Sprawozdanie niezależnego biegłego rewidenta z badania
rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego
Grupy Kapitałowej Banku Ochrony Środowiska S.A.
za rok obrotowy zakończony dnia 31 grudnia 2024 roku
Forvis Mazars Audyt Sp. z o.o.
ul. Piękna 18
00-549 Warszawa
Forvis Mazars Audyt Sp. z o.o.
Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy, XII Wydział Gospodarczy KRS nr 0000086577, kapitał zakładowy: 1 268 000,00 PLN,
NIP: 5260215409, REGON: 011110970
SPRAWOZDANIE NIEZALEŻNEGO BIEGŁEGO REWIDENTA
Z BADANIA ROCZNEGO SKONSOLIDOWANEGO SPRAWOZDANIA
FINANSOWEGO
Dla Walnego Zgromadzenia i Rady Nadzorczej Banku Ochrony Środowiska S.A.
Sprawozdanie z badania rocznego skonsolidowanego sprawozdania
finansowego
Opinia
Przeprowadziliśmy badanie rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego grupy kapitałowej
(Grupa), w której jednostką dominującą jest Bank Ochrony Środowiska S.A. („Jednostka dominująca")
zawierające skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej na dzień 31 grudnia 2024 roku oraz
skonsolidowany rachunek zysków i strat, skonsolidowane sprawozdanie z całkowitych dochodów,
skonsolidowane sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym, skonsolidowane sprawozdanie
z przepływów pieniężnych za rok obrotowy od dnia 1 stycznia 2024 roku do dnia 31 grudnia 2024 roku
oraz informację dodatkową do skonsolidowanego sprawozdania finansowego zawierającą informację
o istotnych politykach rachunkowości oraz inne informacje objaśniające („skonsolidowane sprawozdanie
finansowe").
Naszym zdaniem, załączone skonsolidowane sprawozdanie finansowe:
przedstawia rzetelny i jasny obraz skonsolidowanej sytuacji majątkowej i finansowej Grupy na
dzień 31 grudnia 2024 roku oraz jej skonsolidowanego wyniku finansowego i skonsolidowanych
przepływów pieniężnych za rok obrotowy zakończony w tym dniu zgodnie z mającymi
zastosowanie Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej zatwierdzonymi
przez Unię Europejską oraz przyjętymi zasadami (polityką) rachunkowości;
jest zgodne co do formy i treści z obowiązującymi Grupę przepisami prawa oraz statutem Jednostki
dominującej.
Niniejsza opinia jest spójna ze sprawozdaniem dodatkowym dla Komitetu Audytu, które wydaliśmy dnia
26 marca 2025 roku.
Forvis Mazars Audyt Sp. z o.o. 3
Podstawa opinii
Nasze badanie przeprowadziliśmy zgodnie z Krajowymi Standardami Badania w brzmieniu
Międzynarodowych Standardów Badania przyjętymi uchwałą Krajowej Rady Biegłych Rewidentów nr
3430/52a/2019 z dnia 21 marca 2019 roku w sprawie krajowych standardów badania oraz innych
dokumentów, z późn. zm. (podczas badania skorzystano z możliwości wcześniejszego zastosowania
postanowień uchwały nr 105/4/2023 Krajowej Rady Biegłych Rewidentów z dnia 18 września 2023 roku
w sprawie ustanowienia Krajowego Standardu Badania 600 (Zmienionego)) oraz uchwałą Rady Polskiej
Agencji Nadzoru Audytowego nr 38/I/2022 z dnia 15 listopada 2022 roku w sprawie krajowych standardów
kontroli jakości oraz Krajowego Standardu Badania 220 (Zmienionego) („KSB”), a także stosownie do
ustawy z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym
(„Ustawa o biegłych rewidentach” Dz. U. z 2024 r. poz. 1035 z późn. zm.) oraz Rozporządzenia UE nr
537/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 roku w sprawie szczegółowych wymogów dotyczących ustawowych
badań sprawozdań finansowych jednostek interesu publicznego, uchylającego decyzję Komisji
2005/909/WE („Rozporządzenie UE” Dz. Urz. UE L158 z 27.05.2014, str. 77, z późn. zm.). Nasza
odpowiedzialność zgodnie z tymi standardami została dalej opisana w sekcji naszego sprawozdania
„Odpowiedzialność biegłego rewidenta za badanie skonsolidowanego sprawozdania finansowego”.
Jesteśmy niezależni od Spółek Grupy zgodnie z Międzynarodowym Kodeksem etyki zawodowych
księgowych (w tym Międzynarodowymi standardami niezależności) Rady Międzynarodowych Standardów
Etyki dla Księgowych („Kodeks IESBA") przyjętym uchwałą Krajowej Rady Biegłych Rewidentów nr
3431/52a/2019 z dnia 25 marca 2019 roku w sprawie zasad etyki zawodowej biegłych rewidentów, zźn.
zm., oraz z innymi wymogami etycznymi, które mają zastosowanie do badania sprawozdań finansowych
w Polsce. Wypełniliśmy nasze inne obowiązki etyczne zgodnie z tymi wymogami i Kodeksem IESBA.
W trakcie przeprowadzania badania kluczowy biegły rewident oraz firma audytorska pozostali niezależni
od Spółek Grupy zgodnie z wymogami niezależności określonymi w Ustawie o biegłych rewidentach oraz
w Rozporządzeniu UE.
