głosu i w przenoszeniu prawa własności papierów wartościowych
Zgodnie ze Statutem Banku w przypadku ustanowienia zastawu lub użytkowania na akcji imiennej, zastawnik i użytkownik nie mogą wykonywać prawa głosu z tych akcji. Aktualnie w kapitale zakładowym Banku nie ma akcji imiennych.
2.6. Zasady zmiany Statutu Banku
Zmiany Statutu Banku dokonuje Walne Zgromadzenie Banku. Uchwała o zmianie Statutu zapada większością trzech czwartych oddanych głosów.
2.7. Opis sposobu działania Walnego Zgromadzenia i jego zasadniczych uprawnień oraz praw akcjonariuszy i sposobu ich wykonywania
Sposób zwoływania, kompetencje i sposób działania Walnego Zgromadzenia określają Statut Banku. Poniżej przedstawiono najistotniejsze informacje o uprawnieniach Walnego Zgromadzenia i sposobu ich wykonywania:
Walne Zgromadzenie zwołuje się w trybie zwyczajnym lub nadzwyczajnym.
Zwyczajne Walne Zgromadzenie zwołuje Zarząd Banku, w terminie sześciu miesięcy po upływie każdego roku obrotowego.
Rada Nadzorcza ma prawo zwołania Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia, jeśli Zarząd nie zwoła go w terminie wymaganym przepisami prawa.
Przedmiotem obrad Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia jest w szczególności:
o rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania Zarządu z działalności Banku oraz sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy,
o powzięcie uchwały o podziale zysku albo o pokryciu straty,
o udzielenie członkom organów Banku absolutorium z wykonania przez nich obowiązków.
Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie może być zwołane w miarę potrzeb przez Zarząd z własnej inicjatywy lub na wniosek Rady Nadzorczej albo na wniosek akcjonariuszy reprezentujących co najmniej jedną dwudziestą część kapitału zakładowego.
Rada Nadzorcza ma prawo zwołania Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia, jeśli zwołanie go uzna za wskazane.
Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie może być zwołane przez akcjonariuszy reprezentujących co najmniej połowę kapitału zakładowego Banku lub co najmniej połowę ogółu głosów. Akcjonariusze wyznaczają przewodniczącego tego Zgromadzenia.
Zwołania Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia, jak również umieszczenia określonych spraw w porządku obrad najbliższego Walnego Zgromadzenia mogą żądać akcjonariusze reprezentujący co najmniej jedną dwudziestą część kapitału zakładowego Banku. Żądanie takie należy złożyć do Zarządu na piśmie lub w postaci elektronicznej. Żądanie umieszczenia określonych spraw w porządku obrad najbliższego Walnego Zgromadzenia należy złożyć najpóźniej na 21 dni przed proponowanym terminem Walnego Zgromadzenia.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 80
Żądanie zwołania Walnego Zgromadzenia oraz umieszczenia określonych spraw w porządku jego obrad, zgłaszane przez uprawnione podmioty, powinno być uzasadnione.
Zaniechanie rozpatrywania sprawy umieszczonej w porządku obrad na wniosek akcjonariuszy lub jej zdjęcie z porządku obrad wymaga uchwały Walnego Zgromadzenia zapadłej większością ¾ głosów, po uzyskaniu zgody wszystkich obecnych na Walnym Zgromadzeniu wnioskodawców.
Do kompetencji Walnego Zgromadzenia należy w szczególności:
rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania Zarządu z działalności Banku oraz sprawozdania finansowego Banku,
rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania Zarządu z działalności grupy kapitałowej Banku oraz skonsolidowanego sprawozdania finansowego grupy kapitałowej Banku,
podjęcie uchwały o podziale zysku lub pokryciu straty,
rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania z działalności Rady Nadzorczej,
udzielenie absolutorium członkom organów Banku,
powoływanie lub odwoływanie członków Rady Nadzorczej,
uchwalanie polityki oceny adekwatności kandydatów na członków Rady Nadzorczej oraz członków Rady Nadzorczej a także ocena adekwatności kandydatów na członków Rady Nadzorczej oraz członków Rady Nadzorczej,
dokonywanie zmian Statutu Banku,
upoważnienie Rady Nadzorczej do ustalenia jednolitego tekstu zmienionego Statutu lub wprowadzenia istotnych zmian o charakterze redakcyjnym określonych w uchwale Zgromadzenia,
podejmowanie uchwał w sprawie podwyższania lub obniżania kapitału zakładowego,
podejmowanie uchwał w przedmiocie emitowania obligacji zamiennych lub z prawem pierwszeństwa,
decydowanie o tworzeniu i znoszeniu funduszy, o których mowa w § 36 ust. 1. Statutu Banku,
podejmowanie uchwał w sprawach połączenia, zbycia lub likwidacji Banku,
wybór likwidatorów i ustalanie ich wynagrodzeń,
ustalanie zasad kształtowania wynagrodzeń członków Zarządu oraz członków Rady Nadzorczej,
ustalanie wynagrodzeń dla członków Rady Nadzorczej,
podejmowanie uchwał w innych sprawach wniesionych przez Zarząd i Radę Nadzorczą lub akcjonariuszy w trybie przewidzianym w Kodeksie spółek handlowych, ustawie Prawo bankowe i Statucie Banku.
Uczestnictwo w Walnym Zgromadzeniu, ważność Walnego Zgromadzenia, sposób podejmowania uchwał i głosowania:
W Walnym Zgromadzeniu mogą uczestniczyć akcjonariusze osobiście bądź przez swoich pełnomocników.
Pełnomocnictwa do uczestniczenia w Walnym Zgromadzeniu powinny być wystawione na piśmie lub w postaci elektronicznej i dołączone do protokołu Walnego Zgromadzenia.
Za postać elektroniczną udzielonego pełnomocnictwa uważa się oświadczenie akcjonariusza zawarte w integralnym dokumencie tekstowym pozwalającym na zidentyfikowanie autora oświadczenia.
Akcjonariusz nie może ani osobiście, ani przez pełnomocnika głosować przy powzięciu uchwał dotyczących jego odpowiedzialności wobec spółki z jakiegokolwiek tytułu, w tym udzielenia absolutorium, zwolnienia z zobowiązania wobec spółki oraz sporu pomiędzy nim a Bankiem. Jednakże, akcjonariusz taki, działając jako pełnomocnik innej osoby, może głosować przy powzięciu uchwał dotyczących jego osoby, o których mowa powyżej.
Z zastrzeżeniem przypadków określonych w Kodeksie spółek handlowych lub w Statucie Banku, Walne Zgromadzenie jest ważne bez względu na ilość reprezentowanych na nim akcji.
Uchwały zapadają zwykłą większością głosów oddanych, jeżeli przepisy Kodeksu spółek handlowych lub Statutu Banku nie przewidują surowszych warunków głosowania.
Głosowanie na Walnym Zgromadzeniu jest jawne.
Tajne głosowanie zarządza się przy wyborach oraz nad wnioskami o odwołanie członków organów Banku lub likwidatorów, o pociągnięcie ich do odpowiedzialności, jak również w sprawach osobowych. Poza tym głosowanie tajne należy zarządzić na żądanie choćby jednego z akcjonariuszy obecnych lub reprezentowanych na Walnym Zgromadzeniu.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 81
Walne Zgromadzenie może powziąć uchwałę o uchyleniu tajności głosowania w sprawach dotyczących wyboru komisji powoływanej przez Walne Zgromadzenie.
Akcjonariusz może uczestniczyć w Walnym Zgromadzeniu w miejscu odbywania Walnego Zgromadzenia lub przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej, o ile zwołujący Walne Zgromadzenie tak postanowi.
Zasady uczestnictwa, wymagania techniczne oraz odpowiedzialność Banku i akcjonariusza w przypadku uczestnictwa akcjonariusza w obradach Walnego Zgromadzenia przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej określone w Regulaminie uczestnictwa w Walnym Zgromadzeniu przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej. Regulamin ten jest dostępny na stronie internetowej Banku w sekcji „Relacje inwestorskie” w zakładce „Dokumenty korporacyjne” (https://www.bosbank.pl/informacje- korporacyjne/relacje-inwestorskie/dokumenty-korporacyjne).
Walne Zgromadzenie otwiera przewodniczący lub wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej, albo inny członek Rady Nadzorczej. W razie nieobecności tych osób, Walne Zgromadzenie otwiera Prezes Zarządu albo inna osoba wyznaczona przez Zarząd. Walne Zgromadzenie wybiera przewodniczącego Zgromadzenia spośród osób uprawnionych do uczestniczenia w Walnym Zgromadzeniu. Protokół z Walnego Zgromadzenia sporządzany jest zgodnie z postanowieniami Kodeksu spółek handlowych.
Odwołanie i zmiana terminu odbycia Walnego Zgromadzenia następują w takim samym trybie, co jego zwołanie.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 82
3. Organy Banku
3.1. Walne Zgromadzenie Banku
Opis sposobu działania Walnego Zgromadzenia Banku i jego zasadniczych uprawnień oraz praw akcjonariuszy i sposobu ich wykonywania jest zawarty w pkt. 2.7.
3.2. Rada Nadzorcza Banku
Skład Rady Nadzorczej Banku
Na dzień 31 grudnia 2021 roku skład Rady Nadzorczej przedstawiał się następująco:
Emil Ślązak - Przewodniczący Rady Nadzorczej
Ireneusz Purgacz - Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej
Paweł Sałek - Sekretarz Rady Nadzorczej
Leszek Banaszak - Członek Rady Nadzorczej
Robert Czarnecki - Członek Rady Nadzorczej
Zbigniew Dynak - Członek Rady Nadzorczej
Janina Goss - Członek Rady Nadzorczej
Marcin Jastrzębski - Członek Rady Nadzorczej
Andrzej Matysiak - Członek Rady Nadzorczej
Piotr Wróbel - Członek Rady Nadzorczej
Z dniem 30 czerwca 2022 roku, tj. z dniem odbycia Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia BOŚ S.A., upłynęła dotychczasowa kadencja Rady Nadzorczej. ZWZ powołało Radę Nadzorczą nowej XII kadencji. Na posiedzeniu w dniu 23 listopada 2022 roku
W dniu 8 grudnia 2022 roku Pani Janina Goss złożyła oświadczenie o rezygnacji z członkostwa w Radzie Nadzorczej Banku z dniem 10 grudnia 2022 roku.
Na dzień 31 grudnia 2022 roku skład Rady Nadzorczej przedstawiał się następująco:
Piotr Sadownik - Przewodniczący Rady Nadzorczej
Iwona Marciniak - Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej
Andrzej Matysiak - Sekretarz Rady Nadzorczej
Piotr Bielarczyk - Członek Rady Nadzorczej
Paweł Sałek - Członek Rady Nadzorczej
Emil Ślązak - delegowany do czasowego pełnienia obowiązków Prezesa Zarządu
Aleksandra Świderska - Członek Rady Nadzorczej
Tadeusz Wyrzykowski - Członek Rady Nadzorczej
Niezależność członków Rady Nadzorczej
Spośród składu Rady Nadzorczej, aktualnego na dzień 31 grudnia 2022 roku:
kryteria niezależności spełniali: Pan Piotr Sadownik, Pan Paweł Sałek, Pan Emil Ślązak, Pani Aleksandra Świderska;
kryteriów niezależności nie spełniali: Pani Iwona Marciniak, Pan Andrzej Matysiak, Pan Tadeusz Wyrzykowski, Pan Piotr Bielarczyk.
Zasady działania Rady Nadzorczej Banku
Stosownie do postanowień zawartych w Statucie Banku, Rada Nadzorcza składa się z osób fizycznych wybieranych przez Walne Zgromadzenie na wspólną kadencję, w liczbie przez nie ustalanej, nie mniejszej niż 5 osób i nie
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 83
przekraczającej 11 osób. Wspólna kadencja Rady Nadzorczej trwa trzy lata. Liczby kadencji nie ogranicza się. Rada Nadzorcza wybiera ze swego grona przewodniczącego, wiceprzewodniczącego i sekretarza.
Mandaty członków Rady Nadzorczej wygasają z dniem odbycia Walnego Zgromadzenia zatwierdzającego sprawozdanie z działalności i sprawozdanie finansowe za ostatni pełny rok obrotowy pełnienia funkcji członka Rady Nadzorczej. Mandat członka Rady Nadzorczej wygasa również wskutek śmierci, rezygnacji albo odwołania go ze składu Rady. Członkowie Rady Nadzorczej mogą być odwołani przed upływem kadencji, a w ich miejsca mogą być wybrane inne osoby. W przypadku odwołania, rezygnacji lub śmierci członka Rady Nadzorczej w trakcie trwania kadencji, do czasu obsadzenia wakatu, Rada może działać w zmniejszonym składzie, lecz nie mniejszym niż 5 osób.
Rada Nadzorcza sprawuje stały nadzór nad działalnością Banku we wszystkich dziedzinach jego działalności. Rada Nadzorcza wykonuje swoje obowiązki kolegialnie, może jednak delegować swoich członków do samodzielnego pełnienia określonych czynności nadzorczych.
Rada Nadzorcza przestrzega w swojej działalności - w zakresie dotyczącym organu nadzorującego - norm wynikających z:
zasad ładu korporacyjnego, określonych w „Dobrych Praktykach Spółek notowanych na GPW” wydanych przez Radę Nadzorczą Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A.,
„Zasad ładu korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych”, wydanych przez Komisję Nadzoru Finansowego.
Rada Nadzorcza dokonuje regularnej oceny stosowania przez Bank „Zasad ładu korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych”, w tym spełniania kryteriów niezależności przez swoich członków, a wyniki tej oceny udostępnia na stronie internetowej Banku oraz przekazuje pozostałym organom Banku.
Do kompetencji Rady Nadzorczej należy w szczególności:
zatwierdzanie strategii działania BOŚ S.A. oraz rocznych planów finansowych Banku,
zatwierdzanie określonego przez Zarząd Banku akceptowalnego ogólnego poziomu ryzyka oraz przyjętych przez Zarząd Banku strategii zarządzania Bankiem i strategii zarządzania ryzykiem,
zatwierdzanie polityki w zakresie szacowania kapitału wewnętrznego i zarządzania kapitałowego,
zatwierdzanie polityki wynagrodzeń,
zatwierdzanie polityki zgodności Banku,
zatwierdzanie zasad polityki informacyjnej Banku obejmującej ujawnienia,
zatwierdzanie uchwał Zarządu w sprawie struktury organizacyjnej Banku, z tym, że kompetencje do tworzenia i likwidacji jednostek organizacyjnych Banku przysługują Zarządowi,
informowanie Komisji Nadzoru Finansowego o składzie Zarządu oraz o zmianie jego składu niezwłocznie po jego powołaniu lub po dokonaniu zmiany jego składu, o spełnianiu przez członków Zarządu wymogów, o których mowa w art. 22aa Ustawy Prawo bankowe, a także o zatwierdzeniu i zmianie wewnętrznego podziału kompetencji w Zarządzie; ponadto informowanie o umieszczeniu w porządku obrad Rady punktu dotyczącego odwołania prezesa Zarządu lub członka Zarządu nadzorującego zarządzanie ryzykiem istotnym w działalności Banku lub powierzenia jego obowiązków innemu członkowi Zarządu,
ocena sprawozdania Zarządu z działalności Banku oraz sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy w zakresie ich zgodności z księgami i dokumentami, jak i ze stanem faktycznym oraz wniosków Zarządu dotyczących podziału zysku albo pokrycia straty, a także składanie Walnemu Zgromadzeniu corocznego pisemnego sprawozdania z wyników tej oceny,
ocena sprawozdania Zarządu z działalności grupy kapitałowej Banku oraz skonsolidowanego sprawozdania finansowego grupy kapitałowej Banku za ubiegły rok obrotowy w zakresie ich zgodności z księgami i dokumentami, jak i ze stanem faktycznym, a także składanie Walnemu Zgromadzeniu corocznego pisemnego sprawozdania z wyników tej oceny,
ustalanie warunków zatrudnienia, w tym także warunków innych stosunków prawnych niż stosunek pracy, dla członków Zarządu Banku na podstawie ustalanych przez Walne Zgromadzenie Banku zasad kształtowania wynagrodzeń członków Zarządu, a także zawieranie z członkami Zarządu w imieniu Banku umów o świadczenie usług zarządzania na czas pełnienia funkcji członka Zarządu. Rada Nadzorcza może upoważnić przewodniczącego Rady do zawierania takich umów,
uchwalanie regulaminu udzielania kredytów, pożyczek pieniężnych, gwarancji bankowych lub poręczeń członkom organów Banku i osobom zajmującym stanowiska kierownicze w Banku oraz innym osobom wymienionym w art. 79 ustawy Prawo bankowe,
podejmowanie uchwał w sprawie wyrażenia zgody na udzielanie kredytów, pożyczek pieniężnych, gwarancji bankowych lub poręczeń członkom organów Banku oraz innym osobom określonym w art. 79a Ustawy Prawo bankowe,
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 84
zatwierdzanie wniosków Zarządu Banku w sprawach nabywania akcji i udziałów w spółkach o wartości nominalnej przekraczającej łącznie z już posiadanymi przez Bank akcjami i udziałami tych spółek równowartość 5% kapitału zakładowego Banku, z wyłączeniem akcji spółek dopuszczonych do publicznego obrotu,
wybór biegłego rewidenta przeprowadzającego badanie sprawozdania finansowego oraz innych biegłych,
nadzór nad wprowadzeniem w Banku systemu zarządzania, na który składa się system zarządzania ryzykiem i system kontroli wewnętrznej oraz ocena adekwatności i skuteczności tych systemów,
ocena okresowych informacji o poziomie ryzyka bankowego i jakości zarządzania tym ryzykiem,
ocena okresowych informacji na temat stwierdzonych nieprawidłowości i wniosków wynikających z przeprowadzanych audytów wewnętrznych oraz działań podejmowanych w celu ich usunięcia lub realizacji,
zatwierdzanie trybu nawiązania i rozwiązania stosunku zatrudnienia z osobą kierującą komórką audytu wewnętrznego oraz osobą kierującą komórką do spraw zgodności, a także zatwierdzania wysokości wynagrodzenia tych osób,
uchwalanie polityki oceny odpowiedniości kandydatów na członków Zarządu, członków Zarządu oraz Zarządu Banku, a także dokonywanie oceny odpowiedniości ww. osób oraz Zarządu Banku, a także przeprowadzanie postępowań kwalifikacyjnych na stanowiska członków Zarządu Banku,
zatwierdzanie wewnętrznego podziału kompetencji w Zarządzie Banku;
zatwierdzanie regulaminu komórki audytu wewnętrznego (karty audytu wewnętrznego) oraz zatwierdzanie planu audytu wewnętrznego;
zatwierdzanie regulaminu komórki do spraw zgodności oraz rocznych planów jej działań.
Ponadto do kompetencji Rady Nadzorczej należy:
sporządzanie corocznego sprawozdania z działalności Rady Nadzorczej, wraz ze zwięzłą oceną sytuacji Banku w ujęciu skonsolidowanym, z uwzględnieniem oceny systemów kontroli wewnętrznej, zarządzania ryzykiem oraz funkcji compliance i audytu wewnętrznego - w celu przedłożenia Walnemu Zgromadzeniu do zatwierdzenia,
rozpatrywanie i ocena otrzymywanych od Zarządu informacji o wszystkich istotnych sprawach dotyczących działalności Banku,
w ramach nadzoru nad funkcjonowaniem w Banku systemu kontroli wewnętrznej i systemu zarządzania ryzykiem oraz nad przebiegiem procesu sprawozdawczości finansowej, w szczególności:
o powoływanie Komitetu Audytu Wewnętrznego oraz Komitetu ds. Ryzyka, uchwalanie regulaminów określających organizację i zadania tych Komitetów oraz ustalanie ich składu,
o zatwierdzanie przepisów wewnętrznych Banku, dotyczących w szczególności: działania systemu kontroli wewnętrznej w Banku, działania systemu zarządzania ryzykiem w Banku oraz zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka bankowego,
o rozpatrywanie i ocena okresowych raportów prezentujących wyniki przeprowadzonych audytów wewnętrznych,
o rozpatrywanie i ocena okresowych informacji o skuteczności systemu kontroli wewnętrznej oraz o skuteczności systemu zarządzania ryzykiem,
o rozpatrywanie i ocena okresowych raportów w sprawie zarządzania ryzykiem braku zgodności,
o rozpatrywanie i ocena rocznych sprawozdań kierującego komórką audytu wewnętrznego o skuteczności systemu kontroli wewnętrznej, systemu zarządzania ryzykiem, funkcji compliance oraz funkcji audytu wewnętrznego,
o ocena adekwatności i skuteczności procedury anonimowego zgłaszania przez pracowników naruszeń,
o rozpatrywanie informacji audytora o przebiegu i wynikach badania rocznych sprawozdań finansowych Banku i jego grupy kapitałowej,
powoływanie Komitetu ds. Wynagrodzeń i Nominacji, uchwalanie regulaminu określającego organizację i zadania tego Komitetu oraz ustalanie jego składu,
powoływanie Komitetu ds. Ekologii, uchwalanie regulaminu określającego organizację i zadania tego Komitetu oraz ustalanie jego składu,
rozpatrywanie wniosków Zarządu dotyczących zamiaru zawarcia przez Bank istotnej umowy/transakcji z podmiotem powiązanym, za wyjątkiem transakcji typowych, zawieranych na warunkach rynkowych w ramach prowadzonej działalności operacyjnej z podmiotem zależnym, w którym Bank posiada większościowy udział kapitałowy,
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 85
sprawowanie nadzoru nad przestrzeganiem przez Bank obowiązków spoczywających na nim w związku z wykonywaniem czynności, o których mowa w art. 70 ust. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi.
wyrażanie zgody na pełnienie przez członków Zarządu Banku funkcji w organach podmiotów spoza grupy kapitałowej Banku,
sprawowanie nadzoru nad wprowadzeniem ładu wewnętrznego w Banku oraz dokonywanie, co najmniej raz w roku, oceny jego adekwatności i skuteczności, w szczególności z uwzględnieniem wszelkich zmian czynników wewnętrznych i zewnętrznych mających wpływ na Bank,
wyrażanie zgody na zawarcie przez Bank umowy o usługi prawne, usługi marketingowe, usługi w zakresie stosunków międzyludzkich (public relations) i komunikacji społecznej oraz usługi doradztwa związanego z zarządzaniem, w przypadku, gdy wysokość wynagrodzenia przewidzianego łącznie za świadczone usługi przekracza 250 000 netto w stosunku rocznym, bądź w przypadku zmiany takiej umowy podwyższającej wynagrodzenie powyżej ww. kwoty, bądź w przypadku, gdy maksymalna wysokość wynagrodzenia nie jest przewidziana,
wyrażanie zgody na zawarcie przez Bank umowy:
o darowizny lub innej umowy o podobnym skutku o wartości przekraczającej 20 000 złotych lub 0,1% sumy aktywów w rozumieniu ustawy z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości, ustalonych na podstawie ostatniego zatwierdzonego sprawozdania finansowego,
o zwolnienia z długu lub innej umowy o podobnym skutku o wartości przekraczającej 50 000 złotych lub 0,1% sumy aktywów w rozumieniu ustawy z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości, ustalonych na podstawie ostatniego zatwierdzonego sprawozdania finansowego,
zatwierdzanie polityki identyfikowania kluczowych funkcji w Banku oraz powoływania i odwoływania osób pełniących te funkcje,
zatwierdzanie zasad etyki określających normy i standardy etyczne postępowania członków organów i pracowników Banku, jak również innych osób, za pośrednictwem których Bank prowadzi swoją działalność,
zatwierdzanie polityki zarządzania konfliktami interesów,
zatwierdzanie zasad wynagradzania w Banku oraz nadzór nad ich wdrożeniem i stosowaniem, a także dokonywanie, przynajmniej raz w roku, oceny ich wpływu na sposób zarządzania Bankiem,
zatwierdzanie zasad kultury ryzyka obejmujących cały Bank,
zatwierdzanie „Polityki zatwierdzania nowych produktów”,
ustalanie corocznego planu pracy Rady Nadzorczej.
Posiedzenia Rady Nadzorczej zwoływane przez jej przewodniczącego w miarę potrzeb, nie rzadziej niż raz na kwartał. O terminie, miejscu i porządku posiedzenia Rady Nadzorczej członkowie powiadamiani na piśmie, w terminie nie krótszym niż 7 dni przed posiedzeniem, z równoczesnym dostarczeniem materiałów będących przedmiotem obrad. Wnioski o zwołanie posiedzenia Rady Nadzorczej może składać do przewodniczącego każdy członek Rady Nadzorczej, a także Zarząd Banku. W takim przypadku, Przewodniczący Rady zwołuje posiedzenie w terminie dwóch tygodni od dnia otrzymania wniosku. Przewodniczący Rady Nadzorczej na uzasadniony wniosek członka Rady Nadzorczej, prezesa Zarządu lub Zarządu Banku, a także z własnej inicjatywy może zwołać posiedzenie Rady w trybie pilnym, wyznaczając termin, miejsce i porządek obrad posiedzenia.
Rada Nadzorcza rozpatruje sprawy umieszczone w porządku obrad i podejmuje rozstrzygnięcia w formie uchwał. Uchwały Rady Nadzorczej mogą być podjęte, jeżeli na posiedzeniu jest obecna co najmniej połowa jej członków, w tym przewodniczący lub wiceprzewodniczący, a wszyscy jej członkowie zostali zaproszeni.
Uchwały Rady Nadzorczej w sprawie powołania i odwołania członków Zarządu zapadają większością 2/3 głosów. Pozostałe uchwały Rady Nadzorczej o ile przepisy prawa nie stanowią inaczej zapadają zwykłą większością głosów. W razie równej liczby głosów decyduje głos przewodniczącego.
Członkowie Rady Nadzorczej mogą brać udział w podejmowaniu uchwał oddając swój głos na piśmie za pośrednictwem innego członka Rady, bądź za pośrednictwem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość. Oddanie głosu na piśmie za pośrednictwem innego członka Rady Nadzorczej nie może dotyczyć spraw wprowadzonych do porządku obrad na posiedzeniu Rady Nadzorczej.
Rada Nadzorcza w sytuacjach wyjątkowych może podejmować uchwały poza posiedzeniami, w trybie pisemnym (obiegowym) lub przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość, w szczególności poczty elektronicznej. Uchwała jest ważna, gdy wszyscy członkowie Rady Nadzorczej zostali powiadomieni o treści projektu uchwały, a co najmniej połowa z nich, w tym przewodniczący lub wiceprzewodniczący, oddała swoje głosy.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 86
Rada Nadzorcza może podejmować uchwały w trybie pisemnym lub przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość także w sprawach, dla których Statut Banku przewiduje głosowanie tajne, o ile żaden z członków Rady Nadzorczej nie zgłosi sprzeciwu.
