Mieczysław Derczyński
główny inżynier ekolog
Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK) 26 września 2024 r. ogłosił nabór wniosków o dofinansowanie w formie premii ekologicznej do kredytu ekologicznego FENG[1]. Kredyt ekologiczny jest finansowany z Programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG) na lata 2021-2027. To już trzeci nabór wniosków, dla którego budżet stanowi 660 mln zł. Będzie on prowadzony od 17 października 2024 r. do 31 stycznia 2025 r. Natomiast minimalna kwota wydatków kwalifikowanych dla naboru to co najmniej 2 mln zł. Pierwszy był prowadzony w 2023 r. – złożono 345 wniosków o dofinansowanie na łączną kwotę 709 mln zł, przy alokacji 660 mln zł. W drugim naborze – był realizowany od 25 kwietnia do 25 lipca 2024 r. – złożono 728 wniosków na łączną kwotę 1,5 mld zł, a środki przewidziane na dofinansowanie wynosiły 660 mln zł.
Celem premii ekologicznej jest wsparcie przedsiębiorstw w finansowaniu inwestycji polegających na modernizacji infrastruktury i pozwalających na poprawę ich efektywności energetycznej. Wysokość premii (dofinansowanie/dotacja) wynosi od 15 proc. do 80 proc. w zależności od rodzaju wydatku, wielkości przedsiębiorstwa, lokalizacji inwestycji i jej zgodności z „Mapą pomocy regionalnej”[2]. Dotacja przeznaczona jest na spłatę kredytu ekologicznego (lub jego części) udzielonego przez bank kredytujący. Kredyt ekologiczny przeznaczony jest dla małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) oraz przedsiębiorstw typu Small mid-caps oraz Mid-caps (do 3000 pracowników) prowadzących działalność w Polsce (wymagane jest potwierdzenie wpisem do odpowiedniego rejestru).
Wsparcie finansowe może dotyczyć projektów związanych z termomodernizacją budynków, w których działa firma związana z modernizacją urządzeń, instalacją linii technologicznych oraz montażem instalacji OZE (z ewentualnym magazynem energii) na potrzeby prowadzonej działalności. Przedmiotem dofinansowania mogą być również wydatki na realizację inwestycji, poniesione od dnia następnego po złożeniu wniosku o dofinansowanie do BGK, takie jak: nabycie środków trwałych, nabycie materiałów i wykonanie robót budowlanych, nabycie wartości niematerialnych i prawnych (patenty, licencje, know-how, inne prawa własności intelektualnej), studia, ekspertyzy, koncepcje i projekty techniczne wykonane przez doradców zewnętrznych, związanych z realizowanym projektem.
Należy podkreślić, że w ramach wspieranych premią inwestycji, termomodernizacja budynków jest obligatoryjna. Wyjątkiem jest brak konieczności jej wykonania, ale musi to wynikać z profesjonalnie wykonanej analizy ujętej w Dokumencie audytu energetycznego budowli.
Warunkiem udziału w naborze jest posiadanie przez przedsiębiorcę zdolności kredytowej potwierdzonej przez bank (posiadający z BGK ramową umowę współpracy przy wdrażaniu kredytu ekologicznego) promesą kredytu ekologicznego lub warunkową umową kredytu ekologicznego oraz posiadanie Dokumentu audytu dla Działania 3.1. FENG kredyt ekologiczny (według wzoru zmieszczonego w dokumentacji konkursowej na stronie internetowej BGK). Audyt powinien potwierdzać, że dzięki realizacji inwestycji, zostanie osiągnięta oszczędność energii pierwotnej – minimum 30 procent – w odniesieniu do poziomu jej zużycia przed uruchomieniem projektu. Wnioskodawca obowiązkowo musi przedłożyć, niezależnie od rodzaju inwestycji Dokument Audytuenergetycznego przedsięwzięcia termomodernizacyjnego. Natomiast przy modernizacji urządzeń, instalacji i linii technologicznych powinien przedstawić dodatkowo Dokument Audytu efektywności energetycznej. Jeżeli zakres inwestycji będzie obejmował kilka z ww. zadań w jednej lokalizacji, to oszczędność energii pierwotnej liczona jest łącznie dla wszystkich zadań w tej lokalizacji, nie ma natomiast możliwości realizacji inwestycji w różnych lokalizacjach. Zakres inwestycji musi wynikać z Dokumentu Audytu, natomiast wymagany do uzyskania poziom oszczędności energii jest określony w odniesieniu do zakresu objętego inwestycją. Należy podkreślić, że inwestycje nie mogą dotyczyć przedsięwzięć w zakresie produkcji, przetwarzania, transportu, dystrybucji, magazynowania lub spalania paliw kopalnych.
W drugim naborze wniosków dla kredytu ekologicznego, BGK wprowadził ułatwienia polegające m.in. na możliwości wnioskowania o dofinansowanie termomodernizacji budynku, który wnioskodawca wynajmuje od zewnętrznego podmiotu, w celu prowadzenia działalności gospodarczej, możliwość wnioskowania o dofinansowanie termomodernizacji budynku, który stanowi własność wnioskodawcy i jest wynajmowany zewnętrznym podmiotom do prowadzenia w nim działalności gospodarczej, możliwość odsprzedaży do sieci energetycznej nadwyżki energii wytworzonej przez instalację OZE (maksymalnie 20 proc. wytworzonej energii) i wydłużenie (o 1 miesiąc) terminu składania wniosków o dofinansowanie. O przyznaniu dotacji, po spełnieniu wymogów regulaminowych, będzie decydowało miejsce na liście rankingowej wynikające z zależności pomiędzy nakładami inwestycyjnymi (wydatki kwalifikowane w zł) a ilością energii pierwotnej, zaoszczędzonej dzięki realizacji inwestycji, w megawatogodzinach (MWh).
Bank Ochrony Środowiska SA. podpisał z BGK ramową umowę o współpracy przy wdrażaniu kredytu ekologicznego. Oferowane warunki kredytowania to: kwota kredytu do 100 proc. wydatków kwalifikowanych (kwota kredytu nie powinna być niższa od kwoty dofinansowania), wypłata kredytu – jednorazowo lub w transzach w formie przelewu na rachunek wykonawcy/dostawcy na podstawie przedstawionych dokumentów stwierdzających tytuł płatności, karencja w spłacie kapitału –12 m-cy od dnia wypłaty ostatniej transzy kredytu lub 3 m-ce od dnia zakończenia inwestycji, cena kredytu – uzależniona od kondycji finansowej przedsiębiorstwa, ratingu klienta i okresu kredytowania.
Uzyskanie finansowania z premią ekologiczną przebiega w kolejności:
- Sporządzenie Audytu;
- Uzyskanie promesy kredytu ekologicznego lub warunkowej umowy kredytu ekologicznego w banku kredytującym (np. BOŚ);
- Złożenie wniosku o dofinansowanie do BGK wraz z ww. dokumentami;
- Ocena wniosku przez BGK – otrzymanie promesy premii ekologicznej;
- Podpisanie umowy kredytu z bankiem i umowy o dofinansowanie z BGK;
- Realizacja inwestycji, uruchomienie kredytu;
- Rozliczenie projektu i wypłata dofinansowania przez BGK.
[1] https://www.bgk.pl/produkty/kredyt-ekologiczny#c28039
[2] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 grudnia 2021 r. w sprawie ustalenia mapy pomocy regionalnej na lata 2022-2027 (Dz.U. 2021 poz. 2422)