Uważamy, że dowody badania, które uzyskaliśmy wystarczające i odpowiednie, aby stanowić podstawę
dla naszej opinii.
Kluczowe sprawy badania
Kluczowe sprawy badania to sprawy, które według naszego zawodowego osądu były najbardziej
znaczące podczas badania skonsolidowanego sprawozdania finansowego za bieżący okres
sprawozdawczy. Obejmują one najbardziej znaczące ocenione rodzaje ryzyka istotnego zniekształcenia,
w tym ocenione rodzaje ryzyka istotnego zniekształcenia spowodowanego oszustwem. Do spraw tych
odnieśliśmy się w kontekście naszego badania skonsolidowanego sprawozdania finansowego jako całości
oraz przy formułowaniu naszej opinii oraz podsumowaliśmy naszą reakcję na te rodzaje ryzyka,
a w przypadkach, w których uznaliśmy za stosowne przedstawiliśmy najważniejsze spostrzeżenia
związane z tymi rodzajami ryzyka. Nie wyrażamy osobnej opinii na temat tych spraw.
Kluczowa sprawa badania
Jak nasze badanie odniosło się do tej sprawy
Wycena odpisów na oczekiwane straty
kredytowe
Przeprowadziliśmy krytycz analizę zaprojektowania
i wdrożenia procesu oceny ryzyka kredytowego i szacowania
oczekiwanych strat kredytowych oraz zweryfikowaliśmy
Forvis Mazars Audyt Sp. z o.o. 4
Zgodnie z Międzynarodowym Standardem
Sprawozdawczości Finansowej 9 Instrumenty
finansowe ("MSSF 9") Zarząd Jednostki
dominującej powinien określić wartość
oczekiwanych strat kredytowych, które mogą
wystąpić w okresie 12 miesięcy lub
w pozostałym okresie życia składnika aktywów
finansowych, w zależności od klasyfikacji
poszczególnych aktywów do kategorii ryzyka
(„koszyków”) z uwzględnieniem wpływu
przyszłych warunków makroekonomicznych na
poziom oczekiwanych strat kredytowych.
Ustalenie kwoty i momentu rozpoznania
oczekiwanych strat kredytowych wymaga
zastosowania znaczącego osądu oraz istotnych
i złożonych oszacowań, w tym przede
wszystkim w zakresie parametrów ryzyka
kredytowego w modelach kalkulacji
oczekiwanych strat kredytowych.
Szacunek odpisów na oczekiwane straty
kredytowe uwzględnia kwestię wpływu
zmiennych warunków makroekonomicznych
gospodarki. Szacunek ten wymagał
zastosowania przez Zarząd Jednostki
dominującej dodatkowych założeń
i korekt eksperckich, które uwzględniają
niepewność związaną z obecnym
i przyszłym otoczeniem makroekonomicznym
oraz odzwierciedlają czynniki ryzyka, które nie
zostały ujęte w modelach Grupy.
Obszar ten uznaliśmy za kluczową sprawę
badania, ponieważ szacowanie odpisów
z tytułu oczekiwanych strat kredytowych wiąże
się ze znaczącym nieodłącznym ryzykiem
błędów a także niepewnością dokonanych
szacunków i wymaga od Zarządu Jednostki
dominującej zastosowania istotnego osądu
oraz, biorąc pod uwagę wielkość portfela
kredytowego, ma istotny wpływ na
sprawozdanie finansowe.
W nocie 10.1 Ryzyko kredytowe, w nocie 20
Wynik odpisów z tytułu utraty wartości oraz
w nocie 28 Należności od klientów
skuteczność mechanizmów kontrolnych wdrożonych przez
Grupę w tych procesach.
Dokonaliśmy uzgodnienia bazy należności od klientów
z księgami rachunkowymi Grupy w celu potwierdzenia
kompletności ujęcia należności od klientów będących podstawą
tworzenia odpisów z tytułu oczekiwanych strat kredytowych,
a także wartości tych odpisów.
Wykonaliśmy procedury analityczne w zakresie pokrycia
portfela należności od klientów oczekiwanymi stratami
kredytowymi i ich zmian oraz przeniesienia ekspozycji pomiędzy
koszykami.
Przeprowadziliśmy ocenę stosowanej przez Grupę metodyki
utraty wartości pod kątem zgodności z wymogami MSSF 9 oraz
Rekomendacji R, w szczególności w zakresie stosowania
kryteriów identyfikacji znaczącego wzrostu ryzyka kredytowego,
definicji niewykonania zobowiązania, przyjętych parametrów
ryzyka kredytowego oraz uwzględnienia wpływu przyszłych
warunków makroekonomicznych na poziom oczekiwanych strat
kredytowych.
W przypadku portfela należności od klientów, który jest
oceniany metodą kolektywną:
przeprowadziliśmy krytyczną analizę stosowanej
metodyki kalkulacji odpisów na oczekiwane straty
kredytowe dla ekspozycji ocenianych metodą
kolektywną, w tym adekwatności parametrów ryzyka,
kluczowych osądów i założeń stosowanych przez
Grupę;
przeprowadziliśmy niezależną weryfikac kalkulacji
odpisów na oczekiwane straty kredytowe dla całej
populacji;
przeprowadziliśmy ocenę weryfikacji modeli na
podstawie danych historycznych (tzw. back-testów);
przeanalizowaliśmy założenia przyjęte w ramach
kalkulacji korekt poza-modelowych i adekwatność oraz
racjonalność tych korekt.