Pierwsze posiedzenie Rady Nadzorczej nowej kadencji jest zwoływane przez prezesa Zarządu Banku. Przedmiotem pierwszego posiedzenia Rady nowej kadencji jest ukonstytuowanie się Rady.
Szczegółowe kompetencje, zasady działania i zadania Rady Nadzorczej zostały określone w §§ 17 - 20 Statutu Banku oraz w Regulaminie Rady Nadzorczej (dokumenty dostępne do wglądu na stronie internetowej Banku www.bosbank.pl w sekcji „Relacje inwestorskie”).
Rada Nadzorcza Banku powołuje ze swego grona Komitet Audytu Wewnętrznego, Komitet ds. Wynagrodzeń i Nominacji, Komitet ds. Ekologii, Komitet ds. Ryzyka oraz Komitet Strategii i Rozwoju Banku. Rada może powoływać spośród swoich członków także inne komitety.
Komitet Audytu Wewnętrznego
Zadania:
Komitet Audytu Wewnętrznego (KAW) jest powoływany Uchwałą Rady Nadzorczej, a jego rolą jest wsparcie Rady poprzez sprawowanie bezpośredniego nadzoru nad systemem zarządzania Bankiem, tj. w szczególności systemem kontroli wewnętrznej oraz przebiegiem procesu sprawozdawczości finansowej i wykonywania czynności rewizji finansowej.
Do głównych zadań KAW należą w szczególności:
monitorowanie:
procesu sprawozdawczości finansowej,
skuteczności systemów kontroli wewnętrznej i systemów zarządzania ryzykiem oraz audytu wewnętrznego, w tym w zakresie sprawozdawczości finansowej,
wykonywania czynności rewizji finansowej, w szczególności przeprowadzania przez firmę audytorską badania, z uwzględnieniem wszelkich wniosków i ustaleń Komisji Nadzoru Audytowego wynikających z kontroli przeprowadzonej w firmie audytorskiej,
kontrolowanie i monitorowanie niezależności biegłego rewidenta i firmy audytorskiej, w szczególności w przypadku, gdy na rzecz Banku świadczone są przez firmę audytorską inne usługi niż badanie,
informowanie Rady Nadzorczej o wynikach badania oraz wyjaśnianie, w jaki sposób badanie to przyczyniło się do rzetelności sprawozdawczości finansowej w Banku, a także jaka była rola Komitetu w procesie badania,
dokonywanie oceny niezależności biegłego rewidenta oraz wyrażanie zgody na świadczenie przez niego dozwolonych usług niebędących czynnościami rewizji finansowej.
opracowywanie polityki wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzania badania,
opracowywanie polityki świadczenia przez firmę audytorską przeprowadzającą badanie, przez podmioty powiązane, z firmą audytorską oraz przez członka sieci firmy audytorskiej dozwolonych usług niebędących badaniem,
określanie procedury wyboru firmy audytorskiej przez Bank,
przedkładanie zaleceń mających na celu zapewnienie rzetelności procesu sprawozdawczości finansowej w Banku,
nadzór merytoryczny nad działalnością komórki audytu wewnętrznego, w tym w szczególności nadzór nad właściwym usytuowaniem komórki audytu wewnętrznego w strukturze organizacyjnej Banku, z zachowaniem niezależności funkcjonowania, zgodnie z regulacjami nadzorczymi.
Szczegółowe zasady dotyczące obowiązków, uprawnień i organizacji KAW zostały określone w Regulaminie „Organizacja i zadania Komitetu Audytu wewnętrznego” wprowadzonym Uchwałą Rady Nadzorczej Nr 71/2020 z dnia 25 listopada 2020 roku.
W okresie sprawozdawczym Komitet realizował zadania przewidziane dla Komitetu Audytu określone m.in. w:
Ustawie z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym,
Statucie Banku Ochrony Środowiska S.A.
Uchwałach Rady Nadzorczej Banku.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 87
Ponadto, Komitet Audytu Wewnętrznego w swej działalności kierował się w 2022 roku wskazaniami zawartymi w:
Rekomendacjach H i L Komisji Nadzoru Finansowego,
Rozporządzeniu Ministra Rozwoju i Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 8 czerwca 2021 roku w sprawie systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej oraz polityki wynagrodzeń,
Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 537/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 roku w sprawie szczegółowych wymogów dotyczących ustawowych badań sprawozdań finansowych jednostek interesu publicznego,
Dobrych Praktykach Spółek Notowanych na GPW 2021,
Zasadach Ładu Korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych wprowadzonych Uchwałą Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 22 lipca 2014 roku,
Rekomendacjach i wytycznych KNF dot. funkcjonowania Komitetu Audytu,
Dobrych praktykach dla jednostek zainteresowania publicznego dotyczących zasad powołania, składu i funkcjonowania komitetu audytu oraz Metodyce oceny odpowiedniości członków organów podmiotów nadzorowanych”, wydanych przez Komisję Nadzoru Finansowego,
Rozporządzeniu delegowanym Komisji (UE) 2017/565 z dnia 25 kwietnia 2016 roku uzupełniającym dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE w odniesieniu do wymogów organizacyjnych i warunków prowadzenia działalności przez firmy inwestycyjne oraz pojęć zdefiniowanych na potrzeby tej dyrektywy,
Ustawie z dnia 29 lipca 2005 roku o obrocie instrumentami finansowymi wraz z aktami wykonawczymi, w tym w szczególności rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 29 maja 2018 roku w sprawie szczegółowych warunków technicznych i organizacyjnych dla firm inwestycyjnych, banków, o których mowa w art. 70 ust. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi i banków powierniczych.
Skład osobowy oraz ocena odpowiedniości kandydatów:
Członkowie Komitetu Audytu Wewnętrznego powoływani spośród członków Rady Nadzorczej. Zgodnie z Regulaminem KAW, wprowadzonym Uchwałą Nr 71/2020 Rady Nadzorczej BOŚ S.A. (z późn. zmianami).
Komitet składa się z co najmniej trzech członków Rady Nadzorczej BOŚ S.A., w tym Przewodniczącego oraz Wiceprzewodniczącego Komitetu.
Przy ustalaniu składu osobowego i oceny odpowiedniości kandydatów do Komitetu Audytu Wewnętrznego zastosowanie mają postanowienia „Polityki oceny odpowiedniości kandydatów na członków Rady Nadzorczej, Członków Rady Nadzorczej oraz Rady Nadzorczej Banku Ochrony Środowiska S.A.” (zwanej dalej „Polityką oceny odpowiedniości”), wprowadzonej Uchwałą Nr 27/2020 Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia BOŚ S.A. z dnia 17 czerwca 2020 roku, a następnie Uchwałą Nr 37/2022 Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia BOŚ S.A. z dnia 30 czerwca 2022 roku
W procesie oceny odpowiedniości w zakresie pełnienia funkcji członków Komitetu Audytu Wewnętrznego, uwzględnia się:
skład (przynajmniej 3 członków) i niezależność członków KAW (większość członków KAW, w tym przewodniczący KAW powinni być niezależni),
posiadanie przynajmniej przez jednego członka KAW wiedzy i umiejętności w zakresie:
rachunkowości lub badania sprawozdań finansowych oraz znajomości sektora bankowego,
prowadzenia działalności, o której mowa w art. 70 ust. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi,
realizację przez członków KAW obowiązków wynikających z ustawy z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym.
Ocena odpowiedniości kandydatów na członków Komitetu Audytu wewnętrznego jest dokonywana w oparciu o wytyczne zawarte w „Metodyce oceny odpowiedniości członków organów podmiotów nadzorowanych przez Komisję Nadzoru Finansowego”, wydanej w styczniu 2020 roku przez Komisję Nadzoru Finansowego.
W okresie sprawozdawczym, Rada Nadzorcza, dokonała oceny odpowiedniości indywidualnej kandydatów i członków KAW oraz oceny kolegialnej Komitetu, na podstawie rekomendacji Komitetu ds. Wynagrodzeń i Nominacji (KWN). KWN na podstawie złożonego oświadczenia oraz w oparciu o dostarczone formularze samooceny kompetencji, weryfikował posiadaną przez kandydatów i członków KAW wiedzę i kompetencje w zakresie rachunkowości, badania sprawozdań finansowych, branży, w której działa BOŚ S.A., a także spełnienie przez nich kryterium niezależności.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 88
Rada Nadzorcza Banku Ochrony Środowiska S.A. uwzględniając propozycję Komitetu ds. Wynagrodzeń i Nominacji Rady Nadzorczej Banku Ochrony Środowiska S.A. dotyczącą kolegialnej oceny odpowiedniości, stwierdziła, że indywidualne kompetencje poszczególnych członków Komitetu Audytu Wewnętrznego wchodzących w skład osobowy Komitetu (ustalony Uchwałą Nr 38/2022 Rady Nadzorczej z dnia 30 czerwca 2022 roku, a następnie zmieniony Uchwałą Nr 95/2022 Rady Nadzorczej z dnia 19 grudnia 2022 roku) odpowiednio się dopełniają i na poziomie kolegialnym zapewniają:
zachowanie odpowiedniego poziomu niezależności,
posiadanie wiedzy i umiejętności w zakresie:
o rachunkowości lub badania sprawozdań finansowych oraz znajomości sektora bankowego,
o prowadzenia działalności, o której mowa w art. 70 ust. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi,
realizację obowiązków wynikających z ustawy z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym,
Ocena odpowiedniości indywidualnej kandydatów do KAW została przeprowadzona na podstawie złożonych przez nich oświadczeń zgodnie w wymogami Ustawy z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz o nadzorze publicznym, a także w oparciu o tryb określony Polityką oceny odpowiedniości (…).
W okresie sprawozdawczym skład osobowy Komitetu Audytu wewnętrznego przedstawiał się w sposób następujący:
Skład KAW w okresie od 1 stycznia 2022 roku do 29 czerwca 2022 roku
Zbigniew Dynak – Przewodniczący Komitetu,
Emil Ślązak – Wiceprzewodniczący Komitetu,
Leszek Banaszak – Członek Komitetu,
Ireneusz Purgacz – Członek Komitetu.
Skład KAW w okresie od 30 czerwca 2022 roku do 27 września 2022 roku
Aleksandra Świderska – Przewodnicząca Komitetu,
Emil Ślązak – Wiceprzewodniczący Komitetu,
Iwona Marciniak – Członek Komitetu,
Paweł Sałek – Członek Komitetu.
Skład KAW w okresie od 28 września 2022 roku do 18 grudnia 2022 roku
Aleksandra Świderska – Przewodnicząca Komitetu,
Emil Ślązak – Wiceprzewodniczący Komitetu,
Iwona Marciniak – Członek Komitetu.
Skład KAW w okresie od 19 grudnia 2022 roku do 31 grudnia 2022 roku
Aleksandra Świderska – Przewodnicząca Komitetu,
Emil Ślązak – Wiceprzewodniczący Komitetu,
Iwona Marciniak – Członek Komitetu.
Paweł Sałek – Członek Komitetu.
Organizacja pracy KAW
Komitet Audytu Wewnętrznego realizuje ustawowe obowiązki w oparciu o roczny plan pracy, który jest na bieżąco monitorowany i aktualizowany w uzasadnionych przypadkach. Zadania KAW realizowane na posiedzeniach Komitetu i zgodnie z przyjętym porządkiem posiedzenia. W 2022 roku posiedzenia Komitetu Audytu Wewnętrznego zwoływane były systematycznie. Łącznie odbyło się 14 posiedzeń Komitetu, na których, przy zachowaniu właściwego trybu prowadzenia posiedzeń i głosowania, KAW rozpatrywał wnioski jednostek organizacyjnych Banku i podejmował stosowne decyzje kierunkowe.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 89
Komitet ds. Ryzyka
Komitet ds. Ryzyka wspiera Radę Nadzorczą w nadzorze nad obszarem ryzyka. Komitet realizuje zadania przewidziane w Ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 roku Prawo bankowe, w Statucie Banku oraz uchwałach Rady Nadzorczej.
Realizując główne zadania Komitet w szczególności:
opiniuje całościowo bieżącą i przyszłą gotowość Banku do podejmowania ryzyka, w tym:
o przyjmuje okresowe raporty/informacje Zarządu Banku o najważniejszych wydarzeniach mających wpływ na poziom ryzyka w Banku oraz o znaczących zmianach w procesie i systemie zarządzania ryzykiem,
o przyjmuje okresowe sprawozdania/raporty/informacje Zarządu Banku o poziomie ryzyka, zwiększonej ekspozycji na dane ryzyko, o sposobach identyfikacji i monitorowania ryzyka oraz podjętych działaniach w celu zmniejszenia ryzyka;
opiniuje opracowaną przez Zarząd Banku strategię zarządzania ryzykiem w działalności Banku oraz przedkładane przez Zarząd informacje dotyczące realizacji tej strategii;
wspiera Radę Nadzorczą Banku w nadzorowaniu wdrażania strategii zarządzania ryzykiem w działalności Banku przez kadrę kierowniczą wyższego szczebla;
weryfikuje, czy ceny pasywów i aktywów oferowane klientom w pełni uwzględniają model biznesowy Banku i jego strategię w zakresie ryzyka, a w przypadku, gdy ceny te nie odzwierciedlają w odpowiedni sposób rodzajów ryzyka zgodnie z tym modelem i strategią, przedstawia Zarządowi Banku propozycje mające na celu zapewnienie adekwatności cen pasywów i aktywów do tych rodzajów ryzyka.
W 2022 roku Komitet pracował w następującym składzie:
od 31 stycznia 2022 roku do 30 czerwca 2022 roku:
Emil Ślązak – Przewodniczący Komitetu,
Leszek Banaszak – Wiceprzewodniczący Komitetu,
Andrzej Matysiak – Członek Komitetu,
od 30 czerwca 2022 roku do 28 września 2022 roku:
Emil Ślązak – Przewodniczący Komitetu,
Tadeusz Wyrzykowski – Wiceprzewodniczący Komitetu,
Iwona Marciniak – Członek Komitetu,
Andrzej Matysiak – Członek Komitetu,
od 28 września 2022 roku do 19 grudnia 2022 roku:
Paweł Sałek – Przewodniczący Komitetu,
Tadeusz Wyrzykowski – Wiceprzewodniczący Komitetu,
Iwona Marciniak – Członek Komitetu,
Piotr Sadownik – Członek Komitetu,
Emil Ślązak Członek Komitetu, Członek Komitetu delegowany do czasowego pełnienia obowiązków Prezesa Zarządu Banku;
od 19 grudnia 2022 roku do 31 grudnia 2022 roku:
Aleksandra Świderska – Przewodnicząca Komitetu,
Tadeusz Wyrzykowski – Wiceprzewodniczący Komitetu,
Iwona Marciniak – Członek Komitetu,
Piotr Sadownik – Członek Komitetu,
Emil Ślązak – Członek Komitetu delegowany do czasowego pełnienia obowiązków Prezesa Zarządu Banku.
W 2022 roku odbyło się 12 posiedzeń Komitetu ds. Ryzyka.
Komitet ds. Wynagrodzeń i Nominacji
Komitet ds. Wynagrodzeń i Nominacji został powołany spośród Członków Rady Nadzorczej w celu wykonywania czynności określonych m.in. w:
art. 9cd., 9ce. oraz art. 22aa. Prawa bankowego w zakresie różnorodności oraz polityki oceny odpowiedniości osób, o których mowa w ust. 2;
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 90
art. 9 ca. Prawa bankowego oraz Rozporządzeniu Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 8 czerwca 2021 roku w sprawie systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej oraz polityki wynagrodzeń w bankach przewidzianych dla tego Komitetu – w zakresie polityki wynagrodzeń;
Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 7 maja 2018 roku w sprawie szczegółowego zakresu zadań komitetu do spraw nominacji w bankach istotnych;
uchwałach Rady Nadzorczej.
w szczególności obejmujących:
w zakresie polityki oceny odpowiedniości kandydatów na członków Rady Nadzorczej, członków Rady Nadzorczej i Rady Nadzorczej:
o opiniowanie projektu polityki oceny odpowiedniości oraz projektu zmiany tej polityki,
o przekazywanie Walnemu Zgromadzeniu sprawozdania z badania zgromadzonej dokumentacji i sprawdzenia wiarygodności w celu oceny odpowiedniości kandydata na członka Rady Nadzorczej lub członka Rady Nadzorczej Banku,
o przedstawianie odpowiednio Walnemu Zgromadzeniu lub Radzie Nadzorczej propozycji indywidualnej oceny odpowiedniości kandydatów na członków Rady Nadzorczej/ Komitetu Audytu Wewnętrznego lub członków Rady Nadzorczej/ Komitetu Audytu Wewnętrznego, a także proponowanie oceny odpowiedniości kolegialnej Rady Nadzorczej/ Komitetu Audytu Wewnętrznego,
o przekazywanie informacji zwrotnej osobom ocenianym o wyniku przeprowadzonej oceny;
w zakresie polityki oceny odpowiedniości kandydatów na członków Zarządu, członków Zarządu i Zarządu:
o opiniowanie projektu polityki oceny odpowiedniości oraz projektu zmiany tej polityki,
o przekazywanie Radzie Nadzorczej sprawozdania z badania zgromadzonej dokumentacji i sprawdzenia wiarygodności w celu oceny odpowiedniości kandydata na członka Zarządu lub członka Zarządu Banku,
o rekomendowanie kandydatów do Zarządu Banku, z uwzględnieniem wiedzy, kompetencji i doświadczenia Zarządu jako całości oraz z uwzględnieniem różnorodności w składzie Zarządu,
o przedstawianie Radzie Nadzorczej propozycji indywidualnej oceny odpowiedniości kandydatów na członków Zarządu lub członków Zarządu, a także proponowanie oceny odpowiedniości kolegialnej Zarządu,
o określenie zakresu obowiązków dla kandydata do Zarządu, a także wymagań w zakresie wiedzy i kompetencji oraz przewidywanego zaangażowania pod względem poświęcanego czasu, niezbędnych do pełnienia funkcji,
o dokonanie okresowej oceny, co najmniej raz w roku, wiedzy, kompetencji i doświadczenia Zarządu jako całości i poszczególnych członków Zarządu oraz informowanie Zarządu o wynikach tej oceny,
o przekazywanie informacji zwrotnej osobom ocenianym o wyniku przeprowadzonej oceny odpowiedniości indywidualnej;
w zakresie polityki oceny odpowiedniości kandydatów do objęcia najważniejszych funkcji w Banku lub osób pełniących takie funkcje:
o opiniowanie projektu polityki oceny odpowiedniości oraz projektu zmiany tej polityki,
o dokonywanie okresowego przeglądu polityki oceny odpowiedniości i przedstawianie Zarządowi zaleceń w tym zakresie;
w zakresie polityki różnorodności w odniesieniu do członków Zarządu Banku - określenie wartości docelowej reprezentacji płci, niedostatecznie reprezentowanej w Zarządzie Banku oraz opracowanie polityki różnorodności w składzie Zarządu zmierzającej do osiągnięcia określonej wartości docelowej;
w zakresie polityki wynagrodzeń - opiniowanie i bieżące monitorowanie zasad wynagradzania w ramach przyjętej w Banku polityki wynagrodzeń oraz wspieranie organów Banku w zakresie kształtowania i realizacji tej polityki poprzez:
o opiniowanie listy stanowisk kierowniczych w Banku oraz jej corocznej aktualizacji,
o projektowanie wynagrodzenia członków Zarządu Banku, w tym wysokości i składników wynagrodzenia zmiennego, czynników kształtujących wynagrodzenia zmienne i kryteriów oceny wyników pracy oraz rekomendowanie ich Radzie Nadzorczej,
o rekomendowanie Radzie Nadzorczej przyznania, ograniczenia, wstrzymania, odmowy wypłaty lub realizacji wynagrodzenia zmiennego członków Zarządu Banku,
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 91
o opiniowanie wysokości wynagrodzenia zmiennego osób zajmujących stanowiska kierownicze w Banku związane z zarządzaniem ryzykiem oraz zachowaniem zgodności działania Banku z przepisami prawa i regulacjami wewnętrznymi,
o opiniowanie i monitorowanie wynagrodzenia zmiennego osób zajmujących stanowiska kierownicze, odpowiedzialnych za zarządzanie ryzykiem na pierwszym i drugim poziomie innych niż wskazane w lit. d,
o opiniowanie polityki wynagrodzeń w Grupie Kapitałowej BOŚ S.A. oraz opiniowanie oceny istotności wpływu spółek zależnych na profil ryzyka Banku,
dokonywanie - co najmniej raz w roku - okresowej oceny, struktury wielkości, składu i skuteczności działania Zarządu oraz rekomendowanie Radzie Nadzorczej zmian w tym zakresie;
akceptowanie kosztów związanych ze świadczeniem usług zarządzania ponoszonych przez członków Zarządu w zakresie określonym przez Radę Nadzorczą w Umowie o świadczenie usług zarządzania;
akceptowanie w zakresie poniesienia przez Bank kosztów indywidualnego szkolenia członków Zarządu jednorazowo przekraczającego kwotę określoną przez Radę Nadzorczą w Umowie o świadczenie usług zarządzania.
W 2022 roku Komitet ds. Wynagrodzeń i Nominacji pracował w następującym składzie:
Na posiedzeniach w I półroczu 2022roku (objętych protokołami Nr 1/2022 – Nr 6/2022):
Ireneusz Purgacz – Przewodniczący Komitetu,
Piotr Wróbel – Wiceprzewodniczący Komitetu,
Robert Czarnecki – Członek Komitetu,
Janina Goss – Członek Komitetu.
Na posiedzeniach w II półroczu 2022roku (objętych protokołami Nr 7/2022 – Nr 13/2022):
Piotr Sadownik, Przewodniczący Komitetu,
Piotr Bielarczyk, Wiceprzewodniczący Komitetu,
Janina Goss, Członek Komitetu (do posiedzenia 23 listopada 2022, objętego protokołami Nr 10/2022 oraz Nr 11/2022),
Tadeusz Wyrzykowski, Członek Komitetu,
Andrzej Matysiak, Członek Komitetu (od posiedzenia 26 października 2022, objętego protokołem Nr 9/2022).
Posiedzenia Komitetu ds. Wynagrodzeń i Nominacji zwoływane w miarę potrzeb, jednak nie rzadziej niż 2 razy w roku. W okresie sprawozdawczym odbyło się 10 posiedzeń Komitetu.
Komitet ds. Ekologii
Komitet ds. Ekologii jest organem powołanym rzez Radę Nadzorczą Banku, ma charakter konsultacyjny i opiniotwórczy. Komitet wspiera Radę w zakresie rozwoju działalności proekologicznej BOŚ. Zadaniem Komitetu ds. Ekologii jest regularne opiniowanie i rekomendacje dla Rady Nadzorczej, przedkładanie kwartalnych informacji o działalności proekologicznej Banku i inicjatywach z tego zakresu oraz rozwijanych przez Bank kierunkach finansowania projektów proekologicznych. Komitet wspiera współpracę Banku z Narodowym i Wojewódzkimi Funduszami Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz podmiotami administracji publicznej, w tym Ministerstwem Klimatu i Środowiska.
Komitet ds. Ekologii w 2022 roku obradował w następującym składzie:
Andrzej Matysiak – Przewodniczący Komitetu (01.01.2022 roku-31.12.2022 roku)
Paweł Sałek – Wiceprzewodniczący Komitetu (01.01.2022 roku – 19.12.2022 roku)
Tadeusz Wyrzykowski - Wiceprzewodniczący Komitetu (19.12.2022 roku- 31.12.2022 roku)
Janina Goss – Członek Komitetu (01.01.2022 roku – 19.12.2022 roku)
Marcin Jastrzębski – Członek Komitetu (01.01.2022 roku-30.06.2022 roku)
Piotr Bielarczyk – Członek Komitetu (30.06.2022 roku – 31.12.2022 roku)
Posiedzenia Komitetu ds. Ekologii zwoływane są, w miarę potrzeb, przez Przewodniczącego Komitetu. W trakcie 2022 roku odbyło się 8 posiedzeń Komitetu ds. Ekologii. Omawiane były rekomendacje dla Rady Nadzorczej
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 92
(co kwartał) raportu podsumowującego działalność proekologiczną Banku, w tym m.in. prezentującego sprzedaż kredytów proekologicznych, saldo kredytów proekologicznych, opis projektów proekologicznych. Dodatkowo, prezentowane były (co kwartał) materiały dotyczące działalności w zakresie współpracy z Narodowym i Wojewódzkimi Funduszami Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Podczas posiedzeń Komitetu omawiano także inne istotne zagadnienia wpływające na działalność Banku, w tym w szczególności Komitet ds. Ekologii opiniował aktualizację Polityki Klimatycznej Banku oraz informacje dotyczące realizacji Strategii ESG. Dokumenty zostały przyjęte przez Radę Nadzorczą z uwzględnieniem rekomendacji Komitetu.
Komitetu Strategii i Rozwoju Banku
Komitet Strategii i Rozwoju wspierał Radę Nadzorczą w okresie od listopada 2020 roku do połowy 2022 roku w zakresie kierunków dalszego rozwoju Banku. Zadania Komitetu:
monitoruje harmonogram przygotowań strategii działania Banku;
monitoruje proces realizacji strategii działania Banku;
przedstawia Radzie Nadzorczej stanowisko odnośnie do pożądanych zmian kierunków dalszego rozwoju strategicznego Banku i Grupy Kapitałowej;
przedstawia opinie do przedkładanych Radzie Nadzorczej informacji dotyczących:
opracowywanej strategii działania Banku i Grupy Kapitałowej,
realizacji przyjętych celów strategicznych, w ramach corocznego procesu raportowego,
przesłanek do aktualizacji strategii działania Banku,
na wniosek Rady Nadzorczej realizuje inne zadania wspierające nadzorowanie realizacji przyjętej strategii działania Banku.
W 2022 roku Komitet pracował w następującym składzie:
Marcin Jastrzębski – Przewodniczący Komitetu,
Robert Czarnecki – Wiceprzewodniczący Komitetu,
Piotr Wróbel – Członek Komitetu,
Zbigniew Dynak – Członek Komitetu
Łącznie odbyło się 19 posiedzeń Komitetu Strategii i Rozwoju Banku, w tym 5 w 2022 roku.