W przypadku portfela należności od klientów, które są oceniane
metodą indywidualną:
na wybranej próbie ekspozycji kredytowych
zapoznaliśmy się z dokumentami dotyczącymi sytuacji
finansowej kredytobiorcy i zweryfikowaliśmy
poprawność przyporządkowania do odpowiedniego
koszyka utraty wartości;
Forvis Mazars Audyt Sp. z o.o. 5
skonsolidowanego sprawozdania finansowego
zawarto szczegółowe informacje na temat
stosowanych metod i modeli oraz poziomu
odpisów na oczekiwane straty kredytowe
w portfelu należności od klientów.
dla wybranych kredytów z utratą wartości (koszyk 3),
zweryfikowaliśmy założenia stosowane przy obliczaniu
oczekiwanych strat kredytowych, w szczególności
przewidywane scenariusze i przypisane im
prawdopodobieństwa oraz terminy i kwoty
oczekiwanych przepływów pieniężnych, w tym
przepływów pieniężnych ze spłat i realizacji
zabezpieczeń.
Oceniliśmy jakość i zweryfikowaliśmy poprawność ujawnień
dotyczących utraty wartości należności od klientów
(oczekiwanych strat kredytowych) w skonsolidowanym
sprawozdaniu finansowym Grupy.
Wycena rezerw na ryzyko prawne kredytów
hipotecznych w walutach obcych
Szacunki dotyczące wpływu ryzyka prawnego
kredytów hipotecznych powiązanych z kursem
waluty obcej są złożone i wymagają znacznego
stopnia osądu przy ustalaniu możliwych
scenariuszy, a także w odniesieniu do
przyjętych założeń w zakresie ilości
spodziewanych pozwów, prawdopodobieństwa
ich rozstrzygnięć
z uwzględnieniem możliwości zawarcia ugody
sądowej, prawdopodobieństwa podjęcia
negocjacji indywidualnych z klientem oraz
kwoty straty w przypadku przegrania przez
Grupę sprawy sądowej, zawarcia ugody
sądowej lub w przypadku negocjacji
indywidulanych.
Zarząd Jednostki dominującej dokonał analizy
scenariuszowej, biorąc pod uwagę zarówno
drogę sądową, jak i potencjalne ugody
z klientami, w ramach której to analizy przyjął
znaczące założenia odnośnie ilości
spodziewanych pozwów, prawdopodobieństwa
przegranej, prawdopodobieństwa możliwych
rozstrzygnięć przez sądy, jak również szacując
skalę straty poniesionej z tytułu zawarcia
potencjalnych ugód z klientami.
Szacunki Grupy w tym zakresie opierają się na
historycznych obserwacjach wskazujących na
znaczną niepewność co do liczby pozwów,
które zostaną złożone do sądu w przyszłości,
Nasze procedury badania nakierowane były głównie na oce
modelu i poszczególnych założeń przyjętych przez Zarząd
Jednostki dominującej mających istotny wpływ na poziom
szacowanych kosztów ryzyka prawnego. W szczególności
przeprowadziliśmy niżej opisane procedury:
oceniliśmy politykę rachunkowości
i metodykę kalkulacji szacunku straty rozpoznanej na
kredytach hipotecznych w walutach obcych,
wynikającej z ryzyka prawnego;
dokonaliśmy przeglądu zmian
w metodologii szacowania rezerw na ryzyko prawne
w odniesieniu do kredytów udzielonych przez Grupę
w walutach obcych;
przeprowadziliśmy krytyczną ocenę modelu
szacowania kosztów ryzyka prawnego kredytów
hipotecznych powiązanych z kursem waluty obcej
i poszczególnych założeń oraz sprawdziliśmy
poprawność i kompletność danych stanowiących
podstawę kalkulacji, a także potwierdziliśmy
matematyczną poprawność obliczeń;
przeprowadziliśmy rozmowy z Zarządem Jednostki
dominującej oraz specjalistami, w tym z prawnikami
Grupy na temat przyjętych założeń uwzględniających
historyczne obserwacje, w tym informacje i zdarzenia
następujące po dacie bilansowej;
przeanalizowaliśmy dokumentację Grupy
i potwierdzenia spraw sądowych otrzymane od
zewnętrznych kancelarii prawnych na potrzeby
oszacowania prawdopodobieństwa realizacji
poszczególnych scenariuszy możliwych rozstrzygnięć;
Forvis Mazars Audyt Sp. z o.o. 6
jak i na brak jednolitej linii orzeczniczej
w istniejących wyrokach sądowych.
Nota 19 Wynik ryzyka prawnego kredytów
hipotecznych w walutach obcych
skonsolidowanego sprawozdania finansowego
zawiera szczegółowe informacje na temat
założeń przyjętych do wyliczenia szacunku
wpływu ryzyka prawnego kredytów
hipotecznych powiązanych z kursem waluty
obcej.
zweryfikowaliśmy przyjęte przez Grupę w oparciu
o dane historyczne założenia do oszacowania
prawdopodobieństwa zawarcia przyszłych ugód,
zarówno zawieranych na etapie sprawy sądowej, jak
i oferowanych klientom w ramach indywidualnych
negocjacji i realizowanego z ich powodu poziomu strat;
przeanalizowaliśmy sposób wyliczenia wartości
potencjalnych strat w ramach poszczególnych
scenariuszy przyjętych przez Grupę na podstawie
danych historycznych;
przeanalizowaliśmy zdarzenia po dacie bilansowej
i ich wpływ na szacunek wpływu ryzyka prawnego
kredytów hipotecznych w walutach obcych.
Oceniliśmy także adekwatność i kompletność ujawnianych
informacji dotyczących szacunku wpływu ryzyka prawnego
kredytów hipotecznych w walutach obcych w skonsolidowanym
sprawozdaniu finansowym.
Odpowiedzialność Zarządu i Rady Nadzorczej Jednostki dominującej za skonsolidowane
sprawozdanie finansowe
Zarząd Jednostki dominującej jest odpowiedzialny za sporządzenie skonsolidowanego sprawozdania
finansowego, które przedstawia rzetelny i jasny obraz sytuacji majątkowej i finansowej i wyniku
finansowego Grupy zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej
zatwierdzonymi przez Unię Europejską, przyjętymi zasadami (polityką) rachunkowości oraz
obowiązującymi Grupę przepisami prawa i statutem Jednostki dominującej, a także za kontrolę
wewnętrzną, którą Zarząd Jednostki dominującej uznaje za niezbędną, aby umożliwić sporządzenie
skonsolidowanego sprawozdania finansowego niezawierającego istotnego zniekształcenia
spowodowanego oszustwem lub błędem.
Sporządzając skonsolidowane sprawozdanie finansowe, Zarząd Jednostki dominującej jest
odpowiedzialny za ocenę zdolności Grupy do kontynuowania działalności, ujawnienie, jeżeli ma to
zastosowanie, spraw związanych z kontynuacją działalności oraz za przyjęcie zasady kontynuacji
działalności jako podstawy rachunkowości, z wyjątkiem sytuacji, kiedy Zarząd albo zamierza dokonać
likwidacji Grupy, albo zaniechać prowadzenia działalności albo nie ma żadnej realnej alternatywy dla
likwidacji lub zaniechania działalności.
Zarząd Jednostki dominującej oraz członkowie Rady Nadzorczej Jednostki dominującej zobowiązani
do zapewnienia, aby skonsolidowane sprawozdanie finansowe spełniało wymagania przewidziane
w ustawie z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości („Ustawa o rachunkowości” Dz. U. z 2023 r.
poz. 120 z późn. zm.). Członkowie Rady Nadzorczej Jednostki dominującej są odpowiedzialni za
nadzorowanie procesu sprawozdawczości finansowej.
Forvis Mazars Audyt Sp. z o.o. 7
Odpowiedzialność biegłego rewidenta za badanie skonsolidowanego sprawozdania
finansowego
Naszymi celami uzyskanie racjonalnej pewności, czy skonsolidowane sprawozdanie finansowe jako
całość nie zawiera istotnego zniekształcenia spowodowanego oszustwem lub błędem oraz wydanie
sprawozdania z badania zawierającego naszą opinię. Racjonalna pewność jest wysokim poziomem
pewności, ale nie gwarantuje, że badanie przeprowadzone zgodnie z KSB zawsze wykryje istniejące
istotne zniekształcenie. Zniekształcenia mogą powstawać na skutek oszustwa lub błędu i są uważane za
istotne, jeżeli można racjonalnie oczekiwać, że pojedynczo lub łącznie mogłyby wpłynąć na decyzje
gospodarcze użytkowników podjęte na podstawie tego skonsolidowanego sprawozdania finansowego.
Zakres badania nie obejmuje zapewnienia co do przyszłej rentowności Grupy ani efektywności lub
skuteczności prowadzenia jej spraw przez Zarząd Jednostki dominującej obecnie lub w przyszłości.
Podczas badania zgodnego z KSB stosujemy zawodowy osąd i zachowujemy zawodowy sceptycyzm,
a także:
identyfikujemy i oceniamy ryzyka istotnego zniekształcenia skonsolidowanego sprawozdania
finansowego spowodowanego oszustwem lub błędem, projektujemy i przeprowadzamy procedury
badania odpowiadające tym ryzykom i uzyskujemy dowody badania, które wystarczające
i odpowiednie, aby stanowić podstawę dla naszej opinii. Ryzyko niewykrycia istotnego
zniekształcenia wynikającego z oszustwa jest większe niż tego wynikającego z błędu, ponieważ
oszustwo może dotyczyć zmowy, fałszerstwa, celowych pominięć, wprowadzenia w błąd lub
obejścia kontroli wewnętrznej;
uzyskujemy zrozumienie kontroli wewnętrznej stosownej dla badania w celu zaprojektowania
procedur badania, które odpowiednie w danych okolicznościach, ale nie w celu wyrażenia opinii
na temat skuteczności kontroli wewnętrznej Grupy;
oceniamy odpowiedniość zastosowanych zasad (polityki) rachunkowości oraz zasadność
szacunków księgowych oraz powiązanych ujawni dokonanych przez Zarząd Jednostki
dominującej;
wyciągamy wniosek na temat odpowiedniości zastosowania przez Zarząd Jednostki dominującej
zasady kontynuacji działalności jako podstawy rachunkowości oraz, na podstawie uzyskanych
dowodów badania, czy istnieje istotna niepewność związana ze zdarzeniami lub warunkami, która
może poddawać w znaczącą wątpliwość zdolność Grupy do kontynuacji działalności. Jeżeli
dochodzimy do wniosku, że istnieje istotna niepewność, wymagane jest od nas zwrócenie uwagi
w naszym sprawozdaniu biegłego rewidenta na powiązane ujawnienia w skonsolidowanym
sprawozdaniu finansowym lub, jeżeli takie ujawnienia nieadekwatne, modyfikujemy naszą
opinię. Nasze wnioski są oparte na dowodach badania uzyskanych do dnia sporządzenia naszego
sprawozdania biegłego rewidenta, jednakże przyszłe zdarzenia lub warunki mogą spowodować,
że Grupa zaprzestanie kontynuacji działalności;
oceniamy ogólną prezentację, strukturę i zawartość skonsolidowanego sprawozdania
finansowego, w tym ujawnienia, oraz czy skonsolidowane sprawozdanie finansowe przedstawia
będące ich podstawą transakcje i zdarzenia w sposób zapewniający rzetelną prezentację;
uzyskujemy wystarczające odpowiednie dowody badania odnośnie do informacji finansowych
jednostek lub działalności gospodarczych wewnątrz Grupy w celu wyrażenia opinii na temat
skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Jesteśmy odpowiedzialni za kierowanie, nadzór
Forvis Mazars Audyt Sp. z o.o. 8
i przeprowadzenie badania Grupy i pozostajemy wyłącznie odpowiedzialni za naszą opinię
z badania.