3.3. Zarząd Banku
Skład Zarządu Banku
Na dzień 31 grudnia 2021 roku skład Zarządu Banku przedstawiał się następująco:
Wojciech Hann – Prezes Zarządu
Arkadiusz Garbarczyk – Wiceprezes – pierwszy zastępca Prezesa Zarządu
Robert Kasprzak – Wiceprezesa Zarządu
Marzena Koczut - Wiceprezes Zarządu
Jerzy Zań – Wiceprezes Zarządu
Na dzień 31 grudnia 2022 roku skład Zarządu Banku przedstawiał się następująco:
Emil Ślązak – Członek Rady Nadzorczej oddelegowany do czasowego pełnienia obowiązków Prezesa Zarządu
Arkadiusz Garbarczyk – Wiceprezes – pierwszy zastępca Prezesa Zarządu
Robert Kasprzak – Wiceprezesa Zarządu
Jerzy Zań – Wiceprezes Zarządu
W ciągu 2022 roku skład Zarządu Banku ulegał następującym zmianom:
Pani Marzena Koczut złożyła rezygnację ze stanowiska Wiceprezesa Zarządu Banku ze skutkiem na dzień 23 maja 2022 roku od godziny 18:00;
z dniem 23 listopada 2022 roku Rada Nadzorcza odwołała Pana Wojciecha Hanna ze stanowiska Prezesa Zarządu Banku;
z dniem 23 listopada 2022 roku Rada Nadzorcza delegowała Pana Emila Ślązaka do czasowego pełnienia obowiązków Prezesa Zarządu, nie dłużej niż do 23 lutego 2023 roku.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 93
Zasady działania, kompetencje i zadania Zarządu zostały określone w §§ 21 23 Statutu oraz w Regulaminie Zarządu (dokumenty dostępne do wglądu na stronie internetowej Banku www.bosbank.pl w sekcji „Relacje inwestorskie”).
Stosownie do postanowień zawartych w Statucie Banku, Zarząd Banku składa się co najmniej z trzech członków będących osobami fizycznymi, w tym: prezesa Zarządu, wiceprezesa - pierwszego zastępcy prezesa Zarządu oraz pozostałych wiceprezesów lub innych członków Zarządu.
Zarząd prowadzi sprawy Banku oraz reprezentuje Bank na zewnątrz. Zarząd działa kolegialnie i podejmuje decyzje w formie uchwał.
Zarząd Banku przestrzega zasad ładu korporacyjnego określonych w:
„Dobrych Praktykach spółek notowanych na GPW”, wydanych przez Radę Nadzorczą Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A.,
„Zasadach ładu korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych”, wydanych przez Komisję Nadzoru Finansowego.
O wszelkich odstępstwach od ww. zasad Zarząd informuje zgodnie z określonym w tych dokumentach trybem.
Uchwały Zarządu są podejmowane na posiedzeniach zwoływanych w trybie określonym w Regulaminie Zarządu.
Uchwały zapadają zwykłą większością głosów. W razie równej liczby głosów, decyduje głos prezesa Zarządu. Uchwały podejmowane w trybie jawnym, chyba że zostanie zgłoszony wniosek o utajnienie głosowania lub odrębne przepisy wymagają tajności głosowania,
Uchwały mogą być podjęte, jeśli wszyscy członkowie Zarządu zostali zawiadomieni o posiedzeniu Zarządu, a w posiedzeniu Zarządu uczestniczy co najmniej połowa jego członków, w tym prezes Zarządu lub w czasie jego nieobecności wiceprezes pierwszy zastępca prezesa Zarządu lub wskazany przez prezesa Zarządu inny członek Zarządu,
Członek Zarządu nie zgadzający się z podjętą uchwałą może zgłosić do protokołu umotywowane zdanie odrębne. Nie zwalnia go to jednak z obowiązku stosowania się do uchwały podjętej przez Zarząd,
Członek Zarządu nie może brać udziału w głosowaniu w sprawach osobiście go dotyczących, w tym takich, w których występuje sprzeczność interesów Banku z osobistymi interesami członka Zarządu, jego małżonka, krewnych lub powinowatych,
posiedzenia Zarządu są protokołowane.
Zarząd Banku może również podejmować uchwały poza posiedzeniami w trybie pisemnym lub przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość (w szczególności przy użyciu poczty elektronicznej). Podejmowanie przez Zarząd uchwał w tym trybie następuje za zgodą Prezesa Zarządu. Stosowne uregulowania zostały zawarte w Regulaminie Zarządu.
Posiedzenia Zarządu zwoływane przez prezesa Zarządu w miarę potrzeby, nie rzadziej niż 2 razy w miesiącu. Prezes Zarządu, na uzasadniony wniosek członka Zarządu lub z własnej inicjatywy, może zwołać posiedzenie Zarządu w trybie pilnym, wyznaczając termin, miejsce i porządek obrad posiedzenia.
W posiedzeniach Zarządu uczestniczą jego członkowie, osoba kierująca komórką audytu wewnętrznego, osoba kierująca komórką do spraw zgodności, a także inne zaproszone osoby lub wskazane w odrębnym zarządzeniu Prezesa Zarządu. Osoby biorące udział w posiedzeniu mogą w nim uczestniczyć również przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość, m.in. za pośrednictwem komunikatorów/aplikacji umożliwiających przeprowadzenie tele- lub wideokonferencji. Na posiedzeniach Zarządu prezes Zarządu przedstawia do akceptacji projekt porządku obrad, kieruje obradami, udziela głosu, rozstrzyga sprawy proceduralne, podsumowuje wyniki dyskusji, formułuje uchwały, zalecenia i wnioski. W sprawach uzasadnionych względami biznesowymi lub formalno-prawnymi, członek Zarządu może po uzyskaniu zgody prezesa Zarządu – wnieść pod obrady Zarządu temat nie ujęty w porządku posiedzenia.
W przypadku wygaśnięcia mandatu prezesa Zarządu wskutek śmierci, rezygnacji albo odwołania go ze składu Zarządu, do czasu powołania prezesa, jego funkcje pełni oraz kieruje całokształtem działalności Banku wiceprezes - pierwszy zastępca prezesa Zarządu, powoływany za zgodą Komisji Nadzoru Finansowego.
W czasie nieobecności prezesa Zarządu, jego funkcje pełni oraz kieruje całokształtem działalności Banku (z wyłączeniem kompetencji dotyczących nawiązywania oraz rozwiązywania właściwego stosunku zatrudnienia z dyrektorami zarządzającymi, dyrektorami komórek organizacyjnych Centrali oraz dyrektorami centrów
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 94
biznesowych) wiceprezes pierwszy zastępca prezesa Zarządu lub wskazany przez prezesa Zarządu inny członek Zarządu. Wiceprezesi lub członkowie Zarządu sprawują nadzór nad podporządkowanymi im obszarami działalności Banku, zgodnie z wewnętrznym podziałem kompetencji ustalonym przez Zarząd i zatwierdzonym przez Radę Nadzorczą.
4. Systemy kontroli w procesie sporządzania sprawozdań finansowych
System kontroli wewnętrznej
W Banku działa system kontroli wewnętrznej, który funkcjonuje w ramach systemu zarządzania i definiuje elementy struktury i organizację systemu kontroli wewnętrznej w Banku oraz określa cele i zadania, a także tryb i sposób funkcjonowania głównych elementów systemu kontroli wewnętrznej w Grupie Kapitałowej BOŚ S.A.
System kontroli wewnętrznej wspiera Radę Nadzorczą, Komitet Audytu Wewnętrznego, Zarząd, kierownictwo i pracowników Banku w prawidłowym, efektywnym i skutecznym wykonywaniu obowiązków.
System kontroli wewnętrznej funkcjonuje w Banku w sposób zapewniający osiąganie celów, o których mowa w art. 9c ust. 1 Ustawy Prawo bankowe, tj.:
skuteczności i efektywności działania Banku;
wiarygodności sprawozdawczości finansowej;
przestrzegania zasad zarządzania ryzykiem w Banku;
zgodności działania Banku z przepisami prawa, przepisami wewnętrznymi i standardami rynkowymi.
Funkcjonujące w Banku system zarządzania ryzykiem i system kontroli wewnętrznej zorganizowane na trzech niezależnych poziomach:
na pierwszy poziom składa się zarządzanie ryzykiem w działalności operacyjnej Banku;
na drugi poziom składa się co najmniej:
o zarządzanie ryzykiem przez pracowników na specjalnie powoływanych do tego stanowiskach lub w komórkach organizacyjnych, niezależnie od zarządzania ryzykiem, o którym mowa w pkt 1,
o działalność komórki do spraw zgodności;
Na wszystkich trzech poziomach, w ramach systemu kontroli wewnętrznej, pracownicy Banku, w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych, odpowiednio stosują mechanizmy kontrolne, niezależnie monitorują przestrzeganie mechanizmów kontrolnych oraz raportują w ramach funkcji kontroli.
W ramach ww. trzypoziomowej struktury systemu kontroli wewnętrznej w Banku, o której mowa powyżej:
funkcja kontroli jest realizowana na wszystkich trzech poziomach, w szczególności na pierwszym poziomie, tj. w ramach działalności operacyjnej Banku; funkcja kontroli ma za zadanie zapewnienie przestrzegania mechanizmów kontrolnych i obejmuje stanowiska, grupy ludzi lub jednostki organizacyjne odpowiedzialne za realizację zadań przypisanych tej funkcji,
komórka do spraw zgodności funkcjonuje na drugim poziomie, obok zarządzania ryzykiem przez pracowników na specjalnie powoływanych do tego stanowiskach lub w komórkach organizacyjnych; komórka do spraw zgodności ma za zadanie identyfikację, ocenę, kontrolę i monitorowanie ryzyka braku zgodności działalności Banku z przepisami prawa, regulacjami wewnętrznymi i standardami rynkowymi oraz przedstawianie raportów w tym zakresie,
komórka audytu wewnętrznego realizuje zadania na trzecim poziomie. Komórka audytu wewnętrznego ma za zadanie badanie i ocenę, w sposób niezależny i obiektywny, adekwatności i skuteczności systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej, z wyłączeniem komórki audytu wewnętrznego.
Funkcjonujące w Banku mechanizmy kontrolne służą zapobieganiu materializacji ryzyka, wykrywaniu i korygowaniu niepożądanych zdarzeń, które już wystąpiły, oraz likwidowaniu skutków zaistniałych zdarzeń. Mechanizmy kontrolne projektowane na etapie tworzenia przepisów wewnętrznych, jak również na etapie budowania aplikacji i systemów informatycznych oraz są w nie wbudowane.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 95
W strukturze organizacyjnej Banku funkcjonuje komórka do spraw zgodności, która w zakresie swojego działania realizuje funkcję związaną z zarządzaniem ryzykiem braku zgodności, w tym identyfikuje, ocenia, kontroluje ryzyko braku zgodności w Banku i Grupie Kapitałowej BOŚ S.A. i jest organizacyjne bezpośrednio podporządkowana Prezesowi Zarządu Banku.
W Banku funkcjonuje audyt wewnętrzny, który jest integralnym i niezależnym elementem systemu kontroli wewnętrznej w Banku, usytuowanym na trzecim poziomie w strukturze tego systemu. Audyt wewnętrzny realizowany jest przez komórkę audytu wewnętrznego, wydzieloną w strukturze organizacyjnej Banku w sposób gwarantujący pełną jej niezależność i obiektywizm wykonywanych zadań, bezpośrednio organizacyjnie podporządkowaną Prezesowi Zarządu, nad którą nadzór merytoryczny sprawuje Komitet Audytu Wewnętrznego.
Zadaniem komórki audytu wewnętrznego jest niezależne i obiektywne badanie i ocena adekwatności i skuteczności systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej Banku (z wyłączeniem komórki audytu wewnętrznego) oraz podmiotów zależnych.
Komórka audytu wewnętrznego dokonuje oceny realizacji procesów i przyczynia się do ich usprawnienia, w tym w szczególności procesów biznesowych, procesów zarządzania ryzykiem i procesów zarządczych oraz stosowanych w ich przebiegu mechanizmów kontrolnych.
W Banku funkcjonują mechanizmy zapewniające niezależność komórki audytu wewnętrznego oraz komórki do spraw zgodności, które zostały opisane w Uchwale Zarządu i Rady Nadzorczej dotyczącej „Systemu kontroli wewnętrznej w BOŚ S.A.”.
Rola organów Banku w systemie kontroli wewnętrznej
Rada Nadzorcza sprawuje nadzór nad wprowadzeniem systemu kontroli wewnętrznej, procedur anonimowego zgłaszania naruszeń prawa oraz obowiązujących w Banku procedur i standardów etycznych, a także ocenia ich adekwatność i skuteczność.
Rada Nadzorcza dokonuje, na podstawie opinii Komitetu Audytu Wewnętrznego, corocznej oceny adekwatności i skuteczności systemu kontroli wewnętrznej, który obejmuje funkcję kontroli, komórkę do spraw zgodności oraz komórkę audytu wewnętrznego.
W ramach nadzoru nad działalnością Banku Rada Nadzorcza monitoruje skuteczność systemu kontroli wewnętrznej w oparciu o informacje uzyskane od komórki do spraw zgodności, komórki audytu wewnętrznego, Zarządu Banku oraz Komitetu Audytu Wewnętrznego.
Komitet Audytu Wewnętrznego sprawuje bezpośredni nadzór nad działalnością komórki audytu wewnętrznego oraz monitoruje adekwatność i skuteczność systemu kontroli wewnętrznej, w tym komórki audytu wewnętrznego i komórki do spraw zgodności i funkcji kontroli. Komitet Audytu Wewnętrznego wspiera Radę Nadzorczą w zakresie nadzoru nad systemem kontroli wewnętrznej.
Zarząd Banku projektuje, wprowadza oraz zapewnia działanie systemu kontroli wewnętrznej oraz procedur anonimowego zgłaszania naruszeń prawa, a także procedur i standardów etycznych.
Do obowiązków Zarządu Banku należy zaprojektowanie, wprowadzenie oraz zapewnianie funkcjonowania w Banku adekwatnego i skutecznego systemu kontroli wewnętrznej, który obejmuje funkcję kontroli, komórkę do spraw zgodności i komórkę audytu wewnętrznego oraz zapewnia niezależność komórki audytu wewnętrznego i komórki do spraw zgodności.
Zarząd Banku zapewnia funkcjonowanie systemu kontroli wewnętrznej w podmiotach zależnych.
Zarząd Banku podejmuje działania mające na celu zapewnienie ciągłości działania systemu kontroli wewnętrznej, w tym właściwej współpracy wszystkich pracowników Banku w ramach funkcji kontroli oraz współpracy z komórką do spraw zgodności, komórką audytu wewnętrznego, a także zapewnienie dostępu pracownikom tych komórek do niezbędnych dokumentów źródłowych, w tym zawierających informacje prawnie chronione, w związku z wykonywaniem przez nich obowiązków służbowych.
W przypadku wykrycia nieprawidłowości przez system kontroli wewnętrznej Zarząd Banku podejmuje odpowiednie działania, w tym określone środki naprawcze i dyscyplinujące, w celu usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości.
Zarząd Banku, nie rzadziej niż raz w roku przekazuje informację Radzie Nadzorczej o sposobie wypełnienia zadań na podstawie której Rada Nadzorcza dokonuje oceny skuteczności i adekwatności systemu kontroli wewnętrznej.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 96
Kierujący komórką audytu wewnętrznego i kierujący komórką do spraw zgodności zobowiązani do bieżącego współdziałania z Prezesem Zarządu, Zarządem Banku oraz Przewodniczącym Komitetu Audytu Wewnętrznego, w tym w szczególności do bezzwłocznego powiadamiania o stwierdzonych istotnych zakłóceniach w działalności Banku i podmiotach Grupy Kapitałowej BOŚ S.A., lukach i nieefektywnościach w funkcjonowaniu systemu kontroli wewnętrznej i systemu zarządzania ryzykiem oraz przedkładania propozycji działań w celu usprawnienia systemów i wyeliminowania nieefektywności.
Mechanizmy kontrolne sporządzania sprawozdań finansowych
W celu zapewnia rzetelności i poprawności funkcjonowania procesu sporządzania sprawozdań finansowych w Banku funkcjonuje szereg mechanizmów kontrolnych. Stanowią one element funkcjonalności systemów sprawozdawczych oraz regulacji wewnętrznych. Mechanizmy te polegają m.in. na ciągłej weryfikacji i rekoncyliacji danych sprawozdawczych z księgami rachunkowymi, analitycznymi i innymi dokumentami, które podstawą sporządzania sprawozdań finansowych oraz z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa w zakresie zasad rachunkowości i sporządzania sprawozdań finansowych.
Proces sporządzania sprawozdań finansowych jest poddawany weryfikacji, w szczególności w zakresie poprawności uzgodnień rachunkowych, analizy merytorycznej i rzetelności informacji. Roczne sprawozdania finansowe podlegają przeglądowi przez Komitet Audytu Wewnętrznego i przyjęciu przez Radę Nadzorczą oraz akceptowane do publikacji przez Zarząd BOŚ S.A.
Ponadto Rada Nadzorcza dokonuje corocznej oceny rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej BOŚ S.A, rocznego sprawozdania finansowego Banku oraz sprawozdania Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. sporządzonego łącznie ze sprawozdaniem Zarządu z działalności BOŚ S.A., w zakresie ich zgodności z księgami, dokumentami oraz ze stanem faktycznym.
Do zadań Komitetu Audytu Wewnętrznego jest wsparcie Rady poprzez sprawowanie bezpośredniego nadzoru nad systemem zarządzania Bankiem, tj. w szczególności systemem kontroli wewnętrznej oraz przebiegiem procesu sprawozdawczości finansowej i wykonywania czynności rewizji finansowej.
Do głównych zadań KAW należą w szczególności monitorowanie:
procesu sprawozdawczości finansowej,
skuteczności systemów kontroli wewnętrznej i systemów zarządzania ryzykiem oraz audytu wewnętrznego, w tym w zakresie sprawozdawczości finansowej,
wykonywania czynności rewizji finansowej, w szczególności przeprowadzania przez firmę audytorską badania, z uwzględnieniem wszelkich wniosków i ustaleń Komisji Nadzoru Audytowego wynikających z kontroli przeprowadzonej w firmie audytorskiej.
Szczegółowy opis działania Komitetu Audytu Wewnętrznego został zamieszczony powyżej w pkt. 3.2.
5. Konflikt interesów w BOŚ S.A.
W Banku obowiązują przepisy dotyczące zarządzania konfliktami interesów, w tym zasady przeciwdziałania konfliktom interesów. Regulaminy Zarządu i Rady Nadzorczej określają zasady wyłączania członków tych organów, z udziału w rozpatrywaniu spraw i podejmowaniu decyzji, z którymi związany jest konflikt interesów. W przypadku powstania lub możliwości wystąpienia potencjalnego konfliktu interesów osoby, których taka sytuacja dotyczy mają obowiązek ujawnić tę sytuację.
Ponadto w Banku obowiązują przepisy wewnętrzne dotyczące zasad przyjmowania korzyści lub prezentów, które mogłyby mieć wpływ na bezstronność i obiektywizm przy podejmowaniu decyzji wobec klientów lub podmiotów współpracujących z Bankiem.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 97
6. Polityka wynagrodzeń w BOŚ S.A.
6.1. Polityka wynagrodzeń osób zajmujących stanowiska kierownicze w BOŚ S.A.
W celu wypełnienia wymogów określonych w Rozporządzeniu Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 8 czerwca 2021 roku w sprawie systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej oraz polityki wynagrodzeń w bankach a także w zgodzie z postanowieniami Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/36/UE z dnia 26 czerwca 2013 roku w sprawie warunków dopuszczenia instytucji kredytowych do działalności oraz nadzoru ostrożnościowego nad instytucjami kredytowymi i firmami inwestycyjnymi, Bank wdrożył Politykę wynagrodzeń osób zajmujących stanowiska kierownicze, zatwierdzoną przez Radę Nadzorczą Banku Ochrony Środowiska S.A.
Komitet ds. Wynagrodzeń i Nominacji powołany przez Radę Nadzorczą Banku opiniuje Politykę wynagrodzeń, opiniuje i projektuje zasady wynagradzania członków Zarządu, opiniuje wysokość wynagrodzenia zmiennego osób zajmujących stanowiska kierownicze, opiniuje i monitoruje wysokość wynagrodzenia zmiennego osób zajmujących stanowiska kierownicze w Banku odpowiedzialne za zarządzanie ryzykiem na drugim poziomie, kierowanie komórką do spraw zgodności oraz kierowanie komórką audytu wewnętrznego.
W okresie sprawozdawczym, Polityka wynagrodzeń nie była nowelizowana.
W okresie sprawozdawczym:
rozliczono trzecią (z trzech) transzę odroczonego wynagrodzenia zmiennego za wyniki roku 2018; przewidywany całkowity koszt wyniesie 113,5 tys. brutto, w tym przyznano płatności w akcjach fantomowych stanowiące świadczenie krótkoterminowe, które zostanie wypłacone po upływie okresu retencyjnego, tj. po okresie 6 miesięcy liczonego od dnia przyznania zmiennego składnika wynagrodzenia po kursie stanowiącym średnią arytmetyczną z kursów zamknięcia ustalonych na pięciu pierwszych sesjach po upływie okresu retencyjnego - 7 785 sztuk akcji oraz wypłacono w gotówce 56,8 tys. brutto stanowiące świadczenie krótkoterminowe;
rozliczono drugą (z trzech) transzę odroczonego wynagrodzenia zmiennego za wyniki roku 2019; przewidywany całkowity koszt wyniesie 96,9 tys. brutto, w tym przyznano płatności w akcjach fantomowych stanowiące świadczenie krótkoterminowe, które zostanie wypłacone po upływie okresu retencyjnego, tj. po okresie 6 miesięcy liczonego od dnia przyznania zmiennego składnika wynagrodzenia po kursie stanowiącym średnią arytmetyczną z kursów zamknięcia ustalonych na pięciu pierwszych sesjach po upływie okresu retencyjnego - 7 071 sztuk akcji oraz wypłacono w gotówce 48,4 tys. brutto stanowiące świadczenie krótkoterminowe;
członkom zarządu zostało naliczone wynagrodzenie zmienne za wyniki roku 2021 w łącznej wartości 1 564,8 tys. zł. 60% naliczonego wynagrodzenie podlegało rozliczeniu w 2022 roku, natomiast 40% naliczonego wynagrodzenia (tj. 625,9 tys. zł) zostało odroczone na kolejne 5 lat. 50% z wynagrodzenia rozliczonego w 2022 roku zostało wypłacone w gotówce (łączna kwota 469,4 tys. zł), natomiast pozostałe 50% przyznano w akcjach fantomowych stanowiących świadczenie krótkoterminowe, który zostaną wypłacone po upływie okresu retencyjnego, tj. w marcu 2023, po kursie stanowiącym średnią arytmetyczną z kursów zamknięcia ustalonych na pięciu pierwszych sesjach po upływie okresu retencyjnego - 52 601 sztuk akcji.
32 osobom zajmującym stanowiska kierownicze zidentyfikowane jako mające istotny wpływ na profil ryzyka Banku (z pominięciem Członków Zarządu), z uwagi na spełnienie obu warunków niezbędnych do naliczenia premii oraz brak stwierdzonych znaczących nieprawidłowości czy zastrzeżeń w wykonywaniu powierzonych obowiązków, zostało naliczone i wypłacone wynagrodzenie zmienne, w łącznej wysokości 1 191,2 tys. zł.
6 osobom zajmującym stanowiska kierownicze zidentyfikowane jako mające istotny wpływ na profil ryzyka Banku (z pominięciem Członków Zarządu), została wypłacona nagroda pieniężna w łącznej wysokości 51 tys. zł za realizację poszczególnych projektów realizowanych w 2021 roku
25 osobom zajmującym stanowiska kierownicze zidentyfikowane jako mające istotny wpływ na profil ryzyka Banku (z pominięciem Członków Zarządu), mając na uwadze wzorową postawę odzwierciedlającą wartości Banku, ponadprzeciętne zaangażowanie oraz efektywność, skuteczność oraz terminowość w realizacji wyznaczonych zadań, co miało wpływ na poprawę postrzegania BOŚ jako banku specjalistycznego oraz osiągnięcie przez Grupę BOŚ w 2021 roku zysku netto w wysokości ponad 47 mln
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 98
wobec 307 mln straty netto wykazanej rok wcześniej, poprawę w obydwu podstawowych obszarach działalności, tj. wyniku odsetkowego (wzrost do 376 mln zł, tj. o 1,4% rok do roku), oraz wyniku prowizyjnego (sięgnął 142 mln i był o 5,4% wyższy od dotychczas rekordowego poziomu z 2020 roku), zostały wypłacone nagrody uznaniowe w łącznej wysokości 377,8 tys. zł.
Zgodnie z postanowieniami Rozdziału IV par. 14 ust. 4 Polityki wynagrodzeń osób zajmujących stanowiska kierownicze w Banku Ochrony Środowiska S.A. (z pominięciem Członków Zarządu) wynagrodzenie zmienne nie podlegało mechanizmowi odraczania i wypłaty części wynagrodzenia w akcjach.
Wynagrodzenie zmienne za wyniki roku 2022 nie zostało jeszcze rozliczone i przyznane.
6.2. Program opcji menedżerskich oraz akcji pracowniczych
W 2022 i 2021 roku w Banku nie było programu akcji pracowniczych.
6.3. Informacja na temat wynagrodzeń i zobowiązań wobec kluczowego personelu kierowniczego BOŚ S.A.
Informacje na temat wynagrodzeń kluczowego personelu kierowniczego BOŚ S.A. oraz o wszelkich zobowiązaniach Banku wobec obecnych i byłych osób zarządzających oraz nadzorujących zamieszczono w nocie 51 Rocznego Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2022 roku.
Bank nie ma zobowiązań wynikających z emerytur i świadczeń o podobnym charakterze dla byłych osób zarządzających i nadzorujących.
6.4. Umowy dotyczące rekompensat dla osób zarządzających
Umowy zawarte z ww. osobami zarządzającymi, zawierały zasady rekompensat. W tym zakresie obowiązywały następujące zapisy:
w przypadku rozwiązania albo wypowiedzenia umowy przez Bank z innych przyczyn niż naruszenie podstawowych obowiązków wynikających z umowy, przewidziano możliwość przyznania nie więcej niż 3 krotność wynagrodzenia stałego, pod warunkiem pełnienia powierzonej funkcji przez okres co najmniej 12 miesięcy przed rozwiązaniem umowy; wysokość odprawy przyznaje Rada Nadzorcza, kierując się nakładem świadczonych usług, ich wydajnością i jakością w ciągu ostatnich 3 lat pełnienia funkcji oraz oceną efektów świadczonych usług zarządzania, wyników finansowych Banku i nadzorowanej linii biznesowej.
Powyższymi zasadami objętych było: w okresie od 1 stycznia 2022 roku do 22 maja 2022 roku pięciu Członków Zarządu, zaś w okresie od 23 maja 2022 roku do 31 grudnia 2022 roku czterech Członków Zarządu.
w zamian za powstrzymywanie się od zajmowania się bezpośrednio lub pośrednio interesami konkurencyjnymi wobec Banku po ustaniu pełnienia funkcji, w przypadku pełnienia funkcji co najmniej 3 miesiące, przewidziano odszkodowanie, wypłacane co miesiąc po ustaniu pełnienia funkcji w wysokości 50% wynagrodzenia stałego otrzymanego bezpośrednio przed ustaniem pełnienia funkcji – przez okres 6 miesięcy.
Powyższymi zasadami objętych było: w okresie od 1 stycznia 2022 roku do 23 maja 2022 roku pięciu Członków Zarządu, zaś w okresie od 23 maja 2022 roku do 31 grudnia 2022 roku czterech Członków Zarządu.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 99
6.5. Zestawienie stanu posiadania akcji Banku przez Członków Zarządu Banku i Członków Rady Nadzorczej
Zgodnie z przekazanymi do Banku informacjami, żaden z członków Zarządu, a także żaden z Członków Rady Nadzorczej nie posiadał w dniu 31 grudnia 2022 roku:
akcji Banku ani uprawnień do nich,
akcji i udziałów w jednostkach powiązanych Banku.
Członkowie Zarządu posiadali akcje fantomowe, które otrzymali jako wynagrodzenie zmienne za wyniki.
w tym:
Akcje fantomowe
Ogółem
Przyznane w 2022 za 2018 (do wypłaty w marcu 2023)
Przyznane w 2022 za 2019 (do wypłaty w marcu 2023)
Przyznane w 2022 za 2021 (do wypłaty w marcu 2023)
Arkadiusz Garbarczyk
19 602
3 645
4 265
11 692
Robert Kasprzak
9 065
-
-
9 065
Jerzy Zań
10 393
-
-
10 393
W tabeli nie ujęto nie ujęto akcji fantomowych przyznanych za wyniki 2021 roku dla Wojciecha Hanna tj. 12 826 szt. oraz dla Marzeny Koczut – tj. 8 625 szt., w związku z tym że nie są już w składzie Zarządu Banku.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 100
VII. OŚWIADCZENIE NA TEMAT INFORMACJI NIEFINANSOWYCH
Dokument ten jest obowiązkowym sprawozdaniem o danych niefinansowych. Bank przygotował sprawozdanie po raz czwarty, wykorzystując wybrane standardy GRI oraz własne wskaźniki. Zebrane dane obrazują stan na dzień 31 grudnia 2022 roku.
Misja i model biznesowy
Misją Banku Ochrony Środowiska jest innowacyjne i skuteczne wspieranie zielonej transformacji. Bank wpisuje się tym samym w światową rodzinę eko-banków, które łączą efektywną i rentowną działalność ze wspieraniem projektów związanych z ochroną środowiska naturalnego.
Wizja: Kompleksowo finansujemy zieloną transformację, oferując unikatowe produkty, zaangażowanych ekspertów i różnorodne instrumenty finansowe
Plan rozwoju Banku uwzględnia gospodarcze następstwa pandemii COVID-19 oraz unijne i krajowe projekty dążące do osiągnięcia neutralności klimatycznej. Dlatego BOŚ zamierza położyć jeszcze większy nacisk na kompetencje doradcze i specjalizację w proekologicznych produktach finansowych, a także kompleksowe wspieranie zielonej transformacji polskich firm i samorządów. Oferta dla klientów detalicznych również zostanie skoncentrowana wokół finansowania inwestycji prośrodowiskowych. W ten sposób Bank zamierza wyróżnić się na rynku, odpowiedzieć na rosnący popyt na zielone produkty finansowe i zaangażować się w cywilizacyjne wyzwania nadchodzących dekad. Obranie tego kierunku ma przełożyć się na poprawę efektywności operacyjnej, co powinno zaowocować trwałą rentownością oraz poprawą wszystkich kluczowych wskaźników.
BOŚ funkcjonuje jako bank specjalistyczny, otwarty na współpracę zarówno z innymi bankami komercyjnymi, jak i instytucjami międzynarodowymi, takimi jak Europejski Bank Inwestycyjny czy Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju.
Bank obsługuje klientów korporacyjnych i detalicznych, koncentrując się na opracowywaniu nowoczesnych produktów finansowych stworzonych dla wsparcia rozwoju gospodarki w oparciu o ekologiczne rozwiązania. BOŚ oferuje specjalistyczne kredyty, aby pomóc klientom we wdrażaniu rozwiązań w zakresie czystej energii oraz zakupie lub leasingu pojazdów bezemisyjnych. Bank postrzega przejście w kierunku ekologicznej gospodarki jako najważniejsze z globalnych wyzwań, ale również jako jedną z największych szans inwestycyjnych dla Polski.
Bank przykłada szczególną wagę do realizacji celów zrównoważonego rozwoju przyjętych przez państwa członkowskie Organizacji Narodów Zjednoczonych w rezolucji AGENDA 2030. Odpowiedzialny biznes to nie tylko chęć pomnażania zysku, ale także troska i realne zobowiązania wobec środowiska naturalnego, społeczeństwa, gospodarki, klientów, akcjonariuszy, pracowników, a także przestrzeganie najwyższych standardów ładu korporacyjnego.
Zgodnie z założeniami Strategii Rozwoju BOŚ na lata 2021-2023, Bank uzyskał w grudniu 2021 roku po raz pierwszy rating ESG6 na poziomie 19,9, co oznacza niewielkie ryzyko istotnego negatywnego wpływu czynników ESG („Low Risk”). W 2022 roku Bank uzyskał ogólną ocenę ESG Risk na poziomie 14,2 („Low Risk”), co jest znaczącą poprawą w porównaniu do i tak bardzo dobrego rezultatu sprzed roku. Dzięki rezultatowi osiągniętemu w grudniu 2022 roku BOŚ awansował do grona 9% najlepiej ocenionych banków w wymiarze globalnym (na ponad 1 tys. przebadanych instytucji finansowych) i zarazem w czołowych 8% spośród ponad 15,5 tys. wszystkich firm na całym świecie poddanych badaniu przez Morningstar Sustainalytics.
6 Copyright © [2023] Morningstar Sustainalytics. Wszelkie prawa zastrzeżone. Niniejsza publikacja zawiera informacje opracowane przez Sustainalytics (www.sustainalytics.com). Informacje te stanowią własność Sustainalytics i/lub jej zewnętrznych dostawców („Dane Osób Trzecich”) i przekazywane są wyłącznie w celach informacyjnych. Nie stanowią one rekomendacji produktów lub przedsięwzięć ani porady inwestycyjnej. Nie ma gwarancji, że są one kompletne, aktualne, poprawne lub przydatne do określonych celów. Warunki korzystania z nich znajdują się pod adresem https://www.sustainalytics.com/legal-disclaimers.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 101
Realizacja Strategii ESG
W 2022 roku Bank prowadził działania na rzecz realizacji Strategii ESG, przyjętej w październiku 2021 roku. Strategia ESG uwzględnia zobowiązania wpisane w Strategię biznesową Banku, a jej horyzont obejmuje działania i wyznacza mierzalne cele w perspektywie 2023 roku Strategia odnosi się do działań wewnętrznych i zewnętrznych w podziale na trzy filary odnoszące się do czynników E (environmental środowiskowych), S (social- społecznych) i G (governance – ładu korporacyjnego):
Lider zielonej zmiany,
Bank aktywny społecznie,
Świadoma organizacja.
W Strategii ESG Bank zobowiązuje się do działań takich jak:
Aktywne angażowanie się w finansowanie zrównoważonych inwestycji,
Kompleksowe wspieranie i doradztwo klientom w procesie transformacji, dzięki unikalnej ekspertyzie,
Wdrażanie najwyższych standardów zarządzania własnym oddziaływaniem na środowisko,
Stała edukacja wspierająca zrównoważony rozwój gospodarczy,
Odpowiedzialne i pełne zaangażowania partnerstwo dla ważnych działań społecznych,
Dbanie o pracowników i angażujące miejsce pracy, z jasnymi zasadami zatrudnienia, wspierające różnorodność,
Prowadzenie działalności w sposób transparentny z wykorzystaniem najlepszych rynkowych praktyk w zakresie ESG,
Dążenie do zrównoważonego łańcucha wartości dla dostawców i klientów,
Efektywne zarządzanie ryzykiem ESG.
Cele Strategii ESG na bieżąco monitorowane w zakresie konkretnych zobowiązań, wskaźników i terminów. Raporty z realizacji Strategii ESG przedkładane w okresach kwartalnych na posiedzenie Komitetu ESG i Zarządu Banku, a w okresach półrocznych dodatkowo na posiedzenia Komitetu Ekologii i Rady Nadzorczej.
Według stanu na 31 grudnia 2022roku zdecydowana większość KPI zaplanowanych na lata 2021-2022, w tym działania coroczne zostały zrealizowane.
Lider Zielonej Zmiany
Bank aktywnie działa budując ofertę zrównoważonych produktów finansowych. W 2022 roku w ofercie dostępne były m.in. zielone obligacje, obligacje ESG, zielony kredyt dla deweloperów, zielony faktoring, zielone gwarancję, akredytywy i faktoring ESG. Ponadto w 2022 roku we współpracy z Lasami Państwowymi posadzono 200 000 drzew na terenach leśnych dotkniętych klęską żywiołową. Akcja była powiązana z ofertą ekolokat terminowych, w ramach której Bank zobowiązał się do posadzenia 1 drzewa za każde 20 tys. zł zdeponowane na lokacie.
W 2021 roku Bank przyjął spójną ze Strategią ESG Politykę Klimatyczną BOŚ S.A., która zakłada m.in. brak nowego finansowania wydobycia węgla energetycznego i nowych bloków węglowych. W 2022 roku w związku z sytuacją geopolityczną, Bank dokonał aktualizacji Polityki klimatycznej, poprzez uwzględnienie konieczności zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego, w tym potrzeby dywersyfikacji źródeł dostaw surowców lub zarządzania ryzykiem zaburzenia normalnego działania klienta/ branży oraz dążenia do ścieżki sprawiedliwej transformacji we właściwy sposób mitygującej ryzyka społeczne transformacji klimatycznej.
Bank prowadzi prace wdrożeniowe mające na celu realizację, zgodnie z harmonogramem regulacyjnym, obowiązków wynikających z rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 roku w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje (tzw. systematyka/taksonomia).
Bank aktywny społecznie
Społeczna odpowiedzialność i utrzymywanie dobrych relacji z otoczeniem stanowi jeden z filarów tożsamości BOŚ. Bank jest świadomy, że odpowiedzialny biznes oznacza realne i wymierne zobowiązania wobec społeczeństwa i środowiska naturalnego, w tym także przestrzeganie obowiązujących standardów ładu korporacyjnego. Zobowiązanie do budowania relacji z otoczeniem zaowocowało wdrożeniem 29 grudnia 2022 roku Deklaracji budowania relacji z otoczeniem społecznym oraz minimalizowania negatywnego wpływu na społeczeństwo w Banku Ochrony Środowiska S.A.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 102
W ramach filaru „Bank aktywny społecznie”, BOŚ angażuje się w działalność edukacyjną oraz uczestniczy w dialogu rynkowym dot. zrównoważonego finansowania. Po sukcesie poprzedniego roku, 27 października 2022 roku. BOŚ ponownie zorganizował konferencję pt. IDEA BIZNES KLIMAT. Celem konferencji było zainicjowanie merytorycznej dyskusji o roli przedsiębiorstw w procesach związanych ze zmianami klimatu oraz pokazanie wzajemnych oddziaływań pomiędzy procesami klimatycznymi a biznesowymi.
Od momentu przystąpienia w listopadzie 2021 roku, Bank aktywnie uczestniczy w inicjatywach United Nations Global Compact (UNGC) organizacji, której misją jest zmobilizowanie globalnego ruchu zrównoważonych firm i interesariuszy, do podjęcia działań na rzecz ludzi i środowiska, aby stworzyć świat, do którego wszyscy powinni dążyć.
W 2022 roku Bank podpisał deklarację przystąpienia do Forum Odpowiedzialnego Biznesu. W ramach partnerstwa m.in. uzyskał dostęp do platformy z dodatkowymi materiałami, w tym: szkoleniami, publikacjami i badaniami, a także materiałami dostępnymi w ramach współpracy międzynarodowej FOB z CSR Europe, World Business Council for Sustainable Development, Global Reporting Initiative i EU-Diversity Charter.
Bank zobowiązuje się także do dbania o pracowników i tworzenia angażującego miejsca pracy, z jasnymi zasadami zatrudnienia, wspierającymi różnorodność. W 2022 Bank kontynuował działania obejmujące rozwój wolontariatu pracowników przy wsparciu Fundacji BOŚ, realizował strategię employer branding. organizował inicjatywy well- beingowe oraz warsztaty podnoszące wiedzę i rozumienie zagadnień różnorodności. W 2022 roku wdrożono program edukacji ESG dla wszystkich pracowników oraz program dzielenia się wiedzą wewnątrz organizacji.
Świadoma organizacja
Jako świadoma organizacja Bank przykłada szczególną wagę do systematycznego zwiększania transparentności w zakresie ujawnień, budowania zrównoważonego łańcucha dostaw oraz uwzględniania ryzyk ESG w zasadach zarządzania ryzykiem Banku.
W dniu 1 września 2022 roku Bank opublikował Raport ESG, stanowiący podsumowanie całokształtu zaangażowania banku w działania proekologiczne, prospołeczne i dotyczące ładu korporacyjnego oraz działania w zakresie realizacji Strategii ESG w roku 2021.
Dokumenty i regulacje dot. kwestii ESG dostępne na dedykowanej podstronie na www Banku pod adresem https://www.bosbank.pl/ESG/esg/strategia-i-raport-esg.
Zobowiązanie do zrównoważonego łańcucha dostaw wynika z obowiązujących w Banku „Standardów postępowania dla dostawców Banku Ochrony Środowiska S.A.”, zgodnie z którymi opracowane standardy oświadczeń dla dostawców i klauzule umowne w zakresie ESG. Każdy nowy dostawca, który będzie realizował umowy z BOŚ S.A., zobowiązuje się działać zgodnie ze standardami oraz dążyć do tego, aby jego podwykonawcy również ich przestrzegali, deklarując przestrzeganie zasad w nich zawartych poprzez złożenie stosownego oświadczenia.
Uwzględniając dynamikę zmian otoczenia, Bank zapewnia najlepsze rozwiązania w zakresie zarządzania ryzykiem. Od 2021 roku w ramach procesu oceny ryzyka kredytowego Bank uwzględnia ocenę ryzyk ESG występujących u potencjalnych kredytobiorców. Przed podjęciem decyzji w sprawie finansowania przedsiębiorców oraz jednostek samorządu terytorialnego ocenia się, czy klient w ramach prowadzonej działalności wspiera ochronę środowiska (E), dba o kwestie społeczne (S), a także czy zachowuje odpowiedni ład korporacyjny w strukturach firmy (G).
Systematyka (taksonomia)
Opis i wskaźniki
Wdrożenie wymogów regulacyjnych dot. systematyki zielonych aktywów jest szczególnie istotne dla BOŚ S.A., który od początku swojej działalności promuje inwestycje proekologiczne, wspierając zrównoważony rozwój. Zgodnie z potrzebami Klientów Bank niezmiennie poszerza ofertę produktów i instrumentów finansowych dedykowanych inwestycjom ekologicznym. Konsekwentnie rozwija ekologiczny portfel, aby wspierać zieloną transformację. Bank dba, aby finansowane projekty wspierały wyzwania związane z ochroną środowiska. Klientom zapewnia eksperckie wsparcie inżynierów ekologów, które pozwala na osiąganie pozytywnych rezultatów dla środowiska.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 103
Działania proekologiczne, które finansuje Bank obejmują m.in.: redukcję zużycia zasobów naturalnych, poprawę efektywności energetycznej, wzrost wykorzystania odnawialnych źródeł energii, zrównoważone budownictwo - to obszary wpisujące się w ramy systematyki.
Bank pracuje nad wdrożeniem wymogów Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 roku w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje, zmieniającego rozporządzenie (UE) 2019/2088 oraz powiązanych z nim aktów prawnych. Regulacje dotyczące taksonomii są ciągle dopracowywane na poziomie Komisji Europejskiej, a dane odnoszące się do Klientów i transakcji Banku, w odniesieniu do szczegółowych kryteriów taksonomii, ograniczone. W związku z powyższym Bank nie dostosował jeszcze w 2022 roku w pełni produktów oraz wewnętrznej klasyfikacji aktywów proekologicznych do taksonomii, natomiast realizuje ujawnienia obowiązkowe w zakresie taksonomii zgodnie z harmonogramem wynikającym z regulacji.
Wskaźnik GAR
Wskaźnik GAR (ang. Green Asset Ratio), w tegorocznej uproszczonej sprawozdawczości, ma na celu przedstawienie udziału zielonych aktywów finansujących działania kwalifikowalne do systematyki (ang. taxonomy eligible) w odniesieniu do aktywów Banku ogółem.
W ramach prezentowanych ujawnień GAR, Bank zidentyfikował w portfelu ekspozycje wobec przedsiębiorstw niefinansowych podlegających obowiązkowi sprawozdawczości niefinansowej, tzn. podmiotów notowanych na GPW, które spełniają poniższe warunki:
1) 500 osób – w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty oraz
2) 85 000 000 w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego lub 170 000 000 w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy.
Istotnym wyzwaniem wpływającym na przedstawione w raporcie informacje dotyczące wskaźników, jest obowiązek ich publikowania w tym samym terminie, dla instytucji finansowych oraz podmiotów niefinansowych. W związku z powyższym, w wyliczeniach Bank uwzględnił dane ze sprawozdań niefinansowych Klientów za ostatni dostępny rok, tj. za rok 2021.
W przypadku kredytów obrotowych, udział środków kwalifikowalnych do systematyki został ustalony na podstawie informacji ze sprawozdań niefinansowych Klientów, w oparciu o wskaźnik obrotów kwalifikowalnych do taksonomii (na podstawie tabeli pn. „Udział procentowy obrotu z tytułu produktów lub usług powiązanych z działalnością gospodarczą zgodną z systematyką”). Kredyty inwestycyjne, których przeznaczenie zostało ocenione jako kwalifikowalne do systematyki, w całości zostały włączone do wskaźnika GAR.
W przypadku braku ujawnień Klienta w zakresie systematyki lub braku wiedzy o przeznaczeniu środków kredytu, aktywa takie nie zostały oznaczone jako kwalifikowalne do systematyki, ze względu na brak potwierdzonych danych pozwalających na poprawną weryfikację i kwalifikację.
Zgodnie z art. 8 ust. 1 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 na przedsiębiorstwa podlegające art. 19a lub 29a dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE został nałożony obowiązek ujawniania informacji w jaki sposób i w jakim stopniu ich działalność jest związana ze zrównoważoną środowiskowo działalnością gospodarczą. Zgodnie z Rozporządzeniem Delegowanym Komisji (UE) 2021/2178 w okresie przejściowym od 1 stycznia 2022 do 31 grudnia 2023 roku Bank ujawnia informacje wskazane w artykule 10 ust. 3 tego Rozporządzenia Delegowanego.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 104
Udział procentowy w aktywach ogółem ekspozycji wobec działalności gospodarczej kwalifikującej się do systematyki (GAR)
0,99%
Dotyczy ekspozycji wobec przedsiębiorstw niefinansowych podlegających obowiązkowi sprawozdawczości niefinansowej
Udział procentowy w aktywach Ogółem ekspozycji wobec działalności gospodarczej niekwalifikującej się do systematyki
0,76%
Dotyczy ekspozycji wobec przedsiębiorstw niefinansowych podlegających obowiązkowi sprawozdawczości niefinansowej
Udział procentowy w aktywach ogółem ekspozycji, wobec przedsiębiorstw niefinansowych , które nie podlegają obowiązkowi publikowania informacji niefinansowych
34,60%
Dotyczy ekspozycji wobec przedsiębiorstw niefinansowych nie podlegających obowiązkowi sprawozdawczości niefinansowej
Dotyczy ekspozycji wobec instytucji rządowych
oraz emitentów ponadnarodowych
Udział procentowy w aktywach ogółem ekspozycji wobec rządów centralnych, banków centralnych i emitentów ponadnarodowych
38,90%
(z uwzględnieniem ekspozycji w portfelu handlowym)
Udział procentowy w aktywach ogółem instrumentów pochodnych
1,03%
Dotyczy instrumentów pochodnych prezentowanych w portfelu handlowym
Udział procentowy portfela handlowego w aktywach ogółem
1,20%
Dotyczy portfela handlowego (w tym instrumentów pochodnych)
Udział procentowy pożyczek międzybankowych na żądanie w aktywach ogółem
0,98%
Dotyczy międzybankowych pożyczek na żądanie
Aktywa Ogółem
22 mld złotych
Aktywa Ogółem prezentowane zgodnie z konsolidacją ostrożnościową Grupy BOŚ
Ujawnienie dobrowolne
Udział procentowy w aktywach ogółem ekspozycji wobec działalności gospodarczej kwalifikującej się do systematyki (GAR) z uwzględnieniem kredytów hipotecznych)
10,30%
Dotyczy ekspozycji wobec przedsiębiorstw niefinansowych podlegających obowiązkowi sprawozdawczości niefinansowej oraz kredytów hipotecznych (na cele mieszkalne i zabezpieczone na nieruchomości mieszkalnej) dla gospodarstw domowych(osoby fizyczne i wspólnoty mieszkaniowe)
Powyższe ujawnienia zostały przygotowane w oparciu o najlepszą posiadaną w Banku wiedzę i stanowią wypełnienie obowiązku raportowania w zakresie taksonomii dla instytucji kredytowych w okresie przejściowym. Bank dodatkowo zaprezentował udział procentowy w aktywach ogółem ekspozycji wobec działalności gospodarczej kwalifikującej się do systematyki (GAR) rozszerzając wskaźnik o kredyty hipoteczne.
Wskaźniki zostały obliczone na bazie danych skonsolidowanych ostrożnościowo, zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 575/2013 w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych oraz firm inwestycyjnych (z późniejszymi zmianami) i zgodne z raportowaną przez Bank sprawozdawczością FINREP. Na dzień 31 grudnia 2022 roku Grupę Kapitałową Banku Ochrony Środowiska S.A. na potrzeby konsolidacji ostrożnościowej stanowiły: Bank Ochrony Środowiska S.A. (jednostka dominująca) oraz Dom Maklerski BOŚ S.A. i BOŚ Leasing – EKO Profit S.A. (jednostki bezpośrednio zależne od Banku).
ETYKA
Obowiązujące w Banku wartości oraz standardy etyczne fundamentem codziennych działań i zrównoważonego rozwoju. Znajdują one odzwierciedlenie nie tylko w przepisach wewnętrznych, ale przede wszystkim w postawach i zachowaniu pracowników.
W Banku obowiązują następujące przepisy wewnętrzne, które dotyczą zagadnień etycznych, w tym z obszaru przeciwdziałania korupcji:
Kodeks Etyki BOŚ S.A.,
Kodeks Etyki Bankowej (Zasady Dobrej Praktyki Bankowej),
Zasady przyjmowania i wręczania prezentów w BOŚ S.A.,
Polityka przeciwdziałania i zarządzania konfliktami interesów w BOŚ S.A.,
Zasady przeciwdziałania i zarządzania konfliktami interesów w BOŚ S.A.,
Procedura anonimowego zgłaszania naruszeń prawa oraz obowiązujących w BOŚ S.A. procedur i standardów etycznych,
Zasady przyjmowania i przekazywania zachęt w BOŚ S.A..
Regulamin pracy w BOŚ S.A.
Należący do Grupy Kapitałowej BOŚ S.A., Dom Maklerski BOŚ stosuje zasady i standardy etyczne zapisane w takich dokumentach, jak:
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 105
Kodeks Dobrej Praktyki Domów Maklerskich,
Standardy w zakresie dobrych praktyk komunikacji i działań marketingowych na rynku OTC instrumentów pochodnych,
Zasady ładu korporacyjnego KNF,
Polityka zgłaszania naruszeń w DM BOŚ,
Regulamin zarządzania konfliktami interesów w DM BOŚ,
Standardy obsługi klienta w DM BOŚ,
Polityka identyfikacji i przekazywania informacji o przyjmowanych i przekazywanych świadczeniach pieniężnych i niepieniężnych oraz zasadach informowania klientów w DM BOŚ.
Wartości i normy etyczne podstawą codziennych działań w Banku. Wszystkie wymienione regulacje, przepisy wewnętrzne i dokumenty dostępne w intranecie w języku polskim. Znajomość Kodeksu Etyki to jeden z wymogów, który stawia się nowozatrudnionym pracownikom w procesie adaptacji (podpisują oni odpowiednie oświadczenie o zapoznaniu się z Kodeksem Etyki).
W Domu Maklerskim BOŚ częścią szkolenia wstępnego m.in. zasady i regulacje wewnętrzne, w tym te, które dotyczą zarządzania konfliktami interesów, zawierania transakcji na rachunek własny, anonimowego zgłaszania naruszeń.
W Banku interpretacją wątpliwości związanych z obszarem etyki zajmuje się Departament Zgodności, który we współpracy z innymi komórkami organizacyjnymi Centrali proponuje i wprowadza zmiany w Kodeksie Etyki. Prowadzi także cykliczne akcje wewnętrzne promujące pożądane zachowania, w tym świadomość znaczenia ryzyka w działalności prowadzonej przez Bank oraz wzmacniające poczucie współodpowiedzialności pracowników za ryzyka związane z brakiem zgodności. W sprawach związanych z etyką i zgodnością każdy z pracowników Banku może skontaktować się z Dyrektorem albo pracownikami Departamentu Zgodności (dane dostępne w intranecie).
Bank zapewnia cykl szkoleń obowiązkowych dla nowozatrudnionych pracowników oraz ich powtarzalność dla obecnych pracowników obejmujących m.in. przeciwdziałanie praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, zasady ochrony danych osobowych, cyberbezpieczeństwo, zasady sprzedaży produktów ubezpieczeniowych, zagadnienia dotyczące kredytu hipotecznego, szkolenie z zakresu MiFID - zakres podstawowy i rozszerzony.
Bank rozbudowuje program szkoleń obowiązkowych i w roku 2023 planowane dodatkowe szkolenia w zakresie przeciwdziałania korupcji oraz systemu kontroli wewnętrznej.
Analogiczną funkcję w Domu Maklerskim BOŚ pełni Wydział Nadzoru Zgodności Działalności z Prawem. W Domu Maklerskim BOŚ propagowane normy i zachowania etyczne mające na celu wzmacnianie kultury zgodności w Domu Maklerskim BOŚ w szczególności poprzez szkolenia pracowników. W Domu Maklerskim BOŚ komórki organizacyjne zobowiązane m.in. do: zapewnienia zgodności działania Domu Maklerskiego BOŚ z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa, przepisami wewnętrznymi oraz przyjętymi przez Dom Maklerski standardami postępowania, w tym standardami etycznymi. Każdy pracownik Spółki, dzięki dedykowanej skrzynce mailowej, może zwrócić się do Wydziału z prośbą o bieżące doradztwo.