Przekazujemy Komitetowi Audytu Jednostki dominującej informacje o, między innymi, planowanym
zakresie i czasie przeprowadzenia badania oraz znaczących ustaleniach badania, w tym wszelkich
znaczących słabościach kontroli wewnętrznej, które zidentyfikujemy podczas badania.
Składamy Komitetowi Audytu Jednostki dominującej oświadczenie, że przestrzegaliśmy stosownych
wymogów etycznych dotyczących niezależności oraz, że będziemy informować go o wszystkich
powiązaniach i innych sprawach, które mogłyby być racjonalnie uznane za stanowiące zagrożenie dla
naszej niezależności, a tam gdzie ma to zastosowanie, informujemy o zastosowanych zabezpieczeniach.
Spośród spraw przekazywanych Komitetowi Audytu Jednostki dominującej ustaliliśmy te sprawy, które
były najbardziej znaczące podczas badania skonsolidowanego sprawozdania finansowego za bieżący
okres sprawozdawczy i dlatego uznaliśmy je za kluczowe sprawy badania. Opisujemy te sprawy w naszym
sprawozdaniu biegłego rewidenta, chyba że przepisy prawa lub regulacje zabraniają publicznego ich
ujawnienia lub gdy, w wyjątkowych okolicznościach, ustalimy, że kwestia nie powinna być przedstawiona
w naszym sprawozdaniu, ponieważ można byłoby racjonalnie oczekiwać, że negatywne konsekwencje
przeważyłyby korzyści takiej informacji dla interesu publicznego.
Inne informacje, w tym sprawozdanie z działalności Grupy
Na inne informacje składają się:
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej Banku Ochrony Środowiska S.A.
(sporządzone łącznie ze Sprawozdaniem Zarządu z działalności Banku Ochrony Środowiska S.A.)
za rok obrotowy zakończony dnia 31 grudnia 2024 roku („Sprawozdanie z działalności”) wraz
z oświadczeniem o stosowaniu ładu korporacyjnego oraz sprawozdawczością zrównoważonego
rozwoju, a także z oświadczeniem w sprawie rzetelności sporządzenia sprawozdań, które
wyodrębnionymi częściami tego Sprawozdania z działalności;
List Prezesa Zarządu;
Oświadczenie Rady Nadzorczej dotyczące Komitetu Audytu;
Ocena Rady Nadzorczej dotycząca sprawozdań finansowych oraz sprawozdania zarządu za 2024
rok;
Wybrane dane finansowe Grupy.
(razem „Inne informacje”).
Sprawozdanie z działalności Grupy Kapitałowej Banku Ochrony Środowiska S.A. i Banku za 2024 rok,
zgodnie z art. 55 ust. 2a Ustawy o rachunkowości, zostało sporządzone łącznie.
Odpowiedzialność Zarządu i Rady Nadzorczej Jednostki dominującej
Zarząd Jednostki dominującej jest odpowiedzialny za sporządzenie Innych informacji zgodnie
z przepisami prawa.
Zarząd Jednostki dominującej oraz członkowie Rady Nadzorczej Jednostki dominującej zobowiązani
do zapewnienia, aby Sprawozdanie z działalności Grupy wraz z wyodrębnionymi częściami spełniało
wymagania przewidziane w Ustawie o rachunkowości.
Forvis Mazars Audyt Sp. z o.o. 9
Odpowiedzialność biegłego rewidenta
Nasza opinia z badania skonsolidowanego sprawozdania finansowego nie obejmuje Innych informacji.
W związku z badaniem skonsolidowanego sprawozdania finansowego naszym obowiązkiem jest
zapoznanie się z Innymi informacjami, i czyniąc to, rozpatrzenie, czy Inne informacje nie istotnie
niespójne ze skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym lub naszą wiedzą uzyskaną podczas
badania, lub w inny sposób wydają się istotnie zniekształcone. Jeśli na podstawie wykonanej pracy,
stwierdzimy istotne zniekształcenia w Innych informacjach, jesteśmy zobowiązani poinformować o tym w
naszym sprawozdaniu z badania. Naszym obowiązkiem zgodnie z wymogami Ustawy o biegłych
rewidentach jest również wydanie opinii czy sprawozdanie z działalności Grupy, w zakresie niedotyczącym
sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju, zostało sporządzone zgodnie z przepisami oraz czy jest
zgodne z informacjami zawartymi w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym. Dodatkowo, zgodnie
z wymogami art. 111a ust. 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Prawo bankowe („Prawo bankowe- Dz.
U. z 2024 r. poz. 1646 z późn. zm.), naszym obowiązkiem jest zbadanie informacji określonych w art. 111a
ust. 2 Prawa bankowego zawartych w Sprawozdaniu z działalności Grupy. Ponadto jesteśmy zobowiązani
do wydania opinii, czy Grupa w oświadczeniu o stosowaniu ładu korporacyjnego zawarła wymagane
informacje.
Sprawozdanie z działalności Grupy, List Prezesa Zarządu oraz Oświadczenie Rady Nadzorczej dotyczące
Komitetu Audytu uzyskaliśmy przed datą niniejszego sprawozdania z badania, a pozostałe Inne informacje
będą dostępne po tej dacie. W przypadku, kiedy stwierdzimy istotne zniekształcenie w pozostałych Innych
informacjach jesteśmy zobowiązani poinformować o tym Radę Nadzorczą Jednostki dominującej.
Opinia o Sprawozdaniu z działalności Grupy
Na podstawie wykonanej w trakcie badania pracy, naszym zdaniem, Sprawozdanie z działalności Grupy:
zostało sporządzone zgodnie z art. 49 Ustawy o rachunkowości, oraz paragrafem
71 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 marca 2018 roku w sprawie informacji bieżących
i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków
uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego
państwem członkowskim („Rozporządzenie o informacjach bieżących” – Dz. U. z 2018 r. poz. 757
z późn. zm.) oraz art. 111a ust. 2 Prawa bankowego,
jest zgodne z informacjami zawartymi w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym.
Informacja o sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju i jej atestacji
Sprawozdawczość zrównoważonego rozwoju Grupy, o której jest mowa w rozdziale 6c Ustawy
o rachunkowości, będąca wyodrębnioną częścią Sprawozdania z działalności (sekcja Sprawozdanie
zrównoważonego rozwoju Grupy Kapitałowej BOŚ za 2024 rok) podlega odrębnemu zleceniu
atestacyjnemu przeprowadzonemu przez naszą firmę audytorską i przez innego kluczowego biegłego
rewidenta niż ten, który bada skonsolidowane sprawozdanie finansowe.
Opinia o oświadczeniu o stosowaniu ładu korporacyjnego
Naszym zdaniem w oświadczeniu o stosowaniu ładu korporacyjnego Grupa zawarła informacje określone
w paragrafie 70 ust. 6 punkt 5 Rozporządzenia o informacjach bieżących. Ponadto, naszym zdaniem,
informacje wskazane w paragrafie 70 ust. 6 punkt 5 lit. c-f, h oraz lit. i tego Rozporządzenia zawarte
w oświadczeniu o stosowaniu ładu korporacyjnego są zgodne z mającymi zastosowanie przepisami oraz
informacjami zawartymi w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym.
Forvis Mazars Audyt Sp. z o.o. 10
Oświadczenie na temat Innych informacji
Ponadto, w świetle wiedzy o Grupie i jej otoczeniu uzyskanej podczas naszego badania oświadczamy, że
nie stwierdziliśmy w Sprawozdaniu z działalności oraz pozostałych Innych informacjach istotnych
zniekształceń.
Sprawozdanie na temat innych wymogów prawa i regulacji
Opinia na temat zgodności oznakowania skonsolidowanego sprawozdania finansowego,
sporządzonego w jednolitym elektronicznym formacie raportowania, z wymogami
rozporządzenia o standardach technicznych dotyczących specyfikacji jednolitego
elektronicznego formatu raportowania
W związku z badaniem skonsolidowanego sprawozdania finansowego zostaliśmy zaangażowani do
przeprowadzania usługi atestacyjnej dającej racjonalną pewność w celu wyrażenia opinii czy
skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy na dzień i za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 roku,
sporządzone w jednolitym elektronicznym formacie raportowania („skonsolidowane sprawozdanie
finansowe w formacie ESEF”), zostało oznakowane zgodnie z wymogami określonymi w rozporządzeniu
delegowanym Komisji (UE) nr 2019/815 z dnia 17 grudnia 2018 roku, uzupełniającym dyrektywę
2004/109/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych
dotyczących specyfikacji jednolitego elektronicznego formatu raportowania („Rozporządzenie ESEF”).
Identyfikacja kryteriów i opis przedmiotu usługi
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe w formacie ESEF zostało sporządzone przez Zarząd Jednostki
dominującej w celu spełnienia wymogów dotyczących oznakowania oraz wymogów technicznych
dotyczących specyfikacji jednolitego elektronicznego formatu raportowania, które określone
w Rozporządzeniu ESEF.
Przedmiotem naszej usługi atestacyjnej jest zgodność oznakowania skonsolidowanego sprawozdania
finansowego w formacie ESEF z wymogami Rozporządzenia ESEF, a wymogi określone w tych
regulacjach stanowią, naszym zdaniem, odpowiednie kryteria do sformułowania przez nas opinii.