Przypadki naruszeń w Banku podlegają zasadom określonym w Procedurze anonimowego zgłaszania naruszeń prawa oraz obowiązujących w BOŚ S.A. procedur i standardów etycznych. Każde takie zgłoszenie kierowane jest do Prezesa Zarządu (a jeśli dotyczy członka Zarządu lub członka Rady Nadzorczej do Rady Nadzorczej). Bank gwarantuje każdemu zgłaszającemu pełną anonimowość.
Także w Domu Maklerskim BOŚ obowiązuje „Polityka zgłaszania naruszeń w Domu Maklerskim Banku Ochrony Środowiska S.A.”, której celem jest m.in. sprawowanie nadzoru nad przestrzeganiem przez Dom Maklerski BOŚ przepisów prawa, w tym w szczególności umożliwienie zgłaszania rzeczywistych lub potencjalnych naruszeń przepisów z zakresu przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, obowiązujących w Domu Maklerskim regulacji, a także standardów etycznych. Polityka obowiązuje wszystkich pracowników Domu Maklerskiego bez względu na zajmowane stanowisko oraz podstawę nawiązania stosunku pracy, a także osoby działające na rzecz Domu Maklerskiego BOŚ. Dostęp do informacji objętych treścią zgłoszenia posiadają członkowie Zarządu lub Przewodniczący Rady Nadzorczej oraz Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej Domu Maklerskiego BOŚ w przypadku, gdy zgłoszenie dotyczy Członka Zarządu. Zarząd Domu Maklerskiego BOŚ gwarantuje zachowanie anonimowości osoby zgłaszającej naruszenie oraz osoby, której zarzuca się dokonanie naruszenia, w tym zapewnia, że nie będzie stosował wobec zgłaszającego żadnych działań o charakterze
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 106
represyjnym, dyskryminującym lub innych działań, stanowiących niesprawiedliwe traktowanie pracownika w związku ze złożonym zgłoszeniem.
Przeciwdziałanie korupcji
We wszystkich działaniach wewnętrznych i zewnętrznych Bank zachowuje najwyższe standardy prawości, uczciwości i sprawiedliwości. Zgodnie z przyjętym Kodeksem Etyki, Bank prowadzi politykę, zgodnie z którą członkowie organów banku, pracownicy lub przedstawiciele banku nie mogą bezpośrednio ani pośrednio wręczać, oferować, domagać się, obiecywać, zatwierdzać, żądać ani przyjmować korzyści majątkowych lub jakichkolwiek innych korzyści, w związku ze swoją pracą na rzecz banku. Dla zwiększenia bezpieczeństwa naszych pracowników w zakresie przeciwdziałania korupcji wprowadziliśmy Zasady przyjmowania i wręczania prezentów w Banku Ochrony Środowiska S.A..
Aby wzmocnić świadomość naszych pracowników w zakresie etyki i przeciwdziałania korupcji, przygotowujemy dedykowany program szkoleniowy, który zapewni kompleksowe przeszkolenie wszystkich pracowników Banku.
Każdorazowo po zmianie polityki antykorupcyjnej wszyscy pracownicy Banku zobowiązani do zapoznania się z jej treścią i złożenia stosowych oświadczeń.
Osobą odpowiedzialną w Banku za procesy przeciwdziałania korupcji i łapówkarstwu jest kierujący Departamentem Zgodności
Analogicznie w Domu Maklerskim BOŚ S.A obowiązują regulacje dotyczące zasad przyjmowania korzyści lub prezentów. Kwestie te zostały uregulowane w Regulaminie zarządzania konfliktem interesów w Domu Maklerskim BOŚ S.A. Ponadto obowiązuje i jest stosowana Polityka identyfikacji i przekazywania informacji o przyjmowanych i przekazywanych świadczeniach pieniężnych i niepieniężnych oraz zasadach informowania klientów w DM BOŚ.
W 2022 roku w Banku i Domu Maklerskim BOŚ nie zidentyfikowano przypadków korupcji.
Polityka zgodności
BOŚ S.A. kompleksowo zarządza zgodnością działań Banku z przepisami prawa, regulacjami wewnętrznymi, rynkowymi standardami i przyjętymi wartościami oraz systemem kontroli wewnętrznej. Wypracowane ramy formalne i procedury służą nie tylko wypełnianiu obowiązków regulacyjnych (w tym rekomendacji Komisji Nadzoru Finansowego), ale przede wszystkim pozytywnie wpływają na organizację. Bank dzięki nim ma pewność, że działa zgodnie z najwyższymi standardami, minimalizując jednocześnie kluczowe ryzyka (finansowe, rynkowe, reputacyjne oraz prawne).
Zapewnienie zgodności w ramach systemu kontroli wewnętrznej w Banku nadzoruje Rada Nadzorcza, przy współudziale Komitetu Audytu Wewnętrznego. Rada zatwierdza Politykę zgodności oraz ocenia efektywność zarządzania ryzykiem braku zgodności (raz w roku) oraz adekwatność i skuteczność systemu kontroli wewnętrznej (co najmniej raz w roku).
Kompleksowy system nadzoru wewnętrznego działa także w Domu Maklerskim BOŚ. W DM BOŚ również został wdrożony system nadzoru zgodności działalności z prawem, służący ujawnianiu i zapobieganiu naruszania obowiązków wynikających z przepisów prawa, w tym w szczególności regulujących prowadzenie działalności maklerskiej, a w ramach tego systemu kluczową rolę pełni komórka wewnętrzna Domu Maklerskiego BOŚ realizująca funkcję zgodności z prawem zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.
Działalność Banku i Domu Maklerskiego BOŚ podlega nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego.
Zarządzanie ryzykiem ESG
Zarządzanie ryzykiem realizowane jest na wszystkich poziomach struktury organizacyjnej od Rady Nadzorczej (w tym Komitetu ds. Ryzyka) i Zarządu Banku, poprzez komitety oraz jednostki odpowiadające za identyfikację, pomiar, monitorowanie, kontrolę i redukcję ryzyka, na jednostkach biznesowych kończąc.
Bank dostrzega istotność ryzyk ESG i mając świadomość wyzwań związanych z zarządzaniem nimi, wynikających z ich cech takich jak m.in.: niematerialność czy niepewność co do czasu pojawienia się skutków, wprowadził je w ramach regulacji strategicznych dotyczących zarządzania ryzykiem.
W zakresie zarządzania adekwatnością kapitałową Bank wyznaczył limit na ryzyka ESG uwzględniający ich niematerialny charakter wraz z oceną istotności, co przyczyni się do ograniczenia i kontroli ryzyk ESG. Ponadto Bank rozpoczął prace mające na celu przyjęcie szczegółowych regulacji dotyczących zarządzania ryzykiem ESG.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 107
W ramach procesu ICAAP Bank identyfikuje ryzyka ESG. Ich istotność weryfikowana jest w cyklach kwartalnych. Bank uznaje ryzyka ESG za istotne w przypadku, gdy wpływ czynników ryzyk ESG zostanie oceniony jako wysoki. Zgodnie z przeprowadzoną weryfikacją istotności w 2022, ryzyka ESG w ramach ICAAP nie zostały uznane za istotne.
W regulacjach dotyczących zarządzania ryzykiem kredytowym Bank określił apetyt na ryzyka ESG poprzez wprowadzenie limitu w zakresie ryzyk ESG. Wprowadzony limit dotyczy udziału, w portfelu ocenionym w danym kwartale pod względem ryzyk ESG, transakcji z co najmniej istotnym poziomem ryzyka nieograniczonym w stopniu wystarczającym.
W Banku wykorzystywane modele ratingowe oceniająco-monitorujące klientów, które określają ich wiarygodność kredytową, tym samym zapewniając sprawiedliwy dostęp do finansowania podmiotów. Wiarygodność kredytowa jest oceniana na podstawie obliczonego prawdopodobieństwa niespłacania zobowiązania kredytowego wykorzystując wszelkie możliwe do uzyskania informacje, które zgodne ze standardami RODO oraz odpowiedzialności społecznej i misji Banku. Na podstawie oszacowanego prawdopodobieństwa klient zostaje zaklasyfikowany do odpowiedniego ratingu.
W procesie oceny ryzyka kredytowego kredytobiorców rozpoznawane ryzyka ESG. Ocena występujących ryzyk wpływa na decyzję w sprawie finansowania. Zidentyfikowanie takich ryzyk na poziomie nieakceptowalnym może być przyczyną odmowy finansowania pomimo posiadania przez klienta zdolności kredytowej wynikającej z danych finansowych.
Bank wspiera budowę zrównoważonej gospodarki, udzielając finansowania dokonuje oceny ESG podmiotów biorąc pod uwagę wszystkie trzy czynniki: środowiskowe (environmental), społeczne (social) jak i związane z ładem korporacyjnym (governance). W ocenie ryzyk ESG BOŚ bierze pod uwagę ocenę kryteriów dotyczących realizacji strategii i polityki środowiskowej, wywiązywania się z zasad odpowiedzialności i troski o środowisko. Działania na rzecz środowiska szczególnie odnoszą się do takich kwestii, jak nakłady na jego ochronę, redukcja zanieczyszczeń, poziom emisji dwutlenku węgla i zużycie energii, czy działalność prowadzona jest z udziałem energooszczędnych technologii. W obszarze kredytowania Bank podejmuje działania wspierające osiągnięcie globalnych celów w zakresie ograniczania wpływu zmian klimatycznych. W przypadku czynników społecznych pod uwagę brana jest najczęściej sfera wewnętrzna przedsiębiorstwa, a więc jakość zatrudnienia, w tym różnorodność pod względem płci i pochodzenia, szkolenia pracownicze oraz sfera publiczna, czyli satysfakcja klientów, relacja z lokalną społecznością, relacje z udziałowcami rynku dostawcami, klientami, partnerami. Istotnym czynnikiem warunki pracy i przestrzeganie praw pracowniczych i zasad BHP. Prowadzona polityka jakości dotyczy zarówno procedur zarządzania, jak i jakości produktu. Oceniana jest również polityka informacyjna przedsiębiorstwa i jego transparentność. W ramach kryteriów zarządczych i ładu korporacyjnego oceniamy strukturę zarządu przedsiębiorstwa, respektowanie praw udziałowców, respektowanie obowiązków informacyjnych względem wszystkich udziałowców, niezależność decyzyjną oraz umiejętności zarządcze, zasady wynagrodzeń, występowanie korupcji.
Zarządzanie reklamacjami
Bank wszystkie otrzymane zgłoszenia reklamację/skargi rejestruje w jednej aplikacji. Proces obsługi reklamacji/skarg jest scentralizowany, co zapewnia nam właściwą jakość zarządzania otrzymanymi zgłoszeniami. Na podstawie zebranych danych opracowywane raporty, które pozwalają zidentyfikować najczęstsze powody powstawania reklamacji i podejmować działania naprawcze. Raporty analizowane m.in. przez Komitet Ryzyka Operacyjnego i przekazywane do wiadomości członków Zarządu. Prezentowane wnioski i podsumowania są wykorzystywane w innych raportach – compliance; ryzyka operacyjnego czy raportach biznesowych.
W przypadku negatywnego rozpatrzenia reklamacji Bank informuje klientów, że mogą zwrócić się do Sądu Polubownego przy Komisji Nadzoru Finansowego, Arbitra Bankowego oraz Rzecznika Finansowego w trybie pozasądowego rozwiązania sporu.
Zasady przyjmowania i rozpatrywania reklamacji prezentujemy na stronie Banku: https://www.bosbank.pl/__data/assets/pdf_file/0017/20267/Zasady-przyjmowania-oraz-rozpatrywania-skarg- i reklamacji-w-BOs-S.A._.pdf
Liczba rekla mac ji przyjętych w 2022 roku z podziałem na kategorie/produkty.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 108
Kategorie/produkty
Liczba reklamacji
KREDYTY
2 932
ROR
1 072
KARTY
695
LOKATY
564
JAKOŚĆ OBSŁUGI
348
KANAŁY ELEKTRONICZNE
329
POŻYCZKI
266
RACHUNKI OSZCZĘDNOŚCIOWE
194
RACHUNEK BIEŻĄCY
157
NIEAUTORYZOWANE TRANSAKCJE PŁATNICZE_PSD II
152
URZĄD
66
INNE RACHUNKI
66
REKLAMACJA WIELOWĄTKOWA
37
INNE
26
DM BOŚ_BANK AFI
10
UBEZPIECZENIA BANK POŚREDNIK
2
SKRYTKI SEJFOWE
1
RAZEM
6 917
Bezpieczeństwo i cyberbezpieczeństwo naszych klientów
Nadrzędnym dokumentem regulującym funkcjonowanie Systemu Bezpieczeństwa w naszym banku jest „Polityka bezpieczeństwa Banku Ochrony Środowiska SA”, która zapewnia adekwatny do potrzeb poziom bezpieczeństwa banku, w tym:
bezpieczeństwo informacji,
bezpieczeństwo środowiska teleinformatycznego,
bezpieczeństwo klientów i personelu banku oraz jego mienia,
zapewnienie kontynuowania działalności banku w przypadku wystąpienia sytuacji kryzysowej,
identyfikowanie i przeciwdziałanie przypadkom wykorzystywania banku do działań niezgodnych z prawem lub mających na celu obejście prawa,
bezpieczeństwo procesów wewnętrznych realizowanych w banku,
budowanie bezpiecznych relacji z klientami banku i dostawcami usług.
Ważnym działaniem Departamentu Cyberbezpieczeństwa jest edukacja klientów w zakresie cyberbezpieczeństwa. Na stornie www banku publikowane komunikaty dotyczące bezpieczeństwa. W pilnych przypadkach, takich jak np. kampanie phishingowe, na stronie BOŚ wyświetlany jest alert z ostrzeżeniem. Informowanie klientów o zagrożeniach odbywa się również z wykorzystaniem komunikatów w bankowości elektronicznej (w tym push w bankowości mobilnej) a w wyjątkowych wypadkach także w oparciu o szeroką kampanię informacyjną realizowaną za pomocą SMS.
Na stronie https://www.bosbank.pl/wazne-informacje/bezpieczenstwo obok podstawowych zasad bezpieczeństwa udostępniane materiały edukacyjne w przyjaznej, filmowej formie. Klienci mogą również dokonać zgłoszenia incydentu cyberbezpieczeństwa bezpośrednio do Departamentu Cyberbezpieczeństwa poprzez dedykowany formularz dostępny pod adresem:
https://wnioski.bosbank.pl/ords/f?p=FORMULARZE_WWW:INCYDENT_BEZPIECZENSTWA.
Bezpieczeństwo danych osobowych
Bank przetwarza dane osobowe klientów, pracowników i innych osób będących w relacji z Bankiem przy wykorzystaniu środków technicznych i organizacyjnych niezbędnych do zapewnienia bezpieczeństwa tych danych. Dane osobowe stanowią dla nas jeden z najważniejszych zasobów, a ich bezpieczeństwo jest najwyższym
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 109
priorytetem. Ustawicznie udoskonalane stosowane środki techniczne i organizacyjne zapewniające ochronę przetwarzania danych osobowych, w szczególności zabezpieczenia danych przed ich udostępnieniem osobom nieupoważnionym czy utratą. Zgodnie z wymaganiami RODO (Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych obowiązującego od 25 maja 2018 roku), chronione dane osobowe poprzez systematyczne działania obejmujące aktualizację odpowiednich procesów, procedur i polityk, zmiany w zarządzaniu przepływem i przechowywaniem danych, odpowiednią komunikację oraz uwzględnianie wymagań RODO w projektach i w sposobie zarządzania systemami. Badany jest wpływ oferty swoich usług i produktów na prywatność klientów już na etapie tworzenia koncepcji nowych produktów bankowych. Opiniowaniu w zakresie ochrony danych osobowych podlega m.in. regulacje wewnętrzne oraz umowy i dokumenty kierowane do klientów. Ochrona danych osobowych jest również przedmiotem prowadzonych w Banku działań kontrolnych, których efektem czynności mające na celu wyeliminowanie występowania nieprawidłowości w przyszłości. Procedura reakcji na incydenty naruszenia bezpieczeństwa zobowiązuje pracowników do terminowego zgłaszania informacji o naruszeniach do Inspektora Ochrony Danych.
Przepisy wewnętrzne banku dotyczące bezpieczeństwa danych
Standardy ochrony danych w BOŚ określają liczne regulacje wewnętrzne. Wszystkie procesy związane z obszarem bezpieczeństwa danych, od 2018 roku szczegółowo opisane w dokumencie „Zasady bezpieczeństwa informacji chronionych w Banku Ochrony Środowiska SA”. W zakresie przetwarzania danych osobowych Bank postępuje zgodnie z obowiązującymi przepisami i regulacjami o ochronie danych osobowych, zwłaszcza RODO, a w szczególności zgodnie z „Polityką ochrony danych osobowych w BOŚ S.A.". Obowiązują również inne regulacje, takie jak „Zasady powierzania i udostępniania przez BOŚ S.A. danych osobowych”, które określają szczegółowe procedury dotyczące powierzania oraz udostępniania innym podmiotom danych osobowych: klientów, pracowników lub innych osób fizycznych, w zakresie w jakim przetwarzane przez nas jako administratora danych. Kolejnym istotnym dokumentem jest „Polityka retencji danych osobowych w BOŚ S.A.”, w której określone są zasady przetwarzania danych po osiągnięciu pierwotnych celów związanych z ich wykorzystaniem.
W związku z wdrożonymi regulacjami wszystkie wiodące standardy ochrony danych zostały wprowadzone w Banku. W wymienionych regulacjach BOŚ zobowiązał się do pozyskania danych użytkowników przy użyciu zgodnych z prawem i transparentnych środków za wyraźną zgodą osoby, której dane osobowe dotyczą oraz zobowiązał użytkowników do zbierania i przetwarzania danych wyłącznie w określonych celach. Użytkownicy składają oświadczenie, w którym zobowiązują się do przetwarzania danych tylko w określonych celach oraz przyjmują do wiadomości informacje o warunkach dotyczących przetwarzania danych. Bank w regulacjach wewnętrznych określił także warunki dotyczące zbierania, wykorzystywania, ujawniania i przechowywania danych użytkowników, w tym danych przekazywanych osobom trzecim. Nałożono na osoby trzecie, którym ujawniono dane osobowe obowiązek przestrzegania polityki BOŚ. W Banku funkcjonuje także „Zobowiązanie do zachowania poufności dla pracowników firm zewnętrznych świadczących usługi na rzecz banku oraz wzór umowy o poufności, w którym zawarte są zapisy zobowiązujące osoby trzecie do zachowania poufności.
Na bieżąco analizowane zmiany i wprowadzane do procedur i regulacji wewnętrznych. W ramach Związku Banków Polskich Bank współpracuje z innymi bankami w celu wypracowania wspólnego kodeksu postępowania, a także wypracowania rozwiązań związanych z ochroną danych osobowych.
Inspektor Ochrony Danych
Nadzór nad prawidłowym przetwarzaniem danych osobowych w Banku sprawuje Inspektor Ochrony Danych, ponadto w BOŚ działa Zespół Inspektora Ochrony Danych, którego zadaniem jest wspieranie pracowników Banku przy wykonywaniu obowiązków w zakresie przetwarzania danych.
Od ponad 3 lat obowiązywania RODO zauważane jest stałe, a nawet zwiększające się zainteresowanie tematem ochrony danych osobowych wśród Klientów a także rosnąca świadomość, jak ważna jest ochrona informacji. Na skrzynkę Inspektora Ochrony Danych wpływają pisma i wnioski klientów o realizację praw wynikających z RODO. Bank odpowiada na wnioski w ustawowym terminie i z najwyższą starannością. Adres e-mailowy Inspektora Ochrony Danych dostępny jest na stronie internetowej banku. Przyjmujemy setki wniosków klientów dotyczących ich praw wynikających z RODO, a także innych pytań w zakresie ochrony danych. Inspektor Ochrony Danych w ramach nadzoru nad prawidłowym przetwarzaniem danych osobowych przeprowadza kontrole na podstawie których dokonuje oceny ryzyka związanego z prywatnością, a także dokonuje oceny technologii oraz praktyk stosowanych w BOŚ oraz wydaje stosowne rekomendacje. Ponadto obowiązuje w Banku „Procedura
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 110
oceny skutków dla ochrony danych” oraz „Procedura uwzględniania ochrony danych w fazie projektowania”, na podstawie których BOŚ wykonuje oceny ryzyka związanego z prywatnością.
Skargi dotyczące naruszenia ochrony danych w 2022 roku:
Liczba skarg dotyczących naruszenia ochrony danych osobowych w 2022 roku – 70, w tym 8 zasadnych,
Liczba zakończonych postępowań przez Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych (PUODO) – 2 (postępowania zostały umorzone),
Całkowita liczba naruszeń ochrony danych osobowych – 16, z czego wymagające zaraportowania do PUODO – 3.
Do końca 2022 roku do Banku nie wpłynęła decyzja administracyjna UODO, wskazującej, że Bank przetwarza dane niezgodnie z RODO.
Edukacja pracowników i budowanie świadomości w zakresie bezpieczeństwa danych
W celu podnoszenia świadomości i poziomu wiedzy pracownicy regularnie zapoznawani z komunikatami dotyczącymi sfery bezpieczeństwa informacji. Uczestniczą w obowiązkowych szkoleniach z zakresu ochrony danych osobowych zarówno e-learningowych, jak i stacjonarnych.
Prawa klientów w zakresie ochrony danych osobowych
Dane osobowe przetwarzane m.in. w celu zawarcia umowy, wykonania szeregu obowiązków nałożonych na Bank, prowadzenia rachunków bankowych, bezpiecznego realizowania dyspozycji, a także by informować o nowych usługach i produktach. Bank jako administrator danych dokłada wszelkich starań, aby w jak najpełniejszym stopniu zrealizować wymogi Rozporządzenia 2016/679 o ochronie danych osobowych (RODO) i w ten sposób chronić dane osobowe.
Osobom przysługuje możliwość ochrony i realizacji jej praw i wolności określonych w RODO. Każdej osobie, której dane przetwarzane przysługuje prawo wystąpienia do Banku z wnioskiem o realizację uprawnień dotyczących zaprzestania przetwarzania danych. Bank gwarantuje szeroką dostępność Klientom w zakresie formy złożenia wniosków, które mogą być składane:
osobiście – w każdej jednostce organizacyjnej,
listownie - poprzez wysłanie wniosku za pośrednictwem operatora pocztowego lub firmy kurierskiej
telefonicznie w Contact Center,
elektronicznie po zalogowaniu się do bankowości elektronicznej.
Cyberbezpieczeństwo
W odpowiedzi na pojawiające się zagrożenia bezpieczeństwa cyberprzestrzeni, BOŚ dbając o bezpieczeństwo swoich klientów realizuje działania zabezpieczające poufność, integralność, dostępność oraz autentyczność informacji zgodnie z Ustawą o Krajowym Systemie Cyberbezpieczeństwa z dnia 5 lipca 2018 roku z późn. zm., będącą implementacją dyrektywy NIS.
Polityka Bezpieczeństwa w BOŚ obejmuje wszystkie obszary bezpieczeństwa. Przegląd polityki odbywa się co najmniej raz w roku i potwierdzany jest raportem.
Zarządzanie bezpieczeństwem informacji odbywa się w oparciu o normę ISO 27001.
Funkcjonujące w banku regulacje wewnętrzne, listy kontrolne, regulaminy oraz procedury przygotowano w oparciu o dokumenty krajowe (np. Narodowe Standardy Cyberbezpieczeństwa), rekomendacje KNF oraz międzynarodowe standardy i dobre praktyki (m.in. CISA, ENISA, SANS). Poziom bezpieczeństwa jest regularnie i cyklicznie potwierdzany testami, a także audytami realizowanymi przez wewnętrznych oraz zewnętrznych specjalistów posiadających stosowne kwalifikacje. W BOŚ funkcjonują przepisy, polityki, procedury, standardy i zasady bezpieczeństwa informacji oraz bezpieczeństwa fizycznego, które zapewniają odpowiedni poziom bezpieczeństwa danych, klientów jak i pracowników. Przepisy cyklicznie rewidowane i aktualizowane zgodnie ze zmieniającymi się zaleceniami organów nadzorczych, przepisami prawa oraz czynnikami zewnętrznymi generującymi ryzyko.
Przedstawiciele Departamentu Cyberbezpieczeństwa aktywnie uczestniczą w wymianie informacji dotyczących bieżących zagrożeń poprzez udział w grupach współdzielenia informacji o zagrożeniach funkcjonujących w ramach Związku Banków Polskich. Ponadto bank korzysta z systemów wymiany informacji o zagrożeniach (w tym MISP - Malware Information Sharing Project).
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 111
Na życzenie naszych partnerów biznesowych udostępniane szersze informacje dotyczące programu cyberbezpieczeństwa Banku.
Poszczególne komórki organizacyjne realizują codzienne obowiązki związane z monitoringiem, bezpieczeństwem i ciągłością działania. Dedykowana komórka DIT-HOUSTON funkcjonująca w Departamencie Informatyki i Telekomunikacji monitoruje systemy teleinformatyczne pod kątem ciągłości działania w trybie 24/7. Niezależnie od tego, również w trybie 24/7 działa komórka Security Operations Center funkcjonująca w Departamencie Cyberbezpieczeństwa, która monitoruje środowisko pod kątem bezpieczeństwa teleinformatycznego banku.
Departament cyberbezpieczeństwa podnosi swoje kompetencje w zakresie reagowania na incydenty w celu osiągnięcia zgodności z najlepszymi międzynarodowymi praktykami w tym obszarze. W odpowiedzi na pojawiające się zagrożenia bank aktualizuje, modernizuje i rozbudowuje posiadane systemy.
Edukacja w zakresie cyberbezpieczeństwa jest stałym procesem w BOŚ dlatego pracownicy podlegają obowiązkowemu szkoleniu wstępnemu. Dalszą naukę wspierają obowiązkowe szkolenia e-learningowe realizowane w cyklach nie rzadszych niż raz do roku. Stałym elementem edukacji regularne ćwiczenia odporności na phishing.
Początek 2022 roku upłynął pod znakiem wojny za wschodnią granicą. Pod względem prób ataków na infrastrukturę banku widoczny był ich wzrost. Natomiast w zakresie ataków na Klientów w połowie roku widoczny był spadek ich liczby, jednak w II połowie roku ich liczba wróciła do wcześniejszego poziomu. Przestępcy w swoich działaniach reagują na bieżącą sytuację na rynku tworząc fałszywe strony i reklamy. Departament cyberbezpieczeństwa nieustannie prowadzi działania monitorujące i każdorazowo po zidentyfikowaniu fałszywych stron czy też reklam zgłasza je do właściwych instytucji w celu ich zablokowania.
Przez cały okres trwania stopnia alarmowego CHARLIE-CRP Departament Cyberbezpieczeństwa funkcjonował w podwyższonej gotowości. W roku 2022 CSIRT BOŚ nie odnotował poważnych incydentów.