Odpowiedzialność Zarządu oraz Rady Nadzorczej Jednostki dominującej
Zarząd jest odpowiedzialny za sporządzenie skonsolidowanego sprawozdania finansowego w formacie
ESEF zgodnie z wymogami dotyczącymi oznakowania oraz wymogami technicznymi dotyczącymi
specyfikacji jednolitego elektronicznego formatu raportowania, które określone w Rozporządzeniu
ESEF. Odpowiedzialność ta obejmuje wybór i zastosowanie odpowiednich znaczników XBRL, przy
użyciu taksonomii określonej w tych regulacjach.
Odpowiedzialność Zarządu obejmuje również zaprojektowanie, wdrożenie i utrzymanie systemu kontroli
wewnętrznej zapewniającego sporządzenie skonsolidowanego sprawozdania finansowego w formacie
ESEF, wolnego od istotnych niezgodności z wymogami Rozporządzenia ESEF.
Członkowie Rady Nadzorczej Jednostki dominującej odpowiedzialni za nadzorowanie procesu
sprawozdawczości finansowej, obejmującego wnież sporządzenie sprawozdań finansowych zgodnie
z formatem wynikającym z obowiązujących przepisów prawa.
Forvis Mazars Audyt Sp. z o.o. 11
Odpowiedzialność Biegłego Rewidenta
Naszym celem było wyrażenie opinii, na podstawie przeprowadzonej usługi atestacyjnej dającej
racjonalną pewność, czy skonsolidowane sprawozdanie finansowe w formacie ESEF zostało
oznakowane zgodnie z wymogami Rozporządzenia ESEF.
Wykonaliśmy usługę zgodnie z Krajowym Standardem Usług Atestacyjnych dotyczącym badania
sprawozdań finansowych sporządzonych w jednolitym elektronicznym formacie raportowania 3001PL
(”KSUA 3001PL”) oraz, gdzie jest to stosowne, zgodnie z Krajowym Standardem Usług Atestacyjnych
Innych niż Badanie i Przegląd 3000 (Z) w brzmieniu Międzynarodowego Standardu Usług Atestacyjnych
3000 (Zmienionego) „Usługi atestacyjne inne niż badania lub przeglądy historycznych informacji
finansowych”, („KSUA 3000 (Z)”).
Standard ten nakłada na biegłego rewidenta obowiązek zaplanowania i wykonania procedur w taki
sposób, aby uzyskać racjonalną pewność, że skonsolidowane sprawozdanie finansowe w formacie ESEF
zostało przygotowane zgodnie z określonymi kryteriami.
Racjonalna pewność jest wysokim poziomem pewności, ale nie gwarantuje, że usługa przeprowadzona
zgodnie z KSUA 3001PL oraz, gdzie jest to stosowne, zgodnie z KSUA 3000 (Z), zawsze wykryje
istniejące istotne zniekształcenie.
Wybór procedur zależy od osądu biegłego rewidenta, w tym od jego oszacowania ryzyka wystąpienia
istotnych zniekształceń spowodowanych oszustwem lub błędem. Przeprowadzając oszacowanie tego
ryzyka, biegły rewident bierze pod uwagę kontrolę wewnętrzną związaną ze sporządzeniem
skonsolidowanego sprawozdania finansowego w formacie ESEF w celu zaplanowania stosownych
procedur, które mają zapewnić biegłemu rewidentowi wystarczające i odpowiednie do okoliczności
dowody. Ocena funkcjonowania systemu kontroli wewnętrznej nie została przeprowadzona w celu
wyrażenia opinii na temat skuteczności jej działania.
Podsumowanie wykonanych prac
Zaplanowane i przeprowadzone przez nas procedury obejmowały między innymi:
uzyskanie zrozumienia procesu sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego
w formacie ESEF, obejmującego proces wyboru i zastosowania przez Jednostkę dominującą
znaczników XBRL i zapewniania zgodności z Rozporządzeniem ESEF, w tym zrozumienie
mechanizmów systemu kontroli wewnętrznej związanych z tym procesem;
uzgodnienie oznakowanych informacji zawartych w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym
w formacie ESEF do zbadanego skonsolidowanego sprawozdania finansowego;
ocenę spełnienia standardów technicznych dotyczących specyfikacji jednolitego elektronicznego
formatu raportowania, ocenę kompletności oznakowania informacji w skonsolidowanym
sprawozdaniu finansowym w formacie ESEF znacznikami XBRL;
ocenę, czy zastosowane znaczniki XBRL z taksonomii określonej w Rozporządzeniu ESEF zostały
odpowiednio zastosowane oraz, czy użyto rozszerzeń taksonomii w sytuacjach, gdy
w podstawowej taksonomii określonej w Rozporządzeniu ESEF nie zidentyfikowano odpowiednich
elementów;
ocenę prawidłowości zakotwiczenia zastosowanych rozszerzeń taksonomii w podstawowej
taksonomii określonej w Rozporządzeniu ESEF;
testowanie poprawności obliczeń matematycznych dla poszczególnych pozycji oznakowanych
Forvis Mazars Audyt Sp. z o.o. 12
znacznikami XBRL.
Uważamy, że uzyskane przez nas dowody stanowią wystarczającą i odpowiednią podstawę do wyrażenia
przez nas opinii na temat zgodności oznakowania z wymogami rozporządzenia ESEF.
Wymogi etyczne, w tym niezależność
Przeprowadzając usługę biegły rewident i firma audytorska przestrzegali wymogów niezależności i innych
wymogów etycznych określonych w Kodeksie etyki. Kodeks etyki oparty jest na podstawowych zasadach
dotyczących uczciwości, obiektywizmu, zawodowych kompetencji i należytej staranności, zachowania
poufności oraz profesjonalnego postępowania. Przestrzegaliśmy również innych wymogów niezależności
i etyki, które mają zastosowanie dla niniejszej usługi atestacyjnej w Polsce.
Wymogi kontroli jakości
Firma audytorska stosuje krajowe standardy kontroli jakości wprowadzone uchwałą Rady Polskiej Agencji
Nadzoru Audytowego nr 38/I/2022 z dnia 15 listopada 2022 roku. Krajowy Standard Kontroli Jakości
1 w brzmieniu Międzynarodowego Standardu Zarządzania Jakością (PL) 1 Zarządzanie jakością dla
firm wykonujących badania lub przeglądy sprawozdań finansowych lub zlecenia innych usług
atestacyjnych lub pokrewnych” wymaga, aby firma audytorska zaprojektowała, wdrożyła i stosowała
system zarządzania jakością, w tym polityki lub procedury odnośnie zgodności z wymogami etycznymi,
standardami zawodowymi oraz mającymi zastosowanie wymogami prawnymi i regulacyjnymi.
Opinia na temat zgodności z wymogami Rozporządzenia ESEF
Podstawę sformułowania opinii biegłego rewidenta stanowią kwestie opisane powyżej, dlatego opinia
powinna być czytana z uwzględnieniem tych kwestii.
Naszym zdaniem skonsolidowane sprawozdanie finansowe w formacie ESEF zostało oznakowane, we
wszystkich istotnych aspektach, zgodnie z wymogami Rozporządzenia ESEF.
Informacje o przestrzeganiu obowiązujących regulacji ostrożnościowych
Zarząd Jednostki dominującej odpowiada za zapewnienie zgodności działania Grupy z regulacjami
ostrożnościowymi, w tym za prawidłowość ustalenia współczynników kapitałowych.
Naszym obowiązkiem jest poinformowanie w sprawozdaniu z badania, czy Grupa przestrzega
obowiązujących regulacji ostrożnościowych określonych w odrębnych przepisach, w szczególności czy
Grupa prawidłowo ustaliła współczynniki kapitałowe przedstawione w nocie 10.3 Zarządzanie kapitałem.
Celem badania skonsolidowanego sprawozdania finansowego nie było wyrażenie opinii na temat
przestrzegania przez Grupę obowiązujących regulacji ostrożnościowych, a zatem nie wyrażamy opinii na
ten temat.
W oparciu o przeprowadzone badanie skonsolidowanego sprawozdania finansowego informujemy, że nie
zidentyfikowaliśmy przypadków naruszenia przez Grupę w okresie od dnia 1 stycznia 2024 roku do dnia
31 grudnia 2024 roku obowiązujących regulacji ostrożnościowych, określonych w odrębnych przepisach,
w szczególności w zakresie prawidłowości ustalenia przez Grupę współczynników kapitałowych na dzień
31 grudnia 2024 roku, które mogłyby mieć istotny wpływ na skonsolidowane sprawozdanie finansowe.
Forvis Mazars Audyt Sp. z o.o. 13
Oświadczenie na temat świadczonych usług niebędących badaniem sprawozdań
finansowych
Zgodnie z naszą najlepszą wiedzą i przekonaniem oświadczamy, że usługi niebędące badaniem
sprawozdań finansowych, które świadczyliśmy na rzecz Grupy są zgodne z prawem i przepisami
obowiązującymi w Polsce oraz że nie świadczyliśmy usług niebędących badaniem, które są zakazane na
mocy art. 5 ust.1 Rozporządzenia UE oraz art.136 Ustawy o biegłych rewidentach. Usługi niebędące
badaniem sprawozdań finansowych, które świadczyliśmy na rzecz Grupy w badanym okresie zostały
wymienione w punkcie V.5.4 Wynagrodzenie podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań
finansowych Sprawozdania z działalności.
Wybór firmy audytorskiej
Zostaliśmy wybrani po raz pierwszy do badania skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy
uchwałą Rady Nadzorczej Jednostki dominującej z dnia 11 lipca 2017 roku oraz ponownie uchwałą z dnia
7 czerwca 2024 roku. Skonsolidowane sprawozdania finansowe Grupy badamy nieprzerwanie począwszy
od roku obrotowego zakończonego dnia 31 grudnia 2017 roku, to jest przez 8 kolejnych lat.
Kluczowym biegłym rewidentem odpowiedzialnym za badanie, którego rezultatem jest niniejsze
sprawozdanie niezależnego biegłego rewidenta, jest Joanna Filipowicz-Orłowska.
Działający w imieniu Forvis Mazars Audyt Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul. Piękna 18, wpisanej na
listę firm audytorskich pod numerem 186, w imieniu której kluczowy biegły rewident zbadał
skonsolidowane sprawozdanie finansowe.
Joanna Orłowska-Filipowicz
Kluczowy Biegły Rewident
Nr 13791
Warszawa, dnia 26 marca 2025 roku