PRACOWNICY
Polityka HR, tworzące procesy i ramy regulacyjne oraz kultura organizacyjna służą wzmacnianiu ważnych dla banku wartości i standardów w tym przeciwdziałania wszelkiej dyskryminacji i mobbingowi, tworzeniu równych szans dla wszystkich oraz promocji różnorodności.
Ludzie to najważniejszy zasób Banku Ochrony Środowiska. Troska o przyciągnięcie i utrzymanie najlepszych pracowników przejawia się na każdym etapie zarządzania obszarem HR od rekrutacji talentów przez rozwój osób już zatrudnionych.
Bank w sposób ciągły monitoruje wskaźniki związane z zatrudnieniem, w tym fluktuacją kadr. System informacji zarządczej dostarcza danych o potrzebach, szansach i wyzwaniach związanych z zarządzaniem kapitałem ludzkim. Bank kładzie przy tym nacisk na wzrost efektywności pracy oraz lojalności i satysfakcji pracowników.
Kompleksową politykę efektywnego zatrudnienia prowadzi również DM BOŚ. Jej główne cele spójne z celami BOŚ Banku. Składają się na nie:
zapewnienie specjalistycznej kadry o określonym poziomie kwalifikacji, kompetencji stanowiskowych oraz doświadczenia zawodowego,
utrzymanie zatrudnienia na optymalnym poziomie i bieżące monitorowanie potrzeb kadrowych w poszczególnych komórkach organizacyjnych,
sprawne i bieżące uzupełniania braków kadrowych,
rozwój i podnoszenie kwalifikacji zatrudnionych pracowników.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 112
Zatrudnienie w Grupie BOŚ ze względu na rodzaj umowy
Zatrudnienie na 31-12-2022
KOBIETY
MĘŻCZYŹN I
SUMA OGÓŁEM
Osoby zatrudnione na umowę o pracę na okres próbny
15
14
29
Osoby zatrudnione na umowę o pracę na czas określony
191
130
321
Osoby zatrudnione na umowę o pracę na czas nieokreślony
677
454
1131
Osoby zatrudnione na umowę o pracę na zastępstwo
11
1
12
Osoby zatrudnione na kontraktach menedżerskich
1
5
6
Osoby samozatrudnione, ale pracujące w grupie na zasadach pracowniczych
10
15
25
Osoby zatrudnione w oparciu o umowę stażową
0
0
0
SUMA WSZYSTKICH
905
619
1524
SUMA PRACOWNIKÓW na UMOWACH o PRACĘ (z kontraktami menedżerskimi)
895
604
1499
Zatrudnienie pracowników w Grupie BOŚ ze względu na typ umowy stałej w podziale na płeć
Osoby zatrudnione na 31-12-2022 na umowę o pracę na czas nieokreślony pracujące:
KOBIETY
MĘŻCZYŹN I
SUMA OGÓŁEM
Na pełny etat
669
450
1119
Na niepełny etat
23
13
36
SUMA
692
463
1155
Całkowita liczba pracowników w Grupie BOŚ zatrudnionych na umowę o pracę w podziale na płeć i region pracy
Osoby zatrudnione na 31-12-2022, w zależności od województwa
KOBIETY
MĘŻCZYŹN I
SUMA OGÓŁEM
Dolnośląskie
18
15
33
Kujawsko - pomorskie
29
4
33
Lubelskie
26
11
37
Lubuskie
8
2
10
Łódzkie
12
10
22
Małopolskie
28
14
42
Mazowieckie
612
453
1065
Opolskie
7
2
9
Podkarpackie
17
10
27
Podlaskie
14
7
21
Pomorskie
25
11
36
Śląskie
36
36
72
Świętokrzyskie
8
1
9
Warmińsko - mazurskie
16
7
23
Wielkopolskie
17
14
31
Zachodniopomorskie
22
7
29
SUMA
895
604
1499
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 113
Łączna liczba i procent nowozatrudnionych pracowników w Grupie BOŚ w podziale na płeć i wiek
Liczba pracowników nowozatrudnionych wg wieku w 2022 roku
KOBIETY
MĘŻCZYŹNI
OGÓŁEM
WIEK:
≤ 29
30-50
51 ≤
≤ 29
30-50
51 ≤
Liczba nowozatrudnionych pracowników
42
146
30
28
98
36
380
Łączna liczba i procent odejść pracowników w Grupie BOŚ w podziale na wiek, płeć i region
Liczba odejść pracowników wg wieku w 2022 roku
KOBIETY
MĘŻCZYŹNI
OGÓŁEM
WIEK:
≤ 29
30-50
51 ≤
≤ 29
30-50
51 ≤
Liczba pracowników, którzy odeszli
21
145
41
16
68
32
323
Różnorodność w praktyce
Bank Ochrony Środowiska kieruje się zasadą niedopuszczania do jakiejkolwiek dyskryminacji w zatrudnieniu, bezpośredniej lub pośredniej.
Dbałość o różnorodność w banku oznacza niedyskryminowanie w jakikolwiek sposób, zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio ze względu na: płeć, wiek, niepełnosprawność, stan zdrowia, rasę, narodowość, pochodzenie etniczne, religię, wyznanie, bezwyznaniowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, orientację seksualną, tożsamość płciową, status rodzinny, styl życia, podstawę zatrudnienia oraz inne przesłanki narażające na zachowania dyskryminacyjne.
Bank w zakresie wspierania różnorodności w zatrudnieniu wprowadził następujące regulacje:
Politykę Różnorodności dotyczącą wszystkich pracowników banku, niezależnie od zajmowanego stanowiska, której celem jest:
1. wspieranie realizacji celów strategicznych banku poprzez realizację zasady różnorodności;
2. promowanie zatrudniania pracowników banku przy uwzględnianiu zasady różnorodności;
3. tworzenie przyjaznego środowiska pracy, w którym każdy pracownik czuje się szanowany i doceniany,
Politykę różnorodności w odniesieniu do członków Zarządu BOŚ S.A., której celem jest:
1. promowanie wyboru członków Zarządu Banku przy uwzględnianiu zasady różnorodności;
2. wspieranie realizacji celów strategicznych Banku poprzez realizację zasady różnorodności członków Zarządu;
3. zapewnienie wyboru do składu Zarządu Banku osób posiadających szeroki zestaw cech i kompetencji, takich jak: zróżnicowane umiejętności, wykształcenie, doświadczenie zawodowe, wiedzę, płeć i wiek.
Bank przyjmuje odpowiedzialność za poszanowanie i ochronę fundamentalnych praw człowieka oraz zobowiązuje się do ich respektowania zgodnie z zasadami określonymi w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka ONZ oraz w innych uznanych międzynarodowych normach i standardach.
Przyjęta w banku Polityka Ochrony Praw Człowieka określa sposoby wspierania przestrzeganie praw człowieka poprzez:
niedyskryminowanie,
wolność zrzeszania się,
sprzeciw wobec pracy przymusowej,
odpowiednie warunki pracy i płacy,
bezpieczeństwo i higienę pracy,
integralność,
poszanowanie prywatności,
wdrożenie Whistleblowing.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 114
Bank dąży do zapewnienia pracownikom przyjaznego środowiska pracy, tworzenia kultury organizacyjnej opartej na wzajemnym szacunku i przeciwdziałania wszelkim przejawom dyskryminacji i mobbingu. Dlatego w ramach programu „Różnorodność mamy w naturze” podejmuje działania edukacyjne skierowane do wszystkich pracowników. W 2022 przeprowadzony został panel dyskusyjny wraz z webinarem dotyczący różnorodności, w którym uczestniczyli przedstawiciele Zarządu, kadry menedżerskiej oraz zewnętrznego eksperta. Udostępniono pracownikom e-learning dotyczący różnorodności, a menedżerowie dodatkowo otrzymali przewodnik jak budować kulturę włączającą w zespołach. Wybrane aspekty różnorodności przybliżane pracownikom w formie webinarów.
Przykłady różnorodności:
Bank dąży do równowagi ze względu na płeć w strukturze zatrudnienia pracowników w Grupie BOŚ S.A. (na ten moment stosunek to 60% kobiet do 40% mężczyzn);
w ramach kadry zarządzającej ten stosunek jest jeszcze bliższy założonym celom i wynosi 49% kobiet do 51% mężczyzn;
osoby należące do najwyższej kadry menedżerskiej posiadają różnorodne wykształcenie w ramach kierunków studiów realizowanych w Polsce i za granicą;
spośród najwyższej kadry kierowniczej 4,5% (5 osób) pracuje w Banku ponad 15 lat; średni staż kobiet to 8,3 lata, mężczyzn – 2,3;
w najwyższej kadrze menedżerskiej osoby z różnorodnym doświadczeniem w polskich i europejskich instytucjach finansowych i niefinansowych;
Bank zatrudnia obcokrajowców, emerytów i osoby, które nabyły prawa do emerytury a także osoby z niepełnosprawnością;
odsetek pracowników z niepełnosprawnością wynosi 2,1%.
Skład kadry pracowniczej w Grupie BOŚ w podziale na kategorie zatrudnienia, wiek i płeć
ZARZĄD i DYREKTORZY
PRACOWNICY na STANOWISKACH KIEROWNICZYCH, WYŻSZEGO i NIŻSZEGO SZCZEBLA
POZOSTALI PRACOWNICY
KOBIETY
MĘŻCZYŹNI
OGÓŁEM
KOBIETY
MĘŻCZYŹNI
OGÓŁEM
KOBIETY
MĘŻCZYŹNI
OGÓŁEM
WIEK ≤ 29
0
0
0
1
1
2
68
54
122
WIEK 30-50
16
45
61
64
45
109
479
293
772
WIEK ≥ 51
14
36
50
45
16
61
208
114
322
SUMA
30
81
111
110
62
172
755
461
1216
Procentowy udział kadry pracowniczej w Grupie BOŚ w podziale na kategorie zatrudnienia, wiek i płeć
ZARZĄD i DYREKTORZY
PRACOWNICY na STANOWISKACH KIEROWNICZYCH, WYŻSZEGO i NIŻSZEGO SZCZEBLA
POZOSTALI PRACOWNICY
KOBIET Y
MĘŻCZYŹN I
OGÓŁE M
KOBIET Y
MĘŻCZYŹN I
OGÓŁE M
KOBIETY
MĘŻCZYŹN I
OGÓŁEM
WIEK ≤ 29
0,0%
0,0%
0,0%
0,1%
0,1%
0,1%
4,5%
3,6%
8,1%
WIEK 30-50
1,1%
3,0%
4,1%
4,3%
3,0%
7,3%
32,0%
19,5%
51,5%
WIEK ≥ 51
0,9%
2,4%
3,3%
3,0%
1,1%
4,1%
13,9%
7,6%
21,5%
SUMA
2,0%
5,4%
7,4%
7,3%
4,1%
11,5%
50,4%
30,8%
81,1%
Warunki zatrudnienia
BOŚ Bank to instytucja równych szans w zatrudnianiu, wynagradzaniu i rozwoju. Wszyscy pracownicy Banku odpowiedzialni za tworzenie w miejscu pracy koleżeńskiej i życzliwej atmosfery, wolnej od wszelkich form dyskryminacji, mobbingu lub molestowania. Wszyscy pracownicy banku i DM BOŚ mają równe prawa w zakresie nawiązywania i rozwiązywania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 115
do programów rozwojowych. DM BOŚ stale monitoruje spójność systemu wynagrodzeń, z uwzględnieniem specyfiki sektora instytucji finansowych.
W BOŚ:
obowiązuje Polityka Różnorodności oraz Polityka Ochrony Praw Człowieka. Dodatkowo Kodeks Etyki, Regulamin pracy oraz Polityka antymobbingowa zawierają zapisy dotyczące m.in. przeciwdziałaniu dyskryminacji ze względu na jakikolwiek aspekt (płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie oraz orientację seksualną, a także ze względu na formę i czas zatrudnienia);
najważniejsze polityki HR zostały zaktualizowane z uwzględnieniem zasad poszanowania różnorodności i ochrony praw człowieka (Zasady procesu okresowej oceny pracy w BOŚ, Regulamin wynagradzania pracowników, Zasady realizacji procesu szkoleń i rozwoju pracowników), co gwarantuje wszystkim pracownikom równe szanse w zatrudnianiu, wynagradzaniu i rozwoju;
w rekrutacji Bank stosuje standardy zgodne z Dyrektywą UE w sprawie równego traktowania. Rekrutacja opiera się na obiektywnych przesłankach oraz ustalonych wzorach i zasadach;
Bank od 2017 roku realizuje program „Bank otwarty na niepełnosprawnych”, dzięki któremu pracę (w formie telepracy) zyskują osoby z orzeczonym stopniem niepełnosprawności.
Ponadto, w Banku Ochrony Środowiska S.A. przestrzeganie zasad różnorodności oraz praw człowieka realizowane jest poprzez:
1) niedyskryminowanie BOŚ sprzeciwia się wszelkim postaciom dyskryminacji, bezpośredniej i pośredniej, ze względu na: płeć, wiek, niepełnosprawność, stan zdrowia, rasę, narodowość, pochodzenie etniczne, religię, wyznanie, bezwyznaniowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, orientację seksualną, tożsamość płciową, status rodzinny, styl życia, formę, zakres i podstawę zatrudnienia, pozostałe typy współpracy oraz inne okoliczności, które narażają na zachowania dyskryminacyjne;
2) wolność zrzeszania się BOŚ uznaje prawo pracowników do swobodnego zrzeszania się w związkach zawodowych i negocjacji zbiorowych;
3) sprzeciw wobec pracy przymusowej BOŚ sprzeciwia się wszystkim formom wykorzystywania pracowników, w tym pracy dzieci, pracy przymusowej lub obowiązkowej i innym formom przymusu, zarówno psychologicznego, jak i fizycznego, stosowanym zarówno wobec pracowników Banku, jak i pracowników zatrudnionych w łańcuchu dostaw, a także stanowczo potępia wszystkie formy handlu ludźmi i ich wykorzystywania;
4) odpowiednie warunki pracy i płacy BOŚ buduje przyjazne środowisko pracy działające w oparciu o misję i wartości zawarte w Strategii Banku, dba o zachowanie równowagi między pracą a życiem prywatnym pracowników, zapewnia godziwe wynagrodzenie i uczciwe warunki pracy. Szczegółowe postanowienia dotyczące warunków pracy i wynagrodzenia zawiera Regulamin pracy, Regulamin wynagradzania oraz regulaminy systemów zmiennych składników wynagrodzeń;
5) bezpieczeństwo i higiena pracy bezpieczeństwo i higiena pracy pracowników stanowią dla BOŚ istotną wartość, dlatego aktywnie działa na rzecz utrzymania bezpiecznego i zdrowego środowiska pracy. W Banku stosowane standardy zapobiegania, oceny i zarządzania ryzykiem związanym z prowadzoną działalnością. Promowana i rozpowszechniana jest kultura korporacyjna ukierunkowana na bezpieczeństwo i higienę pracy;
6) integralność BOŚ odrzuca wszelkie przejawy korupcji, uznając, że stanowi ona również naruszenie praw człowieka. Bank wdrożył m.in. Kodeks Etyki oraz Metodykę przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, stanowiący korporacyjny punkt odniesienia w zakresie zapobiegania praktykom korupcyjnym i wyszczególniający listę zasad i reguł mających na celu zapobieganie lub ograniczanie ryzyka korupcji;
7) poszanowanie prywatności w Banku zbudowana jest świadomość istotności zapewnienia odpowiednich standardów bezpieczeństwa przetwarzanych danych osobowych. Szanujemy prawo do prywatności wszystkich pracowników oraz interesariuszy i zobowiązujemy się do wykorzystywania przetwarzanych danych oraz informacji we właściwy sposób;
8) wdrożenie Whistleblowing - Bank wdrożył procedurę anonimowego zgłaszania naruszeń prawa oraz obowiązujących w Banku procedur i standardów etycznych. Zapewnia również swoim pracownikom specjalny kanał komunikacji, służący do zgłaszania, także anonimowo, dowolnych sytuacji, które naruszają standardy etyczne;
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 116
9) poszanowanie różnorodności Bank wdrożył Politykę różnorodności mającą na celu m.in. tworzenie przyjaznego środowiska pracy, w którym każdy pracownik czuje się szanowany i doceniany, a także może realizować swój indywidualny potencjał.
Stosunek średniego wynagrodzenia zasadniczego kobiet do mężczyzn*
Pracownicy na stanowiskach kierowniczych i wyższych
76%
Pracownicy na stanowiskach niższych niż kierownicze
85%
*Dane dot. BOŚ
W dniu 1 października 2022 roku przeprowadzono proces wyrównania (w górę) wynagrodzeń dla pracowników BOŚ, niezależnie od płci i regionu zatrudnienia, do poziomu stanowiącego 166% minimalnej krajowej w 2022 roku. Regulacją zostali objęci wszyscy pracownicy, których wynagrodzenie było niższe od wskazanego i spełniali warunek aktywnego zatrudnienia w dowolnej lokalizacji Banku w dniu 30 września 2022 roku.
Świadczenia dodatkowe
Pracownicy Grupy BOŚ mają dostęp do różnorodnych programów, świadczeń i benefitów, standardowych (np. dofinansowanie z ZFŚS), jak i autorskich rozwiązań. Świadczenia dodatkowe przysługują wszystkim pracownikom bez względu na wymiar czasu pracy oraz zatrudnienie na czas określony.
Pracownicy Banku i Domu Maklerskiego BOŚ mają zapewnioną prywatną opiekę medyczną, dzięki której mogą korzystać z sieci placówek w całym kraju oraz mają dostęp do szerokiego wachlarza specjalistów medycznych.
Zaangażowanie pracowników
Naszą siłą pracownicy, których wiedza i doświadczenie determinują rozwój organizacji. Bank nieustannie planuje i wdraża rozwiązania, aby zapewnić pracownikom jak najlepsze warunki. Istotnym aspektem wpływającym na satysfakcję pracowników, jest realizowana przez nas polityka personalna.
Aby jak najlepiej dopasować planowane działania do potrzeb pracowników po raz kolejny zrealizowaliśmy badanie opinii pracowników (BOP), którego celem było sprawdzenie, co w banku działa prawidłowo, a co można poprawić. Ponad 90% pracowników poświęciło swój czas i podzieliło się spostrzeżeniami na temat pracy w Banku.
Kluczowym wnioskiem z badania opinii pracowników był dla nas wskaźnik zaangażowania. Pokazuje on w najbardziej miarodajny sposób, jaki procent pracowników identyfikuje się z naszą organizacją oraz angażuje się w codziennie obowiązki, zadania, jak również wdraża do swojej pracy wartości organizacji. Jest to fundamentalny aspekt badania, który wpływa na wskaźniki biznesowe.
W przeprowadzonym badaniu wskaźnik zaangażowania pracowników wyniósł 39%, co jest wynikiem o 7 p.p. wyższym niż w ubiegłorocznym badaniu. Wzrost satysfakcji uzyskaliśmy dla 53 pytań z 55 mierzonych w obu badaniach. Najwyższe wzrosty w stosunku do roku 2021 dotyczą kategorii:
Akceptacja różnorodności (+13 p. p.),
Kierownictwo, Kariera i Rozwój (+12 p. p.),
Wynagradzanie i docenianie (+12 p. p.).
Wdrożone w 2022 roku projekty, takie jak, nowy system wynagradzania i system oceny pracowników SOOP oraz programy rozwojowe - Akademia Zarządzania, EduSFERA i zmieniające kulturę organizacji - „Różnorodność mamy w naturze”, „Wartościowa Jesień” - przynoszą efekty, a w konsekwencji poprawę dotychczasowych wyników.
Badanie pokazało, co jest naszą najmocniejszą stroną. Najwyżej pracownicy ocenili swoich bezpośrednich przełożonych (67% pozytywnych wskazań). Docenili zwłaszcza ich otwartość, wsparcie w trudnych sytuacjach i to, że budują otwarte środowisko. Równie wysoko ocenionym obszarem jest współpraca, którą pozytywnie oceniło 66% pracowników. Najbardziej doceniana jest współpraca na rzecz postawionych do realizacji celów, utrzymywanie kontaktu ze współpracownikami, to, że można liczyć na ich wsparcie oraz dzielenie się wiedzą. W 2022 roku stopniowo wracały działania zawieszone na okres pandemii. Pracownicy ponownie mogli uczestniczyć w akcjach ekologicznych, wolontariackich (wspólne sadzenie lasu, operacja Czysta Rzeka) oraz
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 117
spotkaniach ogólnofirmowych (spotkanie szkoleniowo - integracyjne oraz świąteczne). Integrację wspierały warsztaty dla zespołów o komunikacji i współpracy z użyciem narzędzia DISC D3, które w 2022 roku uruchomiono w ofercie banku.
W istotny sposób przełożyło się to na podtrzymanie relacji i kontaktów między pracownikami. Jest to tym bardziej pozytywny dla nas wynik, ze względu na fakt, że to właśnie dobra atmosfera i wsparcie przełożonych jednym z kluczowych motywatorów działania dla pracowników.
Optymistycznie również przedstawiają się wyniki z obszaru równowaga praca życie, 56% oceniło pozytywnie ten aspekt. 55% doceniło akceptację różnorodności. Te wyniki świadczą o tym, że jako organizacja i zespół potrafiliśmy odpowiednio rozłożyć balans w życiu oraz jesteśmy organizacją otwartą na innych.
Bank prezentuje również dane dotyczące rotacji kadry za rok 2022. Wskaźnik odejść pracowników wyniósł 25,04%, co stanowi wzrost w stosunku do poprzedniego roku o 8 p.p. Obserwowany wzrost tego wskaźnika jest zgodny z trendem rynkowym (tzw. „wielką rezygnacją”). Bank podjął szereg działań mających na celu zminimalizowanie tego wskaźnika w przyszłości, między innymi poprzez przegląd i regulację wynagrodzeń, przeprowadzone w październiku 2022 roku. Mimo wzrostu ogólnego wskaźnika w stosunku do poprzedniego roku, udało się zrealizować plan zmniejszenia wskaźnika odejść dotyczących pracowników powyżej 50 roku życia. Wskaźnik spadł o ponad 19 p.p. (z 41,73% do 22,43 %). W 2023 rok planowane kolejne działania, które pozwolą na zmniejszenie wskaźnika odejść pracowników w tym okresie.
Liczba pracowników (w przeliczeniu na osoby)
Liczba odejść pracowników (w przeliczeniu na osoby) w danej grupie wiekowej
Łączna liczba odejść (w przeliczeniu na osoby) w podziale na grupy wiekowe:
31-12-2022
01-01-2022 – 31-12-2022
Wskaźnik odejść pracowników
<30
113
32
28,32%
30-50
800
205
25,63%
>50
321
72
22,43%
Suma
1234
309
25,04%
Bank posiada solidne fundamenty, które będzie wykorzystywał do wzmocnienia kultury organizacji, tak aby stworzyć jak najlepsze miejsce pracy i zwiększyć zaangażowanie pracowników. Jako bank wspierający ochronę środowiska, tworzymy zespół, który wspólnie działa na rzecz ekologii i zielonej transformacji, zarówno gospodarki, jak i naszych klientów. Jesteśmy przekonani, że wspólna misja jest tym, co w sposób szczególny nas łączy i staje się dodatkową motywacją w wykonywaniu codziennych obowiązków. Naszym priorytetem będzie dalszy rozwój kompetencji pracowników oraz budowanie otwartej kultury organizacyjnej wspierającej efektywne działanie.
Dobre praktyki HR
w Banku:
wsparcie w podnoszeniu kompetencji zawodowych, dofinansowanie szkoleń, studiów podyplomowych, MBA;
Akademia rozwoju „EduSFERA – sięgaj po rozwój”, w ramach której zorganizowano szereg szkoleń wewnętrznych i zewnętrznych dotyczących rozwoju, efektywności osobistej oraz narzędzi pracy;
Akademia Zarządzania – program rozwojowy dla menedżerów. Składał się z 6 modułów szkoleniowych, dedykowanych różnym kompetencjom przywódczym. Łącznie wzięło w nim udział 185 Liderów;
Certyfikacja na Dyplomowanego Pracownika Bankowego DPB (po egzaminie na Europejski Certyfikat Bankowca EFCB 3E) Związku Banków Polskich to międzynarodowe wyróżnienie opracowane przez European Banking and Financial Services Trainning Association (EBTN) z siedzibą w Brukseli. Dostosowany został do Standardu z Potrójnym E (Triple E Standard), który jest normą jakościową dla profesjonalnych kwalifikacji zawodowych w europejskim sektorze finansowym. Bank posiada 23 certyfikowanych pracowników. Kolejnych 12 pracowników przygotowuje się obecnie do egzaminu certyfikacyjnego;
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 118
Wartościowa Jesień - organizacja webinarów dotyczących wartości firmowych oraz dzielenie się wiedzą w firmie;
program sukcesji na kluczowe stanowiska Banku;
zespół wewnętrznych trenerów;
bezpłatny dostęp do wirtualnej platformy umożliwiającej wypożyczanie ponad 60 tysięcy e-booków oraz audiobooków na 4 urządzenia o różnorodnej tematyce;
bezpłatna opieka medyczna dla pracowników w Enel-Med; preferencyjne pakiety dla członków rodzin pracowników; dobrowolne, bezpłatne szczepienia przeciw grypie;
dostęp do platformy MyBenefit (świadczenia częściowo dofinansowane z ZFŚS, jak karta MultiSport, oraz wachlarz usług dla dzieci, turystycznych, kulturalnych w atrakcyjnych cenach);
świadczenie świąteczne wypłacone w formie środków pieniężnych;
dobrowolne ubezpieczenie pracownicze na preferencyjnych warunkach;
program „Przystanek Wellbeing”, którego celem jest wspieranie pracowników w dbaniu o dobrostan. W 2022 promowaliśmy w firmie znaczenie zdrowego odżywiania się organizując Miesiąc Zdrowia. Zapewniliśmy pracownikom w 16 lokalizacjach badania składu ciała wraz z poradami dietetyków. Udostępniliśmy również indywidualne konsultacje on-line z dietetykami. Całość oferty uzupełniały webinary o zdrowym odżywianiu. Dodatkowo przystąpiliśmy do kampanii „Zdrowiejemy, nie Tyjemy”. Dużo uwagi poświęciliśmy w trakcie roku na wspieranie pracowników o wybuchu wojny w Ukrainie zorganizowane zostały webinary zarówno dla wszystkich pracowników jak i specjalne spotkania dla menedżerów oraz rodziców jak radzić sobie z emocjami. Kontynuowaliśmy również cykl spotkań dedykowany wzmacnianiu odporności psychicznej;
wsparcie psychologiczne dla pracowników w ramach projektu „Psycholog Online”. Bank zapewnia dostęp do specjalistów, którzy oferują wsparcie psychologiczne w sytuacjach zawodowych i życiowych. Usługa jest dostępna dla wszystkich pracowników przez 7 dni w tygodniu, bez wychodzenia z domu;
dofinansowanie wpłat do PPK dla pracowników (1,5% wynagrodzenia);
3 dni w roku na realizację działań wolontariackich lub proekologicznych;
możliwość pracy zdalnej.
Nasze praktyki HR zostały docenione przez ekspertów z Top Employers Institute. Bank otrzymał nagrodę TOP EMPLOYER 2023, która jest potwierdzeniem, że wdrażamy strategie mające na celu doskonalenie środowiska pracy, zwiększające zaangażowanie i efektywność działania firmy.
Rozwój
Grupa BOŚ stale inwestuje w rozwój kompetencji pracowników, mając świadomość, że to one, w połączeniu z doświadczeniem i zaangażowaniem, wyznaczają pozycję na rynku.
W odpowiedzi na potrzeby rozwojowe pracowników, bank wprowadził kompleksową politykę szkoleń i rozwoju oraz katalog szkoleń z uwzględnieniem specyficznych uwarunkowań kadry zarządzającej średniego i wyższego szczebla. Nowe zasady obejmują wszystkich pracowników banku i wpisują się w politykę równego dostępu do rozwoju kompetencji.
Bank stawia na ciągły rozwój wiedzę wyniesioną ze szkoleń czy warsztatów w formie stacjonarnej lub zdalnej, pracownicy uzupełniają doświadczeniem zdobywanym w codziennej pracy. Szkolenia przygotowują pracowników do efektywnego wypełniania swoich obowiązków, ale także obejmowania do nowych ról w organizacji w rekrutacji wewnętrznej. Każde działania szkoleniowo-rozwojowe, w tym szkolenia e-learning, podlega ocenie pod kątem efektywności, satysfakcji uczestnika oraz poziomu zdobytej wiedzy. Dla nowych pracowników w banku zaplanowany jest program onbordingowy „Witamy w Green Team”. Składa się on ze szkoleń i prezentacji prowadzonych przez specjalistów z poszczególnych obszarów oraz szkoleń elearningowych. Program jest zgrywalizowany a pracownicy realizując poszczególne etapy onboardingu zbierają punkty. W trakcie onboardingu pracownicy mogą liczyć na wsparcie opiekuna lub „buddiego”.
Każde działania szkoleniowo-rozwojowe, w tym szkolenia e-learning, podlega ocenie pod kątem efektywności, satysfakcji uczestnika oraz poziomu zdobytej wiedzy.
Liczba godzin szkoleniowych summa summarum (uwzględniając szkolenia wstępne, studia oraz szkolenia elearningowe) przedstawia się następująco:
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 119
Liczba osób
Liczba godzin szkolenia
Średnia liczba godzin szkolenia
Kobiety
Mężczyźni
Kobiety
Mężczyźni
Kobiety
Mężczyźni
Łącznie
Zarząd + wyższa kadra
13
29
3 727
4 483
286,69
154,59
195,48
Średnia kadra zarządzająca
135
71
10 924
5 128
80,92
72,23
77,92
Pozostali pracownicy
645
341
26 363
42 375
40,87
46,95
42,98
Dzień wolny – dla nieobojętnych (dobra praktyka)
W 2022 roku pracownikowi, który angażuje się w działania wolontariackie lub proekologiczne przysługiwały trzy dodatkowe dni wolne od pracy. Łącznie na rzecz „innych” pracownicy przepracowali 146 dni w ramach działań organizowanych przez firmę oraz realizując programy we własnych społecznościach.
Bezpieczeństwo pracy
Grupa BOŚ zapewnia pracownikom bezpieczne, ergonomiczne miejsca pracy. Wszyscy pracownicy przechodzą obowiązkowe szkolenia wstępne i okresowe zakończone testem z wiedzy z zakresu BHP. Prowadzą je specjaliści wewnętrzni lub/i zewnętrzni eksperci. Zakres szkoleń jest dostosowany do potencjalnych zagrożeń i warunków danego miejsca pracy.
W 2022 roku nie zarejestrowano zgłoszeń wypadków przy pracy powodujących urazy, a wskaźnik wypadkowości (Injury rate – IR) wyniósł 0,0.
Aktywność sportowa pracowników
Zgodnie ze Strategią ESG, Bank realizuje działania społeczne na rzecz zwiększenia zaangażowania pracowników, tworząc przyjazne środowisko pracy, zgodne z wartościami i zasadami BOŚ.W tym celu wspiera i promuje m.in. aktywność sportową pracowników, poprzez koordynowanie od strony formalnej sekcji sportowych, w których zrzeszona jest liczna grupa pracowników. Spośród 13 zarejestrowanych sekcji: biegowej, narciarskiej, kajakarskiej, strzeleckiej, nurkowania, piłki nożnej, kolarskiej, górskiej trekkingowej, gier umysłowych, żeglarskiej, siatkówki, tenisa stołowego, tenisa ziemnego - 8 było aktywnych w 2022 roku. Poza formalnymi aspektami koordynowania funkcjonowania sekcji, takimi jak: przyjmowanie i rozliczanie wniosków o dofinansowanie czy sprawozdań rocznych, nadzór nad zgodnością z regulaminem, Bank prowadzi na bieżąco działania komunikacyjne w intranecie na temat aktywności poszczególnych drużyn, m.in. o sukcesach drużyny BOŚ w siatkówce 1. miejsce w rundzie zasadniczej w Lidze Let’s Go Volleyball, uruchomieniu zapisów sekcji strzeleckiej czy reaktywacji sekcji żeglarskiej i jej rejsie po polskich jeziorach.
Opis działań w zakresie weryfikacji dostawców i polityka zakupowej
Bank postrzega swoją odpowiedzialność wielowymiarowo, nie tylko w odniesieniu do pracowników czy klientów, ale również jako firma posiadająca łańcuch dostaw. Jako instytucja finansowa Bank posiada ograniczony łańcuch dostaw, ale podejmuje działania, aby dostawcy działali zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju.
W 2021 roku Bank wprowadził „Standardy postępowania dla dostawców BOŚ S.A.”. Stanowią one fundament, na którym Bank wraz z dostawcami chce budować i utrzymywać relacje oparte na uczciwości, zaufaniu i współodpowiedzialności za praktyki biznesowe w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, praw człowieka, etyki w biznesie, troski o pracowników oraz dbałości o środowisko naturalne.
W 2022 roku treść Standardów została rozszerzona w zakresie przestrzegania podstawowych praw pracowniczych w taki sposób, że dodano zapisy odnośnie płacy minimalnej oraz maksymalnych godzin pracy.
Każdy potencjalny dostawca, który bierze udział w postępowaniu zakupowym zobowiązuje się działać zgodnie ze Standardami oraz dążyć do tego, aby jego podwykonawcy również ich przestrzegali. Potencjalni dostawcy deklarują przestrzeganie zasad w nich zawartych poprzez złożenie wraz z ofertą stosownego oświadczenia. Umowy, które podpisywane z dostawcą wybranym w procesie zakupowym zawierają stosowne klauzule umowne, a Standardy stanowią załącznik do umowy. Standardy stanowią również załącznik do podpisywanych Zamówień.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 120
Obowiązek pozyskiwania oświadczeń dotyczy wszystkich postępowań zakupowych, tj. poniżej 20 tys. brutto prowadzonych samodzielnie przez komórki organizacyjne Centrali Banku oraz powyżej 20 tys. brutto prowadzonych przez Biuro Zakupów.
Zgodnie z Zasadami realizacji zakupów w BOŚ S.A., dyrektorzy komórek organizacyjnych Centrali, prowadzący samodzielne postępowania zakupowe, przygotowują miesięczne informacje o zakończonych postepowaniach zakupowych, w których obok informacji dotyczących trybów, kwot oraz wyników, zobowiązani do zamieszczania dla każdego zakupu informacji o podpisaniu przez dostawcę Standardów.
„Standardy postępowania dla dostawców Banku Ochrony Środowiska S.A.” zawierają również zapisy o działaniach kontrolnych, mających na celu budowanie zrównoważonego łańcucha dostaw poprzez m.in. monitoring i podejmowanie działań umożliwiających wykluczenie dostawców niespełniających wymagań Banku pod względem.
Każde zobowiązanie w ramach zakupów jest ściśle regulowane przez odrębne umowy/zamówienia. W zakres przedmiotowy zakupów wchodzą usługi (informatyczne, prawne, doradcze, porządkowe, marketingowe) oraz towary (sprzęt informatyczny, oprogramowanie, materiały reklamowe, materiały biurowe, meble), itp.
Wdrażanie zmian w zakresie monitoringu i oceny łańcucha dostaw wymaga czasu i znacznych nakładów, związanych chociażby z weryfikacją dostawców, jak również opracowaniem szczegółowych regulacji, którym będą oni podlegać. Jest to proces angażujący również dotychczasowych partnerów Banku.
ŚRODOWISKO
Bank, będąc liderem w zakresie finansowania rozwiązań ekologicznych w Polsce, chce wzmacniać świadomość klientów detalicznych i korporacyjnych w zakresie szeroko pojętej ekologii rozumianej m.in. w aspektach: ochrony środowiska, ekologicznej żywności, zdrowego trybu życia, troski o otoczenie. Jako EKO Bank pokazuje swoim przykładem, jak instytucje finansowe mogą wpisywać się w ideę zrównoważonego rozwoju.
Polityka środowiskowa
Wdrożona w Banku Polityka środowiskowa obejmuje zobowiązanie do realizacji szeregu działań nastawionych na minimalizację negatywnego wpływu działalności Banku na środowisko. Bank jest świadomy zagrożeń płynących z nieodpowiedzialnego korzystania z zasobów naturalnych i stara się takiemu korzystaniu przeciwdziałać, dlatego podejmuje działania mające na celu minimalizację negatywnego wpływu na środowisko poprzez:
świadczone usługi finansowe,
zarządzanie i optymalizację wpływu na środowisko swojej działalności operacyjnej,
regularne monitorowanie śladu węglowego Banku (emisji CO2).
edukacja pracowników (np. w kwestii konieczności gaszenia świateł, ograniczenia liczby wydruków, zużytej wody czy ilości wytwarzanych odpadów, w tym plastiku).
Użycie do remontów i modernizacji placówek Banku materiałów ekologicznych jak również zakup mebli i wyposażenia wyłącznie ekologicznego.
Ograniczenie negatywnego wpływu działalności Banku na otoczenie
Energia elektryczna wykorzystywana przez Bank pochodzi w 97% a przez DM BOŚ w 100% z ekologicznych źródeł energii. Dla pozostałych 3 % Bank zakupił gwarancję pochodzenia z odnawialnych źródeł.
Minimalizujemy ilość generowanych odpadów
Bank w prowadzonej działalności ogranicza ilość odpadów.
W momencie powstania odpadów, już na terenie placówek i Centrali Banku podlegają one segregacji na 5 frakcji. Samodzielnemu recyklingowi podlega 50% wytwarzanych odpadów. Bank podpisał umowy z profesjonalnymi firmami, które zajmują się zagospodarowaniem pozostałej części.
Dane liczbowe
Rok
Liczba pracowników
Szacowana masa odpadów komunalnych [t]
2020
1 089
187,3
2021
1 158
199,17
2022
1 234
212,24
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 121
Szacunkowo, w przeliczeniu na jednego pracownika wskaźnik wytworzenia odpadów na osobę w 2022 roku wynosił 172 kg.
Bank ogranicza też zużycie papieru. Niezbędne wydruki wykonywane dwustronnie, a możliwość wydruków kolorowych jest ograniczona.
Ograniczamy zużycie wody
Wszystkie placówki Banku wyposażone w urządzenia zapobiegające nadmiernemu zużyciu wody, jak dwufunkcyjne spłuczki oraz perlatory.
Dane liczbowe
Rok
Ilość wytworzonych ścieków w m3
Osady pościekowe [t]
2020
13 652,62
4,52
2021
12 534,20
3,84
2022
13 356,82
4,61
Drugie życie sprzętów (dobra praktyka)
Wszystkie elementy wyposażenia oraz sprzętu elektronicznego (komputery PC, laptopy i telefony), z których nie korzystają pracownicy Banku, w znacznej części jest wprowadzana do wtórnego obiegu oferowany jest ich zakup w atrakcyjnych cenach pracownikom lub firmom zewnętrznym. W miarę możliwości przekazywane one również nieodpłatnie zainteresowanym instytucjom użyteczności publicznej.
Odsprzedane sprzęty
Liczba sztuk
Telefony komórkowe
153
Notebooki
195
Zestawy komputerowe
99 (26 szt. przekazanych nieodpłatnie)
Wycofane z eksploatacji składniki majątku rzeczowego mogą podlegać nieodpłatnemu przekazaniu (darowiźnie) podmiotom zewnętrznym - placówkom nauki, edukacji, oświaty i wychowania, kultury, ochrony zdrowia i pomocy społecznej, charytatywno-opiekuńczym, ochrony środowiska, porządku i bezpieczeństwa publicznego, w tym organizacjom, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 roku o działalności pożytku publicznego i wolontariacie (Dz.U. 2018 poz. 450 j.t.) na cele określone w art. 4 tej ustawy. W 2022 roku Bank przekazał nieodpłatnie 243 szt. wyposażenia meblowego, 255 szt. zostało sprzedanych, a 525 szt. było poddane utylizacji
Paperless - redukujemy zużycie papieru
Niezbędne wydruki w BOŚ wykonywane dwustronnie, a wydruki kolorowe ograniczamy do absolutnego minimum. Bank planuje wymianę na papier o obniżonej gramaturze 70 g/m2, co przełoży się bezpośrednio na zmniejszenia zużycia papieru oraz redukcję śladu węglowego.
Minimalizujemy również liczbę ulotek reklamowych ograniczając ich druk tylko w przypadku wprowadzania nowych produktów do oferty lub przy zmianach w warunkach obowiązujących produktów. Do druku ulotek reklamowych wykorzystywany jest papier z certyfikatem EKO.
Niezbędne wydruki między innymi do organizacji masowej wysyłki realizowane są na papierze ekologicznym.
4.5. Odpowiedzialnie dokonujemy zakupów naszych gadżetów marketingowych i materiałów biurowych
Bank w roku 2022 nabywał gadżety reklamowe, które spełniały jedno z kryteriów, umożliwiających zakwalifikowanie ich jako materiałów o charakterze ekologicznym:
produkt został wykonany z ekologicznego surowca (m.in. notes oraz długopisy w korkowej oprawie, kalendarze biurowe z papieru posiadającego certyfikat FSC),
produkt z racji swojej funkcji użytecznej zwraca uwagę na ochronę zasobów naturalnych (m.in. butelki na wodę wielokrotnego użytku, torby do segregacji odpadów, zestawy do samodzielnego hodowania bazylii, torby na zakupy wielokrotnego użytku).
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 122
Materiały promocyjne, które zostały wycofane z użytkowania, zbierane do odpowiednich pojemników (szczególnie dotyczy to papierowych drukowanych materiałów, które były przygotowywane pod konkretne warunki oferty handlowej).
Bank ogranicza też zużycie folii na witrynach oddziałów poprzez zmniejszenie liczby oraz powierzchni szyb przeznaczonych do wyklejenia reklamą. W 2022 roku średnia powierzchnia folii na jedną placówkę wyniosła 6,32 m 2 , w porównaniu do 8,18 m 2 w 2021 roku.
Działalność proekologiczna Spółek zależnych
Dom Maklerski BOŚ aktywnie angażuje się w działalność proekologiczną Grupy Kapitałowej BOŚ. W 2022 roku DM BOŚ aktywnie wspierał rozwój rynku finansowania inwestycji ekologicznych. W ubiegłym roku Dom Maklerski BOŚ pełnił funkcję wyłącznego organizatora emisji zielonych obligacji Respect Energy S.A. o wartości 60 mln zł. Pozyskane środki zostały przeznaczone na projekt farmy wiatrowej, który wspiera zrównoważony rozwój i spełnia kryteria określone w Green Bond Principles.
W ofercie Domu Maklerskiego jest m.in. pośrednictwo w obrocie prawami majątkowymi wynikającymi z tzw. „kolorowych certyfikatów”. z oferty tej korzystają przede wszystkim wytwórcy energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych (farmy wiatrowe, małe elektrownie wodne, fotowoltaika itp.).
Spółka BOŚ Leasing Eko Profit SA świadczy usługi finansowania w formie leasingu operacyjnego, finansowego oraz pożyczki leasingowej. W ramach swojej działalności finansuje inwestycje związane z szeroko rozumianą ekologią (rozwiązania zmniejszające zużycie energii, jak i projekty OZE). Dodatkowo Spółka pomaga klientom Grupy uzyskać finansowanie dla projektów ekologicznych przy udziale finansowania bankowego, środków NFOŚiGW i programów rozwojowych UE.
Do MS Wind Sp. z o.o., spółki zależnej BOŚ Leasing Eko Profit SA, należy farma wiatrowa (6 MW) w gminie Pełczyce.
Certyfikat „Green Office”
Bank dążąc do neutralności klimatycznej, dba by jego działalność była coraz bardziej ekologiczna, jednocześnie stale monitorując utrzymanie już osiągniętych celów. W 2019 roku uzyskano po raz pierwszy certyfikat Green Office dla Centrali Banku, ważny przez dwa lata. W 2021 roku została przeprowadzona recertyfikacja Green Office dla Centrali BOŚ, ważna do 2023 roku.
Certyfikat Green Office jest formą potwierdzenia ekologicznych standardów zarządzania biurem. Certyfikat przyznawany jest przez niezależnych audytorów z międzynarodowej Fundacji dla Edukacji Ekologicznej z siedzibą w Kopenhadze.
Otrzymanie certyfikatu Green Office wiąże się ze spełnieniem kryteriów standardu ekologicznego. Kryteria te dzielą się na dwie grupy: techniczne i związane z edukacją ekologiczną.
Do grupy kryteriów technicznych zalicza się zagadnienia takie jak np. możliwość segregacji odpadów oraz zarządzanie zużyciem wody i energii elektrycznej. Druga grupa obejmuje kryteria związane z edukacją ekologiczną pracowników, dostawców, klientów, a także tworzeniem przyjaznego środowiska pracy. Ponowne uzyskanie certyfikatu „Green Office” potwierdza, że Bank utrzymuje najwyższe standardy funkcjonowania, a w ramach różnorodnych działań edukacyjnych zapewnia swoim pracownikom także podnoszenie wiedzy ekologicznej.
Eko-szkolenia w EKO Banku
W trosce o rozwój pracowników BOŚ stwarza możliwość rozwoju ich karier, dlatego pracownicy Banku obok szerokiej gamy webinarów i warsztatów edukacyjnych mają dostęp do szkoleń podnoszących wiedzę związaną z ochroną środowiska.
Wstęp do ekologii w BOŚ to jedno z pierwszych szkoleń adaptacyjnych, podczas którego nowi pracownicy zaznajamiani z podstawową wiedzą ekologiczną i zagadnieniami związanymi z działalnością BOŚ w tym zakresie. Kolejnym krokiem, pogłębiającym wiedzę z zakresu ekologii jest obowiązkowy dla nowozatrudnionych pracowników e-learning przygotowany na podstawie autorskiego scenariusza BOŚ. Zakres tematyczny obejmuje nie tylko najważniejsze informacje związane z dziedzinami i technologiami ochrony środowiska, ale również zakres oferty produktów proekologicznych Banku i możliwości finansowania przedsięwzięć ekologicznych. Dodatkowo dla pracowników obszaru korporacyjnego prowadzone są dedykowane szkolenia w zakresie zielonej transformacji.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 123
Pracownicy Banku mogą również korzystać z EKO Biblioteki, dzięki której mają dostęp do kilkudziesięciu książek oraz gier planszowych popularyzujących zagadnienia ekologii dla pracowników, a także ich rodzin.
Zdobyta podczas szkoleń wiedza uzupełniana jest za pomocą Green Lettera, który wysyłany jest do wszystkich pracowników Banku co najmniej dwa razy w miesiącu. Znajdują się w nim m.in. informacje o najnowszych raportach pojawiających się na rynku, ciekawych wydarzeniach czy opracowaniach analitycznych.
Elementem uzupełniającym edukację ekologiczną Kartki z EKO Kalendarza, które przybliżają najważniejsze wydarzenia ekologiczne takie jak m.in.: Międzynarodowy Dzień Lasów (21 marca), Światowy Dzień Wody (22 marca), Światowy Dzień Ziemi (22 kwietnia), Międzynarodowy Dzień Różnorodności Biologicznej (22 maja), Światowy Dzień Ochrony Środowiska (6 czerwca), Międzynarodowy Dzień Psa (26 sierpnia), Międzynarodowa Noc Nietoperzy (27 sierpnia), Międzynarodowy Dzień Czystego Powietrza dla Błękitnego Nieba (7 września), Dzień Recyklingu Baterii (9 września), Dzień Bez Samochodu (22 września), czy Światowy Dzień Warzyw i Owoców (21 października).
Ekologia i ekonomia
Bank wspiera swoich klientów ekspercką wiedzą i doświadczeniem na każdym etapie realizacji projektów inwestycyjnych. W skład zespołu eksperckiego BOŚ wchodzą inżynierowie ekolodzy oraz eksperci doświadczeni w doradztwie z zakresu projektów zielonej transformacji.
W strukturze organizacyjnej Banku funkcjonuje Pion Ekologii, Taksonomii i Analiz. Bank oferuje klientom wsparcie merytoryczne ekspertów w zakresie ekologii, programów wsparcia i finansowania projektów ekologicznych.
Bank aktywnie uczestniczy w dialogu dotyczącym ochrony środowiska i zrównoważonego finansowania m.in. poprzez uczestnictwo w pracach zespołów roboczych tworzonych przez podmioty administracji publicznej jak np. Ministerstwo Klimatu i Środowiska, Związek Banków Polskich. Członkowie Zarządu oraz eksperci Banku występują w tematycznych konferencjach poświęconych zagadnieniem ekologii i klimatu, jak również w targach branżowych.
Ślad węglowy
Zgodnie z przyjętą Polityką Klimatyczną, Bank zobowiązał się do corocznej kalkulacji emisji gazów cieplarnianych oraz do niezależnej weryfikacji obliczeń. Strategia ESG wyznacza także cele i działania służące redukcji śladu węglowego Banku w horyzoncie 2023 oraz 2030 roku.
Od 2021 roku corocznie wyliczamy emisje związane z działalnością operacyjną Banku i poddajemy wyliczenia niezależnej weryfikacji. Zgodnie ze Strategią ESG, mamy ambicję systematycznej redukcji śladu węglowego i chcemy realizować ten cel w oparciu o wiedzę naukową, dlatego przystąpiliśmy do inicjatywy Science Based Targets.
Obliczeń śladu węglowego dokonujemy zgodnie z protokołem GHG Protocol Corporate Accounting and Reporting Standard. Obliczenia są realizowane na podstawie możliwie pełnych danych w każdym z trzech zakresów.
Zakres dotychczasowych obliczeń śladu węglowego Banku:
I zakres – bezpośrednie emisje
• samochody służbowe;
• zużycie gazu ziemnego;
II zakres – pośrednie emisje
• zużycie energii elektrycznej;
• zużycie ciepła;
III zakres – inne pośrednie emisje
• służbowe podróże – samolotem;
• służbowe podróże – pociągami;
• służbowe podróże – samochodem prywatnym lub wynajętym
autokarem;
• podróże pracowników do i z pracy;
• zużycie energii elektrycznej przez pracowników w trakcie telepracy
w domu;
• zużycie energii elektrycznej w związku z przesyłem energii
elektrycznej;
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 124
• zużycie wody;
• odprowadzane ścieki;
• wytworzone odpady komunalne;
• zużycie papieru;
• usługi kurierskie;
• pochłanianie gazów cieplarnianych przez tereny zieleni.
W Tabeli poniżej przedstawiono zweryfikowane wartości emisji w latach 2020 i 2021.
Emisje [tCO2eq]
Zakres
2020
2021
Zakres 1
170,7
211,1
Zakres 2 location based
4 092,4
1 986,3
Zakres 2 - market based
2 725,3
620,9
Zakres 3
976,8
682,7
Razem (location based)
5 239,9
2 880,0
Razem (market based)
3 872,7
1 514,7
Przyjmując obliczenia wg metody market based, redukcja emisji Banku w prezentowanym zakresie wyniosła około 60% w latach 2020-2021 (3,87 tys. ton vs 1,51 tys. ton).
Emisja na pracownika w przedstawionym zakresie w 2021 roku wyniosła 2 533 kg CO2eq (metoda location based) i 1 332 kg CO2eq (market based).
Dane na temat emisji za 2022 rok zostaną opublikowane w oddzielnym Raporcie ESG.
Nagrody za działania proekologiczne
Proekologiczne działania Banku zostały docenione i uhonorowane ważnymi, uznanymi wyróżnieniami oraz nagrodami.
W kwietniu 2022 roku Bank otrzymał nagrodę Finansowej Marki Roku 2022 w kategorii Bank za wytrwałe wspieranie zielonej transformacji polskiego rynku.
Również w kwietniu Kapituła Programu Liderzy Społecznej Odpowiedzialności wysoko oceniła działania związane z zaangażowaniem Banku Ochrony Środowiska w promowaniu zasad odpowiedzialnego biznesu. BOŚ otrzymał tytuł Laureata Programu Liderzy Społecznej Odpowiedzialności w 3 kategoriach; Dobry Pracodawca 2022, EKO Firma 2022, Dobra Firma 2022. Uzyskane tytuły potwierdzają status Banku Ochrony Środowiska jako solidnej instytucji, wrażliwej na potrzeby społeczności lokalnych oraz zatrudnionych w niej osób. A także firmy, z którą warto się związać i współpracować.
W maju Kapituła Konkursowa „Diamenty Sustainable Economy” przyznała naszemu bankowi tytuł laureata w kategorii Lider Zrównoważonego Finansowania. SUSTAINABLE ECONOMY SUMMIT to wydarzenie skierowane do firm wdrażających oraz realizujących cele zrównoważonego rozwoju, reprezentujących wiele sektorów gospodarki. Jest to wyjątkowy projekt Executive Club, mający na celu promowanie idei zrównoważonego rozwoju oraz odpowiedzialnego biznesu. Zwieńczeniem wydarzenia jest uroczysta gala wręczenia nagród ,,Diamentów Sustainable Economy”. W ocenie jury BOŚ udowadnia na swoim przykładzie, w jaki sposób instytucje finansowe mogą wpisywać się w realizację celów zrównoważonego rozwoju. Doceniono nieustannie zwiększanie poziomu finansowania proekologicznych inwestycji. Zwrócono uwagę, na zaangażowanie banku w proces emisji zielonych obligacji, wzmacnianie świadomości klientów detalicznych i korporacyjnych w zakresie ekologii, zdrowego trybu życia oraz troski o otoczenie.
W czerwcu BOŚ został ponownie wyróżniony Srebrnym Listkiem CSR Polityki. Otrzymują go firmy, które w swojej codziennej działalności deklarują uwzględnianie większości kluczowych rozwiązań z zakresu zrównoważonego rozwoju. Wdrażają najwyższej jakości rozwiązania oraz ujawniają informacje związane ze swoją działalnością. Tygodnik POLITYKA we współpracy z firmą doradczą Deloitte oraz Forum Odpowiedzialnego Biznesu po raz kolejny zaprosił firmy działające w Polsce do przeglądu ich rozwiązań wspierających zrównoważony rozwój i zaangażowanie społeczne. Oceny zostały przyznane na podstawie analizy opartej na wypełnionej przez firmy ankiecie, opracowanej według wytycznych normy ISO 26000.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 125
W lipcu BOŚ uplasował się na 12. miejscu w XVI edycji Rankingu Odpowiedzialnych Firm. Ranking ocenia największe spółki działające w Polsce pod kątem jakości odpowiedzialnego zarządzania. Organizatorem rankingu jest Koźmiński Business Hub, działający w ramach Akademii Leona Koźmińskiego, natomiast partnerem merytorycznym naszego przedsięwzięcia jest Forum Odpowiedzialnego Biznesu. Przeglądem odpowiedzi zajmuje się Deloitte, a partnerem medialnym pozostaje Dziennik Gazeta Prawna. Autorami Rankingu Odpowiedzialnych Firm niezmiennie od piętnastu już lat są profesor Bolesław Rok oraz Jarosław Horodecki, analityk i redaktor.
We wrześniu BOŚ został wyróżniony w VII edycji Festiwalu Filmów Odpowiedzialnych 17 Celów ”. Kategoria film Biznes za film korporacyjny BOŚ pt. Inwestujemy w zieloną przyszłość. W tym roku Jurorzy ocenili 40 filmów z kategorii Biznes. Festiwal Filmów Odpowiedzialnych „17 Celów” to jedyny w Polsce festiwal poświęcony filmom dokumentalnym i promocyjnym z zakresu zrównoważonego rozwoju i społecznej odpowiedzialności biznesu (Corporate Social Responsibility CSR). Tytuł nawiązuje do Agendy ONZ i zawartych w niej 17 Globalnych Celów (Sustainable Development Goals - SDGs).
Również we wrześniu BOŚ został uhonorowany tytułem Odpowiedzialny Pracodawca Lider HR 2022. Przy ocenie firmy, Kapituła Programu zwróciła szczególną uwagę na: ciągłą obecność na rynku pracy, z zaznaczeniem wciąż rosnącej atrakcyjności ofert zatrudnienia; bogaty system szkoleń, zarówno pod względem ich liczby, jak i wartości merytorycznych oraz zaangażowania liczby pracowników; najwyższe standardy w proponowanym systemie motywacyjnym; imponujący zakres działań w obrębie odpowiedzialności społecznej biznesu; położenie szczególnego nacisku na aktywizowanie pracowników w sferze ekologii i dbałości o środowisko naturalne.
PRODUKTY
Misja „Innowacyjnie i skutecznie wspieramy zieloną transformację” przejawia się także w ofercie produktowej Banku. Dla klientów detalicznych, małych i średnich przedsiębiorstw oraz klientów korporacyjnych marka BOŚ jest gwarantem nowoczesnej gamy produktów w tym „zielonych” o najwyższej jakości obsługi, rzetelności kupieckiej oraz troski o środowisko naturalne i zrównoważony rozwój Polski. Zgodnie z wizją kompleksowo finansowana jest zieloną transformację, dzięki oferowaniu unikatowych produktów, zaangażowanych ekspertów i różnorodnych instrumentów finansowych.
Wyróżnikiem Banku jest szeroka oferta produktów z dofinansowaniem z instytucji, takich jak BGK, NFOŚiGW, WFOŚiGW. Doświadczeni pracownicy Banku, w tym specjaliści w zakresie ekologii, mogą aranżować finansowanie różnorodnych projektów, przyczyniających się do wzrostu konkurencyjności polskiej gospodarki.
Wszystkie produkty nadzorowane pod kątem zgodności z prawem, rekomendacjami organów nadzorczych, branżowymi praktykami oraz wymogami wewnętrznymi Banku. Najważniejsze ramy formalne dla produktów to:
Prawo bankowe, Ustawa o kredycie konsumenckim, ustawa o kredycie hipotecznym,
Rekomendacje KNF: S, T, U, Z,
Zasady tworzenia produktów bankowych oraz zarządzania nimi w BOŚ S.A.,
dokumenty normujące zasady naliczania oprocentowania, prowizji i opłat dla poszczególnych grup klientów.
Oferta produktowa tworzona jest w oparciu o:
cele i potrzeby klientów,
potrzeby biznesowe Banku,
cele ekologiczne wynikające ze strategii Banku.
Każdy nowy produkt muszą zaopiniować Departamenty z obszaru ryzyka oraz Departament Prawny. Opiniowanie obejmuje m.in. ocenę oraz sposób zarządzania istotnymi ryzykami, wypełnianie obowiązków informacyjnych, identyfikację potencjalnych konfliktów interesów, zgodność z przepisami prawa.
BOŚ dokłada wszelkich starań, aby produkty tworzone w Banku posiadały unikatowe cechy, wyróżniały się na tle oferty innych banków, a także były ogólnodostępne. Ponadto Bank udostępnia klientom produkty i usługi bankowe za pośrednictwem: sieci placówek własnych, pośredników finansowych, a także przez zdalne kanały: bankowość elektroniczną, mobilną oraz telefoniczną.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 126
Bank prowadzi stały pomiar satysfakcji klientów. Badania dotyczą obsługi związanej ze sprzedażą produktów, a także obsługi posprzedażowej w placówkach. Uruchomiono pomiar satysfakcji klientów, którzy kontaktują się z infolinią.
Mając na uwadze zapewnienie klientom najwyższej jakości produktów i komfortu inwestowania DM BOŚ przeprowadza klika razy w roku ankiety internetowe wśród klientów, dotyczące oceny produktów i usług oferowanych przez DM oraz funkcjonalności systemów informatycznych. Wyniki bazą podejmowanych działań mających na celu poprawę jakości świadczonych usług, też inspiracją do tworzenia nowych funkcji w systemach transakcyjnych Domu Maklerskiego.
W organizowanym co roku badaniu Stowarzyszenia Inwestorów Indywidualnych, Dom Maklerski BOŚ od kliku lat zajmuje miejsce w pierwszej trójce, w ostatnich trzech latach plasując się na najwyższym miejscu. Szczególnie wysokie oceny Domu Maklerskiego BOŚ otrzymuje w kategoriach: bezawaryjność i szybkość platformy internetowej oraz oferta edukacyjna.
EKOkredyt na fotowoltaikę (dobra praktyka)
Dzięki preferencyjnemu rozwiązaniu kredytowemu z oferty Banku gospodarstwa domowe mogą w łatwy sposób bez pozwolenia na budowę:
stać się prosumentami, czyli równocześnie konsumentami i producentami „zielonej energii”,
zmniejszyć domowe rachunki za energię elektryczną.
Jedna instalacja fotowoltaiczna o mocy 1 kW produkuje standardowo 1 000 kWh energii elektrycznej rocznie.
Kampania „Dom bez rachunków” (dobra praktyka)
Certyfikat ZIELONY DOM to pierwsza polska, wielokryterialna certyfikacja dla budownictwa mieszkaniowego, opracowana przez PLGBC we współpracy z uznanymi ekspertami, który został wdrożony do oferty kredytu hipotecznego. Jej wybór łączy się z szeregiem korzyści dla inwestora, dewelopera, właściciela (klienta) oraz dla środowiska.
Zielony kredyt hipoteczny to unikalny produkt oferowany przez uczestniczące w programie banki, które premiują w ten sposób zakup domu z certyfikatem PLGBC Zielony Dom. Kredyt ten charakteryzuje się obniżoną stopą procentową, wynikającą ze zmniejszenia ryzyka niewywiązania się z zobowiązań z tytułu jego zaciągnięcia oraz wyższej wartości rynkowej certyfikowanych domów, w porównaniu do domów standardowych. Nieruchomość mieszkaniowa posiadająca certyfikat PLGBC Zielony Dom będzie charakteryzowała się znaczącym obniżeniem rachunków za energię i kosztów związanych z naprawami, co pozwoli gospodarstwom domowym zaoszczędzić dodatkowe środki pieniężne, które będą mogły zostać wykorzystane na spłatę kredytu hipotecznego. Ten dodatkowy miesięczny zysk znacznie zmniejsza ryzyko niewywiązania się z zobowiązań z tytułu kredytu hipotecznego przez właściciela zielonego domu. Dzięki temu oraz dzięki wyższej rynkowej wartości certyfikowanej nieruchomości bank może obniżyć miesięczne oprocentowanie zielonego kredytu hipotecznego w porównaniu do kredytów oferowanych dla standardowych domów do warunków Ekologicznego kredytu hipotecznego. Korzyści certyfikacji:
zawiera wymogi potwierdzające zminimalizowanie negatywnego wpływu inwestycji na środowisko naturalne,
podkreśla świadome działanie inwestorów i deweloperów w obszarze zrównoważonego budownictwa, dostosowując szereg rozwiązań z korzyścią dla zdrowia i komfortu, jakości życia klientów/nabywców,
daje Klientom możliwość uzyskania kredytu hipotecznego na bardziej atrakcyjnych warunkach we współpracy z Bankiem Ochrony Środowiska oraz gwarancję niższych kosztów eksploatacyjnych.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 127
Zrównoważone finansowanie – receptą na kryzys klimatyczny
Jako jeden z filarów systemu finansowania ochrony środowiska w Polsce, BOŚ jest świadomy swojej roli i odpowiedzialności w tym zakresie. Bank jako lider finansowania ekologii w Polsce dostarcza nowoczesne, efektywne rozwiązania finansowe, dzięki którym działające w Polsce przedsiębiorstwa i instytucje mogą skutecznie mierzyć się z wyzwaniami klimatycznymi poprzez transformację swojej działalności w kierunku redukcji zużycia zasobów naturalnych, poprawy efektywności energetycznej, wzrostu zastosowania odnawialnych źródeł energii.
Odzwierciedleniem zaangażowania BOŚ jest rozwój oferty proekologicznej oraz współdziałanie z kluczowymi instytucjami tworzącymi krajowy system finansowania ochrony środowiska (Narodowy i Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej), współpraca z przedstawicielami biznesu (PGNiG Obrót Detaliczny), aktywny udział w projektach międzysektorowych (np. porozumienia o współpracy na rzecz rozwoju sektorów: morskiej energetyki wiatrowej, fotowoltaicznego, biogazu i biometanu oraz porozumienie na rzecz rozwoju gospodarki wodorowej) oraz współdziałanie z sektorem pozarządowym (np. program Climate Leadership prowadzony przez UNEP Grid Warszawa).
Od początku funkcjonowania Bank koncentruje się na wspieraniu finansowania inwestycji ekologicznych w Polsce, a oferowane proekologiczne produkty finansowe powstają z uwzględnieniem zasad zrównoważonego rozwoju. Bank angażuje się w inicjatywy związane z finansowaniem projektów, które wspierają cele tzw. systematykę UE, czyli przeciwdziałanie i adaptację do zmiany klimatu, przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym, ograniczanie emisji zanieczyszczeń, zrównoważone wykorzystywanie i ochronę zasobów wodnych i morskich, ochronę i odbudowę bioróżnorodności i ekosystemów. BOŚ jako jeden z pierwszych banków w Polsce finansował projekty energetyki odnawialnej i stale doskonali produkty dedykowane dla poszczególnych inwestycji proekologicznych.
Wybrane zielone produkty:
Prosta i szybka Zielona Pożyczka na wymianę źródeł ciepła i termomodernizację budynków mieszkalnych (finansowanie uzupełniające i pomostowe do programu Czyste Powietrze),
Kredyt Energia ze słońca, dedykowany finansowaniu przedsięwzięć ekoenergetycznych umożliwia : zakup i montaż paneli fotowoltaicznych, pomp ciepła oraz infrastruktury towarzyszącej jak i magazyny energii czy przydomowych stacji ładowania,
Kredyt Czyste Powietrze na wymianę źródeł ciepła i termomodernizację z dotacją na częściową spłatę kredytu z rządowego programu Czyste Powietrze,
Atrakcyjne kredyty oferowane we współpracy z Wojewódzkimi Funduszami Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW) w wybranych województwach – np. na wymianę źródła ciepła, termomodernizację i instalacje OZE,
Kredyt na realizację przedsięwzięć termomodernizacyjnych i remontowych z premią na częściową spłatę kredytu z Funduszu Termomodernizacji i Remontów,
Atrakcyjne promocje kredytów na realizację przedsięwzięć instalacji fotowoltaicznych, ochrony stosunków wodnych czy zakup elektrycznych środków transportu,
Ekologiczny kredyt hipoteczny,
Specjalna oferta dla deweloperów budujących w standardach BREEAM czy LEED,
Kredyt EkoOszczędny, z opcją spłaty z oszczędności wygenerowanych przez kredytowane przedsięwzięcie, wraz z bezpłatną gwarancją Biznesmax,
Kredyt inwestycyjny na finansowanie elektrowni fotowoltaicznych o mocy do 1 MW (włącznie),
Karty płatnicze z wizerunkami zwierząt, których zadaniem jest zwrócenie uwagi klientów na zagrożone gatunki dzikich zwierząt na terenie Polski,
Jedyny produkt finansowy na rynku certyfikowany znakiem Climate Leadership, dedykowany przeciwdziałaniu i niwelowaniu skutków suszy – „Nasza Woda”,
Kredyt z linii kredytowej z EBI, z komponentem Green Investments tj. kredyt na realizację przedsięwzięć mających na celu realizacje potrzeb związanych z ochroną środowiska.
Ponadto Bank od 2021 roku uczestniczy w realizacji Programu „Mój elektryk”. W ramach programu Bank udziela, ze środków powierzonych przez NFOŚiGW, dopłat do opłat leasingu samochodów zeroemisyjnych. Ponadto w ramach zawartej w 2022 roku umowy z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym, Bank dysponuje środkami przeznaczonymi na wsparcie inwestorów w realizacji projektów inwestycyjnych, związanych z poprawą
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 128
efektywności energetycznej. Wsparcie polega na dofinansowaniu 90% kosztów dokumentacji powiązanej z inwestycją.
W obszarze kredytowania klientów instytucjonalnych Bank wdrożył regulacje dotyczące zawierania transakcji wspierających wykonanie przez Klientów celów ESG.
Wizerunek i uczciwa komunikacja
Bank, mając na względzie dbałość o prawidłowe funkcjonowanie sektora bankowego, w tym ochronę interesów klientów, a także przestrzeganie reguł uczciwego obrotu i zasad dobrych praktyk wypracowane przez uczestników rynku finansowego, w szczególności Kanon Dobrych Praktyk Rynku Finansowego, stosuje odpowiednie zasady formułowania i publikowania informacji, reklam bankowych, w tym oznakowania przekazów. Każdy materiał marketingowy jest opiniowany, zarówno na etapie przygotowania materiałów, jak i w trakcie przeprowadzania kampanii marketingowych, pod kątem zapewnienia zgodności przekazu marketingowego z prawem, dobrymi obyczajami i wytycznymi KNF. Bank nie zidentyfikował żadnego przypadku niezgodności z powyższymi regulacjami i wytycznymi.
Edukacja giełdowa (dobra praktyka)
Dom Maklerski BOŚ jako jedno z pierwszych biur maklerskich w Polsce, postawił na rzetelną edukację jako klucz do świadomego inwestowania na rynku kapitałowym. Na stronie internetowej DM BOŚ można znaleźć szereg bezpłatnych szkoleń, warsztatów e-learningowych, testów, wprowadzających w arkana inwestowania oraz zwiększających wiedzę doświadczonych inwestorów. Materiały przygotowane w przyjaznej i przystępnej formie.
Zasobnym źródłem wiedzy i analiz aktualnej sytuacji gospodarczej i geopolitycznej blogi.bossa.pl, prowadzone przez ekspertów i analityków Domu Maklerskiego BOŚ. Wkład DM BOŚ w edukację ekonomiczną Polaków był wielokrotnie doceniany.
Edukacyjna misja Domu Maklerskiego realizowana jest również za pomocą kanału YouTube. Reaktywowany w ostatnich miesiącach profil DM BOŚ wzbogacił się o liczne, krótkie edukacyjne filmy. Jest to kolejna forma dotarcia do jak najszerszej grupy inwestorów szukających wiedzy z zakresu inwestowania na rynku kapitałowym.
Dom Maklerski BOŚ angażuje się w edukacyjne projekty m.in. z Fundacją GPW, które mają na celu zaznajomienie z zagadnieniami rynku kapitałowego uczniów szkół średnich oraz studentów.
Procedury w działalności maklerskiej
Ze względu na specyfikę swej działalności Dom Maklerski BOŚ dysponuje szczegółowymi procedurami wewnętrznymi dotyczącymi działań marketingowych i sprzedażowych, które zapewniają zgodność z obowiązującym prawem, branżowymi standardami oraz wartościami etycznymi Grupy. Materiały marketingowe podlegają ocenie Wydziału Nadzoru Zgodności Działalności z Prawem. Nieuczciwym praktykom sprzedażowym Dom Maklerski BOŚ S.A. zapobiega poprzez m.in. ciągłą edukację pracowników, kontrolę sprzedażowych rozmów telefonicznych, system wynagradzania oparty także na parametrach jakościowych.
SPOŁECZEŃSTWO
Zdrowie, ekologia i wolontariat to główne obszary działalności Fundacji BOŚ, która od ponad 13 lat spaja prospołeczne działania Banku i DM BOŚ. Zgodnie ze swoją misją Fundacja promuje i wdraża zasady zrównoważonego rozwoju tak, aby podnoszenie standardów życia obywateli nie odbywało się kosztem środowiska naturalnego.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 129
Wyróżniki działań i inicjatyw wspieranych przez Fundację:
głęboka wiara w sens działań systematycznych i długofalowych,
nastawienie na trwałą zmianę społeczną,
zakres, forma, partnerzy programów dopasowani do specyficznych potrzeb lokalnej społeczności,
współpraca z osobami i instytucjami, które podzielają wartości wpisane w społeczną odpowiedzialność Banku,
proaktywna postawa pracowników Banku – zarówno na etapie diagnozy potrzeb lokalnych społeczności, jak i zaangażowania w działania wolontariackie.
Filary działalności społecznej Fundacji
FILAR
ZAŁOŻENIA DZIAŁAŃ
PRZYKŁADY INICJATYW (SZCZEGÓŁOWY OPIS ZNAJDUJE SIĘ NA STRONIE WWW FUNDACJI)
Zdrowie
Uświadomienie roli zdrowego odżywiania i aktywności fizycznej w zachowaniu dobrego stanu zdrowia w dobie zmieniających się warunków cywilizacyjnych.
Zdrowo jem, więcej wiem
Aktywniepozdrowie.pl
PlanujeGotuje.pl
Ekologia
Podniesienie poziomu wiedzy społeczeństwa na temat zrównoważonego rozwoju i ekologii; Propagowanie proekologicznych idei zwłaszcza wśród ludzi młodych.
Postaw na słońce
Brudno Tu
Zielona Ławeczka
Tradycyjny sad
Świat oczami młodych. Ekomurale
Akademia Fundacji BOŚ
Współpraca z Centrum Nauki Kopernik
Współpraca z Festiwalem Nauki
Wolontariat
Aktywny wolontariat jako element polityki społecznej odpowiedzialności biznesu, a także jeden z ważniejszych elementów kultury organizacji, pogłębiający relacje między współpracownikami.
Mikrodotacje
Pomagam cały rok
Zbiórka dla Ukrainy
Skala działań (wybrane dane)
Ponad 1 000 uczestników z 215 zespołów uczniowskich z całej Polski w VIII edycji „Postaw na Słońce”. Uczniowie łącznie przygotowali 308 projektów mikroinstalacji fotowoltaicznych dla domów jednorodzinnych i szkół, stworzyli 28 filmów promujące OZE.
400 osób z zespołów sąsiedzkich zgłoszonych w VIII edycji „Zielonej Ławeczki” (przyznano 15 grantów).
Ponad 2 300 zgłoszeń (ponad 47 tys. uczniów i nauczycieli) do XII edycji programu prozdrowotnego dla klas I-III „Zdrowo jem, więcej wiem”.
Ponad 1 300 uczniów i nauczycieli założyło 110 minisadów, w których posadzili ponad 600 drzew owocowych starych odmian.
250 projektów murali w konkursie „Świat oczami młodych”, z których 6 najlepszych otrzymało dofinansowanie na realizację. W efekcie powstało 6 murali promujących temat różnorodności biologicznej.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 130
Inicjatywy promujące zrównoważony rozwój
W 2022 roku Fundacja współpracowała z największą instytucją promującą naukę wśród dzieci i młodzieży - Centrum Nauki Kopernik w Warszawie. Współpraca dotyczyła wsparcia największego i najstarszego programu edukacyjnego CNK, jakim jest „Klub Młodego Odkrywcy”. W Klubach Młodego Odkrywcy dzieci dokonują doświadczeń i eksperymentów odkrywając prawa fizyki i chemii pod okiem opiekunów, zdobywając wiedzę i rozwijając kompetencje przyszłości. W ramach programu działa już prawie 1 000 klubów w Polsce i zagranicą. Sfinansowane przez Fundacje zestawy dydaktyczne „Moduł Jakość Powietrza” zostały wykorzystane do badań i eksperymentów w Klubach Młodego Odkrywcy. Zestawy te, wyposażone w szereg urządzeń, odczynników, a nawet minikomputer do samodzielnego montażu, pomogły młodzieży zapoznać się z problematyką badania i oceny jakości powietrza poprzez wykonywanie podstawowych pomiarów i eksperymentów.
W 2022 roku Fundacja ponownie podjęła współpracę z Uniwersytetem Warszawskim jako darczyńca 26 edycji Festiwalu. Dodatkowo pod patronatem Fundacji odbyła się debata inaugurująca Festiwal pt. „Jakiej energii potrzebujemy?”. Festiwal Nauki w Warszawie to wspólna inicjatywa największych warszawskich uczelni wspierana organizacyjnie przez Uniwersytet Warszawski, której misją jest upowszechnianie i popularyzacja nauki. Spotkania, wykłady i debaty skierowane do zróżnicowanego grona odbiorców, bez względu na wykształcenie i wiek. Festiwal cieszył się ogromną popularnością. W organizację zaangażowało się 113 instytucji naukowych (uczelnie warszawskie, instytuty PAN, instytuty branżowe, towarzystwa naukowe i muzea), które zorganizowały 690 spotkań, lekcji i wystaw festiwalowych, w tym 625 stacjonarnie i 75 online. We wszystkich spotkaniach, lekcjach i wystawach stacjonarnych oraz online wzięło udział ok. 31 tys. osób, a nagrania obejrzało ok. 40 tys. osób.
Fundacja wsparła Stowarzyszenie WroSpace w organizacji wydarzenia Space Week Wrocław, które odbyło się w dniach 1-2 października 2022 roku Wydarzenia było poświęcone popularyzacji nauki, a w szczególności wiedzy dotyczącej kosmosu. W ciągu dwóch dni uczestnicy wzięli udział w konferencji „Rola kobiet w nauce i inżynierii”, a także w licznych pokazach i warsztatach. W całym wydarzeniu wzięło udział około 2 tys. osób.
Zaangażowanie pracowników Grupy BOŚ
Mikrodotacje
W ramach projektu „Mikrodotacje” pracownicy Grupy BOŚ mogą ubiegać się o środki finansowe na inicjatywy, które służą określonej społeczności lokalnej i realizowane przez pracowników we współpracy z wybranymi organizacjami pozarządowymi lub placówkami publicznymi.
Pomagam Cały Rok (filantropia indywidualna)
„Pomagam Cały Rok” to projekt regularnej filantropii pracowników Grupy BOŚ i Fundacji. Powstał w odpowiedzi na zgłaszane potrzeby osób zatrudnionych w Grupie BOŚ, chcących zaangażować się w pomoc koleżeńską dla swoich współpracowników, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji losowej oraz w zbiórkę funduszy na cele dobroczynne. Dzięki ofiarności pracowników BOŚ w ramach projektu, zostały przyznane również stypendia dla zdolnej młodzieży z niezamożnych rodzin. W roku szkolnym 2021/2022 wsparcie otrzymało troje uczniów podopiecznych Fundacji Świętego Mikołaja, z którą Fundacja współpracuje od kilku lat. Jesienią 2022 roku Fundacja wybrała nowych stypendystów oraz ogłosiła nabór wniosków dla pracowników Banku w trudnej sytuacji życiowej.
Dzień wolny – dla nieobojętnych (dobra praktyka)
W 2022 roku pracownikom, którzy angażują się w działania wolontariackie lub proekologiczne przysługiwały trzy dodatkowe dni wolne od pracy. Łącznie na rzecz „innych” pracownicy BOŚ przepracowali 146 dni w ramach działań organizowanych przez Bank lub działając w innych społecznościach.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2022 r.
S t r o n a | 131
VIII. OŚWIADCZENIE W SPRAWIE RZETELNOŚCI SPORZ Ą DZENIA SPRAWOZDAŃ
Zarząd Banku Ochrony Środowiska S.A. oświadcza, że wedle jego najlepszej wiedzy Roczne Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe Grupy Kapitałowej Banku Ochrony Środowiska S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2022 rok oraz Roczne Sprawozdanie Finansowe Banku Ochrony Środowiska S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2022 rok sporządzone zostały zgodnie z obowiązującymi zasadami rachunkowości oraz że odzwierciedlają w sposób prawdziwy, rzetelny i jasny sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy Grupy Kapitałowej Banku Ochrony Środowiska S.A. oraz Banku Ochrony Środowiska S.A. oraz że Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej Banku Ochrony Środowiska S.A. sporządzone łącznie ze Sprawozdaniem Zarządu z działalności Banku Ochrony Środowiska S.A. w 2022 roku zawiera prawdziwy obraz rozwoju i osiągnięć oraz sytuacji Grupy i Banku, w tym opis podstawowych zagrożeń i ryzyka.
Podpisy członków Zarządu BOŚ S.A.
Data
Imię i nazwisko
Stanowisko/funkcja
Podpis
21.03.2023 r.
Emil Ślązak
Wiceprezes Zarządu kierujący pracami Zarządu Banku
Podpisano kwalifikowanym
podpisem elektronicznym
21.03.2023 r.
Arkadiusz Garbarczyk
Wiceprezes Zarządu – pierwszy zastępca
Prezesa Zarządu
Podpisano kwalifikowanym
podpisem elektronicznym
21.03.2023 r.
Robert Kasprzak
Wiceprezes Zarządu
Podpisano kwalifikowanym
podpisem elektronicznym
21.03.2023 r.
Jerzy Zań
Wiceprezes Zarządu
Podpisano kwalifikowanym
podpisem elektronicznym